Ka Nupepa Kuokoa, Volume XII, Number 22, 31 May 1873 — Nu Hou o na Aina e. [ARTICLE]

Nu Hou o na Aina e.

Ma ke ku ana mai o ka mokn Kalepa F. N. Thayer, iloko a na la he J I mai Kapalakiko mai, ua loaa mai ia makou na nu hou malalo iho :

Eia na ohua kaulana a kamaaina i hoi mai nei maluna ona, Hon. S N. Kakela, J. H. Balaka, G. H. Luee a me kekahtpoe malihini e ae.

Ma keia hope akn, ua hoopaaia ka manawa haalele ia Kapalakiko, o ka mokuahi holo mau i Honolulu nei, ma ka la 24 o kela a me keia malama, nolaila, ua noho ka mokuahi Cosla Rica, a ka la 24 iho nei o Mei, alailu, holo mai- Eku mai ana paha ianei ma keia Ponkahi a Poalua ae paha.

Ma ka nnpepa <Alta puka la o Kapalakiko, o ka la 12 o k<*ia malama, ua ike ia iho kekahi palapala mai Wasinetona mai, na ke> kahi o na mea kakau o ia nupepa, e olelo ana : Ke hoounaia aku nei o Col. A. B. Steinborger, o Wrtsinetona e ko kakou aopnm, (Amenka Hnipnia) e haha i ko Hawaii pana ana, ma ke kumu o ka hoohui mai ia Amerika Hniia. Ua hiki ae ua Komiaina la ma Kapalakiko, ma ka la 4 o Mei nei, a aia oia roa ke Grnnd Hotele kahi i noho ai. O kana hnakai i hele mai nei i na kapakai o ka Pakipika, ua huna kele loa ia, aohe i loheia ae. Eia ka palapala holookoa :

"O ke kuma o ka hoohni ana raai o ka Pae Aioa o Hawaii ia Amerika H nia, oa nuoe nai ioa ia ma Waainetooa. He mau bebedorua waie no i haia ae oei, oa pahola ae ma ka poai o n* luna dupuoi, e hoouna ia ana he Komisioa e hele e bah« i ka pana 0 ka Pae Aioa Hawaii, a hoike mai i ke kupouo o ia huakai, me ko ka leholehu manao e pili ana ia mea. Ia wa i loheia ai, aohe i manaoia kela 1000, he oiaio. Aka, 1 keia wa, ua ike loa ia, koe nae ko ka leholehu ike no. ka hoolala ana i keia manao. Ua hookohuia iho nei o C->l. A B St«'ioberger, o keia kulanakauhale, (Waainelona) ka mea i launa loa a loat iaia oa hili-

nai ana a ka Peresi4ena Kalani, eheleaku raa keia miaiona, a ua hala io aku ia no na knpakai oka Pakipika. Oka roea i noakemake maoli ia. o ka nana pono ia o ka manao hoohui aupuni, a e hoike mai ina paha ua ano like ka hana e like me ka mea k hooholoh rne na hikimun o na kokakuka ana me ko Sana Dominigo. Aole paha he mffu keakea nui e aluaoa ana no keia manao, e like la roe r»a hana kne ikaika i ka wa i noonoo nuiia ai ko Sana Dōminigo hoomakaukauia ana e komo mai iloko o Amerika Hoi. Aole nae paha e oele loa ana na ala--1«i a me na enemi o na poo aupuni, i ka hoalala kue manao ; aka, ina ua oo na kanaka o Hawaii no keia nee ana, a e holo ana ka Col. Steu»berger hoike ma ko lakou aoao, alaih, e lana ananei ko kakou manao, a nolailu, ma keia haiolelo makahiki ae a ka Pertsidena o hiki mai, e hookomo mai ana oia i keia hoohui aupuni.

•' Ua hoomana pihaia keia Komisina ma keia mieiona tue kekahi moku kaua ma na kapakai Pakipika, ke kupooo ia no ka hoohana ana ma keia misiooa. Ona olelo ao i haawiia aku iaia, aole i hoiko akea ia mai. aka, ua lono mai ko oukou mea kakau, ua haawiia iaia ka mana e ninaninau, a e hnli, a hoike mai i k» hopena o kana hana.

" He kanaka noonoo ano eleu a oioi, a he maka hulili kona eike ai i n4 mea a pau Ua kupono iaia ka hana i hookania akn maluna ona, a he mea kanalua ole e mauao mahaloia ana oia ma na wahi ana a pan ana « hele aku ai. O kana olelo hooholo, oia no ka hua o kana hoike e noonooia ai he pololei, a me ke akahele i nan i pono ia ai. 0 kona kohoia ana, he mahalo like ana ia o ka lehnlehu. " Me he rne<t la, ke laulaha loa aku nei ka mahnloia oka noonoo ana i keia hoohu> aupum ma ka aoao ae aku. I mea e ikea lea loa ia ai ka o ka Poe Keak«, ke olelo mai nei ka oupep» Chronicle o Wasi netona, penei : "He pono i ka lehulehn ke nana iho i keia, o ka poe kue loa i ka hoohui ana mai ii Sana Dominige, ma na olelo ino e kio la anu malana o ka Peresidt;na Kalani, o lakou kein e iili loa nei ma ka aoao e hooikaika ana ma ka manno e hapai wale ia nei, oia ka apo ana aku o Amerika Hni i kahi aupuni uuku o Hawaii." E hiki nna anei ke wehewehe mai ma na ano hea o ke kalaiaina i maa a ko kakou man Makua o ki Rep»balika e hiki ai ? Ke mne mai nei o Sina Dominigo ma ko kakou ipuka, a o ka Pae Aina h>i o Hawaii, aia kona kulana ma o aku o ka hapalua o ke ala hele moan« oka Pakipika. Ina, he aneane bi-

000 ole i ka manuwa hnokahi ke inaDominigo, aole anei e oi aku ka pilikia o kn malama ana i ka pae aina i o ka lilo loa, he mau tausani mile ka mamao mai ko knkou mau kapakai ponoi aku. O na hua ai nae o na Pae Aina Hawaii, ua makemakeia e ko Amerika Hui aoi aku mamo» o ko S<ina Dominigo.

" Ina, aole e noonoo pono ka papa o ka poe e hooikaika nei i ka hoohui ann mai i ke oapuni o Hawaii, eao o ohi lakou i na mana ai a ko lakou miu logica ponoi iho, a e hoike mai auunei ka lakou hana, o ko lakon kue ana i ka hoohui mai ia Stnn Dominigo, nb ka lili wale no ia i na Lima Lawelawe a ke Aopuni."

[ Aole makou i mannoio i na oleio a pau 0 keia palapala, aka, ua unuhi mai nae makou no ka pomaikai o ka poe helnhelu o ke Kuokoa, i ike lakou, aole he huna ino ke Kilohaua i na mea e hooweliweli mai ana 1 ko kakou kuokoa maloko nei a mawaho mai paha. Aole keia he lohe pili aupuni, e hiki ai ia kakou ke uune koke iho. aka, he olelo keia na ke kanaka imi mea hou i mea e makemake ia ai kana nnpepa N.o ka mea, he aapum kaili aupuni ole keia me ka lima ikaika. E loaa ana ia kakou he pane na ke aopuni malalo iho :] Hoole i ha Hoohui mai ia Hawaii no Amerika Hui. W«Binetona, Aor. 17, —Ke hoole paakiki loa mai nei ke Kuhina Nui F<sb, o Amerika Hni, i ka oiaio ole o na houpuupu olelo, ke hana nei ke aupuni i kekahi mea e hoohui mai ai ia Hawaii no Amenka Huipuia. O na noonoo a me na knkakuka loihi ana no ke Kuiknhi Panai like me lakon, ( Hawaii,) aole i akaka kona hopena.

Mai ka lono waea o B»aetona mai hoi, na loaa bon mai keia mau olel&malalo iho :

"Ua hoole loa ia mai nei mai Waainetona mai, aole he.Komiaina i hoomanaia e ke aupnni, me ka manao e hele aku e ninaninau i na manao o ka Moi Lunalilo, a me kona lahui, e paipai ana la i ka hoohui mai ia Amerika Hai, i holo aku i ko na Pae A'na Hawaii. Oke Kuikahi Pannilike ka mea e kukakuka loihi la nei, mamuli n ke noi ena mai a ke Aupuni Hawaii, a ua manao maikaiia, e haawiia mai na pomnikai awa ku moku i ko Amerika mau moku."

Ma ka malama o Mei nei, he eha mau kanaka koikoi a kanlaoa o Amerika Huiia i haule iloko o ka luakupapau o ke ao nei. O ka Lunakanawai Kiekia Chaae, ke Kuhina Noho o Amerika no Peteroboro. ma Rusia no i make ai ia, o James Brooks a me Oakea A nes.

Ua knhoaia aku ke Kuhioa Noho o Aohjrika ma lapnna, e ke aupuni e hoi mai, a aohe eemo, a e kohoia kona paoihakahaka. Ma ka la 4 o Mei, oini e ku makaikai

aoa oa kftn«ka he mao haneri ka nui malnaa o ke alahaka, -ma kahi o ka maliwai Pobaka e kokoke aoa i Di*, no ka n ®n® aa " ika pabetixo ( • bftki iho aoa ke alahaka, haule lakou a pau iloko oka muliwai. U» maoao waleia »Uu, aa haneri poe i make ma ia habee ana. O ka huikai nna eli alawni i hoounaia ai e hele e ana i ka Paali o Panama. oa ho« aku iNn loka. Ua hoike wnleia ae, oke alnwai i ana hnuia aho nei ma na muliwai Napipi a me Deffu»do aku, kumamawalu mile ka loihi, roe ekola mile mnlnko akn ō'na puu e eli ai, a e lilo ana he #70,000.000 alaila p«». Ke hnuluulu nei o Qeneral Keremana, i puali llikmi 400 ka oai, e hele aku e kue i na Ilikini M«c>da. Aia ke ooho la ka Aha Elele o na Poe Mnhiai o namokuaina kpmohana o Amprika inn Nu loka, no ka noonoo ana, i ka lawe ana o na mea kuai malaoa'ku o oa kaa abi me na uku haahaa. He haunaele kuloko ma ko mokuaioa o Lo'n'aiana. mawaena o ke Kiaaina a me na kna Mc Enery E hiki ae aoa ma Kapalakiko kekahi Kahunapule kau'ana loa ma ku haimanao ana, oia o H«n»le W«d< Beecher Ua hoolale hou ae no ko ahi, e pahola ae malunH o ke kulanakauhale o Bosetona ma ke kakahiaka o ka la 3 o Mei, aolo i maopopo ka nni o ka poino. O na mea hou mai Sana Salavadoa mai, ke hofke nmi nei, ke hoomau la no ka nape ooa ake olai malaiia. Oka Halealii keia o ke Kiaaina, ka hale paa hookahi malaila, aka, ikala o ke olai nui, us pau mai nei i ka hiolo iua olai mahope mai. Aole i manaoia, e kukuluia ana kekahi kalaoakanhale hou malaila. No Europa. Ua weheia n ka Hoikeike Nui o Ytena, ma ka la 1 o Mei. Aole he mai korela ma Viena e like me ka lohe mna. Ua knkau o Jobn Br ght, keUahi o na kakau mnnao naauao ma Beri f .ania, he pahpala pili aununi, e hoahewa ana i ke nno o ke aupum R<pubalika, a ua kuhikuhi «*»e la oi« i na haunaele o na aupuni o Fafani a me Sep3nia, oia ke ano ino o ka noho nni Ripubolika. A un hoahewa oia, ke sele mai ke ano Ripubalika iloko o Enelani, a he oi ka pono ke noho oia ma ke ano aupuni Moi. . Ke olioli hele nei na koa Ripubalika o SepanĪA, no ko lakoa lanakila mati malunn 0 na koa kipi C»rlisl. Ke kobo halnn nei o Sepanio no kona mau Elele hana Kumoknnawai ; a ma na lono i pae r nai, oka pne Ripubilika ka nni 1 bohoia Aka, oka huina houlnulu ona balota, aohe i loaa mai. Ma ka hoike a ke Kuhiria Waiwai o Sepania, ua ike ia iho, he 7,830,000,000 piaaim. Ua lohe wale ia ae, ua haawiia aku o* kauoha e ke aupnni kuloko o Sepania i n>t Lonakanawai, e hopu a hoopaa ia Adimarala Toplet Ua noho wale ka poe mahope o na'lii, aole i hele e koho btlota, no na Eleie hana Kumukanuwai o Se.»ania. Ua haalele ka Emepera o Geremania ia Peteroboro, a na hoi ae i Berelina. Roma, Mei lI—I ka wa a na Hale Aha«lelo e noho halawai ana inehinei, ua hele mii he puulu kanaka, he 200 paha ko Inkou nui, me ka uwiuwa ana a hiki i ka Hnleulii Q iirinal, me ka hoohaunaele ma ke kuamoo kahi a lakon e hele ann, me na !fi-> e kahea at»a, e pau na hui hoomana. Ua heie aku na makni e hoo nalu i na hoohaunaele a keia poe, i ole ai lakou e komo iloko oka Halealii. Ua loaa nae hookahi makai ua mike.