Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIII, Number 28, 11 July 1874 — Page 4

Page PDF (1.70 MB)

This text was transcribed by:  Dawn Apio-manoa
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

WE ARE LITTLE TRAVELERS.

Royal Diadem p71.

 

1.

Eo na wawae iki, Nauwe nauwe,

Eo na wawae iki, Nauwe mau.

Nauwe me ka pololei,

Ao o hele a kekee.

Eon a wawae iki, Nauwe mau.

 

2.

Eo na lima iki, Hana, hana,

Eo na lima iki, Hana mau.

Waiho i ka molowa,

Hana no a po ka la.

Eo na lima iki, Hana mau.

 

3.

Eo na koa iki, Paio, paio,

Eo na koa iki, Paio mau;

Ku, hoouka, pake no

Ko kea o me ko ka po;

Eo na koa iki, Paio mau.

 

4.

Eo na leo iki, Mele, mele,

Eo na leo iki, Mele mau;

Mele ma na kula nei,

Mele ma na halawai;

Eo na leo iki, Mele mau.

 

5.

Eo na hoa iki, Imi, imi,

Eo na hoa iki, Imi mau

I ka lei mae ole no,

I ke aupuni ao mao.

Eo na hoa iki, Imi mau.

Hawaii.

 

HAAWINA KULA SABATI.

KA HAPAHA EKOLU O 1874.

HELU 4, SABATI IULAI 26.

 KUMUHANA-Ka Lunaauhau i heaia.

PAUKU BAIBALA. Mareko 2:13-17.

13 Hele hou aku la ia ma kepa o ka moanawai; a hele mai la na kanaka a pau io na la, a ao mai la oia ia lakou.

14 A i kona hele ana’e, ike iho la oia ia Levi a Alepaio, e noho ana I kahi auhau, I mai la ia, E hahai mai oe ia’u. Ku ae la ia, a hahai aku la iaia.

15 Eia kekahi, i kona noho ana i ka aina iloko o kona hale, he nui loa na lunaauhau a me na mea lawehala I uoho po me Iesu a me kana poe haumana; no ka mea, ua nui loa ka poe hahai mamuli ona.

16 A ike aku la ka poe kakauolelo, a me ka poe Parisaio iaia e ai pu ana me na lunaauhau a me na lawehala, ninau ae la lakou i kana poe haumana, No ke aha la oia nei e ai pu ai a inu pu hoi me na lunaauhau a me na lawehala?

17 Lohe ae la Iesu i aku la oia ia lakou, Aole no ka poe ola ke kahuna lapaau, no ka poe mai no ia. I hele mai nei nu o ao aku i ka poe lawahala e mihi, aole i ka poe pono.

PAUKU ALAKAI, Mat.21:31. "E komo e ka poe lunaauhau ****** mamua o oukou iloko o ke aupuni o ka lani."

MELE Him. 218, Leo-Zion. C Sacra p 214.

1  Hele mai i ka Mesia,

E na lawehala a pau

Na kaumaha, pilikia,

Hele nui ia Iesu.

Lelepau i keia kumu,

Maha maoli no oukou.

5  Hahai pu mamuli ona,

Mihi, maha, malu mau;

Lilo mai la kona ola

No na hipa launa hou.

Kahu nani! Ahonui!

Nou, e Iesu, nou makou.

 

PULE i hoolohe na lawehala i ka leo kahea o Iesu, a ku a hahai mamuli ona.

 

NA NINAU A NA KUMU I NA PAPA

P13. I kona hele ana'e, kowai hele ana ae? Mai hea mai? p1. Heaha kekahi hana mana a Iesu i hana ai ma Kaperenauma? p3-12. Mai Kaperenauma i hele mai ai Iesu a ihea? Owai keia moanawai? Owai ka i hele io na la? A aha Iesu ia lakou?

P14. Owai ka Iesu i ike ai? Heaha kana oihaua? Owai kekahi inoa? Mat.9:9. Luka 5:27. Hea Iesu iaia e aha? Ae koke anei oia? Nowai ka Auhau i kela wa? No Kaisars. Oluolu anei na Iadaoio i keia auhau? Heaha ka ninau a me ka pane ma Mat.23:17-21. Heaha ka auhau o ka nea hookahi? Mat.17:27. Owai kekahi lunaauhau e ae i huli mai? Luka19:2.

P15,16. Ma ka hale owai keia ahaaina? Owai na hoaai? O Iesu anei kekahi hoaai? Heaha ka ninau no keia ai pu ana o Iesu? Nawai ia ninau? He poe aha na lunaauhau ia manawa? He poe aluau, apiki, apuka, hooi. Hali mai nae anoi lakou?

P17. Pehea ko Iesu pane ana? Owai ka poe mai? Heaha ka huaolelo i haula ia Mareko, ua paa nae ia Mataio? Mat.9:13. Ka poe ola owai lakou? Elua ano, o ka po i maemae loa kino, aohe wahi mai iki; a o ka poe i manao, aole o lakou mai, he mai no nae. Manao na Parisaio, lakou ka poe mai ole, hewa ole, hemolele loa. Eia nae, ua mai, ua hewa loa. Owai ka poe e komo e ana iloko o ke aupuni o ka lani mamua o na Parisaio? Nana i ka pauka alakai. Ina hoopihia ia kakou pehea ka pili ana?

 

MELE "Aole O'u Maka'u," Hae Hoonani, p29.

1  Aole o'u makau e hai no Iesu,

I ka olelo e ola'i.

Aole o'u makau e paa no Iesu

Nana i aloha mai.

 

Hui.  Aole o'u makau, aole o'u makau,

Ole, ole, ole;

Iesu no kuu hoaaloha,

Aole loa o'u makau.

 

3  Aole o'u makau e kai no Iesu

I na ino o ke ao;

Ahonui no Iesu.

Hui.  Aole o'u makau, &e.

 

NA NINAU A KE KAHU.

Na Makua. Ma na wahi ehia i kakau ia'i ko Iesu hea ana i keia lunaauhau? Ua kakauia anei ma Ioane? Ehia ona inoa? Mahe i kapaia'i oia o Mataio? He kanaka waiwai anei? Waiwai anei ka poe i hea mua ia Petero ma? Hea like anei Iesu i ka poe ilihune me ka poe waiwai, ka poe nui, ka poe uuku? Heaha ke ano o na lunaauhau i kela manawa? Mahalo ia anei? Nowai ka hookupu ana? Owai ko an Iadaio Moi? Oluolu anei lakou i ka hookupu ana ia Kaisara? Heaha ke ano o na lunaauhau mua o Hawaii? Owai ka i auhauia? Heaha hoi ka auhau? Ua like anei ka auhau ana i keia wa? Mahea ka like ole? no ke aha ka like ole? Ina aole i hiki mai ka olelo a ke Akua maanei, hoomamaia anei ka auhau ana?

NA KEIKIKANE. I ka uhaaina pu ana o Iesu me la lunaauhau a me na lawehala, owai ka i hoohalahala? Na kakauolelo me na Parisaio, heaha ko lakou manao ia lakou iho? He poe hemolele, aole pono ke launa pu, ahaaina pu me na lunaauhau. Manao anei Iesu he poe hemolele loa na Parisaio? hai paanaau mai Mataio 5:20. 21:31. 23:13-15.

NA KAIKAMAHINE. Hewa anei Iesu i kona launa pu ana me na lanuaauhau a me na lawehala? Ina launa pu ole, pehea la i hiki ai iaia ke ao, ke paipai, ke hoola? Aole anei he pono ke launa pu me na kaikamahine hewa, me ka poe hewa e ae, i hiki ke ao aku, a hana maikai aku? Ua papaia nae kekahi launa pu ma 2Korin.6:14, heaha ke ano? Ua hele mai Iesu e hoola i ka poe hea? Owai ka poe mai? He poe mai anei maanei? Pehea e ola'i?

NA POKII. Owai na haumana mua eha a Iesu i koho ai? Peter@, Anaderea, Ioane, Iakobo. Owai ka lima? Levi, Mataio, oia hoi o Levi? He oihana maikai anei ka lunaauhau? Maikai no ka oihana, hewa nae ka poe lawelawe i kekahi manawa. Ua like aneiia me ka oihana kahuna? Ae, maikai ka oihana kahuna, hewa nae kekahi poe kahuna i kekahi manawa. Owai ko kakou lunaauhau? O Tamaki paha, owai la? Auhau ia nei oukou? Pela mamua-aka, aole pela i keia wa. Auhau ia na makuakane pehea? I mea aha? I mea uku i na kumukula kekahi, i hiki ia lakou ke ao mai ia makou. He lunaauhau poupou i makemake e ike ia Iesu, Owai kona inoa? Pehea hoi oia i ike ai ia Iesu? He lunaauhau me kekahi Parisaio i hele i ka luakini e pule, hai mai i ka pule a ka lunaauhau? Luka 18:13. "E ke Akua, e aloha mai oe ia'o i ka mea i hewa." Hiki paha ia oukou a pau ke pule pela.

KE KULA A PAU. Ku ae mea ike a hai i ka pulw a ka Parisaio. Luka 18:11. 12. Ka pule awai ka i hoapono ia? Mana ahaaina ano ehia i hele ai Iesu? Ma ko Iesu koho ana i ka poe lawaia, i ka poe lunaauhau a waiwai, a i ka poe naauao e like me Paulo, ua ao ia kakou e aha? Heaha ka manao no ka poe mai? E waiho anei pela? E lapaao anei? Pehea e lapasu anei? Nawai e hoola?

Mele "Owai no Iesu?" Alaula.

1  Ala a holo, paipai Iesu,

Owai ke ae e h@ipu?

Owai ke ala a holo no,

A imi i na oli mau?

Hui ||: Ku ku no Iesu, ku ku no Iesu,

Ku ku a kai i kona hae; :||

PULE, i hele mai Iesu e hoola i ka poe hewa maanei.

Haawina Kula Sabati no Augate 2 Mareko 2:23. 3:1-5. HAWAII.

 

Hoike a na Elele, Rev. J. F. Pogue, a me Rev. J. Kauhane, i hoounaia e ka Papa Hawaii, I  KA MISIONA O KA PAE AINA NUUHIWA, M.H. 1874.

 

Ma ka la eono o Aperita o keia makahiki 1874, ua kau aku la maua malona o ka moku Kinau, e holo i ka Pae Aina o Nuuhiwa, e like me ka hoouna ana o ka Papa Hawaii. Ua lohi loa keia holo ana o ka moku ma ka moana; hiki mua aku la ma ka mokupuni o Uapou, ma ka la 21 o Mei, oia hoi, he 45 na la mai Honolulu aku nei. Aka, ma ka lokomaikai i ke Akua, aole makou i lo hia i kekahi poi@@ nui ma @a moana i kela holo lohi ana.

Aole hoi no ka makani ino. a meka p@hu kaia lohi; aka, no ka holo ole @ o ka moku, a me ka huki ana i ke au i le Komohana; nolaila, ua holo loa aku ia Hema, i mea e hiki ai ke hoopii houi kela P@eaina. A pela ihola ka hala ana ona la loihi i lilo i ka holo ana aku.

A mamua o ke ku ana i ka moki, ua holo mai o Rev. S. Kauwealoha, a haawai pu makou ma ka moku, a nana no hooko@o i ka moku, a ku ma ke awa o @akahekau, Uapou. A malaile, i loaa'i ka wai, a me ka pohaku, i mea hookaumaha no ka moku; a ma ke ahiahi i la la 22, @@@ ae ka moku, a ka ma Hakanahi, oia @@hi a Kauwealoha e noho nei, e malama i @e kula hanai kaikamahine. He wahi mai@@i, a kupono loa keia no@a hana; na kaawai loa mai ke kehawai kahi i noho ia e ka@ka. Aka, eia nae ka mea kaumaha, ua hoo@@uia ke kula, a ea pau kahiko ma ka malama o Nowemaba o ka makahiki 1873. No k@aha hoi? No ka wi, aole e hiki ke malama He mau waiwai no ko ke kula e waiho nei, aka, aole nae e loaa kaai ke kuai me ka waiwai; me ke dala wale no ka loaa. Nolaila kapilikia i pau ai ke kula.

A ma keia wahi no i loaa ai ona wahie no ka moku, a i ka makaukau ana o keia mau mea a pau, haalele ka moku ia wahi ma ke awakea o ka Poaono la 23, a ua kau pu mai o Rev. S. Kauwealoha, a me elua kaikamahine o kela kula, e hoihoi aku ana i ko laua wahi ma Akuona, Hiwaoa. Holo aku makou me ka manao e komo ka moku ma ke awa o Kaiohae, Nuuhiwa; aka, no ka po e ana, ua holo loa aku makou ma Akuona, Hiwaoa.

A ma ka po o ka Poakahi, la 25, ku ka moku ma ke awa o Kahauk@, kekahi awa e pili pu ana me Akuona. Ma ia po no, ua holo mai o Hapuku, a launa pu me makou ma ka moku.

A ma ke kakahiaka ae o ka Poalua, lele aku ma kahi o Hapuku; launa pu me hona ohana, a me na hoahanau malaila. A ua malamaia he halawai malaila ia awakea. Nui na kanaka i akoakoa mai ma ka halepule, piha ka hale, na kane a me na wahine; @e la no hoi, he mau keiki kane, a me na kaikamahine.

Na hana ma keia halawai; o ka heluhelu ma ke Kauoha Hou kekahi poe; Pi-a pa kekahi; helu kamalii, kakau lima, palapala aina; a me kekahi mau manao paipai mai a makou aku. Maikai ka hana ma keia kihapi i ka nana aku. I keia poe nae, aole lakou he mau hoahanau wale no, he poe hoahanau ole ka hapa nui. Eia hoi kekahi, o kekahi haole mahiai pulupulu e noho ana ma Kahauku, ua launa me Hapuku, a ua oluolu oia e malama i halawai ma hona wahi i ke
Sabati, no na kanaka malaila, a me kona poe kanaka; a ua paa no he hale halawai malaila.

Ua ike hoi maua i na alina a ka enemi kaua e kakau ana ma na paia o ka hale o Hapuku, he mea weliweli i ka nana ae, no ka nea, aia no lakou, ua hoakoakoa ia a pau ma kela hale, i kela wa i ki ia mai nei na pu; aka, eia ka nea kupanaha, aole kekahi o lakou i ku i ka poka; he oiaio, ua lilo o Iehova i pale kaua no ka poe aloha aku ia ia.

I ka lauana ana me na kanaka ma keia wahi, he ano oluolu ko lakou. Ua haalele ka makau ia Akuona. Ma ke kakahiaka Poakolu, la 27 ua holo pu o Hapuku a me eha kanaka Nuuhiwa me ia, i mea kokua ia Kekela, ke hooholo ia ko laua kaawale m@i Puamau aku. A m@ ke awakea Poaono, la 30 o Mei, ku ka moku ma Puamau, a launa mua makou me Kekela ma ka moku; lele aku iaka ma ka hale, a ua akoakoa nui mai na kanaka, na kamalii; nui na kanaka ma keia wahi; ao o hihiu nae lakou.

A ma ka la Sabati ae, ua malama ia he halawai maloko o ka hale moe o Kekela ; aole o lakou hale halawai. Aole nui na kanaka ma keia halawai ; eha wahine Nuuhiwa, elua kauaka hawaii, o Kekela me kona ohana, a o makou mai, na malihini. Ua nui no na kanaka e akoakoa ana mawaho o ka hale, a e ku ana ma na puka, he poe makaikai wale mai no. A me keia halawai ia maua kekahi mau ololo paipai. A mahope oia halawai, he kula Sabati ; a o na haumana o keia kula, o keia mau wahine eha wale no. A ma ke ahiahi, ua malama ia ka ahaaina a ka Haku. I na kamaaina no ka hana.

A ma ka Poakahi. Iune 1, ua hoomaka ia ka halawai makahiki. Ekolu wale no lala o keia Ahahui; o Kauwealoha, Kekela, a me Hapuku, a o mamua elua o na elele, mai Hawaii aku nei. E ike ia ka nui o na hana a keia halawai ma ka moolelo; Aka, eia nae kekahi mau mea i hooholoia.

1. E hoomaka hou aku o Kauwealoha i ke kula hanai kaikamahine, e hooikaika hoi e huli hou i mau haumana.

2. Na Hapuku e malama i ke kula hanai keiki kane, ma Akuona i keia wa aku.

3. Ua hooholoia ko Kekela noho hoa ma Puamau, ke ae ke kumu Pope i ka hoihoi hou mai i kona hale, ana i kuai lilo aku ai ia lakou.

4. I ka launa hooponopono pu ana me ke Hahuna Pope, ia ae no oia e hoihoi mai i ka hale.

5. Hooholoia, na Kekela e malama aku i ke kihapai ma Omoa F@@@hiwa.

6. Pono no e haauna ia ke ola makahiki o na kumu ma ka paeaina o Nuuhiwa, ma ke @@la, aole ma ka waiwai.

I ka nana aku i ka hana me keia mau hihapai, aole holo imua, ua nawaliwali; A i ka nana aku i ka hana ma keia mau kihapai, aole holo imua, ua uawaliwali; A i ka naua'ku, ke emi mei i hope; ahona iki mae ma ke kihapai o Hapuku. A ma na kihapai kahu ole i keia wa, ua hou hope ka hapa nui o na hoahanau. O kekahi kumu i keia, aole akaka ka hiki pinepine aku o na kumu, e launa me ia mau hoahanau, no ka pilikia paha o ka holo ana aku i kekahi wa. A eia paha kekahi kumu nui; o ka loaa ole o na mau kumu hou, e holo aku, a kokua i ka hana ma keia misiona; mo ka mea, ua nui ke kihapai, a uuku ua paahana e hana nei i keia wa. Pono no kakou e nonoi aku i ka Haku uona ke kihapai, e kokua mai i loaa o na mau paahana hou.

Eia hoi kekahi. I ke kukakuka ana no kekahi mau mea e holo ai ka hana ma keia misiona, a e hoemi iho ai na lilo,-ua akaka keia.

1. I loaa hou ona mau paahana no keia misiona.

2. He mea pono i ka Papa Hawaii ke imi i alanui okoa, e hoonua aku ai i na mea no keia misiona. No ka mea, aole makepono ka hoolimalima ana i ka moku.

Eia kekahi alanui maikai i keia wa, mai Hawaii a i Kapalakiko; a mailaila aku a Kahiki, a mai Kahiki aku a i ka Paeaina o Nuuhiwa; no ka mea, i keia wa, ke holo mau nei na moku o kekahi mau hai, i kela malama keia malama ma ia alanui, a k@ no ma Kaiohae, Nuuhiwa. A aia hoi, mailaila aku e holo ana kekahi mau moku liilii, e lawe ana i ka akana no ia mau hoi, i kela mokupuni keia mokupuni.

No ka hana a ka Pope. Aole ike ia ka holo ana o ka lakou hana hoomana; aka, ke hana nui no nae lakou me ka maalea; ua nui no lakou i keia wa. O ka lakou haua nui, o ka mahiai pulupulu. He mau hale laau ka hapa nui.o na hale, a me na Luakini o lakou.

No kekahi mau hana a ko kakou mau Kahanapule; aole he poe moloa, a palaualelo ko kakou mau Kahanapule ma ka hana lima; ua makaukau, a ikaika ma ka hana lima. I ka mahiai pulupulu, i ka hana kamana, a lawaia no hoi i kahi wa. A no keia mau ano miki, a mae ma ia mau hana, ua ano kuonoono loa lakou i ka nana aku; na paa na hale maikai, ua loaa no hoi i kahi mau mea, na aina kuai, lako pu no hoi lakou i na waapa huelopoki maikai kumukuai nui; i ka nana aku, holo no ka lakou mau hana ma ke kino; aka, o na hana o ke aupuni o ke Akua, ua ku malie, a i ole, ua holo i hope. Nulaila, pono no ia kakou e pule nui aku i ke Akua, i launa nui ka Uhane o ke Akua me kana poe kauwa malaila, a i hooholo pono ia kana mau hana.

Me ka mahalo. J.F. P@kue.

   J.Kauhane.

 

Ka hoike makahiki no ke kula hanai o Hilo, Iune M. H. 1874.

 

Ma kekahi mau mea, ua loohia ke Kulahanai o Hilo i keia makahiki i na pilikia i oi aku mamua o na pilikia i loaa pinepine mamua.

I kinohi, haalele kekahi kumu i hilinai ia, no ka loaa o ka uku nui ae ma ka hana okoa.

Mahope iho, i kala 27 o Ianuari, ua lawe aku ke Akua ia Mr. Huluhulu, ke kumu i makaukau, i minamina nui ia, ka mea i noho kahu hoopono maikai maoli no ke kula i ekolu makahiki me ka hapa, ka mea hoi i hoomaopopoia e lilo i Poo no ke kula i ka la mua o Feberuari. I ka loohia ana i keia mau pilikia hiki ole ke lawe, a hiki ole hoi ke hoomanawanuiia, ke ole i kokuaia noluna mai, ua hoao makou e moe ilaio, a e hoomanawanui i na kaumaha a pau ana i kau mai ai.

Ua nui wale nae na kumu e hoomaikai aku ai i ke Akua no kona kokua ana mai. I ka hapa kolu mua i ka makahiki, i ka wa a Miss Laiana i hoomaka ai, ua pane pono mai ka maua kaikamahine i kona hakahaka. Aina hapa kolu hope elua, ua hana hou  Miss Laiana, ma kona wahi kahiko, iloko o ke kula. Aole hoi i emi kona makaukau hakahaka e, ua hooponoponoia e like me ka hiki ana ia makou e hooponopono koke. O na kumu hoi i koho hou ia, ua imi laua e hana pono.

Ua like paha ka imi pono ana a na haumana ma na palapala i keia makahiki, me na wa mamua; a ane like paha ka holo mua ana o ko lakou ike.

Ua ikea no i kekahi wa, ka manao hahai i ka hewa, me ke kapa aku i ka hana hewa, he ku e i ka haole, a he kokua i ka pono Hawaii. O na hua o ko na koa kipi ana ma Honolulu, a me ko na haunaele o Lahainaluna, na ikea no ma keia kula. Aka, ma ko Iehova kokua ana mai, ua like kela mau hua, me na ao i puhi wale ia e ka mak@ni, a me ka po@i@a o ka mauna pah@, i nalowale i ka la; aole lilo i ua nui, e kahe nui ai ka wai ma na kahawai.

O na hana o ke Kula Sabati, a me na halawai mui, a me na halawai liilii, aole i haalele ia i na la Sabati, a me na la e ae.

O ke kokua Mahina Hou i keia makahiki, ua oi mamua o ko na makahiki mamua.

Aole makahiki i oi ae ka hoi koke mai o na haumana i ka pau ana o na wa hoomaha, mamua o keia.

A ua oi hoi ka maikai o ka lakou hana ma ia mea i keia mau makahiki 6-8 paha, mamua o ka wa kahiko he 20 a he 30 makahiki mamua'ku nei.

I ka hoomaka ana o ka makahiki, i ka la 6 o Iulai, ua puka mai na haumana he 80 mamua o ka na poo ana o ka la. Elua wale no i koe. Ua kakali laua no ka maimai, a ua pau mai hoi iloko o ka @ebedoma mua.

I ka wa i hoomaha ai ke kula Mei 1873, ke 83 na haumana. I ha hoomaka i Iulai, ua hookomoia na mea h@@ @e 24. a iloko o ka makahiki, ua hooku@ia he 28, a kow i keia hoomaha, i ka la 11, o Mei, he 79. Iloko o ka hapalua mua o ka makahiki, ua hoihoi ia aku4, o lakou, e noho ma ko lakou home, i ke koena o ka makahiki, no ka malama ole i na kanawai o ke kula. A ua ae ia hoi na mea 4 e hoi i ko lakou wahi i na malama hope, no ka eha o na maka kekahi, a no ua maimai e ae kekahi. Nolaila, 71 wale no na haumana i noho kula an, a hiki i ka pau ana o ka makahiki. O ke ola kino ana o ka nui o na haumana, ua maikai loa no. Aole haumana hookahi i mai @@@@ loihi iloko o ke kula i keia makahiki. I ka pau ana i ka hoike, hai mai na haumana he 13 i ko lakou manao o hele i Lahainaluna i keia malama ae.

Eia paha ka hoike hope laoa i ke kumu kahiko o keia kula. Nolaila, ua pono paha ke hoike po@ole i kekahi mau mea o ke kala. mai ka mua mai. Ua malamaia ke kula i na makahiki he 38. O na haumana a pau, mai ka mua mai, he 870; ke hela ole ia na mea i noho ole a kakaoia ko lakou inoa, mahope o ka noko ana iloko o ke kula i 6 malama a oi ae paha.

Ua oi mamua o na haneri elua, i hele mai keia kula aku, a komo i Lahainaluna. Ua manaoia, ua oi aku mamua o 400 i lilo i ka oihana kumukula ma Hawaii nei. He 30 a oi paha i lilo i Kahunapule, Haiolelo, a misionari paha i Nuuhiwa ma, a me Maikonisia.

I ka la mua o Ianuari, hoopuiwa nui mai na haumana kahiko o ke Kula ia maua me Laimana wahine. Mamua o ka aina kakahiaka, kipa mai kekahi a olelo ia maua, e noho makaukau; a i ka hora 9 e hookipa i ua mea hele mai Nolaila pii ole aku au i ka Halekula, e like me ka pii mau ana. I ka hora eiwa me ka hapa, komo mai na haumana kahiko he 40 paha, me ka Hae Hawaii ma ko maua pa. Oiai e lulu lima ana, a e haawi ana i na noho no lakou iloko o ka hale, puka mai na kumu, a me na haumana no ka Halekula mai, a piha ka Lanai o ko maua hale. Iiahai na pule, na mele, a me na haiolelo; me ka haawi ana i ka eke me na dala he $150, no na mea a lakou e noho ana ma Puna, Hilo, Hamakua. Mahope mai, ua hoolawaia, mai Kau a me Kohala mai, a lilo i $203.

O ka lawe ia mai o ka H@e iloko o ko maua pa, oia ka mea i maopopo mua ai ia maua, he manow hana akea ko lakou. Ma ka nana ana i ka lakou hana, ua maopopo mai la, ua huipu ka manao o na kumu kokua e noho ana iloko o ke kula, me ko na haumana i puka kahiko. A no ke malie, a me ka ekomu ole l lakou a pau, aole maua loha iki i keia wa i na mea i hookumu i keia hana. Ua ike maua i na mea i haiolelo, kakauolelo, a me ka puuku ma ka lakou hana a kea ana, a oia wale iho no. Aole mea hawanawana iki mai ia maua i inoa o ka mea noua ka mauao i kinohi.

Ua holo aku paha Mr Makaimoku, me kana ohana i Hilo i keia mau la, e lilo i Poo o ke Kula. A ke lana nei ka manao e loaa auauei ia@a, me na Kahu o ke kula, he mau kumu kupono e kokua iaia. Ke nonoiia aku nei hoi ka oukou pule ikaika mau, i oi nui aku ka maikai o ke Kula ma keia hope aku, mamua o ka wa i hala.

Me ka mahalo.  D B. Lyman.

 

 

 

HE HALAWAI HAI PAUKU.

 

He mau halawai maopopo, na halawai Sabati ma ka luakini, me na halawai apa@a ma na la noa. Holo po@o paha na halawai sabati, na halawai nui. E aho iki lakou. Aka, o na halawai apa@a, na halawai ma na la noa, aole paha lakou i holo pono. Kakaikahi ka poe hele mai. Ane make lakou ma kauwahi. Ua ike maka au ma ko'u wahi. Uuku loa ka poe hele mai. Aole no ka nele i kanaka ole. He mau kanaka no, he mau wahine, he mau keiki nui. Ina he wahi ha@a lealea, he hana keaka paha, nui paha ka poe e akoakoa mai.

Aole nae he hana lealea kino ka halawai haipu'e ma na la noa. He hana oli no nae ia i ka poe haipule io. No ke aha ka hele hapa mai? Ua komo paha ke ao nei iwaena o ka maka a me ka lani. Ua pouli. Pehea la e he@ aku ai ka pouli, a poha mai ka la?

E hoao i ka halawai hai pauku. E hoolaha e aku ke kahunapule ma ka halawai nui ma ke S@bati. E paipai i na hoahanae kane, wahine, elemakale, lawahine, keiki, e hoopaa@aau pakahi i pauku gookahi e pili ana i ka hoolana manao. Aia akoakoa mai, e hai mai lakou ia mau pauku. ma ia mau pauku na manao paipai, me na pule, me na himeni. Okoa paha ke ano o na pauku hoopaa ma kekahi halawai. He mau pauku hooweliweli, he mau wanana, he mau kanawai. Na ke kahu e noonoo, a hai e aku. Na na hoahanau nae e imi i na pauku o ia mau a@o. Malama paha e lilo ana keia hana e ola'i na halawai apana i ane make. Ina aole, e ho@o i kekahi mau mea hou. mai waiho wale i na halawai haipule iloko o ka make. He mau mea keia i paha ai ka puuwai o ka ekalesia.

HAWAII.

 

 

Ekolu mau Misionari hou mai

AMERIKA MAI.

 

I ka la 30 o Iune, ua hiki mai o Rev W. L@gan me kana wahine; Rev F E Rand me kaua wahine; Mr H J Taylor me kana wahine, he mau misionari hou, mai Amerika mai; e holo ana i Maikonisia, e kokua i kolaila poe paahana a ka @aku.

O Mrs Sturges kekahi oia poe i holo pu mai me lakou. Oia ka wahine a Rev A A Sturges, kekahi misionari kahiko ma B@@abe. I ka M. H. 1869 ua hoi aku oia i Amerika e hoomaha no kona nawaliwali, a maimai.

I ka la 3 o Iulai nei, ua akoakoa ka Ah@ Kahunapule haole hoole Pope ma ka luakini o Kaukeano, Honolulu, e uinaninau ia Mr H J Taylor i kona makaukau no ka oihana kahunapule, a e hoomakaukau e hookahuna iaia e hai aku i ka E@anelio i ko na aina e.

A i ka halawai Sabati, hora 7@ ma ka po, Iulai 5 nei, ua hookahunaia Mr Taylor imua o ke anaina nui. Penei ua haawina:

Ia Rev W Frear ka heluhelu B@@bal@, himeni, a pule mu@.

Ia Rev J F Pogue ka haiolelo.

Ia Rev S C Damon ka pule hoolaa.

Ia Rev B W Paleka ka olelo kauoha.

Ia Rev W L@hana ka lima akau aloha.

E hele ana o Rev H J Taylor i Apaiang, e kokua ia Rev H B@@amu ma, Rev. Mr Logana a me Mr Rana ma e holo ana i Bonabe, e kokua ia Rev A A Sturges (Kuleke,) a me Rev E T Doane, (Kona).

O Kapena C W Gel@tt, oia ke kapena o Hokuao i keia manawa. O ka la hooma@@@@, oia ka la i kohoia e holo aku ai i Maikonisia, e lawe ana i keia poe paahana hou, a me ke ola makahiki no na mi sionari kahiko ma ia pae aina.

 

MAKE.-I ka la 5 (Sabati) Iulai nei, hora 9, A.M.-ua make Mrs. D. Dole ma Honolulu nei. Ua hele mai laua me kana kane, mai Koloa, Kauai, I ka halawai makahiki o ka Ahahui E@anelio Hawaii, i ka malama o Iune. A maanei ua loohia ia oia i ka mai lolo (paralas@s) ma kekahi aoao. Elua paha pule kona moe wale ana-me ka olelo ole-a make aku la.

I ka la noa ae, hora 4½ PM, ua hoolewa ia ke kupapau; a halawai nui na makamaka a me na hoalauna ma Kawaiahoa; a pau na hana hoomana i ke Akua, ua kanu ia iloko o ka ikina misionari malaila.

Pinepine ka hamama ana o na luakupapau i keia wa; a mau no ka hea ana, "E ho mai, E ho mai!" aole nae @e olelo iki mai, "'ua lawa, ua oki, ua maona ka honua." Aole loa no!

Nolaila, e na hoa misionari, e kiai kakou, a e noho makaukau, no ka mea, aole kakou ike i ka hora e hiki mai ai ko kakou Haku.

 

NA BUKE

I HOOLAHAIA E KA PAPA HAWAII

ME KE

KUMUKUAI O KELA ME KEIA.

 

BAIBALA HEMOLELE NUI ILI GULA NANI me na kuhikuhi ma na aoao...$12 00

Baibala Hemolele Nui ili eleele kaekae wai gula.................................................... 5 00

Baibala Hemolele uuku iki iho kae wai gula........................................................... 8 00

Baibala Hemolele pananaiki iho ili eleele............................................................... 4 00

Baibala Hemolele ili eleele...................................................................................... 2 00

Kauoha Hou ili gula nani me na kuhikuhi............................................................... 8 00

Kauoha Hou ili eleele kaekao wai gula................................................................... 1 00

Kauoha Hou ili eleele..............................................................................................   75

Kauoha Hou Hapa Haole.........................................................................................   75

Lira Hawaii 18@8 mo ke kauawai..........................................................................   25

Lira Hawaii 18@@.................................................................................................   25

Moolelo Ekulesia....................................................................................................   50

Haiao ili lahilahi.....................................................................................................   10

Hele Malihini ana...................................................................................................   25

No ko ke Akua ano.................................................................................................   25

Lira Kamalii...........................................................................................................   25

Hoike Palapala Hemolele.......................................................................................   20

Moolelo o Heneri Opukahala.................................................................................   25

Hoike Akua............................................................................................................   15

Wehewehehala.......................................................................................................   10

Ninau Hoike ili manoanoa.....................................................................................   20

Ninau Hoike ili lahilahi.........................................................................................   05

Kumumua Kula Sabati..........................................................................................   20

Buke Lawe Lima...................................................................................................   25

He Buke no ka Pope..............................................................................................   15

Ui Kula Sabati Helu 2...........................................................................................   20

Ui Kula Sabati Helu 4...........................................................................................   15

Ui Kula Sabati Helu @..........................................................................................   25

Buke E@an@lio a Ioane.......................................................................................   10

Himeni Hawaii....................................................................................................... 1 05

Himeni Hawaii ili nani........................................................................................... 1 75

Kumu Leo Mele.....................................................................................................   10

Kumu Leo mele ili nani.........................................................................................   50

NA KAUOHA HOU PAKEKE.

Ili gula nani........................................................................................................... 1 50

Ili eleele kaekae nani............................................................................................   50

Ili eleele................................................................................................................   35

KAUOHA HOU PAKEKE ME NA HALELU.

Ili gula nani.......................................................................................................... 1 75

Ili eleele kaekae wai gula.....................................................................................   60

Ili eleele................................................................................................................   50

Buke Wehewehe Huaolelo Baibala, elua ano......................................................

Buke Wehewehe Ano Mataio..............................................................................

NA HALELU PAKEKE.

Ili Gula nani..........................................................................................................   50

Ili eleele kaekae wai gula.....................................................................................   30

Ili eleele................................................................................................................   20

Ka Hae Hoonani (Buke Mele)..............................................................................   25

EIA NA BUKE HAAWI WALE.

Palapala Liilii-

            Helu  4-Makemake anei oe i ke o'a?

            Helu  6-E hele i o Kristo la.

            Helu  7-Ka hoi ana mai o ke Keiki Uhauha.

            Helu 11-No ka hoohiki wahahee i ke Akua.

            Helu 16-Ka Eehia ana o ka Ahaaina a ka liaku a me ka Bapetizo ana.

            Helu 17-mai hana inu i na holoholona.

            Helu 18-No ka mahi ana, kuai ana a me ka inu ana i ka Awa.

Ka Davida Malo Kumumanao.

Ka Moolelo o Batimea Puaaiki.

            Aia ke keena kuai bue o ka Papa Hawaii me ka @@ina o Alanui B@@@@@ me Alanui Kalepa, e kokok@ ana i ka Hale @eia. J. F. POKUE.

            Kekauleia a ka Papa Hooko o ka Ahahui E@anelio o ke Hawaii Pae Aina.

 

KA NUPEPA "KUOKOA!"

Hoopuka mau ia

I KELA POANO KEIA POAONO

$2.00 no na mahina Umikumamalua

$1.00 no na mahina Eono.

ME KA HOOKAA MUA MAI.