Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIII, Number 22, 30 May 1874 — I Hale Alii no ka Moi. [ARTICLE]

I Hale Alii no ka Moi.

Oiai, Uii noho mai nei ka Hale Ahaolelo, a ke uuoiioo nei uu uanu pili i Ue nupuni, « aole e liuliu e nuiia mai ana kakou i puu duia no ke kukulu an;i i Haie alii no ko kn> kou iMoi hou. Ke uoho nei oia iloko o ka bulc apulu a oa K»ui mua i noho pukaulei ui. Uu kukuluia iho uei ho Hale Aupuni nan» loa, oia ka Hale Aliaolelo e ku nei. Ke halo ae kakou e nan;», u;i hauoiiauo iuo ioa ua luna aupnni, a iu h »;ih>ia ka makua o ka lahui. Pehe i la auanei kukou e lapaau ai i keia mai ? No ka uiea, ua kuhihewa maoli no ku iaweia mai o keia haie aupuui a hulii loa iwaho o ke kiko wuena o kulanakauhale. Aku, mui hula oie no pa ilaila iua aole ka ainii o ka moi i maUe e ake aua o ka lilo i ke kuai. Eia ka Huie Dute uia Ainahou, ka iialewai ma Alanui Moi, ka Othtitia wai ma ka unpo, ka Makeke kuai la ke piii Kokoke lou uei, a o ka Haie Leta hoi mu Alunui Kalepa. 0 keia muu haleoiiiaua aupuui a pau, eia lakou a puu tna kahi kokoke kekahi i a o ka haie poo hoi, ua uwai ioa la aku u uiumao, a ho ano loloiahili maoii ka pii ana a hiki ilaila. Ke hoikeike oei makou i ko makou mauao, e hooiiioia u i Hule Aupuui hou ia i Haie Alii, a e heihoi i ka liule Aupuni uia ke Kuea o ka iiale Hookolokoio e ku nei. O ke dala e noiiu aku anu uo ke kukuiu »na i iiaie ali), aiaila, e houliloia no ke kukulu antt i hale aupuni iuu ke kiko w»ena nei o ke kulauakauhalo. £ huawi i ka llale Aupuoi hou i iiale Alii, a ua kupouo maoli We!a halo no ia oihuna hanohano kelakeia • kiekie he Moi. Hookahi waie no wahi Ulo uuku i koe, o ka p» ae a puni i pa pohakn, a me kahi hooioiiloli ae o oa keena uloko o ka haie ponoi. O ka pa hale alīi e ko uei, e waiho ia pa uui i wahi hoonanea 110 na mea a pau e hele ai e hooiuana, holoholo a me oa aoo maikai kupouo i ka maem.»e, me ke kaouia oloko i na laau, na pua, ka i punawai pipii i ka lewa. na ioko ia hooholoholo toe«» aoo lihe. 0 ka inako» keia, a pehea hoi ku oukou ka ua keoniuiaua ? Aia hmahi k&kou hiki, wokuahaoa mokomoku. 0 ku aua o ka Ahaoleio ma ke kahua o ka hoole loa ana aku i ka haawi ana aaa » ka waioua > oa kanak» Hawaīi i k» wa i noonooia ai ka bila a U<»n S R. Kaai e ae aoa t oa kanaka e mu waī oua akea, he ho ike aoa mai ia, aia no he wahi hilioai ia »na iloko •> na Hawau No ka mea, be Ha waii waie oooa tua«tuakaaioaoa, a Hookahi eo wahi haole Uki. liahope o k» hoopAapea ikaika ana i ka Poalieua aku oei i hala, aia hoi, ua kiuia ioe la aku la ua hiU iao la « uioe i ka »oe kau a hooiio. aoUe wa oua e ala hou aai ai iloko o keia kaa. U<» roao wale ue poe i ae e īb« kanaka ) ka waiooa " ī Stlaia ai ka «Mike o keia UUi," a o ka oui ae o ko ka Hale he peka*r#l« eo. No m aakahi» | kt ha ieheUha aa |>apa o KaeUni i na ka-! oaka ponoi o Kukilani, » u Amenka Hoij

. hoi, n & p-isn I .<» i* ka h«jtv<&aia3 in* & j līiiiioi He m*a hnopai koikoi'ko keia a»*u i •epnm ke b»bsiia lei> k»aa»«i bo->fc.*i-'«o i w»i&o» ioa k«oak» ponoī ok* aio». Ho- \ Uihi, be &an4 aoeī kei i m» pel* . e malieoai» mai ai ko kakoo <jU a me ko | kakoo ? M»h»l<> loa makoa i oa f Hoa o ka Ahaolelo i kob j m» ka ao«o koej i Ma ka P ' ikolu ibo nei, u=* Uweia m<*t | | ka BiU Haawina o oa elua e hi- ' ki mai aoa imoa o ka Hale Ahaolelo, ma : muii o ka hoosaawaleia »na peU, aka ' o ke aoi, aa waihoia i kekahi Ko- : mite eae uona oa UU ehma. Ke ake uei i kti lahui mai o « o e ike akn * ka hookaa* j waie kuponoia aua o na dala Uhui i mea e | hiki ai ke h<x>ho(o ike aopnm imna. Oka ; &i pakiko o oa hoolilo aoa no keia maa maknhiki aku elai, oia ka kakou h»aa kupo- . no—e hoopololei a pakiko mioli io no—»

iu& mumuli o ia hana aoa aoie e aie hoo ana ke aupnni, alaiīa, ua pomaikai. Ke hoopuka tu-ui;io mai nei kekahi o kakou, ua hiki i ke kuhiu* hookahi, elaa a ekolu paha ke lawelawe i ka haoa a oa kuhina eha, aUiU toa ia hana ana, e koe aoa i ka w.iihona aupuni, he ami, iwakalun a kanakolu p*ha t%uBini dala iloko o keia mau makahiki eiua e hiki mai'ua. Owai U'uanei <ia mau oihana ke hooleia ? 0 ka oihana kaluiHin» U, he h ina nui ia, a na makemakeni ke kan;ik>i ake h;;na a ikaika mnUiia Ua iawa ia haua hookahi na ka mea hookahi. Oka Loio Kuhina hoi, be hana nui loa kai»;i, a aole e pono ke hoopauia. 0 kahi hool >li W:*le oo paha e m»na«>i» 'ku nei ma m* ke ino pakiko, oia ka hoohuihui 1 na Oihana Waiwai mekoua Aina e inalalo o ke poo hooknhO oia boi, i ekolu kuhi i)9, aole hni i eha Eia ka ninau, he nnaaao io unei ia hooloii ana? Aole anei i oi'ku ka ikaika a me ke kupaa o ke aupuni ina eha iloko oka Aha Kuhma? Aoie anei o ka hoihoi ana iho i ko kakou aha kuhioa i ekolo wale no, ua like m me ke kaa maluna ona huila ekolu ? Ua hiki no ia kakou ke hookele i ke kua ekolu huiia me ka menemene loa uo nae o knhuli, nin waie no k.i pono a he kaumaha iike, kap»<kahi no lele kekahi aoao. Eia hoi, e waiwai ana anei knkoa ke hoaoia kein kumuhana ? Aole o makou kan»ilua i ka nele o ka waiwai, iua ei- mawiiena o ko kakou poai ka pne noeau a mauaopna io hana e like nie B'Sim;ika, Pohhkuhaupli, a i ole me ke Kohina nui «» Nukilani, aiaila, oolt* kakou e hoprhopo ke hookeleia ko kakoo kaa aupuni niaInua o na huila ekolu ; aka, ua neie kaKou i na mea paahana o la ano, a nolaila, aole anei pono e wailio malie aku i keia inea uo ka m«nowa ano ?