Ka Nupepa Kuokoa, Volume X, Number 38, 23 September 1871 — Na Hiohiona o ka Apana o Honoipu. [ARTICLE]

Na Hiohiona o ka Apana o Honoipu.

!i £ 1A .NrpEPA Kuokoa £ ; Aloha oe :— O km mōa mu« nae o keia apana o Pone- . p», no ka mea, iiaila ka hole halnwai a rae ka hale kuia kahi ī ku mua ai, aka, i keia wa, ua hooneeia aku la ma ka ehukai o Ho-j ; noipu. Aia iioko o keia apana he 10 maheie, 2 Pooepa, 2 Kokoiki, 2 Upolu, 1 Hono- : ipu, 2 Puakea, 1 Kukuipahu. No NA Pe^ĒPA. O kem wahi, he wahi oneanea a kakaika. hi na wahi hale, ehiku hale, he ekola no wabi kannka ke huiia na makua me na keiki a , ne na «uaiihini; Aohe wai maoii okeia \vahi, he wai hapa kai; aia aua ia a ioko o n«i ; pobo pohako, alaila, kii akU ko laila kama- ; oiaa a pioo ae a ioko Ona huewai, aiaila !o4a ko Inila wai, nol,tilrt i kaulana-ai keia •ina o 4 * Naiiinawaioie," ma keia wahi e wa* iho nei nft maa kaulana o (fn wa k*hiko, a roe ka heiao o Mookini. No NA ?JEA KAULANA A ME KA «EIAU 0 Mooeini. O ka pali o Kapaaheo, o keana Kaunlehu, 0 Puoleolem keana o Apala,o Awannkn, o ; ka poho pohaka o Mookmi. oia knhi a na ; taos*m, rooo i hnio ai e pee'i ko lakou ike ana īa Hiiakā i ka poli o Pele i ka wa a lakou e oiohu ana, a. me na mea kauiana e ae n«i \vcie, ame ka heiau o Mookini. He pa nni a maikai keia o ka hana ia ann, he 40£ ennnn knn* ina, 19.1 anana kona iauia, . 3| anana kona kiekie, 2 unana ka manoanoa : o kona k-uwu, anana ka palahalaha o lui na o ko*t« welau ; 3 no nae aoao kiekie, ona : aoao laula elua ma ka Akau a ma ka Hema, v • a me ka aoao \on ma ka Hikina ; a me ka ao- • ao ioa raa ke Komohana, he hnahnn in ; nna- ! na kona ktekie, he nui ho na ineu kaulana o 1 loko o keia pa ; i ka po hookahi th> ka ka haaaia ana' 6 ieeia pi e Kamenehune, a mai j Pololu mai ka pohaku u ka laweia ana mni, t no ke r,o e ana ka oua po nei, haahaa ai ' kekahi aoao. j ; No xa Kokoiki. | C : a iike no keia npana me lc« Puuepa, a o J na wahi hale nae o keia 8, o kfr nui ona kaI naka he 19, ke huiia na makua a me keiki : a roe oa maiihini. O na mea kauiana o keia . apaoa, oia no ke awa o Kapnka.vkahi e luana ai o na aiii o keia ua ; a net.iiia i kaulaj na ai A oieio. Ahu iho la ka hoka i Kapai kai. O Hikapoloa kekahi mea kauiana ma ; keia apana ; oia kahi i pepehi ai o keia kat naka o Hikapoiga i kona mau kaikoeke, a • paa uo ia iakou i ka ai ia, nolaila i Uauiana i ai keia oielo, ,l Oke kaikoeke a ka haunino." j >io NA UPOLU. ! Ua like no keia oina me keia mau mea i | hoakakaia'e la nwmua, o kekahi h«pa nae ol > keia wahi ua inahiaiia, a ua hoopuuiin i ka | ; pa, ua uliuli pono ua kihapai ua.ia. n ke ohi i' nei na kanaka i na hua ohaha o ka honua. 1 7 oo hale, he 12 ke hu;ia-na maWua ( a tne na keiki a me na maiihiui, aia ma keia apana ka iae kauiana o Kanamee, ka iae ! kauiana o Kohaia'Akau. j No Honoipu. He «rahi maikai no keia, ua panoa no nae ; ] O ka wai o keia wahi, he wai na ka ua, e maiama ana koonei kamaeina i na papa waa 1 mau ha wai no lakou, i ka wa e ua iho ni ' a pa aku ka paka o ka ua i ua papa waa nei, a kahe aka na hunahuna wai iloko o na mea • i hoomakaukau ia.alaila, lona iho ia ona wai. ; O na hale o keia wahr 9, a o nn kanaka he 24, ke huiia na makua a nie na.keiki a me : na maiihini. He wahi ku moku keia ika wa maikai, oka, i ka wa ino pn no ke kai. : Ua nui kupono oie k.i uala ma ~keia wahi, ! ua kanu nui ia, ua lako pono i na ki a kau- | nu, ua hoopuniia na kihapai i ku pn nui, i i nie e h»opoinoia e na holoholona. 'l XoKA HALE KULA AME K& HALE HALAWaI. 1 Ma keia wahi e ku nei ke kulana huuohn- | no. ua oiaikai kona heieheiena ke nana aku i ua hoomakaukau pono ia, ua iako o ioko o , ka hale i na rof>a e pono ai o ke kula a ine ; kj haiawai, a ua maikai pono kona pa i ke kana ia i na pua ; no keia hale knla na keiki nana i kii maiu i ke daia a Hanare, o Ma- ; l-u n me na kaikamahine, i wnwahiia ai ka! ' maluhia o Han»re, o Maiiu no, i hookoloko-j j loia ī kels mau Augate aku nei i hala. | i No NA PUAKEA. V He ama panoa no ke.o, a ina kekahi hapa' \ nae o it« air.a oa mahiai ia, o ka uah ka ai | nui mi keia aina, he hapa ke kaio. Ona | haie o keia wahi he 10, ke hui ia me ko ka ; pa hana o Hanare Co., a ona kannka he 27, | ke hni ia na makua me nn keiki ame na ; eialihini. Ua like no ka wai o keia wahi me j ko Hoooipa. a o kekahi hapa nae he mau | loa poho pohaku nunui, 3 a 4 paha mau bare!a o kekahi mau iua. Oka mea knlWana : ina keia aina, 41 oia oo ke kai heenalu o Ppj aken ; H aia nia keia-wahi ka mahiko paka- | laki o Hanare Co., i No ya Mahiko. ! O keia mahiko uo Hanare Co., 5 aenei | makahiki o kona hooikaika ana ma keia ha- • na. Ia mao makahiki ua puka no, aka, i kei ia makahiki, haule poho iho ia keia no ka i haki pinepine o ka nihoniho o ka Nau, a no j ia pilikia i noho nie ino ioa ai kela malalo o | kekahi mau haoie, a Molaki okoa i kona mau | waiwai a pao, aole nae i kaa la nie ona a ; hiki i keia wa ; i keia wa ua kaawaiē kela ! ina h la o Kawaihae, aia iluiia kahi i hoo- ; hanaia ai no ka hewamoemha ikekahi mau : kaikamahine, a me ka haowi wai ona ;a ua > lile ka hooponopooo o kona waiwai ia Keoni ' o pokaalani o Wainiea mamna ; a i keia Bmao pule aku nei ka wiii ana o ke ko, maiaio o ka hooponopono nna a keia Keoni, a ua holo ppno.

! No Kukcipahu. ! He wahi pnnna keia a oneanen ; aohe wai lilaoii ma keia wahi, uia kāhakal no he wai kai, a ma kuinkula ae he wai maoii ilokoo ka iua poßo pohaku nui; aohe nae he wai puna, he wai no na ka ua; aole i mahiia ktr aina ; o ke kola o keia aina. he kula hanai hipa nn ka haole, o ka mahiai ana o ko iaila poe, aia ma Poakea ame Honoipu. Oka nui o nn haie ma kein wahi 6, a o na kanaka, he 23, ke hui in na makua me na keiki a me na malihini. No KA PONO 0 KA HaKU MA KEIA MAU WAHI. | ;Wa kein mau wahi i hoakaknia mamua ae nei, ua ala no ma na hana pono, ua piha P9no ka haie halnwai i ke kakahiaka Sabati a me ke ahiahi, i kū pii ana nae i ka pule, o na keiki ka hapa nui, a o na hoahanau. aole e h.iki aku i ka ehiku. Oia k'ahi mea iki o ke kuaaina. " H. W..K. Kalama, . Kohala Akau, Sept. 14, 1871.