Ka Nupepa Kuokoa, Volume XI, Number 39, 28 September 1872 — No ka Aie Lahui. [ARTICLE]

No ka Aie Lahui.

(K&na moi kela pule mai.) ? 'Ma na malania Buke aoa ako kakou oi- ! hf»na waiwai. malaila wau i lawe mai ai e k&mailio hou ai»u. no na inea i īkeia iloko o nf-. makuhiki he umikumamaha i pau iho ma ka U 31 o Maraki o keia makahiki; a o ka aie aeia, aole i ikeia ke hoemi ia nei, a e nui aku ana hoi na pomaikai. Malia , paha ma ka manao o na alakai imi Daia o kikou, o ka aie aku i k.i hai ine ka ukupanee, he inea ia e ioaa mai ai ia kakou na puu Dala puka, a e hoowaiwai mai i ko kakou Wuihona, ao!e kakou i ike iki, ua hoea H'mi ua mau aie ana nei, i mea e hoemi iho I »• i ko kakou aie ana; ua ikeia iloko o keia ; mau makahiki, ua kanuia ka aie ma kahi ; lepo momona, i ma-u mau i ka wai, a rihlai« ; Ib, ua uiu ohaohn kona mau !iko ana, a 2 ka : mahuahua ioa, a ua īke ole in no hoi īloko 0 : na hoike nna a na Kuhina, ma ke ano akaka, ; ko ka waihona pomaikai no loko mai o kona aie aku, e ano iike ana paha me ka malama i d »!a ana a ko kakou poe hoopukapuka Dala. Ke waihoia aku nei he papa hoike 0 na ; ilala loaa mai a me Ua lilo aku—koena a ; me ka aie Lahui iloko 0 na makahiki he 14 > ;i hah.

jNa Loaa Lilo Kor»n» j Ai« Lahui < !il»r 31 537.223 86 $ 599,879 61 349 2460,679 15 ♦' 1860 j 571,04l 71 612,410 55 12,127 52i 128,777 38 " 1862 i 628,039 921 006,893 33 507 40 188.671 86 " 1864i 538.445 34 »11.611 'O 22,553 29 166.849 09 1866; 721.104 30 : 666,211 <tt 169,059 34 182.974 60 \ 1668; 825.498 98! 786,617 66 163,687 84 120.815 2:1 1870 «34.112 65 930.550 29 61,550 20 6S 1872 912,130 74| 969 784 16 66,752 41 177,971 23 £ ." ;5,467,597 50 ! 5,583,857 59 »457.527 24 1153.307 23

I ko kakou komo nna aku iioko o keia iF, mau hoike ana, e loohia auanei kakou e ka ■ haalulu, aia kakou he poe aie kaa o!e. i ka makaiKai pono ana o kakou, i keia mau hoike, aole i loaa iki ia kakou he hopena maikui mamua o ka noho ana iho nei o ka Aha. olelo nana kakou i hookikina iloko o ka aie kiekie, e like me ka hoike mua ana aku. E loaa no hoi ia kakou iloko o keia papa hoike, he mea e kahaha ai ka noonoo ana. Ma na hoike mua ekolu mnluna. ua nui aku ra hoolilo ana imua o na loaa, a he : koena no nae īloko o ka waihona, a me he mea la, oia koena, he koena no ia no loko o ka aie—O ka hoike mua o ka makahiki ISSS he 562,655.75 ka oi aku o ka lilo imua ! o na loaa; a i na e hookaa ia aku ke koena ; no keia aie, alaila, o ka aie kupono psha, he 862,306.51. Pe'a hoi ka hoike elua o ka M. H. 11360, ' ua oi aku na hoolilo ia imua o na lona inai, he 541,G65.54, a aia hoi, he 513,127.51> ke koena, n i na e hookaa ia keia koena no ka aie, alaila, o ka aie oiaio, he 525.241.32, aka, o ka huina aie iloko oia hoike, he

5125,777.83, a ua ikeia aku ke hooulu ae la ka aie s kawowo, ua kupu, ua lau, mn ka pakui ana maiia, S 100,536.01. imua o kora aie ponoi, a n»ai na hana aku i hanaia'i. Pola no hoi n« hoike ekolu o ka makahiki 1562, o ka oi aku o na liio. imiii* o na loaa, he 575553.41; a oia no paha ko kakou aie ponoi, aka, ma knhi o na oie iloko oia hoike, ua hoomahuahua hou ia ae i *i09,518.45. O ka hoike ehn o ku M. H. 1564, im oi aku nn loaa ana mai imua ona hoolilo »nn, he 526 934 24, oia na koena maoli iloko o o ka waihonn, akn, ma kahi oru koen« iloko o ua hoike la, he $22,553 29; im iho la la ihea na 54.300.60? nka, no ko kakou aie, ke pii h no oia rna ke alanui pii. heo $144 265.50 maluna aku o kona koena. U ka hoike elima o ka M. H. 1866, ua oi aku na loaa imua o na hooiiio ana, he 5154,563 2S. a ua oi ae imua o keia koena, he 141,106 06, ua waiwai paha kakou me keia mau Daia komo ike ole ia mai; aka, o ka noho ai<* ana, aole ia i haaīele mai ia kakou, i na ua hookaa ia e ia loaa nui ka aie iloko oia hoike, a o ko kakou koena aie maoli iloko oia hoike nna, he $ 1*3,915 27, aoie no ia he mea Inlii. 0 ka hoike eono o ka M. H. 1568. na pii ae no na loaa imua o na hoolilo ana, he 535.551.43, aka, ma kahi o na koena, aia he puu daia nui maiuna ae o oa koena, no loko ponoi maī o oa ioaa, ha $124,656,41, ; aole i ikeia iloko o na kumu loaa poloiei keia puu daia nui; a oai hea U i koono mai ai keia? Aole i hooneie ia ko kakoo ai« ma > kahi o na Aie Lihoi, lioko o kei» hoike, i na > ae oo ke kau kaookaoo ae ia imua o kakoo. Ina paha e hoioi ia aka keia ekaeka e ; keia puu dala nui, i na ua lilo ia hoike nsa * i hoike e hoomaemae ai » kakoo, a e !ko« aoa oo ī ko kakou waihona. he 542,7d2.61, 1 a ka aole kakoo i ho'oiia, eia no ke iepo nei , me ka aie.

0 ka eniku o ka M. H. 1S70„ komo ; hoa ka&eii ilolio o k« b L«hui. Oka oi aku oka hooMu ana īm&a o na loaa. he 596.437.6-i. aka, ma kahi o r>\% koena, aia he puu da!a nui ke noho mii ia, aole ike ikiia aku ko(.a wahi i komo mai i? ku iho iloko o ka waihooa o ka oihana waiwai o ka Labui. 1 na ua oiaio he $61,550J20 ma kahi o n« koena, a i na e hookaa pau ia aku keia mau daia no na aie i hooliloia iloko o ka baoa, e koe auanei ka aie oiaio he $34.857.44. iloko oia hoike, aka. aia no he mea nui koikoi ke hoouka hou iho !a e hoohui iho rae keia he $91.711.24, oia ko kakou aie i īkeia in« kahi o na Aie lahui maloko oia hoikeUs hiki mai kakou ma knhi o ka hoike ana a ka Ahaolelo hope nei, \ aponoia aku ai, p kahi poe olakou, na hoolilo ana i laweia e na lima ikaika a kekahi man Kuhina, i kauo aku ai i kekahi hana a laua ij alakai a» no ko laua pnmaikai iho, a waiho* iho Ia i hanwe na kakou e paiauma aku ai a i hiki wale i ka hoohiolu ana, n i na mamoi aku hoi a kakou. ! Ma keia hoike, he $55,653 40 ka oi aku o! ;na hoohlo ana imua o na loaa mai, nia ka | :iloko o ka waihona. he 856,752.41; a i na el hookaaia e keia koena ka aie no na hanai imaoli i hoohaniia, alaiia, o ka aie oiaio, he| $1,099 02, aka, o ko kakou aie ma kahi oj Ina aie lahui, e like me keia hoike ana, aia ; 'maluna ae o keia puu aie nunui, he $176,: ; 872 2S, ; Ua hooloihi wale aku paha wau ia oukou i keia mau manao hoikeike wale aku ia oukou, a e hoopokole aku au ma keia, he pono !ke hoohuiia na loaa mai. me na koena, a o| !na /ilo aku a me na Aie Lahui, a e loaa nu>! |anei ia kakou keia papa hoike hou."

Loa» Kopnai Lilo & Aie 1 Kwdi oiaio> Ak ol*io ; : Mnr 31 1858 $ 637.573 10 $ 660,655 76 $ 122.985 ! " 1860 684,169 23' 741.157 SS 157.018 65: 1862 62«,547 32, 795.66519 267.017 87 .! 1864 561.023 611 678.360 19 117,551 W i " 1860' 890.163 64 1 749.21562 140.943 02 959,066 82' 907,432 78 81.634 04 \ 1870 595.«92 86 1,067.113 97 161,496 12 1872 968,883 13 j 1.147.755 43, ; 178,872 2« ) 5,955,124 74 6.737,194 82 |222,652 0« 100,407014 !

1 ka hoakoakoa la ana hoi o na mea io aj pau i hoopouoleia'i ka mea a ka mnka e ko«{ ; ho ai. e hoohaiike ia auanei na papa hoike | |elua ma ka aoao hema, mai iuna a i iaio, e|, loaa auanei ia kakou, ua oi aku ka liuina: hoolilo imua o kn huina loaa mai. he S7S2J i070.05, no ka hiki ole ia kakou ke hookaa i ;keia, nlaila, he aie oiaio keia no kakou. | Ma na papa heiu hope hoi ua aknka, ma ka papa ma ka akau ae, ua ikem he S 1,004, 070.14 ko kakou īiie, aka, i na e hookaaia kau wahi o keia aie nui, o ke koena oialo i ikeia ma kona hema ih®. ke koe auanei ka i aieoiaio, he 752 070.05, e like me keia hui-j Inahopeloa. | | l na o keia mau aie lahui i hoikeia mai) ma. keia papa hoike. mr>i ka M. H. ISSS a! hiki i ko kako'i ike ana i ka hoike a ke Ku-; hina wa»wai, imua iho nei o k.i Ahaolelo hope o keia M. H.. a he nie oiaio keia no ; kakou in lakou la. a o keia iho U ka huina aie kumupaa, a o ko kakou ai« io, ua pii kiekie ae ia i ka mahuahua lo* miluna o! $752,070.05. Ma na mannwa a pau a ke Kuhina waiwm i bwe mai ai i na hoike imua o ka Ahaolelo, aole no i ikei«. ua pau na aie mua i ka lua mai o ka M. H., a pe!a mai no, a hiki i Im i wa hope loa iho nei. 0 keia mau heiu ana, he mau hela kumupaa waie no. me he da!a la i lawe ia mai a hoiihoiaku me ke kuala ole, aka. ina me ke kua'a ka makemake o hai.no kana daia o ka waiho ana mai iloko o ko waihona wai* wai, 9 like me ka uku paneei hana kanawai ia. aiaiia, ua oo ka aie maiuna o kakoo t a ua puipui kupono e hiki ai ke mohai ia " Kou ola e ka Lahui Hawaii, a nte koo ama Kulaiwi" ma na kuma maopopo. 1 L'a loihi Soa ka. manawa o ka »ie ana, a me ka hoaie mao ia aka no. 2 He pii loa Wa uku panee a ke aupuni e uku aku ai i na M. H. he 12. mimoa aku o ka il. H. IS7O psha, ma ka 12 ken*fca no ke daia i ka makahiki. I na e ioaa aoa in oukou ka hoomakiiīia e ka hoohai pu ana, o ko kakou noonoo roa ka ike ana aku, ein kakou ©a ke aiaoui i piha i ka poino paapo e aUkaiia nei, aiaila, aole oo boi i waiwai iki i ke alakai • oa Kuhma «aiwai Haoie » kakoo, ma ka iakoo aaa kuhikuhi pae«rae«ra. Pehea la hoi keui Kuhina waiwai boo? ' hookmhi no alanoi a ka lahui e e kauo ai. o : ka imi no i kona pooo iho, a rae ka pooo o ko iakoo kaiaa. \]a 1000 waie in, oa makepooo 100 na\j | Kuaina i pan ae n«i, ma ko laoa kuai aoa,

mn ; k« H»kte'c hou. a m«* k-i ikinA pu c ku t« i ke *UjXini, a p«pU no pah* Ukou a. p«u «* noho i)«»i ma k® imr waiwm an* ao lake»« i* ho. «»a ka oihana a iakou I »oho s». * » hoohanohano pu :a akd ai hei. paha, o k*naiua m ke*a mau v. manao e ko kakou poe ike, a bf pooo ru> ke hoike ae unuu o kakou i na kuhi.*uhi kup ■* no i ptha ai u« aie o kakou. Maha o io«a ho«J, bc o»au kumu e kamaii o ai no keia kumu manao, alaila, e boik«» ho > nku no. KalawelaHonoiulu, Sept. IS, 1572.