Ka Nupepa Kuokoa, Volume XII, Number 16, 19 April 1873 — O ke Kuikahi Panai Like mawaena o KEIA AUPUNI AME AMERIKA, ua pono anei ke hapai hou la? [ARTICLE]

O ke Kuikahi Panai Like mawaena o KEIA AUPUNI AME AMERIKA, ua pono anei ke hapai hou la?

(Koena mai kela mau pule mai.) He mea hoolana manao keia, i mea e hiki ai i na meaa pau ke hooiaio aku, a he mea oiaio nae keia, o na pomaikai e loaa ana no keia ano kuikahi, hookahi no mea e pomaikai nui loa ona, a he emi loa, a he oleloa no paha i kahi aoao, a pela auanei'keia hana, a 0 ko wai aoao la auanei ke pomaikai ana, o ko kakou anei, a o ko lakou la paha? Aoīw.—E waiho mulie aku kakou no keia a ina e manao ko Amerika e koi mai ia kakou, alaila, e ala kakou a lawelawe pu mal ko kakou aoao nku. j Na kakou ka lele mua, a ua houle kakoui 1 na hoao mua ana; ua hoi mumule mai na Elele a kakou me ka hoka, a me ka lilo wale o na dila a kakou. Aole keia he mea hou i kela aupuni, he kuikahi kalepa kana i hana me Canada ma Beritania Amerika, a ua poho loa oia, a pela oo mawoena o 6eritania me Farani, a hookahi mea i ikeia, ua pomaikai kahi, a ua haule ino kekahi, a he ahona nae ia haule ana o kahi aoao, oia mau aupuni, he nui ko lakou mau kumu loaa e ae nana e hoopiha i keia mau hakahako, a o kakou nae, aole e like ana pela. He mea aneane hiki ole no ia Amerika ke ae mai, a he mea makehewa hoi ia kakou ke hoao hou aku, ma na ano a pau a ko kakou poe mahiko e hooikaika nei, a malia, o ka io o keia hana, " O ka Hoohui Aupooi aku no," a oia ka mea e oleloia mai nei. •« E kaheawai mai ana ke dala, a me na ano waiwai e ae he nui loa," "aole hoi e makau ana ka poe waiwai } ka lawe nui mai ī ka waiwai.'' Aole he kuma e makau ai namā-

iilnni ina kaiaulu o Hawaii nei. E like me ko lakou molu e noho nei. pela no lakou ma ! keia hope aku. ; i ka nana aku no nae, ina no kakoa e noho malie me ka hnpai ole no keia men, aole noe onioni mai o Amenka, aole no hoi > paha e ohi pau ia nku ka waiwai i ka wa hookahi. Ua elieli kulana ana kalepa, ui ; kikoola ka noho ana, a pehea la e hiki ai ke : hoeu ae ? Oka hnpanui o ka poe i ke ku- { lana e noho mai nei, aohe wahi pahu kapa, | a rne he mea la, i ilawaii iho nei no kahi i hanau ai—a ua lilo na kualono i mea aloha, j a o na puu a me na owawa, he mea oluolu ! loa ia. | Eia ka mea i koe, " O ke poho nui o ka j poe mahiko." Ua uianao nuiia, oia ke kumu waiwai nui o keia aupuni, he mea akaka nu ia, aka, he mea hikiwawe loa nae ka pu- ; ka ana mai o keia oielo no ke poho nui o ka poe mahiko. Ke oleloia mai nei, ina ka e hooloihiia mai ke oln ana o Kamehameiia V f ., a hiki i keia wa, aolo no e loohiaana ke au- i puni, e like me keiaano e oleloia nei, a pehea la i ala koke ai ka pilikia a ku mai ana ! imua o kakou i keia wa ? A ma ke ano hea j la i komo koke mai ai a o ka wawa koke ne i nei no keia o ka iono kumakena, ua poho ke j ko ? Ina he oiaio, aole ia no na malnma elua a me ka hapa wale no i hala, mai ka make ana o KamehrTmeha V., aka, he mea mun,uakomo iloko o kona au, a o na ano olelo kau, he mau olelo i pailaniia e ka poe % a KamehamehaV. i hanai ai, a he mau hoinono ana hoi ia ikeau o Luntflilo I. Mai ae apkou e ka iahui i keia mau olelo inoino a ka poe malihini a ko kakou aupuni i pailani ai. Eia na kumu i poho &i ke ko, ina he oiaio ke poho. 1. Ua kukulu kekahi poe i ka mahiko me ke dala ole, a ua aie aku i ka hai; a o ka hnwa U» «no> • aie, a i ole ia, ua hawawa no kona hooponopono an&. Nolaila, ua hiki oie ke hoihoi aku i ke dala a hai, a o ke poho no ia. 2. O ke kukulu i ka mnhiko me kahi dala uuku, a pau e kahi dala, o ka aie aku no īa i ka hai. 3- O ka hookelakela o na ona mahiko i na wili a lakou. Ua lohe mua ia, oko wilia Waleka oi ma Hanalei Kauai, a mahope o ka Lui ma Waihee Maui, a o kekahi, o ka Aukina ma Onomea, Hilo, Hawaii. Ano keia hooioi, ua nui ka lilo, a nui no hoi ka aie ana i ka hai, i mea e ko ai keia hooioi ana. 4. Malia pnha, ua apuka na luna mahiko iko lakou haku, a ua komo i ka Hagai eke kekahi; a no keia mea, ua nui ka lilo, a ua hiki ole i na loaa mai ke hoopiha i na iilo aku, —a o ke poho no ia. I kuu manao, me keia mau mea i alualu la ai ka hopena o ka poe mahiko ena poino. O ke dute a Ameriha Huipuia i ko kakou waiwai komo aku, aole ia he mea hoo, nka, he mea kahiko loa no, aole no keia mau malama e oleloia nei, aoie no ia he mea. e ulu ai ka manao o ka poe ike hoopono, he mea m> keia mau malama ke dute ia mai, a e hiki ni ka oleloia, ua poho ke ko, a penei e hana ai. He elua no hopena o ka poe imi dala a pau, ina aole e halawai me na poino, alaila, ua puka ka hana e hanaia ana, aku, ina e halawaiia mai e kekahi keakea, al&ila, ua poho no. | O kekahi poe mnhiko, ua nui no ko lakou ' puka, a ua poho kahi poe, a he pono anei | kakou e puiwa wale i ka hoomaka'oka'u a ka i poe waiwni. A oahaia no hoi kakou ke ku j malie pela, a e nana aku no hoi i ke auhee ana o ua poe la i ka hoihoi aku i na wili ko, a me na hale o lakou, a malia, o ka manao keia o ka mea nuna kakou ) hoonoho mai i iluna o keia mau mokopuni, e kipaku aku i ka poe hookano, nana i hookiekie ia lakou iho maluna o kakou, ka poe nona ka nina. Ka poe hoi keia i ikeia, ua oi aku ko lakou mana imua o na Aha Hoekolokolo o kakou, ka poe hoi i manao ia kakou, he poe ua haahaa iho i ke kanaka. ina e kaawale ana ka poe e like me lakoo, alaila, e ku-a kanaka hou ko kakou poe paahana i hanai pono ole ia. a i noho mai no hoi lakou, a oia iho la no. Ina e hooko ana lakou i na mea a kakou e iohe nei, alaila, he poiio no kakou ke imi aku ma kekahi alanui e ae e hookuonoono mai ai ia kakou, a e pono hoi ke hoemiia ka uku o na linia hana o ke aupuni ma kahi kopono, a oia ka'u e kamailio hou ai ma ke» ia hope aku. Kaowaiapili. Honolulu Maraki 15,1873. "* i ■