Ka Nupepa Kuokoa, Volume X, Number 35, 2 September 1871 — NU HOU KULOKO. [ARTICLE]

NU HOU KULOKO.

Oahu, Palapala nai lapana mai.—Ualoaa mai i ke Kuokoa kehahi palnpaia mai lapana inai, a ikeia oia ina keknhi kolamu o ka nupepa o keia la. O" Oke kmpa Cometa, oia ka moku a kukou e kau ak() ai na maka, e loaa knai ana ona mau mea hou. Uk» 12 keia o kona la ma ka inoana. Hope Loio Kuhina.—No ke kaawaie ana aku o ka Loio Kuhina Pilipo mai keia aupu* ni, ua kaa maiuna oL. Makale Esq M kn lawelawe ana i kana oihnna kanawni inn ke ano Loio Kuhina. IMa ka Poaono nku nei i hnla, oole e emi malalo o e<y)o mokuahi mnloko o ke awa 0 Honolulu nei, ke hui puia ke Kilauea a me Pele. He )a aole e aiapine kona ikeia ānn mn k»in awa. ■■■- - ££7" Ma kn Ponkahi aku nei i haln, ua holo aku o Kilaueii ma karia hnakai holo j Hilo. e like me k» hoolnha. A keia Ponka* hi ae, Sepatem«bn 4, e holo ana oia i Kona. £7" Ma ka holo ana aku o" ka mokuahi Mose Tela, ua hoounaiaaku oW. P. Ryan, he elele no na Ahahui Hoole Wai Ona o keia kulanakauh«le, no ka Ahahui Hoolau e malamaia ana no keknhi hule ma Kaleponi. Awiwi no.—-O Keoni Buluo ke kuna Wawiki, i ke kakahiaka nui no o ka Ponkolu iho nei kona ku »na m;ti, a i ke ahiahi no o ia , 1«, kaulai nku ka pulukni o kona mau pea i , ka moana, oin hoi, hanieie no ia Honolulu, a 1 huli hoi i Muiokai. | 017* Ua hai mai u Hap pake ia mnkou i I kona HĪkeua ka i ku poe lawnia la ulaula [maloko o kona mnu loi o Waikiki-waena, no ke kueknaia oka puepue n pepe ka ni. Ika olelo mni n ko laila poe 41 i nhona no ka }akou i ka ia haole." K7* Ma ka ike alii ina Hale alii iolani i ke awakea Poalua iho nei, ua hookahaknha mai na koa kum.iu o ka Moi ma ka ipuka iho o ka Hnle aiii, me ko lakou m«u kahiko hou loa, akahi no alinoin. • Na Kula Kuokoa o Honolulo.—Mai nn Kumukula mai o na Kula Kuokoa oieio £nelani, i lohe mai ai makou, ua pii loa ae na heluna o ka laua mau haumana a hiki i ka baneri a pakeu, pnknhi o lnua. Oka malama no ka pono, aole ka hoom^unauna. CT Ma ka huakai mua aku nei a ke kiapa Tahiti lonia i lawe aku nei i na pipi ola i Tahili, ua hiki pono aku na pipi ma kahi i makemakeia me ka maikai; ano ia mea, ua hoi hou mai nei oia i mau pipi hou e la< we ai i Tnhiti. i ■ Ua HuiKALAiA.-rMa ka la 22 o Augate 1871, mamuli 6 ka ae ana o ka Ahakukamnlu, a i like ai hoi me ka pauku 73 o ke Ku mukanawai, ua huikalaia aku e ka Moi o Mr. W. T. Cooper, e noho la ma Maknwao, Maui, no ka hihia karaima i hoopaiia ina ka j 1858, a*ua kala loa ia aku oia no ia hewa, me ka hoihōiia ona pono a pau e pili paa i laia. * I Hr mau pilikino.—Ma ka holo ana aku a ka mokuahi " Mose Tela " ma ke ahiahi Poakahi.iho tfei. ua kau pu aku maluna ona kekahi mau makamaka o keia kulanakauhale, oia na Mea Hanohano S. H. Pifipo, S. N. Kakela a me Amosa Kuke, Geoti Kakeln, Kauka Stretzh a me kana wahine Hawaii, Northscott (kumu puhi ohe) Samuela C. Alani * me kana wahine-<nare, Miss JRobio«|oq (kaikamahine a Kimo Pakaka) a me keJ kahi poe e f»e.

017" Ua hiki mai kekahi mau lono, ua holapu ae ia ke ahi i kekahi mau hale hoahu j iaina o ka mahiko o Hanaiei, a ua ai puahi mai la. - , i U7* He kuai kudaia nui ma ka Hale Ku« ai Kukaa o Kapena Moano ma o keia kuianakauhaie, ma Alanui Papu i ka Poalia iho nei. _ Ua lohe mai makou, he mahaloia kahi lawe leta o Oahu nei e na kanaka maoli, no ka lawe pololei i na leta a na kauhale. Hewa i ka wai ua mea he ipu haole i keia mnu ia. 1 na Poaooo a pau t e ikeia ana ke kuai nui o na kanaka i keia mea huihui. Kolanoi o Ponahou. —Ma ka Poakolu e hiki mai ana, Sepatemaba 6, e weheia no ke kulanui o Punahou no ka poe keiki a pau, e makemake ana e hoonui i ko lakou ike. He ike alu maloko o Hale Alii lolaoi,ma ke awakea Poalua iho nei, mai ke kiaaina Hukini nui mai o Siberia Hikina a me na aiii moku. (C7* Ua lohe mai makou, emakemakeia ana ka Puali Koa Pualu kahiko a Kohik&oa ma, e hapai hou ia. Ke kali aku nei nae makou o ka ike hou aku. (C7* Ma ka Poaonoaku nei i haia, he wahi ahaaina kai malamaia ma Hamohamo | Waikiki-kai, no ka au ana aku oka pua aiii Likelike i ke kai loa o> Kikane. .. ! K7* Ma ka Poakolu iho nei, ua hakaka he kanaka a he haole maloko o ke kai o ke awa aenei. Mai poino ka haole ika aa ana aku e hakaka iloko o ka wai. IX7* £ hoakeaia ae ana ke Alanui Kalepa ma kahi makoi iho oka Hale Luina, a hele aku i Ewa. E okiia ae ana kaianai»t*aj hale nui la, a hooliloia iho i pipa aianui. | £7* Ua wawa wale ia ae, ua kuaiia ke kiapa D. C. Murray, e ka hui o J. C. Merrill ma o Kapalakiko, a e hooholoia ana ma ka laina hookahi me ka moku kiapa GV meta. (£7* Ua hiki mai ke Kumuao hou, o Mr. W. H. Chickeimg, o ke Kulanuio Kapunahou, maluna mai o ka mokuahi Mose Tela, i ka Poaono aku nei i hala. He haumana kela no ke kulanui o Amherst. ' Kahi moku kuna hou.—Ua horo wikiwiki ae ke kapiiiia ana o kahi moku kuna hou ma Ulakoheo. Aole paha e hala he mau la loihi, a halawai mai oia me ka poe inakemake e ike i kona Inna ana iloko o ke kai. K7" Ua k)he mai makou, ua hopuia elua kanaka Hawaii ma Hauula, a me hookahi haole, no ka aihue pipi. Ua hookolokoioin imua oko laila aha apana : a hoopaiia. Ua laweiā mai lakou i Honoluiu nei, e kaiiana no ka Aha Hookolokolo Kaapuni. Hoike Kula Sabati o EwA.—Ma ka \a 8 0 Sepatemaba e hiki moi ann, e hoikeia ana ke Kula Sabati o Ewa, ka aina nona ka " ia Hamau leo." Ke lana nei ko makou manao, aole e pakuiia mai na heihei lio mahope o na hana laa o ia la. Holo aku i Amoulo.—Mn ke awnkea Ponhn iho nei, ua pnka aku ka manuwa Kukini i ku iho nei ma keia awa, a holo aku la i ka muiiwai a Amoulo. I hoihoi aku la ike . kiaaina a me kona ohana ma Siberia Hikina. Ma KE ku ana maioka mokuahi Nebraska 1 ka Poalima aku nei i haln, ua hiki mai ma Honoiulu nei, kekahi poe nkamai i kn hoo-kani-bele ma na leo mele. Eia ko lakou haie hana omu ma ka.Hale Hoole Wai Ona o Bufnma. Ka Pele ma Mokuaweoweo !—Mai ke kapena Kaai mai o ka moku kuna Luka i lo* heia mai ni, aiA no ke a ia ka pele i k« lua pele kahiko o Mo.kuaweoweo ma«Jjo piko o Mauna Loa. Kai no ua pau ka hookalakupoa a ka wahine o ka lua, eia no ka he wahi waihona no koe o kona inaina. Ka wahine alualu wai liu la.—Ua ikeia iho ma kekahi o na nupepa o ka mokunina, 0 Maine, kulanakaohale o 6angor, ua hiki j aku o Hon. C. K. Hihopa a me Pauahi, kana wahine aiii, W.s. Alena ame kana wahine. malaila, a 6 noho pu ana me ka wahine a ka Lunakanawai Kiekie Alani o-keia aupuni, e ,nobo la malaiia. No Kikank. —Ma ke aumoe o ka po Poaono aku nei i hala, ue puka aku ka mokuahi Nebraska mai keia aw'ā a huli hoi aku i Nu Kilani, me ka maoao e hulawai me na mokuahi o Kikane. Maluna o keia mokuahi. 1 holo aku ai o Ake a me kana wahine alii a me ka iaua kaikamahine hanauna, no Kikane. ' No ka hanohano. —Ma ka po Ponono aku nei i.hala, ua haawi ae ke Kuhina o Ko na aina e maioko o kona Hale ooho, i ahaaina no ka hookipa ana aku i ke Kiaaina nui o Siberia Hikina. Ua malamaia he hulahuia ahe ahaaina-īa wa hookahi a hiki wale i na hora aumoe. Malaila na poe hanohano a pau o keia anaina. Eea hake !—He mea mau i keia oia ana, e ume mau ia ana na kino ola e ka entmi hope o ko ke kanaka ola ana, i ka Wa am« ka manawa i ike ole ia e ke kanaka. Ma keia kulanakaaiiale, a ma ke kakahiaka Peaiua iho nei, iaweia akn la mai waen»aku o kei* anaina, o Uilama Beneti, i ka wa e heleaku ana oia,e ohi i na makahiki e kona ooana. He kamaaina, he hoaloha, aka, ua lawe kohana aku la ka make iaia, aau aku oia ma kela aoao o ka lua kupapaa, kahi ana mea pau e hahai pu aku ai.

i Mai Liahaina MAi. —U& !o&a in&i ia ro&« kou kekahi paiapaiā moi Lahaina mai, na ka mea nana ka peni S. W. Nailiili, e mahalo wale ana no j ka Uamuku o Lahaina no ka • hjhia kipu. Ke hoike aku nei makou ia S. W. N„ e pai ae ia i kana mau olelo mahaio iloko o ko makoo wa ehaeha no ko makou koko ponoi i hookaheia a make aku )a, ma kekahi nupepa e ako. ina he mau tausani nna inau mahalo ana mai, aole oia ka me» e pau &i k& nini o ke k&naka Hawaii no kona hoakanaka i kipuia a make aku la, a me ka hopo ole ia o k& aea kolōhe i k& wa i hanaia ai ka hewa. Ka heihei lio ma Ewa.—Ua lokem&i makou, ua hapai ae kekahi mau kanaka puni hooheihei lio mua īho nei o Honokilu mamua, i ka hana hooheihei lio pili dal& m& Ewa i keia mao la e hele nei. Mai na p&la* p&l& m&i & mai na lono waha mai, ua ike makou i na inoa o ia mau kan&ka nana i kukuiu ia heihei pili waiwai. Ke pili la kane »e ua wahine, & hook&hi a makoo minainib&, o k& pepe ana o kekahi kanaka i ka lio, a ua m&ke loa ma» la paha. He pili waiwai akea maoli keia e hanaia mai ia. Ua paa ka lawehala.—O ke keiki hapa haole nana i ki i ka maka o Kooumauma ma ke kulanak&uhale eepa o Lahaina, ua hopuia, & ua hoopaaia ma Kawa, e kali ana no ke Kau Hookolokolo Kiure ma Lahaina. Aole hoi e like me ka ka llamuku o L&haina, ka hookuu hoonaninani wale iho no. Ke makemake nei na makaainana, eJohe pono i ke kumu j> ko ka Ilamuku hopu koke ole ana i ka mea nana i kipu ka maka o ke kanaka Hawaii, i ka wa i hanaia ai ka hewa. Oiai, i ka wa e lawelaweia ana ka mea make a kau ponoia mai i na maka o ka iaea i make, ua loheia ka leo keakea aku i kona kau ana inai i ka pu. He mea keia iia kakou Hawaii e wela ai ka naau. Hoonuanua i na lei Kookoouu.—Mn ke ahiahi Poaha, o ka la 31 » Augate, ua ikeia 'ku na haumana o ke Kula Himeni o K&palama, ī Keoneula, e hele hoonuanua mai ana me na lei kupono ole (kupono nae no ka hele ana i ka ehaaina) i ka hele ana i ke ao himeni, malok» o ka luakini o ke Akoa ; me he mea la, uu ae no kalnkou alakai (J. K.) e hele mai me ia mau hana, kupono olfe ma ke ano Kristiano. 1 ka nunn'ku, ua' komo na manao elua o ke kanaka ma m H&lekula Ao Himeni. Keoneula. AHAHUI KAHUNAPULe O KA MoKUPUNI 0 Oahu.—E weheia ana ka halaw&i nui o keia Mokupuni ma Kaneohe, Koolaupoko, i k;i Poalua, la 12 o Sepaten)aba, A, D. 1871, ma ka hora 9 o ke kakahiaka. Ke kahea nei ou i na Kahu EkoJesia, na Haiolelo a me na Elele p&kahi a pau, e naue mai ma kahii hoikeia maluna ae. E lawe mai i ko oukou inaa hoike kihnpai, na kumumanao, . nai palapaia noi, a ine ua palupala hoopii ' imua o keia aha me ka makaukau. Owau no P. Wm. Kaawa, Lunahoomalu. Waikane, Oahu, Augate 24, 1811. Ua lilo i mea OLK.—Mft ka po o ka Poalima i haiu aku nei, oia hoi ka la 4 o Augn!e, ua komo kolohe ia ka luakiai ina Kalihi nei, a ua hanaiuo ia ka pahu pila (piano), u& mo-kuniokuia na ili, ua haihaiia n;i meo liilii o loko, a ua lilo ke kani i mea ole, ua pau k» makou lohe nna i kona leo. Maka'a ole no boi na lima o ke kulohe, aole i'innnno ia na Kai i nena ino, aka, na ka me& i ma& i ka hookani, narta no i hana ino; eia ka mea i maopopo ai, nia no īaia ke ki o k& luakini, a me kekahi ki o ka pnhu pila, no ka mea, elua ki o ka pahu hookahi, i ka Haiolelo, oiu ke ki ponoi o ka pahu mai Ameri> ka mai ; a o ka lua o ke ki, aia no i ke nlakai, nana no i hooliinnlima i kela ki. Eia nae, ua kHpae ia ua alakai nei, no ke hookiekie, nolaila, ukiuki kela, a hanaiuo i ka pahu pila. Ua pau me ka mnhalo. H. Pahia. Kalihi-waena, Oahu, Augate 14. 1871. KA HOOPUNHHJNI IWAENA O NA KAHUNA-LA-paau Hawah.—tMa keia Poalima iho nei, la 18 o Augate, hiki aku In makou i ka Ehukai o W&ialua, no ka paioai ia nua mai e hele i ka ahaaina ; ilaila i ike ai makou i ike ai makou i keknhi kahuna hoopunipuni o Newa ka inoa ; na Waiohole, Koolaupoko. Penei keano&knna hann ana : hooinaka oia e kamaiiio hoonwoainana i Kui pu ia me ka ona, alaila, hoa ke ahi, n pulehu kc kukui, a i ka hoomakaukau ana no ua mea ia e hanai, holo aku la iloko o ka hele, a paui ka puka, al&ila, cxlēlo oia, ,l ai& no iaia ka manu» e oJa a e make ka mai;" a peln wule aku. Ua &• aku &u iaia, aole pono ke hana pela ; & ua olelo m&i oia, in& trv«kou e hoolaha ma ka nupepa, alaila, e pilikia ana k& me& oana m hana. J. W. Kaukaheana. Pun&luu, Koolauloa, Augate 21, 1871. Na Kh Piiau.—Aia mn Ladan& kekaki hale nui i hōopihah i na kii pilalPo na kanaka i make, a o ka poe e ola ana hoi. a o na mea be noi wale. U» like loa na ki> n>& ka nana aku me ka poe e ola ana- Eia keie k>i o Kamehameha 111. Ua hana'ia noloko mai o ka pilali, piiaii.oaio meli paha. (Jajike ke kino kii me ke kino nfeoii, ua penaia k& helehelena & like me ka heiehelena kanaka; he mau maka no, be laooho, he papaie, he lole, a pela aku, e iike loa me ke kanaka maoli. A ua kakaeie ma ka lole, o K&mehameha 111 keia. A pela no ka nui o na kii, tw paiia ka wo& maiuna iho. Ua komake» kahi malihini iloko o ua haie kii nei k krk*hi la e makaikai. laia e noho &/)&, mai

kekahi kaikamahine a haka pono ka meka malona o ka maiihini mai ke poo a i ka wawme me be mea e mahalo ana iaia. Nana pono ka maka oka malihini i ua kaikamahioe nei me ka akaaka, ka holō pōiwa no ia 0 ke kaikamahine mai ka malihioi aku. Eia ka he kii pilali keia kaikamahine; ua hana ia kekahi mea e hooholo ai iaia io He kaikamahine hookamani ka, aole manao maloko ooa.—Almāa. Ua lono lauahea mai makou, ua aua ka Ahahoi Euenelio o Hawaii Komohana ia Rev. G. W. Pilipo, aole e hookuu mai iaia e hoi e noho kahu no Kaamakapili. Pehea e hoopaoia'i ka holoholo olelo i waena o KANAK4 ?—Mo keia wahi ninau e kao ae la maiuna, ua koiia mai ko'u manao ej}inau aku i ka lehulehu heluhelu nupepa, 1 ka laau lapaau e pau ai keia mai ino, e kawawo ne: iloko o ka lahui Hawaii, oia hoi fca Halo/tato Olelo. Eia ma Punaiuu, i Koolaoloa nei, ke ulu nui nei keia anoano ino, oka hUoholo alelo; mawaena ona wahine ' hoolilo la lakou ih» i poe hui holoholo olelo; mamuli o ka hooponopono ana a ko lakou alakai nui, oia o Maria Kaimawaho a me kana luna nui, oia o Kahinu, a malalo o laua kekahi poe eae eha ko lakou nui; huī lakou aono. He hiki no iua poe nei ke haku iko lakou mau manao oiaio ole, a like me he manao oiaio la, & hele aku ia e hoino i ka noho maikai ana o kekahi poe, e hoinoino wale ana ma ke akea, iwaena o ka lehulehu, \ mea e manaoioiu'i; aka, ika huli ana'ku Ika oiaio oka olelo, aole nae c loaa. Nolaila, ua pololei ka olelo a Solomona, " Hookaawaie ka holoholo olelo ina hoa aloha, No ka Jo*a ole ia'u o ka popo laa'i e pau ai keia ntai kakio, a o iaha aku pahn i ka hanauna hau." Nolaila, e hoike mai ka poe i ike i ka niea c pau ai keia mea īno iwaena o ka lahui. J. W. Kaukeano. Puniluu, Koolauloa, Augate 21, 1871.