Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIV, Number 39, 25 September 1875 — Page 4

Page PDF (1.49 MB)

This text was transcribed by:  Marti Steele
This work is dedicated to:  R. Dwayne Nakila Steele

KA NUPEPA KUOKOA, ME KE AU OKUA I HUIIA.

 

HE HIMENI
CHRISTMAS CHIMES.

Nine O'clock in the Morning p. 164.

1.
Mele e, a mele hou,
            Mele me ka olioli,
No ka wa kahiko no,
            Wa maikai, a hoohauoli,
No ka wa i kai mai ai
            Na pouli o ka lani
I ka hanau ia mai
            O Iesu la ke Lii nani.
Cho:----Penei no ia mele e,
Malu ma ka holua nei,
E hoonani nui ia'e
O Iehova ke Lii e.
[:  He mau! Mele, mele, mele e!! :]
E hoonani nui ia'e
[:  O Iehova ke Lii e; ]]
2.
Moe ma kahi haahaa e
            Ke keiki ka Mesia,
Oiai he hoku lai
            I kiai i maluhia.
Loa no ka wa i pau,
            Kau mau nae ia Hoku ula.
Hoku nani no ke ao!
            E alohi a mau loa.
Cho.----Penei ne ia mele e, &c.
3.
Mele e, a mele hou,
            Hai a nui a hookani
I ka au kahiko no,
            No hauoli mai ka lani,
La no nei e hoomanao
            I ko Iesu hanau ia.
Kona aloha i ke ao,
            Kona lilo i Mesia.
Cho. - Penei no ia mele e, &c.
Hawaii.

 

HAAWINA KULA SABATI
HELU 2 (SABATI, OKATOBA 10.

            KUMUHANA.----Ko Iesu holoi ana i na wawae o na haumana.
            PAUKU BAIBALA----IOANE 13: 1-9.
            MAMUA o ka ahaaina moliaola, ike iho la o Iesu, ua hiki mai kona manawa e hele aku ai ia i ka Makua mai keia ao aku, i ke aloha ana i kona poe ponoi i ke ao nei, ua aloha oia ia lakou a hiki i ka hope.
            2  A i ka ahaaina ana, ua hookomo ka diabolo iloko o ka naau o Iuda Isekariota na Simona, e kumakaia ia ia;
            3  Ike no o Iesu, ua haawi mai ka Makua i na moa a pau i kona lima, a ua hele mai ia mai ke Akua mai, a e hoi hou aku no ia i ke Akua.
            4  Ku ae la ia mai ka ahaaina ae, a waiho aku la i kona aahu; a lawe ae la ia i ke kawele, a kaei i ho la ia ia iho.
            5.  Alaila ninini iho la ia i ka wai iloko o ka pa holoi, a hoomaka iho la e holoi i na wawae o ka poe haumana, a holoi maloo hoi me ke kawele ana i kaeiia'i.
            6.  A hiki mai ia io Simona Petero la; ninau aku la oia ia ia.  E ka Haku, o holoi mai anei oe i ko'u hau wawae?
            7  Olelo mai la o Iesu, i mai la ia ia, O ka mea a'a e hana nei, aole oe e ike i keia wa; aka, e ike auanei oe mamuli aku.
            8  I aku o Petero ia ia, Aole loa oe e holoi mai i ko'u mau wawae.  I mai la o Iesu ia ia.  Ina e holoi ole aku au ia oe, aole ou wahi kuleana pu me au.
            9  I aku la o Simona Petero ia ia,  E ka Haku, aole o na wawae wale no o'u, o na lima a me ke poo kekahi.
            Pauku Gula.  "I hookahi ka manao ana iloko o oukou me ia iloko o Kairto Iesu." Pil. 2:5.
            Mele.  Him. 355. 8-6 Leo.
            1  Aloha o na hoahanau
                        Iloko o Iesu:
            Hauoli ko kakou naau,
                        A launa pono pu.
            3  Auhea ke Lii maikai e ae?
                        Auhea ka like pu?
                Maanei kakou e kupaa ai
                        Mamuli o Iesu.
            Pule i like kakou me Iesu, e aloha ana kekahi i kekahi &c
NA NINAU A NA KUMU.
            P. 1.  Heaha ka ahaaina moliaola?  Owai kekahi mau moa?  Berena hu ole, Pasoa.  Heaha ka Iesue i ike ai?  Kuna manawa aka ka i hiki mai?  Mai hea mai oia?  A e hoi aku ana i hea?  Ua akaka e anei kona manawa e make ai?  Ae, mai ka wa kahiko loa mai no.  Ua pale pinepine aku Iesu i ka make a hiki i ka manawa pono e make ai.
            Owai kona poe ponoi?  Ua aha oia ia lakou? A e aha ana hoi?  E mau ana ke aloha.
            P.  2.  Ua hoomaka Iesu i ka hana, i ka ahaaina ana, ua paa kekahi hapa, mamua o ka paa loa ana.  Heaka ka ke Diabolo i heokomo ai iloko o ka naau o Iuda Iaekarieta?
            P.  3.  I ke Iesu ike ana i ke uka?  Heeha ae mea a pau i haawiia ia loaa o ka Makua.  Na mea a pau e pono ai na haumana, kona aupuni, na mea e hoihoi la mai ai ke aupuni i ke Akua, a ola na kanaka, a pu ka mana o Satana.
            P.  4, 5.  Heaha ka Iesu i hana'i mamua o ka pau ana oka ahaina?  Kupanaha keia hana haahaa a Iesu, he hana e pili ana i na kauwa?
            P.  6---9.  Owai ka i hoole, aole e holoi Iesu i kona mau wawae?  No keaha kona hoole ana?  Pehea Iesue i Pane au ai ia Petero?  Ua ae anei Petero mahope?  Pehea Petero i hooi ai i ka hana a Iesu?  Aole o ko'u mau wawae wale no, aka, o ko'u mau lima me ko'u poo kekahi.  Minamina oia i kona kuleana me Iesu, aole loa ona makemake e hoonele ia.  Ua akaka anei ia wa ke ano o keia hana e Iesu?  Mahea ko Iesu wehewehe ana?
            Pauku 12---17.  Heluhelu---Ua waiho Iesu imua o na haumana i kumu hoohalike.  Aole Iesue i hilahila i ka hana ana i na mea haahaa loa.  he mea nui loa Iesue.  Pehea i olelo ai Ioane Bapetite nona?  Mat. 3:11.  Luka 3:16.  Pehea ka Iesu olelo nona iho?  Mat. 11:29.  Heaha ka Iesu olelo ma Mat. 18:3, 4.  Mat. 5:3.  23:12
            Ke hana nei anei oukou e like me ka Iesu kauoha?  A hana ole, hiki anei ke hui pu me Iesu ma ka lani?
            Mele  Try to liae like Iesus----Hae Hoonani p. 8.
            1.  Noho ma na la a pau
                        Me ko Iesu ano,
            Oluolu no,
                        Kuikahi pu,
            A nana no e alakai,
                        A nana e hoomaikai mai,
            A oli pu kakou kakou,
                        A oli pu kakou.

            NA NINAU A KE KAHU.

            Na makua.  Hai mai i ka pauku gula.  Ma keia Haawina heaha ka manao o Iesu i hoikeia mai?  1  Ka manao aloha.  Ua aloha oia ia wai?  Owai na haumana ponoi?  He poe haumana ponoi na Iesu maanei?  Ke ano o ko Iesu aloha, mea mau anei?  he mea pokole paha?  Lalau na haumana a kuhi hewa pinepine a manaoio ka pekepeke, hoomanawanui anei Iesu me lakou, a mau no ke aloha?  2.  Ko Iesu manao haahaa.  Ma ke aha i hoike ia'i ko Iesu manao haahaa?
            Na keiki.  He kumu hoohalike Iesu ma ke aha oukou e hoohalike ai me Iesu?  1  Ma ke aloha o kekahi, i kekahi.  2  Ma ka hoole i ko'u pono iho no ka pono o kuu hoa.  E ae e lilo ka mea maikai i kouu  hoa a na'u ka mea ino.  3  Ma ke kokua ana i kuu hoa i ka halihali ana i kona mau kaumaha, kokua i kana mau hana, e oluolu e hana i na mea haahaa loa, na hana kauwa, holoi lole, mahiai, kii i ka ukana halihali i ka ukana, e ao i ka poe naaupo, ilihune &c---Ke hana nei anei oukou pela?  Ke hoohaahaa nei anei oukou ia oukou iho a ae e hookauwa na na hoa, a na ka poe pilikia, ilihune, mai poloi, &c?  Hilahila paha ea, ke ike ia e hana ana e like me na kauwa haahaa loa.  A i like ole oukou me Iesu, hiki anei ke noho pu me ia ma ka lani?

            Ke kula a pau.  Ma ke la Sabati lohe kakou na Iesu me kana olelo e hookuu i na kauwa na ka hewa, a na ka diabolo, ke manaoio lakou a malama i ka Iesu mau olelo.  Ma keia Haawina e hookauwa ana Iesu i kana poe haumana, pehea keia hookauwa ana?  E lilo na haumana i kauwa, kekahi na kekahi, e hookauwa aku nu ke ao nei, ma ka hoole ana ia lakou iho, i ko lakou mau pono, a hele i o ianei e ao aku, e hoohuli, e hoohaumana, e ae e make i mea e ola'i kanaka.
            Owai ka mea i oi, ke kawa?  ka Haku?  Owai ke kauwa nui?  Iesu.  Ina aole Iesu i lilo i kauwa, pehea kakou?  Heaha ko kakou pono?  E hoohalike me wai?  ma keaha? 
            Mele.  Try to be like Iesus.----Hae Hoonani p. 10.
            2.  Hoao kakou i like
                        Me ko kakou Iesu,
            Maemae e hemolele,
                        Haahaa a akahele,
            A lokomaikai pu,
            Cho.----Hoao, hoao kakou la
                        Na keiki o ke kula,
                        I like me Iesu la
                        Ke Hoa makamae.
            Pule i hana mo ka haahaa me ke kauoha a Iesu.
Haawina Kula Sabati, Oct 17.
Ioane 14:1-7.          PAUKU GULA, Hebera 11:16.
Hawaii.

 

Aha Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Pae Aina. Ma ke Kau o Iulai M. H. 1875

 

            Kini Maka (w), kue ia Ah Fai (pake).  Olelo hooholo a ka Lunawai C. C. Harris
            Ua waiho mai ka mea hoopii, he wahine Hawaii, i palapala noi e hoopau ia kona mare ia ana me ka mea i hoopii ia, he Pake, me ka olelo ua mare ia oia me ka mea i hoopiiia maloko o keia Aupuni ma ka la 15, 0 Dec. 1870, aka wahi ana, ua mare mua ia ke mea i hoopiiia, Ah Fai, ma Canton i Kina, a o ia wahine ana i mare ai malaila aia noke oia mai nei aole hoi i okiia a nolaila o kana wahine no ia ma ke kanawai.
            Ke noi nei ka mea hoopii e lilo kona mare ana me ka mea i hoopii ia i mea ole mamuli o ka Pauku 1315, o ke Kanawai Kivila, a peni ka heluhelu ana o ia pauku "E hiki ho ke hooholo, ua lilo ka mare ana i mua ole, ke maopopo ke wahine ka ke kane, a he kane paha ka ka wahine, i oki ole ia, ma ka hoopii ana o kekahi o na mea i mare hopeia, oiai e ola ana laua elua; a ma ka hoopii ana paha o ke kane mua, a o ka wahine mua paha."
            Penei ka heluhelu ana o ka Pauka 1284 o ke Kanawai Kivila.  "Aole e paa ka mare ana o ke kane me ka wahine . . .ina he wahine ka ke kane e ola ana."
            Ua ike maopopo ia ma ke ano o keia hihia, ua makemake nui na aoao a elua e hemo ae mai na kaumaha i ili paha maluna o laua mamuli o keia mare ana i olelo ia.  A i mea e hiki ai, ua waiho akau ka mea e hoopii ia nei i keia mau mahina i hala iho nei he palapala hoopii e ke ana i ka mea hoopii i keia wa, aka ua hoole ia kana noi e ka Lunakanawai Judd no na kumu ana i manao ai he kupono, a o kekahi o ia mau kumu, ua ike no keia pake i kona mare mua ia ana, ina ua mare io ia, i kona wa i mare hou ai maanei, a aole hoi e pono e hookuu ia ae oia mai kona hewa ponoi ana i hana ai.  Nolaila ua maopopo aole e hele mai ana kekahi o na aoao elua e pale aku i keia hoopii, a no ia mea ua ili maluna o ka Aha ka nana ana me ke akahele i ka pono ma keia hana
            Ma ka la 20 o Mei 1874, ua hooholo ka Ahaolelo i keia kanawai ano e iki no.  "E hooholo ia, a pela aku -
            Pauku 1.  Aole no i lilo ka mare ana o kekahi wahine Hawaii me kekahi Pake i mea ole no ka mare ia ana o ke kana mamua ma Kina, ke maopopo ole nae i ka wahine Hawaii i ka wa mare, ka mare mua ia ana o ke kane.
            Pauku 2.  O na kanawai a pau e kue ana i keia ua hoopauia."
            Ua hoike mai ka Lunakanai Harris i ka hoolohe ia ana imua ona ua mano oia ua lilo keia kanawai i mea ole no ke kue i ka pono o ka lehulehu a me ka noho maikai ana.  Ua maopopo nae ina he maua ko keia kanawai alaila e hoole ia ana ke noi, a oiai e noho koke iho ana ka Aha Kiekie ma ka Banco, ua manao oia he mea pono no ka pono o ka lehulehu e hoole aku i ke noi a ka mea hoopii mamuli o keia kanawai, a hiki hoi ke hoohalahala ia ia olelo hooholo, alaila maopopo ka mana a me ka mana ole paha o keia kanawai; a he mea makehewa ke komo hononu loa ana aku iloko o keia hihia no ka mea ina e hooholo ia mai e ka aha piha he mana no keia kanawai, alaila, he hana makehewa wale no ia.  Nolaila ua ae oia e lawe i ka olelo o na hoike ma ka hihia mua i hana ia mawaena o keia mau me, me he la ua lawe maoli ia mai imua ona alaila hoole aku i ke noi mamuli o keia kanawai, a ninau aku i ka Aha Kiekie no ka mana o maua ole o keia kanawaia  Ua maopopo i na mea a pau ina he mana ka mare ana o n Pake a he mana pu no hoi ko keia kauawai, ue hiki i na Pake ke malama i elua wahine ma keia aupuni, no ka mea, ina holo mai kona wahine Pake mai Kina mai a hiki i nei a olelo mai o kona kane keia, alaila he mare maikai ia ona i na e hoomauia ka olelo hooholo ma ka hihia o Wai See a me Ching See kue ia Young Sheong a me kahi poe e ae; a ma keia kanawai aole no e lilo ka mare ana o ka wahine Hawaii me ka Pake i mea ole.  Nolaila, ua ae ia na Pake e mare lehulehu.  A i na o na Pake wale no ka i ae ia aole o kekahi ano kanaka e ae, alaila, ua kue maopopo loa ia ka Pauku 13 o ke Kumukanawai, penei ka heluhelu ana oia pauku.  "Ke hoomalu nei ka Moi i kona Aupuni, no ka pono o na kanaka a pau malalo ona; aole hoi e imiia ka pono a me ka hanohano a me ka waiwai o ka mea hookahi, a o ka ohana hookahi paha, a o ka poe ano hookahi paha o kona lahuikanaka."
            Oia hoi e hooholo ia na kanawai e pili like ana maluna o na kanaka a pau.  A ine he maua ke Pauku Elua o keia kanawai, alaila ua hoopau ia ka Pauku 1284, i hai ia maluna, no kamea, ua kue loa i keia kanawai e noonoo ia nei, a ina pela, aole e manao ia ma keia aupuni ua paa ka mare ana o kekahi kanaka ina aole ana wahine e ola ana, ua hiki no iaia ke lawe ae i wahine nona oiai e ola mai ana no kana wahine mua; ua kue no hoi keia kanawai i ka---Mokuna 13, Pauku 1, o ke Kanawai Hoopai Karaiwa e pili ana i ka Mare Lehulehu, a e ana hoopau ana i keia mokuna.
            Aole paha keia ka manao o ka Ahaolelo.  Ua kue keia Kanawai i ke Kumukanawai a me ka pono o ka lehulehu a me ka noho maikai ana, a mamuli o ka mana i haawi ia i keia Aha, ma ke Pauku 824, o ke Kanawai Kivila e hooholo ia ua pau a lilo i mea ole, a pela no ia e hooholo ia nei.  Ua hoihoi houia ka hihia imua o ka Lunakanawai i lawe ia mai ai keia hana e hoolohe ma na  mea e pili ana, a nana no e lawe i ka ike a na hoike ma keia hihia, me ka nana ole ina ike o na hoike ma na hihia e ae mawaena o keia mau mea.
J. P. Green ao ka mea hoopii,
A. S. Hartwell  "  " hoopiiia
            ELISHA H. ALLEN.
            CHAS. C. HARRIS.
            A. FRANCIS JUDD.
Honolulu, Iulai 28, 1875

 

HE WELINA ALOHA UA HALA.

 

E KA NUPEPA KUOKOA E:  Aloha oe:

            Ka pua Neleau hone o ka nahele, e hoonele ana i ke aloha i ke hoa, Eia mai kahi ka naenae la he Welina aloha ua hala, he oiaio, o Kananioewa ua hala mawaho o na palena o keia ola ana, he wahi opio no keau Hooulu Lahui iho nei, o ke kii koke a mai nei noia e ka mea nana i haawi mai, a nana no i lawe aku.  Nolaila, ua haku iho makou i wahi kanikau nona.
            Kanikau he aloha noi'la,
            No Kanaoioewa ua hala,
            Kuu hoa o ke kual la wela,
            Na po hau anu Ewa,
            A o Ewa kai ula i ka lepo,
            I ka i-a kuhi aku kuhi lima,
            A e kuhi ana no paha oe,
            A he pono mau ilaila,
            Haalele ia iho maua,
            Na hoa kuwili o ka hale,
            Nalowale aku nei hoi oe,
            Pono ole maua ke noho,
            Ke hihio iho maua e moe,
            Hone ana ko leo ia nei,
            Pela wale no ka apa ana,
            Au e kolele nei,
            Luaiele i ke kino,
            A hea oe la e maliu mai,
            Eia maua la ua anu.
                        G. H. KAHIAMOE.
            Kanikau he aloha no Kanani,
            O Kauanioewa he inoa,
            Moe iho wau a huli ae,
            O ke ku mai a ke aniani,
            Ko waho e kilohi ai,
            I kuhi no wau o oe ia,
            Nui, nui kuu aloha nou,
            Pii ae au a luna o ka lapa,
            Hula au nana mauka,
            O ka nee mai a ka ohu i Uao,
            O ka paa mai a ka ua i Laukoa,
            I kuhi no wau o oe ia,
            Nui, nui kuu aloha nou,
            Huli ae hoi au nana makai,
            O ke ku mai a Haleaukai,
            O ka haki mai a ka nalu o Keaalii,
            O ka lana mai a ke kai o Piihao,
            I kuhi no wau o oe ia,
            Nui, nui kuu aloha nou,
            Pii aku au a Kapukeki,
            Huli pono kuu alo ma Honolulu,
            O ke kilakila o Iolani Hale,
            Ka pulelo a ka Hae i Halealii,
            Hone ana o Pele i ka uapo,
            Au ana hoi Laeahi i ke kai,
            I kuhi no wau o oe ia,
            Nui, nui kuu aloha nou
                        LULUHIPOLANI.
            Kanikau la he aloha,
            Nou e Kananioewa,
            Ua hala e aku oe,
            I ka hora elua o ka po,
            Noho iho nei makou,
            Me ka u me ka minamina,
            I kou nalowale ana,
            I ka pili o ke aumoe,
            Moe au a huli ae,
            Aole ke kino uhane,
            Ua lilo i ka enemi,
            Hoopau ana i ka nani,
            Auwe! kuu kaikamahine--e.
                        MR. KAUALOKU
            Kanikau la he aloha,
            Nou e Kananioewa,
            Ke uwe helu mai nei,
            Mama Makaehukai,
            Aloha ino no hoi,
            Ka luhi o kakou,
            Ka lei Lose mae ole,
            I mohala kakahiaka,
            Ke au ae nei au,
            I kuu minamina pau ole,
            Aole hoi e hihi,
            A he lawe na ka mea mana,
            Auwe!  kuu kaikamahine--e.
                        MRS. MAKEHUKAI.
            Kanikau la he aloha,
            Nou e Kananioewa,
            Nou uwe hela mai nei,
            O Kekoa he makuahine,
            He aloha kuu pepe,
            Kuu minamina pau ole,
            Ka leo ka'u aloha,
            I ka heahea mai, a he ua la,
            Auau aku ka uhane,
            I ka wai o Ka Hawai,
            Hoopumehana wau i ka uhane,
            I ko kino wailua,
            E kiloho ana ka uhane,

            I ke aka o ke aniani,
                        MRS. KEKOA
            Kanikau la he aloha,
            Nou e Kananioewa,
            Ke uwe hela mai nei,
            Kahaolenui ke kupuna,
            Aloha ino kuu moopuna,
            Kuu hoa pupuu o ke anu,
            O ke kau ma ka hooilo,
            Mapu mai ana kou aloha,
            Huihui i ko'u puuwai,
            Hone ana i ko'u nui kino,
            Loku ana i ka manawa,
            Kou manawa paha keia,
            O ka hele ana aku nei.
            Haalele mai nei oe,
            I ka nui i ka lehulehu,
            I ka makua i ke kupuna,
            Auwe kuu moopuna.
                        MRS. KAHAOLENUI.
            Kanikau la he aloha,
            Nou no e Kanaoioewa,
            Aia paha ka uhane,
            Iloko o ke ao uli,
            Nana ana ko uhane,
            I ko oho o ka palai,
            Lipolipo i ka waokele,
            Waianuhea i ka pali,
            Pali mai nei ke aloha,
            Kaumaha i kuu kino,
            Luuluu launa ole,
            Ka hele ana a kuu rose.
                        MRS. MAKAHONU.
            Kanikau la he aloha,
            Nou e Kananioewa,
            Ke awe hela mai nei,
            Kaope no he kupuna,
            He aloha kuu moopuna,
            I ka wai o Kulani,
            A he lani nui ke aloha,
            A'a e hiipoi nei,
            Ke kau me ka hooilo,
            I ke anu me ke koekoe,
            Auwe kuu moopuoa e!
                        MRS. KIOPE.
            Kalauao, Ewa, Sept. 20, 1875

 

KA BURT LAAU OLA!

NO NA
Mai loaa mai ana no ka holopono ole o ka ai iloko o ka Opu,
A me ka mea hooikaika i ke Akepaa!
O KEIA LAAU E LOAA MAI AI KE OLA A E PAKELE AI HOI!
He mea io no ia e pau ai na mai i loaa mai mamuli o ka Holopono ole o ka ai oloko o ka Opu,
            Ka Paapu, na Io ulu wale,
                        Na waikahe wale mai, na mai Nalulu,
                                    Na mai o ke Akepaa, a me
KA PONO OLE O NA PAAHANA O KA WAIHONA AI
E LOAA KOKE NO KA OLUOLU KE INU I KEIA MAI KA AKAhi a i ka eono omole, (e like me ka nui o ka mai, pela e nui ai ka laau).
            He mea nui loa ka malama ana i ke kino iloko o ke kulana o ke ola maikai me ke kokua ana i ka mana o ka hooholopono ana o ka ai iloko o ka opu, a me ka hooikaika ana e puliki a e hoomau ma na hana e kokua ai i ke ola oluolu maikai, a mamuli o ia mau mea e makala ai na mea ino mai ke kino ae, me ka ai ole ana i na laau awaawa.  I mea e maopopo ai, e lawe i ka Laau Ola a Burt, e loaa ai ka ikaika a me ka mea hoo. olaola o le akepaa, he LAAU noloko mai o na MEA KUPU.  Ma ka ikaika o keia laau a me ka holo o ka hana maluna o na PAAHANA o ka WAIHONA AI, me ka hooikaika ana i ka opu a me ke kokua i na mea o ke kino, a ma ia wa no e kaawale aku ai na mai o ke akepaa, a ma ka hoonah kupno ana, e loaa mai ai ke oluoluma ka pau ana aku o na wai ino.  Aole laau maikai e ae i ike ia, e like me ka Burt Laau Ola no na mai e loaa mai ana no ka holopono ole o ka ai iloko o ka opu, a me ka mea hooikaika i ke akepaa, a o lanakila nui no keia laau maluna o na mai i loaa mai no ka holopono ole o ka ai iloko e ka opu, ka paapu, na io ulu wale, ka wai kaha wale mai, a me na ino e pili ana.
            He lehulehu ka poe i ike ole i ke kumu i hiki mai ai na wai no ka holopono ole o ka ai iloko o ka opu; a nolaila, ua manao ia he mea pono ke hoike aku, i kahi wa, ua loaa ka eha ma ka waha o ka opu ai ai, o ke kumu o ia, o ka holopono ole o ka ai iloko o ka opu, a lilo ia i mea pohapoha, loaa mai ka nalulu, ka wela o ka umauma, wela o loko o ka opu, ka umii ma ka aoao a iloko o ka umauma, ka mulea o ka waha, palani o ke alelo, awahia o loko o ka opu, ka hiamoe ole a me ka ono ole i ka ai, ka molohai, paupauaho. ka niua, ka moku honua, ka lia o ka ili, a o ka moku ana o na aa lolo.  Nolaila, o na paahana a pau o ke kino i loaa i ka nawaliwali, ua loaa mai iamai ka holopono ole o ka ai iloko o ka opu.
            O KA LAAU OLA A BURT, he laau ia e kipaku aku ana i na mea make; a o ka mea i loaa'i nei mau ano mai a hoomanawanui i ka ai ana no kahi manawa, o ke ola kona hope.  Ina he paa ka mai o kahi a inu i keia laau, e loaa koke no ka oluolu maikai, a loaa no ke ola nou.  O na ino a pau o ka io ulu wale, he ola wale, no ia i keia laau.
            He nui na hoike e ola nei no ke ola ana i keia laau, mahope iho o ko lakou mai ana no kekahi mau makahiki, a i ka ai ana i keia laau ua ola koke.  He hiki no hoi ke hoomaemae ia ke koko me keia laau ola a Burt, a pela no hoi na mai mawaho o ka ili, he lilo loa ia i ka ole ke ai i keia mea maikai.  A he laau maikai no ma ka inu ana.
            O keia laau, ua loaa mai ia mailoko mai o ke kuhikuhi a kekahi kauka Iapaau kaulana, nona ka lapaau ana i kona ohana iho, a ua loaa no ke ola maikai.  Ke waihoia aku nei keia laau imua o ka lehulehu, me ka lana o ka manao e hahai ia ana no e na pomaikai na poe e ai ana, ina paha he nui ka mai, e ola ana no.
            O KEIA LAAU A BURT, KA LAAU MAIKAI MA KE AO NEI, nolaila, he pono i na poe mai ke hoao i loaa ke ola.  E loaa no keia laau ma ko makou Halekuai
KO KALEPONI LAAU OLA!
A ME KA MAI HANO.
DILLINGHAM & CO.,
720  1y Na Agena no ka Pae Aina Hawaii.

 

Lole Makepono ke Kuike!

E LOAA NO IA MA KAHI O

KAKELA ME KUKE,

---E LAA NA---

AHINAHINA,

  KALAKOA,

    KEOKEO,

      LEPONALO,

Pena, Aila, Aniani,

  Na Mea Piula,

    Kopa, Aila Honna,

      Aila Hoomaloo,

Kui Kakia, Pakeke,

  Tabu, Kaula, Noho lio,

    Hulu-palaki, na Pulumi.

A he Agena no hoi no na Mokupuni o Ha-

waii nei no na

LAINAKINI-NAO,

     LAINAKINI-MAOLI,

          PALULU KALAKOA,

ALAPAI, KELEPA, KILISA,

Na Lole kupono i ka wawae,

  Palulu Huluhulu,

    Na Lole Huluhulu,

      Na Lole no ka hoohehelo ana

Lipine, lihilihi, a me ia mea'ku

---A HE---

MAU MEA AI KAHI

Ka Palaoa, Kopaa,

  Reiki, Pia, Hoohu,

    Paakai, Huaala,

      Pia Kulina, &c

---A HE---

LAAU LAPAAU KAULANA LOA

A Dr. JAYNES.

Laau Kunu,

  Laau Hoomaemae Koko,

    Laau hoopau naio,

      Penikila, Hunale,

A me na Laau Hamo, a pela'ku.

707 ly 759

 

EIA KA MANU HOU

 

EIA KA MANU HOU

HE BUKE MELE HOU NONA KA INO

"Robina Gula,"

ua 110 ka nui o na mele haipule a hoonanea o keia Buke Hou.
He 15 keneta no ke kope, a i ole la, he $10 no ka 100 kope  E kuuai ia e H.M. WINI.

 

NO KE KUAI

BERENA PAILATA

makepono.

BERENA PULUKAI

ai a ka Moa.

PAAKAI o KAKAAKO,

ma ke eke a tona paha.

WAHIE o ke ano maikai, oki a liilii ke

makemake.

NA POHAKU, Pou.

KIMO PELEKANE
Jas L Dowsett

Kihi o Alanui Moiwahine a me Papu. 7093m 721

 

KA B. H. LAIANA

LAAU LAPAAU AWILI OLA.

A o na mai ino, e laa ka

Rumatica,

  Ka Hano,

    Ka hui o ke kino,

      Ke pohapoha o ka ili,

        Nawaliwali o ke kino,

          Na mai wahine,

Na mai o ka puu, ke ake a me ka puuwai!

E nana i ke kuhikuhi.

E loaa no ma ka Hale Kuai o

     Dilinahama ma,

          Agena.

Honolulu, Oct 6, 1874. 7093m 721

 

KA NUPEPA KUOKOA

E HOOPUKA MAU IA MA HONOLULU,

I KELA POAONO KEIA POAONO

$2.00 no na mahina Umikumamalua

$1.00  "    "       "      Eono.

ME KA HOOKAA MUA MAI.

NA OLELO HOOLAHA--aole e oi mamua o 10 laina no ka hoopuka hookahi ana, $1.00; alua puka ana he $1 50 hookahi malama, $2.00. E UKU MUA ia mai ke dala o na Olelo Hoolaha e hoounaia mai ana e pai.
O NA UKU A PAU E HOOKAA MUA MAI NO--aole e kau la ka inoa o kekahi haole a kanaka maoli paha.  ma ka inoa o ka poe lawe pepa ke ole e hooka e mai mamua.  E pono e hiipoiia keia mau rula.  no ka mea, he emi no ka auhau no keia nupepa.
AIA KE KEENA O "KE KUOKOA" MA KA HALE LETA HOU.
H.M. WINI,
Luna Hoopuka.