Ka Nupepa Kuokoa, Volume X, Number 49, 9 December 1871 — Page 4

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Christmas Hymn.

 

Hark! hark my soul. Pure Gold. p 94.

1 Ku, ku, hamau! He leo mele lani, Melemele mai na anela maikai, E hai mai ana i ka ou hou nani No Iesu ka mesia e ola’i.

Cho.- Mele no Iesu, La o kea o; Mele aloha i ko ke ao a pau.

2 Nauwe ae no, ke mau ke kani ana Nee mai na luhi, kena mai Iesu; A, ma ka po ke mele nani ana, E kai oli ana i ka home mau.

Cho.-Mele no Iesu, La o ke ao, &c.

3 Aia ma o ke kani nani ana, Ko Iesu leo, mai uka a kai, A lohe ae na kini uhane ana A maha I ke kahu akahai.

Cho.-Mele no Iesu, La o kea o, &c.

4 Mele a mau, e kini pono ana, Mele na leo ano lani no; A ao ka po, e pau ka ulono ana, A hee na aku, a ao mai a mau.

Cho.-Mele no Iesu, La o ke ao, &c.

 

Merry, Merry Christmas,

Pure Gold. p 150

1 Mele, mele, mele, la maikai, La Karisemaka, oli ae; Kau na lei, nani e! Ala mai na pua nei. Mele, mele, mele, la maikai, La Karisemaka, oli ae. No ke aha e oli ai? Mele oli no; Nana i ka La maikai i poha ma kea o.

2 Mele, mele, mele, la maikai, La Karisemaka, oli ae; Kanikē na hele nai, Olo mai na leo e- Mele, mele, mele, la maikai, La no ka Haku i hanau ai; Lama no na huakai, nioi no ua mai, Kuhi no ka poe maikai i kahi e maha’i.

3 Mele, mele, mele, la maikai, La Karisemaka, oli ai; Pomaikai, mele mai, E hookani nani e, Mele, mele, mele, la maikai, La no ke aloha I ke ‘Lii; Ke aloha, hoomaikai, Oia na mohai; Mele mele, kakou  nei, Mele i ke ‘Lii.          Hawaii.

 

Ka Moolelo o ka Aha Lunakahiko o

KA MOKUPUNI O MAUI.

Halawai ka Aha ma ka Halepule Hoole Pape ma Wailuku I ka hona 10 A.M., o ka la 23 o Novemaba, 1871, Kohoia o Rev. S. P. heulu i Lunahoomalu. Pula o Poholupu,

NA HOA O KA AHA:

Na Kahu, Na Lunakahiko,

No keanae,  Rev S Kamakahiki  Kuluhiwa.

“ Hana      aole kahu         T Kaiwiaea.

“ Kaup      Rev J M Kealoha   Kahoopii.

“ Hoouaula   “ L Kaiwi        Makuakane.

“ Waikapu   “ W Kahookaum   Kekaihoupo.

“ Wailuku    “ W P Kahale     J Kaikopa.

“ Waihee      aole kahu       D Kapoi.

“ Hanokohau   aole kahu       Nspeahi.

“ Kaanapali    aole kahu       aole L K.

“ Lahaina     Rev M Kuaea    Poholopu.

“ Olo walu     aole kahu        Kaalawa.

“ Lahainaluna  “ S E Bihope      aole L K.

“ Lanai        aole kahu        aole L K.

“ Kaloaaha     Rev S P Heulu    S Kanakaokai.

“ Halawa       aole Kahu       aole L K.

Na Lala mau.

Rev W P Alexandern, no Wailuku,

Rev CB Anaru, no Makawao

Na Haiolelo

G pualoa, J kealo, J Kaimana

Kohoia o Rev J F Pogue, Rev A O Polepe I mau hoakuka.

Heluheluia ka moolelo o ka halawai o ka Aha ma Lahainaluna.

Koho ka lunahoomalu ia Rev W P Alexanedero, M Kuaea, am W Kohaakauma. Ha i Komite imi hana. Lilo ka Aha i ka haipole a makaukau ke Komite e hoike mai i na hana.

 

HOIKE MAI KE KOMITE:

1 E koho I komite no na hoike kihapai o keia Aha i ka Aha Euanelio ma Honolulu

2 Na hoike kihapai.

3 Na palapala hoopii.

4 Heluhelu kumumanao.

5 No ke kula kaikamahina o Makawao.

6 Ma ka palapala e hoike ai na kihapai ma keia hope aku i kupono i ka olelo hooholo o ka Aha Euanelio Hawaii.

7 No na Elele a na ekalesia e hoouna ne i e noi dala ma na kihapai e ae.

8 Ka haawina a na ekalesia o keia Aha e kokua ai no ke umi tausani dala a ka Papa Hawaii e noi nei.

9 E hoiki mai o J F Pogue no na misiona o kakou.

10 No ka launa ana o na kahu ma na hale, aponoia ka hoike a ke Komite.

Kohoia o Rev S E Bihopa, Rev A O Polepe, i Komite e hoike i na hana a ka Aha Luna i  ka Aha Euanelio Hawaii.

HOIKE KIHAPAI.

Hoike mai o Rev S Kamehiki no Keanae, no ka makaukau ole o ka hoike o Hana, ua hoopaneeia na hoike kihapai.

NA PALAPALA HOOPII.

Heluheloia he palapala kahea mai Anohola, Kanaimai, ia Rev J D Kealoha i kahu no lakou. Haawiia ia Rev W P Alexandero, W Kahookaumaha, me L Kaiwi ke Komite, huipa me ka luna o Kaupo e noonoo a hoike mai I ka Aha. Heluhelu i aka palapala noi o Honokohau i keia Aha e hookohu is J Kaimena i kahu no lakou. Haawiia ma ka lima o Rav J F Pogue a me Kahale ke Komite o hoike mai i ka Aha.

NA PALAPALA HOOPII

Heluheluia ka palapala noi dala a ka ekalesia o Siloama, Molokai, a ua kuka nui ka Aha no ka pono oia noi. Waihoia ia Rev W P Alekanedero ke Komite e kuka pu me Rev A O Polepe, me Heulu ke Komite a ka Papa Hawaii i koho ai.

Heluhelu ka palapala alona A. Kaukau no ka Aha Euanelio o Waimea, Kauai, i keia Aha. Kohoia o S Kamakahiki, nana e pane aloha aku is Aha.

 

NA KUMUMANAO.

Heluhelu mai o S Kamakahiki I kona kumumanao-E wehewehe i ka pono o ka malama pololei ana i na rula o ka lawelawe ana ma na oihana hoomana i paiia ma ka Buke lawe lima, a me ka hewa o ka malama ole.

Heluhelu mei o Rev J M Kealoha I kona kumumanao. “Pehea la e mau ai ka hanohano o ko Lahainaluna poe iwaena o kakou?” Hooponopono nui ka Aha.

Hoopanee ka halawai a hiki i ka hora 2 PM. Ai ka hora 3 ½ iho e hooiohe ka Aha i ka haiolelo a ka Kunahoomalu o kela halawai.

Hora 2 PM, halawai ka Aha, Pule o D Kapoi.

Heluhelu mai o L Kaiwi i kona kumumanao. “Heaha la ke kumu maoli o ka make ana o kanaka Hawaii I ka anaana ia mai? O ka mana paha o ke akua Hawaii? O kekahi kumu e ae paha?” Hooponopono ka Aha.

Heluhelu mai o J Kaimana i kona kumumanao. E wehewehe ma i Petero: 18-20. Hooponopono ka Aha.

Hapaiia ka noonoo no ke Kula Kaikamahine o Makawao. Nui mai o Rev W P Alekanedero, e hookaawaleia ka hora 3 ½ PM o ka la apopo e loha i na olelo a Pogue ke Kauolelo o ka Papa Hawaii; a o ka olelo hooholo a Polepe i haku ai no ka Kula Kaikamahine, e hoike maui i ka la apopo.

Hoopanee ka halawai e hoolohe i ka haiolelo ka Lunakoomalu mua o ka Aha; aia ke olelo ma Ioane 14:16.

La 2, Novemaba 24, halawai ka Aha hora 9 AM. Pule o S Kanakaokai.

Heluheluia ka moolelo a hoaponoia me ka hooponopono a Polepa.

Hoike mai o Rev W P Alekanedro ko Komite, no ka palapala noi dala o ka Ekalesia o Siloama. Ke manao nei ke Komite, aole i pono ko Siloama lele ana iloko o ka aie me ke kamailio pu ola me Heulu ko iokou kahu; e ao aku nae kakou i ko lakou noi e hele o Heulu e imi i mea e pau ai ko lakou aie. Aponoia ka hoike.

Hoike mai o W P Alexander, ke Komite no ka palapala kahea a ka Ekalesia a Anahola, Kauai. Ke manao nei ke Komite e hole ia palapala; aponoia.

Heluhelu mai o Polepe i ka olelo hooholo no ke Kula Kaikamahine.

Hooholoia.- Ke manao nei keia Aha, he mea maikai loa i na e lawelawe ikaika na ekelesia o na mokupuni o Maui e kokua i ka Kula Kaikamahine ma Makawao. Kei mi nei na kahu o ke Kula Kaikamahine o Makawao, 1 $2,000.00, e hoolawa ai i na hemahema i koe, a me ke ola pu o ua kula nei no keia makahiki ae. A ua manaoia e mahele ia keia puu dala i na apana he 40, oia hoi he $50, pakahi. Ua kokua hoi kekahi poe, a me kekahi mau ekelesia (ko Wailuku ko Waikapu a me ko Waihee), a ua loaa be 22 o na apana i manaoia he 40; koe oa apana he 18. Nolaila, ke paipai ikaia aku nei makou i ke aloha o na ekelesia i koe, i kokua i na dala no keia pilikia, Penei; O Honuaula, Olowalu, Halawa, a me Kaluaaha, Kanalima dala pakahi. O Kaupo hui me Kipahulu, kanalima dala pekahi. O Kaupo hui me Kipahulu, kanalima dala. O Hana $50. Keanae me Nahiku $50. O Honokohau hui me Kaanapali $50. O Lahaina hookahi heneri dala. Kohoia o Mr E Bailey I hoakuka. Kuka nui ka Aha, a hooholoia ka olelo hooholo.

HOIKE KIHAPAI.

Hoike mai o Kalawe, ka Lunakahiko no ke kihapai o Hana.

Hoike mai o T Kaiwiaea ka Lunakahiko o Kipahulu.

Hoike mai o Rev J M Kealoha, no Kaupo.

Hoike o L Kaiwi no Honuaula.

Hoike mai o Rev W Kahookaumaha no ka Ekelesia o Waikapu; A o Kahale no ke Kihapai o Wailuku.

Hoike mai o D Kapoi Kunakahiko o Waihee no ia Kibapai.

Hoike mai o J Kaimana, ka haiolelo no ke Kihapai o Honokohau.

Hoike mai o Rev M Kuaea no Lahaina.

Hoike mai o G Puuloa ka Haiolelo o Olowalu, no ia kihapai.

Hoopanee ka halawai a hora 2 PM.

Hora 2 PM, Halawai ka Aha, Pule o Pogue.

Hoike mai o S P Heulu no Kaluaaha a me Siloama.

Hoike mai o Polepe no ke Kula o Lahainaluna.

Hoike mai o Rev C B Anaru no ke Kula Kaikamahine o Makawao.

Hoike mai o Rev S E Bihopa no ka Ekalesia o Lahainaluna.

Hoike mai o W P Alekanedero no ke Kula Kahunapule.

Hoike mai o Kahele ke Komite, no ka palapala noi Honokohau ia J Kaimana i kahu no lakou, ke manao nei ko oukou Komite, no kekahi kumu pono, e waiho no kekahi Manawa aku; ua aponoia ka hoike.

Hoopuka mai o Rev A O Polepe, he olelo hooholo:

Houholoia.- E lawe mai na kahu a me na haiolelo o keia Aha i na Papa hoike Helu makahiki o na ekalesia, a e hoike imua o keia Aha i ka halawai ma ka malama o Mei mamua ae o ka halawai makahiki ma Honolulu i ka malama o luna, i hooponopono e ia’i na mea hemahema.

Noi mai o Rev J F Pogue i ka Aha, e noonao i ka mea e pono ai ka ekalesia o Kanapali. Kuka ka Aha no ia mea, a hoohol, e lilo o A O Polepe, i kahu ku i ka wa e malama ia ekalesia.

Hapai ka Aha i ka noonoo no ke kumuhana na 7. Kuka ka Aha he ma kohu ole i ka pono a me kea no naauao ka hoouna ana o na ekalesia i na elele noi dala no nau luakini a me na hale halawai i na ekalesia e ae, a o na mokupuni e ae paha. Ina i loohia ka luakini o kekahi ekalesia I ka pilikia, he pono ia lakou ke hoike mua i keia Aka, a ae ia mai alaila pono.

Hoopanee ka Aha e hoolohe i na olelo paipai a J F Pogue; a pau ia, pule ka Lunahoomalu, a hoopaneeia ka halawai apopo hora 9 A M.

La 3, Novemaba 25, Hora 9 A M. Halawai hou ka Aha, pula o W P Alekanedero.

Heluheluia ka moolelo o ka la i hala, a hoaponoia.

Hoike mai ka Lunahoomalu, o M Kuaea ke Komite imi kumumanoa.

Hapai ka noonoo no ke kumu hana 8, no ka 10,000 dala. Kuku ka Aha a hooholo $2,500.00, no na mokupuni o Maui. Koho ia o Pogue, Kuaea, a me Kamakahiki i Komite e mahele pono i na haawina o na ekalesia-Hooholoia, penei na mahele:

Lahaina $350.00, Kaluaaha $250.00, Halawa $250.00, Waikapu $250.00, Wailuku $250.00, Waihee $250.00, Hana $200.00, Honukohau $100.00, Lahainaluna $100.00, Keanae $100.00, Lanai $60.00, Olowalu $60.00, Honuaula $60.00, Kaupo $60.00, Kaanapali $55.00, Kipahulu $55.00, Siloama 50.00.

E haawi aku ke Kakauolelo a ka Aha i ka moolelo e pai ma ka nupepe Kuokoa, a nana no e hoolaha i ka Manawa e halawai ai ka Aha.

Ke haawi aku nei keia Aha i ka mahalo i ka ekalesia o Wailuku no ko lakou lokomaikai nui i ka hoolako ana mai i na mea e pono ai keia Aha.

E malama i aka hebedoma mua o Ianuari 1872 i hebedoma pula hoomau; a o ka Poaha hope o Feberuari, i la pula no na kula.

Hoopanee ka halawai, a halawai hou ma Lahainaluna i ka Poalua mua o Mei 7, 1872.

Pule o Rev A O Polepe, a hookuu aku ka Lunahoomalu i ka anaina ma ka pule,

W.P. KAHALE,

Kakauolelo

 

Hebedoma Haipule

Ua koke mai ka Makahiki hou, 1872. i ka halawai makahiki o ka Ahahui Euanelio Hawaii ma Honolulu, Iune 1871, ua hooholoia ka manao e kela Aha, penei: “E malamaia ka hebedoma mua o Ianuari M. H. 1872 i hebedoma haipule.”

Pela paha na Ahahui mokupuni, iloko o ko lakou halawai hapa makahiki, Sepatemba a me Okatoba i hala ae-ua hooholo like lakou i ka manao, e malama i ka Hebedoma mua o Ianuari 1872, i hebedoma haipule.

Pono loa i na haipula a pau, e hoomakauaku e ia lakou iho, a me ko lakou poe ohua, no ka hebedoma haipula. No ka mea, aole ia he wa e hoomaha kino wale no, a e holoholo lia ia ianei, e ike i na makamaka, a e makaikai i ka aina, a me na mea kopaianaha mai o a o, He Manawa no ia e hoohaahaa ia kakou iho imua o ke Akua-a e hookokoke ia ia me ka mihi, me ka pule, me ka aloha nui ia ia a me ke aloha i na hoalauna.

Ina manao ka poe mahiai e lulu i ko lakou aina i kela hua keia hua i ka malama o Ianuari, e hoopalau a hoopalupalu koke lakou i ko lakou aina i keia wa, i Dekemaba nei. No ka mea, ina a luluia na hua maluna o ka aina oolea, paakiki, palupalu ole-a iloko o ka weuweu paha-a me ka nahelehele, e makehewa ka lakou hana ana. Nolaila, ua hoomakaukau e lakoa i ka aina;-a, haole mai la ka ua, a momona ka ina, e lulu koke lakou i na hua, a hana pu me ke Akua; alaila, ua makepono ka hana, a e ohi mai auanei, pa kanakolu, pa kanaono, pa heneri.

O ka hebedoma haipula, he Manawa no ia e lulu no ka Uhane. Nui ma kahu ekalesia, a me na haipule e ae e hoomanao ana, a e hoomakaukau ana no ka hebedoma haipule.

Pehea kakou ma Hawaii nei? Ua piha anei ko lakou mau manao, a me ko kakou mau lima i na hana e? Paa phaakekahi i ka mahial i kona aina-a makemake oia e hookuuia. Pae paha kekahi I ka hana hoolimalima-a makemake e hookuuia, Ua kuai paha kekahi i ka aina, i ka lio, i ka lei bipi-e hele ana e ike ia mau mea, a makemake e hookuuia. Ua mare paha kekahi i ka wahine-Ua hoopalau mare paha kekahi, e noho ana paha kekahi me ka wahine manuahi, a me ke kane manuahi, a noi mai paha e hookuuia. Ae, e lulu ana keia poe a pau i ko ke kino, aole kaawale e hele i ka pule hoomau, a lulu ma ka Uhane. Eia nae ka Paulo olelo I kela poe. “Mai kuhihewa oukou, aole ke Akua ehoomaewaewaia’ku; no ka mea, o ka ke kanaka i lulu, o kana hoi ia e ohi mai. No ia mea, o ka mea e lulu ma kono kino iho, no ke kino ia e ohi ananei i ka make; aka, o ka mea e lulu ma ka Uhane, no ka Uhane ia e ohi auanei i ke ola mau loa.”

 

La Kuakoa ma Waimea, Hawaii, Oia

HOI KEIA LA 28 O NOVEMABA, 1871.

 

Naoi ka la i poha mai ma keia kakahiaka. Aole paha he ao ikeia a puni ka lani. Nani na mauna ekolu, ka lei lua ole o Hawaii. Nani ka malie kea he e aheahe mai ana mai ke kai mai.

Ma ka hora 9, ua ikeia na hae nani o Hawaii, a o ko Amerika Hui, e wewelo nahenahe ana maluna o imiola, a ioheia ka kani loihi ana o ka Imiola hele.

Ma ka hoolaha e ana, e hui ana ko Waimea a pua ma ka hale kula aupuni, a nauwe po ae mailaila ae a i ka luakini, me ka kani ana o na pahu, a me na ohe, malalo ae o na hae aupuni. Ua haole nae ia nani no ka puan o na pahu i ka nehae. Aloha ino. Aole hoi i haalulu ka honua i ke kani ana o nap u-kuniahi, no ka nele i ka pukuniahi ole. Ai aka ma Honolulu wale no nap u-kuniahai. E aho e laweia mai kekahi maanei a e kau maluna iho o Maunakea ko Waimea papu.

Ma ka hora 11, ua akoakoa kanaku, kamalii, na haole, iloko o Imiola.

Akahi ka a ikeia na haole, na luna haole, iloko o ke anaina hoomanao i ka la kuokoa ma ka luakini. i ekolu huro no ia nu hou.

NA HANA MA KA LUANKINI.

1 Ke mele ana “Father Land.”

Ke Akua Mana e,

Hoola mai

Ko makou aina nei,

Aina Maikai;-

Hoomalu pono no;

Na ino, e hoopau,

Na maikai, e hoomau,

Hoomaikai mai.

CHO.- E mau ka aina nei,

Akuokoa, &.

2 Ka pule ana, ia Rev. L. Lyons.

3 Ke mele ana, “We’ll rally round the flag.”

E kupuni i ka hae, boys,

Ku Puni i ka hae,

La kookoa nei, e oli;

HOi, main a awawa uli,

A, main a kula mai;

La kookoa nei, e oli.

CHO.- Hawaii mau loa,

Huro boys, huro, &c.

4 Haiolelo, in B. W. Kealoha.

Ua kakau e ia, a hoopaanauoia na manao maikai e pili ana i ka la kuokoa, a mahaloia ka maikai, a me ka ikaika o ka hai ana. Ua piha ke anaina i ka olioli.

5 Ke mele ana ia, “A Victory.”

Ke kani nein a pahu e,

Ma keia la maikai;

E ala mai o oli ae,

La kuokoa nei,

Ke kani nei na mele e,

Mauka a makai,

Maonei, ma o, a ma na puu,

Nani ke kani mai.

CHO.- Hooho pun a kini nei,

Huza, huza, e oli e, &c.

6 Ka helehelu ana i ka Declaration of Independence, oia hoi ka hoi ana i ke kuokoa ana I ke aupuni o Hawaii, i kakauia ma Ladana e na luna nui o ke aupuni o Beretania, o laua me ke aupuni o Farani, ma ka la 28 Novemaba, 1834.

7 Ka wehewehe ana ma ka olelo Haole, a ma ka olelo Hawaii, i kekahi mau mea e pili ana i ke aupuni Hawaii mamua loa aku, a i ka wa i lilo ai ia i aupuni kuokoa, a i keia wa hoi.

Mai ka wa kahiko loa mai a i ka makahiki 1840, aia no i na’lii, i ka mai, a me kona mau alii ka mana o ka hooponopono ana i na mea a pau e pili ana i ke aupuni, aole, he Kumukanawai, aole I hookomoia na makaaioana i loko o ka oihana hooponopono, a imi a kau kanawai. No ka makaukau ole paha mamua loa aku o na makaainana.

He poe naaupo lakou, a he naupo hoo na’lii I ka Manawa i hiki ole mai ai ka malamlama, ka olelo a ke Akua. E aho iki nae na’lii. He alii noonoo o Kamehameha I. Ma kono noonoo, a Akamai, a ikaika, i hoohuiia’i na mokupuni a pau. A lilio i aupuni hookah malalo iho o Kamehameha I. Oia paha ka hana hoomakaukau mua no ka lilo ana o keia Pae aina i aupuni kuokoa.

He alii noonoo hoi o Rihoriho, Kamehameha II. me kekahi mau alii e ae. Ma ko lakou noonoo, a akamai, a ikaika, i hoopauia’i na kapu, na akua kii, na mohair kii, a nea na kapu, pau ke kapu o na wahine, hui pu, ai pu me na kane, a pihe I ka olioli. A hoolilo ke Akua i keia hana, I hana hoomakaukau elua no ka hiki ane mai o ka olelo a ke Akua maanei, a no ka lilio ana o Hawaii nei i aupuni kuokoa.

Ma ka makahiki 1820, poha mai ka malamalama am ka pouli o Hawaii. Puka mai na misionari me ka olelo a ke Akua. A hoomaka kokeia na kula. Aohe kula iki mamua, aohe palapala, naaupo loa. O na’lii na haumana mau; a mahope main a makaainana, na kanaka, na kamalii, Ka hoomaka no ia o ka loaa ana o ka ike. A hala paha na makahiki elua, ua paiia he mau pepa A, a pela, a me na kanawai he 10. Oia oa kanawai mua i paiia, oia hoi na kanawai o Mose. A hala na makahiki eha, elima paha, ua hoomakaia ke pai ana i ka Baibala. Ma ka makahiki 1839, ua pau lo aka Baibala, mai Kinohi a Hoikeana, i ke paiia. He mau buke kula, a hoonaauao hoi I paiia. He mau kula nui hoi i kukuluia, ke kula nui ma Lahainaluna, ke kula nui ma Hilo, ke kula alii ma Honolulu, &c.

Ma ka makahiki 1834, ke pai ana i ka buke kanawai mua, he 15 wale no aoao; elima wale no kanawai i kauia e Kamehameha III., no keia lahuikanaka.

Ma ka makahiki 37, komo ka makemake iloko o na’lii e loaa i haole akamei i ka mahele olelo, I mahele oia ma ka olelo Hawaii i na kanawai, i na oihana o na aupuni naauao i ike lakou. A koho lakou ia L. Aneru, ke kumu nui o Lahainaluna. A, ae oia, a lilo no i mahele olelo.

A, ma ka makahiki 1838, ala mai ka makemake nui o na’lii e loaa i kumu nana e ao ia lakou i ka oihana kanawai; a no ka loaa ole o ke kumu mai Amerika mai, koho na’lii ia Mika Rikeke, ka Misionari ma Lahaina. A ae oia, me ka ae pu o na hoa misionari, a lilo oia i kumu ao oihana kanawai na na’lii.

Ma ka makahiki 1840, ua haawi ka Moi Kamehameha III., me kona mau alii, i ke kumukanawai mua, a ae ana i kakahi mau pono i na kaainana, a he mau kanawai hou e pili ana I na aohau, a i na kula, a i na mea he wale. Ua hoololiia ka auhau ane. Mamua, ua pau loan a kane, na wahine, na keiki nui, i ka auhau pakahiia o ke kappa hookah, no ke kino hookahi.

Ma keia buke kanawai, penei ka auhau kino, o ke kane 1.00; ka wahine .50, keikikane .25, kaikamahine 12 ½ .

Aole nae i auhau ia na keiki malalo iho o na makahiki 14.

Akahi hoi a hooponoponoia ka oihana kula; akahi no a hooholoia e kohoia i Kahukula nui. Aole Kahukula mamua; aole ukuia na kumu e ke aupuni.

Ua hooholoia hoi e kukuluia i ahaolelo aupuni me na mahele-ekolu, ka Moi, na luna alii, na luna makaainana. Akahi no a aeia e kokua na makaainana i na’lii i ka hana a kau i na kanawai.

Ma Aperila, makahiki 1841, ke kukulu ana i ka ahaolelo aupuni mua, me na mahele ekolu. Na na makaainana no i koho i na luna akaainana.

Ma na Ahaolelo mahope mai, a i ka makahiki 1843, ua hooponopono hou ia na kanawai, a hana ia hoi kekahi mau kanawai hou, a huiia, a pai puia am ka buke, ka buke kanawai elua ia, me na aoao 156.

He mau hana keia i hoomakaukauia’i keia aupuni e lilo i aupuni kuokoa.

No ka loaa ana o na pilikia he nui, no na aupuni nui mai, a no ka makau o na’lii, o mau, a mahuahua na pilikia, a lilo paha ke aupuni ia hai, nolaila, hoomaka ka Moi, Kamehameha III e noonoo, no ka lilo ana o kona aupuni i aupuni kuokoa.

Ka pilikia mua i loaa i keia aupuni, no ke aupuni Farani mai ia.

Ma ka makahiki 1839, ku mai kekahi moku Manawa Farani. (Aole I pau.)

 

HAAWINA KULA SABATI.

HELU LI. DEKEMABA 17, 1871.

KA AHAAINA MARE.

Pauku Baibala. Mataio 22:1-14.

1 Olelo hou aku la o Iesu ia lakou i na olelo nane, i aku la.

2 Ua like ke aupuni o ka lani me kekahi alii nana i hoomakaukau i ka ahaaina no kana keiki.

3 Hoouna aku la ia i kana poe kauwa e kii i ka poe i oleloia e hele mai i ka ahaaina; aka, aole lakou i makemake e hele mai.

4 Hoouna hou aku la ia i na kauwa a ae, i aku la, E i aku oukou i ka poe i oleloia, Eia hoi, ua hoomakaukau no wau i ka’u ahaaina, ua kaluaia ka’u mau bipi a me ka mea i kupaluia, ua makaukau hoi na mea a pau, e hele mai oukou i ka ahaaina.

5 Hoowahawaha mai la lakou, hele aku la; o kekahi ma kona aina, a o kekahi ma kana kuai ana.

6 A o ka poe i koe, lalau mai la lakou i kana mau kauwa, hoomainoino ma la ia lakou, pepehi iho la a make.

7 A lohe ae la ke alii, huhu iho la ia, hoouna aku la ia i kona poe kaua, luku aku la i ka poe pepehi kanaka, a puhi aku la i ko lakou kulanakauhale.

8 Alaila, olelo aku la ia i kana poe kauwa, Ua makaukau nae ka ahaaina; aole hoi i pono kela poe i oleloia.

9 Nolaila, e hele aku oukou ma na huina alanui, a e koi aku i na mea a pau i loaa ia oukou, e hel mai i ka ahaaina.

10 Hele aku la ua poe kauwa la iwaho ma ke alanui, a hoouluulu mai la i na mea e pau I loaa ia lakou, o ka poe ino a me ka poe maikai, a nui iho la na hoaai ma ua ahaaina la.

11 Komo aku la kea lii iloko e nana i ka poe hoaai, ike aku a ia ilaila i kekahi kanaka aole kahikoia i ke kapa ahaaina.

12 I aku la kela ia ia, E ka hoalauna, pehea la oe i hele mai nei, aole i kahikoia i ke kapa ahaaina? Momale loa iho la ia.

13 Alaila, i aku la ua alii la i ka poe lawelawe, E nakiki iho ia ia a paa ma na wawae a me na lima, e lawe aku ia ia, a e hoolei aku iloko o ka pooli mawaho; ilaila e uwe ai a e uwi ai na niho.

                         14 No ka mea, he hui ka poe i kaheaia, he uuku hoi ka poe i waeia.                        

Pauku Alakai-Ke olelo mai nei ka Uhane a me ka wahine mare; E hele mai. A e olelo hoi ka mea lohe, E hele mai. A o ka mea makewai la, e hele mai ia. Hoikeana 22:17.

Kumu noonoo.-Ka hewa o ka hole i ke kono mai a ke Akua i kona pomaikai.

Ninau ano nui.-Ke hoolohe nei anei kakou i ke kono aloha mai a ke Akua ia kakou?

 

MANAO WEHEWEHE.-O kekahi no keia o na olelo nane e hoahewa ana i no Indio no ka lakou hole ana ia Iesu. Ua hele mai o Iesu e kono ia lakou e kono aku iloko o na pomaikai e kono aupuni. Ua hele mai ia e kukulu i kona ekalesia ma na wahi a pau, a mawaena o na lahui a pau o ka honua nei. Eia nae ka lakou he hookuemi i hope a hole loa ia ia, a i kono mana. Nolaila, e like me ke kii ana o keia haku ahaaina i ka poe ilihune, i hoowahawahaia, e hele mai i kono ahaaina, pela ke kii ana aku o ke Akua i na lahui a na Iudaio i hoowahawaha ai, e komo iloko o kono ekalesia.

Eia no hoi kekahi hoopili ana o keia olelo nane. i ka poe o kakou nei e nana nui ana ma na oihana o ke ao nei, me ka iini nui o ka manao ilaila, e hiki ole ai ke nana i na mea o ka uhane. Ua piha lo aka manao o kekahi i kona mau loaa ma ke kalepa, a nolaila ua hiki ole ia ia ke hana i na hana haipule.
ma na pauku hope ua kuhikuhiia mai, aole no e komo wale keia poe ilihune i hooakoakoaia mai, aia no a komo ke kapa aahu makai i hoomakaukauia no lakou e ka mea nona ka hale. Ma ia aina ua hoolako mai no ka mea nana ka ahaaina, i na hoa me ka aahu no ia Manawa. Nolaila, no ua kanaka ilihune nei no ka hewa i ka hoaahu ole ia ia iho me ka mea i kohu pono. Pela no ka poe I konoia mai e ke Akua, aia a komo ka aahu o ka maikai a me ka manaoio, alaila komo aku.

 

NINAU.-Nawai ka ahaaina i oleloia ma keia haawina? Hana ia no wai? Nawaii kii aku I ka poe i konoia? Ehia kii ana? Pehea ka olelo i ke kii alua an?

No keaha ka hele ole mai o keia poe! Pehea ka lakou olelo (Nana Luka 14:18-20.) Ua aha ia na kauwa e kekahi o lakou? Heaha ka hoopai o keia poe?

Pau ia, owai ka i hooakoakoa hoa ia? Ua kenaia na kauwa e aha? Ua loaa anei ka lakou I kii ai? Pehea ka ahaaina mare?

Nowoi i hoolako i na hoa me na aahu kupono no ia Manawa? Pehea kekahi o keia poe ilihune? Heaha ka ninau o ke alii iaia? Heaha kona pane? Ua kenaia na kauwa e aha? Nowoi ka hewa o kona nahu ole ia?

Owai ka Iesu i hoohalike ai me kela poe mua i konoia? Owai hoi keia poe hope? Owai o kakou ka i like me kela poe mua? Owai ka like me ka mea i komo ole i ka aahu i hoomakaukauia nona?

 

KA NUPEPA KUAKOA

HOOPUKA MAU IA MA HONOLULU

Kela Poaono keia Poaono

$2.00

No na mahina he Umikumaloa!

$1.00 no na mahina eono,

ME KA HOOKAA MUA MAI.

 

NA OLELO HOOLAHA-aole i oi mamua o 10 laina @ ka hoopuka hookah ana, $1.00; alua komo ana, he $1.00; hookahi malama, $2.00. E uku mua ia mau ke dala o na olelo hoolaha a pau e hooanala ana mai e pai.

KAHIKAU-he 4 keneta no ka lala oi hookah-panei: he 26 lalani, $1.00; 50 lalani, $2.00; a pela’ku.

KA UKU NO NA OLELO HOOLAEA-ka uku pepa, a me ka uko o ke Kanikau, e haawlia no ma ka lima o na Luna o ke kuokoa, a i olela, e hoouna mai ia Pokue.

KA UKU PAPA A PAU E HOOKAA MUA MAI NO-aole e kania ka inoa o kekahi haole e kanaka maoli paha, ma ka inoa o ka poe lawe pepa ke ole e hookaa e mai mamua. E pono ke hiipoiia keia mau rula, no ka mea, he emi no ka auhau no kela nupepa.

AIA KE K@@NA O KA NOPEPA KUOKOA-ma ke keena i noho mua ia iho nei e J. W. Aukioa, maluna ae o ka Hale Leka. O ua hora hana, mai ka eiwa o kakahiaka, a i ka ha o ke ahiahi.

H. M. WINI. Lonn Hoopaka.

 

“KA NUPEPA KUOKOA.”

In published in Honolulu

EVERY SATURDAY.

$2.00 per annum, or $1.00 per six months, in advance.

ADVERTISEMENT not exceeding 10 lines, Inserted once for $1.00 twice or $1.50; and $2.00  for one month; all advertisement must be paid for in advance.

KAHIKAUS will be charged 1.00 per page, or 4 cts. a line. PAYMENTS FOR ADVERTISEMENTS, Subscriptions of kaakauas, may be paid to any of the Agents of the kuakoa, or may be enclosed in a letter to the Publisher.

ALL SUBSCRIBTIONS must be PREPAID. No names either of foreigners or natives will be inserted on the subscription list. until paid for. This rule must be strictly adhered for on account of the low subscription price

THE OFFICE OF THE KUAKOA over the Post Office.

From 9 A.M. TO 4 P.M.

H. M. WHITNEY, Publisher.

Bound Volumes of the KUOKOA, for sale at the office over the Bookastore- $3.50 each.

Persons having complete sets of the above, can have hem bound by paying $2:00 each.

 

NA BUKE

HOOLAHAIA E KA PAPA HAWAII.

 

Baibale hemolelo nui ili @@la nani ma na kihikuhi ma na aono $12.00

“ “ Nui ili eleele kaekae wai @@la……... 5 00

“ “ uaku iki iho, “ “…. …………………...8 00

“ “ Pananaiki iho ili eleele ……………….4 00

Kauoha Hou ili @ola …………………….1 00

“ “ eleele kaekae wai @ola………………1 00

“ “ “ ……………………………………….75

Kauoha Hou Hapa Haole…………………. 75

Lira Hawaii 1846 me ke kanawai …………25

“ “ 1855……………………………………25

Moolelo Ekalesia…………………………. 50

Balao ili lahilahi…………………………...10

Hele Malihini ana………………………… 25

No ko ke Akua ano ……………………….25

Lira Kamalii……………………………… 25

Hoike Palapala Hemolele ………………...25

Moolelo o Heneri Opukahala …………….25

Hoike Akua……………………………… 25

Wehewehehala …………………………...25

Ninau Hoike Ili manaoao

“ “ “ lahilahi ……………………………10

Kumumua Kuia Sabati …………………10

Boke Lawe Lima……………………….. 0

He Buke no ka Pope ……………………10

Ui Kula Sabati Helu …………………..3 25

“ “ “ “………………………………… 4 05

“ “ “ “ …………………………………5 25

Buke Puaneilo a Ioane …………………10

Himeni …………………………………50

Himeni ili nani ……………………….1 00

Na kauoha Hou Pakeke.

Ili Onla nani ………………………….1 50

Ili eleele kaekae nani ………………….50

Ili eleele………………………………. 35

Kauoha Hou Pakeke me na Halehu

Ili Oola nani…………………………. 1 75

Ili eleele kaekae wai @ola …………….60

Ili eleele ……………………………….50

Na Halehu Pakeke.

Ili Gula Nani …………………………..60

Ili eleele kaekae wai gula ……………..20

Ili eleele………………………………. 20

Ka Hae Hoonani (Buka Mele)………... 25

Eia na buke haawi wale.

Palapala Liilii

Helu 4-Makemake anel oe i ka ola?

Helu 6-E hele i o Kristo la.

Helu 7-Ka hoi ana mai o ke Keiki Uhauha.

Helu 11- no ka hoohiki wahahee i ke Akua.

Helu 16-Ka kehia ana o ka ahaaloa a ka hakoe ma ka Bapetiro ana.

Helu 17-Mai hana lao i na holoholona.

Helu 18-No ka mahi ana, kuai ana a me ka ino ana i ka Awa

Ka Davida Malo komomanao.

Ka Moolelo o Batimea Puaaiki.

J. F. Pokue,

Kakauolelo o ka Papa Hooko o ka Ahiahi Banello o ko Hawaii Pae Alua.