Ka Nupepa Kuokoa, Volume XV, Number 12, 18 March 1876 — Page 4
KA NUPEPA KUOKOA, ME KE AU OKOA I HUIIA.
HE HIMENI.
HOLD IT UP T0 THE WORLD.
R oyal Diadem. p. 75
1 Kau e kau i ke kea i ike ke ao,
Me k a hae ola e e lana'i ka manoa,
Kau i ike lakou na auwana oonei
A e holo ilaila a malu maikai,
Cho.— Kau i ike ke ao,
Kau i ike ke ao ;
Mai maka'u la, kau a mau la,
Kau i ike ke ao.
2 Kau e ka u i ke kea i lama ku mau,
No ka poe hoa ole, a hune pu no,
E kahea i lohe ke kali Iesu
I ka mihi, a pule, a paulele pu.
Cho — Kau i ike ke ao. &c.
3 Kau e kau i ke kea, a hali a mau
I na wahi pouli ma o a ma o,
Ma na puu uli uli i ao lama no,
I ikeia, a ala, a ola lokou.
Cho.— Kau i ike ke ao, &c.
4 Kei ke kea o Ie su i hookahe mai
I koko malaila i mea e ola'i ;
Me he muliwai kahe, ua kahe mau no
No ka poe lawehala i ola lakou.
Cho.— Kau i ike ke ao, &c.
5 Mai makau i ka lawe a kau iluna'e
I ke kea o Iesu, na hoa pokii,
A mai hilahila ke hahai a mau,
Aohe mana e ae e ola'i la kakou.
Cho.— Kau i ike ke ao. &c.
Hawaii.
HAAWINA KULA SABAT I.
HAPAHA ELUA. HELU 1. SABATI, APE R. 2.
KUMUHANA — Ka Haku e pii aku ana. PAUKU BAIBALA — Oihana. 1 : 1 — 12.
UA hoonoho aku au, e Teopilo, i ka moolelo mua, no na mea a pau a Iesu i hoomaka'i e hana a e ao mai no hoi,
2 A hiki i ka la i laweia'ku ai ia iluna, mahope o kana kauoha ana mai ma ka Uhane Hemolele i na lunaolelo ana i wae mai ai.
3 Hoike ola mai no oia ia ia iho ia lakou mahope o kona make ana, ma na hoailona hoike he nui loa, me ka ikeia e lakou i na la he kanaha, a olelo mai no ia i ua mea o ke aupuni o ke Akua :
4 A i kona halawai ana me lakou, kauoha mai la oia ia lakou, aole e haalele ia Ierusalema, aka, e kali i ka ka Makua olelo hoopomaikai, a oukou i lohe ai ia'u.
5 No ka mea ua bapet izo io no o Ioane me ka wai ; aka, e bapetizoia no hoi oukou i ka Uhane Hemolele, mahope iho o na la aohe nui.
6 No ia mea, i ko lakou akoakoa ana, ninau aku la lakou ia ia, i aku Eia, ka Haku, e hoihoi mai anei oe i ke aupuni no ka Iseraela i keia wa ?
7 I mai la oia ia lakou, Aole ia oukou ka ike i na wa, a me na kau a ka Makua i waiho ai i kona mana iho.
8 Aka, e loaa no ia oukou ka mana, ke hiki mai ka Uhane Hemolele maluna iho o oukou ; a e lilo auanei oukou i poe hoike no'u ma Ieru salema, a ma Iudea a pau, a ma Samaria, a hiki wale aku i ke kihi o ka honua.
9 A oki ae la kana olelo ana ia mau mea, e nana aku ana lakou, a laweia'ku la iluna ; a na ke ao no ia i apo mai, mai ko lakou mau maka aku.
10 A i ko lakou haka pono ana aku i ka lani, i kona pii a na, aia hoi, ku kokoke mai la me lakou na kanaka elua, me ka aahu keokeo ;
11 I mai la hoi laua, E na kanaka o Galilaia, no ke aha la oukou e ku nei e nana aku ana i ka lani ? O Iesu nei, ka mea i laweia'ku nei i ka lani, mai o oukou aku nei, pela no ia e hoi hou mai ai e like me ka oukou ike ana aku ia ia e pii ana i ka lani.
12 Alaila, hoi aku la lakou i Ierusalema, mai ka mauna aku i kapaia o Oliveta, ua kokoke no ia Ierusalema, o ko ka la Sabati hele ana.
Pauku Gula, pauku 11, Hoopaa pono.
Mele.— Him. 14. 7 Leo Wailuku.
1 Pono mau ka la maikai
A Iesu i pii hou ai ;
Noho hune me kakou,
Hoi iluna i ke ao.
2 E na anela maikai,
Na na i kona pii ana'e ;
Wehe, e na puka mau,
Komo ke Lii o ke ao.
Pule hoomaikai no ka loaa ana o ka hapaha elua, ke k ula Sabati mua o keia hapaha, &c.
NA NINAU A NA KUMU.
Mah ea ke kula hope ana ? Mai ka make ana o Abesaloma a hiki i ka Haawina o keia la ehia makahiki ? Owai ka inoa o keia buke hou ? Nohea hoi ia inoa ? Nawai ia i kakau ? I ka wa hea ? Mahea hoi ? Ma ka olelo hea mamua ? Nawai la i unuhi ma ka olelo Hawaii ? I ka makahiki hea ? Ma ka makahiki hea ke kula mua ana o kanaka Hawaii ma keia buke ? Ua paiia na Haawina ia wa ma kekahi buke liilii i kapaia owai ? E noonoo pono na kumu, na haumana i loaa na haina.
P. 1, 2. Owai ka mea nana i hoonohonoho i ka moolelo mua ? ka moolelo nowai ? a no keaha ? Owai Teopilo ? Heaha ka moolelo mua ? Luka 1 : 3, Ka buke a pau o Luka. Ka moolelo mua. A hiki i ka wa hea ? Luka 24 : 51. Mahope o ke aha ? Ma ke aha ke kauoha ana ? me ka ha ana paha o ka uhane maluna o lakou. Ioane 20 : 22. Owai na lunaolelo ? He lunaolelo anei Luka ? aole oia kekahi o na haumana he 12, aka, oia paha kekahi lala o kela poe haumana he 70 Luka 10 : 1.
P. 3. Owai ka i hoike ola ia ia iho ? ia wai ? mahope o keaha ? ma ke aha ? no na la ehia ? a no ke aha kana mau olelo ? Mareko 1 6 ; 9, 12, 14. Luka 24 : 36. Ioane 20 : 19. 21 : 1. I Kor. 15 : 5 — 7.
P. 4. Mahea keia halawai ana ? Luka 24 : 36 ? Ma Ierusalema anei ? Heaha kana mau olelo i na haumana ? Luka 24 : 44 — 49. Mahea lakou e kali ai ? E kali i ke aha ? me ke aha ?
P. 5. Me ke aha ko Ioane Bapetizo ana ? me ke aha ko Iesu bapetizo ana ? Mat. 3 : 11. Ahea ? Ehia la i koe ? He 10 paha.
P. 6. Mahea lakou ? p 12 Luka 24 : 50. Heaha ka ninau a na haumana ? Heaha ke ano ? Heaha ko lakou manao no ke aupuni o ka Iseraela ? Aia ia wai ia aupuni ia wa ? Ia Roma. Heaha ko lakou kuhihewa ? Heaha ke noi ana a kekahi makuahine no kana mau keiki elua? E huli i loaa. Heaha ka Iesu olelo no kona aupuni ? Ioane 18 : 36. Kuhi na haumana, nohea ko Iesu aupuni ? Heaha ka Iesu olelo a lakou i kuhihewa ai ? Luka 22 : 28 — 30. Mei 24 : 28.
P. 7, 8. Heaha ka Iesu i hoole ai ? Na wa aha keia ? na wa e hiki mai ana. Hoole Iesu, aole lakou i ike a e ike ana i ka wa e pau ai ka honua e lanakila'i kona aupuni. Mat 24 : 30. Mar. 13 : 32. I Tes. 5 : 1. Pehea kekahi poe kaula hoopunipuni ? Heaha ka mea e loaa ana ia lakou ? A e lilo lakou i poe aha ? mahea ? Pili anei ia ia lakou wale iho no ?
P 9. Heaha ka Iesu kauoha hope ? Mat. 28 : 19 - 20. Mareko 16 : 15 - 18. A i ke oki ana o keia mau olelo a nana'ku la lakou heaha ka lakou i ike ai ? Mar. 16 : 19. Luk. 24 ; 51. Owai kekahi i lawe ola ia'ku i ka lani ? Owai ka i ike ? Ma ke aha ? Mahea ka like ole o ka Elia pii ana'e i ka lani me ko Iesu ? Pehea ka Iesu olelo ma Ioane 6 : 62 ? Owai ka i ike i ko Iesu pii ana iluna ? Heaha na ao ma Halelu 104 : 3. No hea mai Iesu ? Ioane 3 : 13.
P 10 — 11. I ka haka pono ana o na maka o na haumana i ko Iesu pii ana'e owai ka i ku kokoke mai ? Heaha hoi ka laua olelo ? He mau kanaka maoli anei ? He mea aha ka haka pono wale ana iluna ? Heaha ka meaao, ka makemake o na haumana ? Heaha ka Iesu olelo nona iho ? Ioane 14 : 2, 3, 28. 10 : 5, 7, 16. E aha ana Iesu ma keia hope aku ? Dan. 7 : 13. Mat. 24, 30, 26 : 64. 1 Tes 4 : 16, 17. 2 Tes. 1 : 7 — 9. Hoike. 1 : 7.
P 12. Hoi lakou ihea ? Mai hea mai ? Aia mahea Mauna O liveta ? Pehea ka loihi mai Ierusalema aku ? Ko ka la Sabati hele ana, ane like ia me ka mile hookahi. Kokoke anei ia i Getesemane kahi i hopu ia'i Iesu a hoopaaia i ke kaula ? Ae, malalo ia o ka mauna, a maluna keia, kahi i pii aku ai Iesu ma ke ao a halawai pu me na puali anela a kaikaiia'ku iluna lilo, a kahea ia'ku, e hapai ae e na pani, i ko oukou mau poo, &c. Halelu 24 : 7 — 10.
Mele — Him. 496. 6 - 4 Leo. Amerika.
1 E me le oli e,
Na kini himeni,
Hookani ae,
Ko luna po e maikai,
A me ko lalo nei
Hookani nani e I esu ke Lii.
2 E hiki mai ano
Ke aupuni maikai ou,
He ma na kou ;
E lawe ae ano
Na aupuni o ke ao
I aupuni nani nou, A alii mau.
NA NINAU A KE KAHU.
Na makua. Ua loaa anei ka n ui o na makahiki mawaena o ka haawina hope me keia haawina ? No ke aha keia lele nui ana ? Loaa ia wai ? Loaa ole ka.
Ka inoa o keia b uke owai ? Na Oihana owai ? Owai na lunaolelo iloko o keia buke ? Ua komo anei Mataio, Ioane, Toma ? Owai na lunaolelo nui elua iloko o keia buke ? Nawai i kakau ? He lunaolelo anei o Luka. He lunaolelo anei o Mareko ? Heaha ia laua ? Heaha ke kumu hana o keia haawina.
Na keiki. Ka buke ehia keia o ke kauoha hou ? Owai ka mua ? ka lua ? ke kolu ? ka ha ? ka lima? Eia ka buke elima oia hoi Na Oihana mawaena o na aha ? O na Euanalio me na Episetole, e pili ana e kokua ana ia laua elua. Eia buke a Luka i kakau ai ? Owai ka mua ? owai ka lua ? Ma ka hoomaka ana e kakau i ka buke mua me ka lua owai ka inoa o kona makamaka i loaa ia oukou ? Teopilo. He mau makamaka anei ko oukou ? A ke palapala nei anei oukou ia lakou ? Maikai na manao na olelo a Luka, pela oukou ke kakau leta aku i na hoa.
Ke k ula a pau. Ka mea nui a kupanaha iloko o keia haawina hai mai.
Hai mai i kekahi k auoha a Iesu i na haumana no ke kali ana. Mahea kakou e kali ai a hiki mai ka uhane ? E kali wale anei ? Me ke aha e kali ai ?
He aha kekahi kuhihewa o na haumana ? He aupuni aha ko Iesu ? Heaha ka mea i papaia, i hooleia ? Ike anei kekahi kanaka, kekahi kaula i na manawa e hiki mai ana, a hiki ke hoolaha aku, ma ka makahiki 1870 ma ka Malama o Iune ma ka la 10 e pau ana Hawaii i ke ahi, e pau ana ka poe hewa i ka make ? Ua kapaia kekehi poe he poe haipule no na la hope, Owai ka inoa ? he poe aha ? he poe hoopunipuni. Nohea Iesu ? Mahea oia i keia wa ? E aha ana oia malaila ? E uwao ana nowai ? me ke aha ? me kona koko. Heaha ka Iesu kauoha hope mamua o kona pii ana'e i ka lani ? Mahea ka pili ana oia kauoha i keia Sabati mua o ka malama ? Owai ka poe hoike o ka Iesu olelo i kela wahi i keia wahi a puni ka honua ? Heaha ka kakou hana, i ko Iesu pii ana'e i ka lani. Halelu 24 ; 7 — 10 68 ; 18. Hai like mai i.ka pauku gula, me I Tes. 4 ; 16, 17.
Mele. Him. 479. 8 Leo Rotowela.
l E ko Iehova po e kauwa,
E hele a e mai o a o,
Aloha i na aina paa
Iloko o ka naaupo.
4 No I esu no na aina a pau,
E hele e hoohuli mai,
E hoohaumana ia lako u
Na Iesu ke Lii e ola'i
Pule no na misionari ma Maikonisia, Patuiwa, Iapana &c.
HAAWINA KULA SABATI KO APE RILA 9, Oihana 2 : 1 - 11. HAWAII.
N a Hiohiona o Lihue.
I ka makahiki 1850, o kekahi o na haku aina nona o Waihee i Maui, oia ka luna nui o ka aina o Lihue nei : ia wa aku la i hala e aku la ! ke kalai ana no ia o ka aina i kinohi ; malalo o Hon. W. L. Leo ma a me ko lakou lehulehu, ka poe hui nona ua aina nei, o Lihue. I ka makahiki 1857 ua paa pono ka hale wiliko. Ua kanu ia no ke ko ia wa, o kahi ulu nei no. I ka makahiki 1854 hiki ae la o Mr. W. H. Rice i luna nui no Lihue, ma ke kowa o ka mea mua, i nee ae ma kekahi wahi e ae : a ma ka lawelawe ana o ka mea hope iho. He aneane e poho ka manaolana : ua hoao he mea kanu okoa, oia ka huita, a.he manaolana o ka hanai-holoholona aku no hoi paha ka hope. I ka nana ana i na mea ulu, e nawaliwali mai ana, oiai o ka makuahine o na mea ulu, aole he launa mai iloko o ka makahiki 1855, he pa maloo loa no hoi ia kau, aole ua iki.
Hookahi mea i koe, o ka wehe aku o ka ike hana i ka honua e eli aku i auwai, maloko aku o na puu, a me na kula panoa kanaka ole ; mawaena o kekahi mau awaawa 173 kapuai a ka wai e hele ai iloko o ka holowaa papa — e kahe ai ka wai ! a e komo aku ana ka wai iloko o na puui. Aia hoi, i ka hiki pono ana o ka wai, mai ke kuahiwi mai, mai na kakai pali ae, a hoopulu ae la i na kula o ua wahi nei. I ka I ka wai e hoopulu ana i na ko, hoike mai na helehelena o ka olioli maluna o lakou. Nana aku i na lau, uliuli a lipolipo i ke kii onohi o ka maka. I ka wiliko kaunu ! e hoea mai ana iwakalua tausani dala ($20,000.) Auhea ! " He wahi kokua wale iho no ka ike no ke kanaka." A ! hookahi wale no mea nui o ka hana aku. E laa ka ka hana la !
No W. H. R ice. Aole o keia kumu wai wale no kana mea i eli ai. O ke kumuwai pu iloko o Kristo. Na makou mua no i hoau ka ulu kukui o Paiaa he luakini.— Loli ae la ma keia kapa kahi e pule ai — aole hoi e like me mamua ma kela aoao o ka lai ala mea, ua pau aku la hoi ia. Aia ka luakini ma kahi e ku nei i keia wa, au e ike mua aku ai e ka malihini, ke hele i ka aina o Kauai. He hoomaka ana hoi ia o ke Kula Sabati mua a hiki loa mai i keia wa o Mrs. M. S. Rice. Ke kahua no ia o ka olelo kaeaea a ia mea i hala e aku. " O ka pono ka hana a haule mai na lani." Pela no hoi kekahi kalai naauao ana a ka mea ike kiekie " mamua o ke aupuni o ka lani." O H. A. Widemann no ka mea nona ka aina o G. N. Wilcox mamua. Poloai ia oia e ke aupuni i kakauolelo no ke keena kalaiaina noho aku o G. M. Wilcox ma ka makalua o ka mua. Ua eli no he auwai, a he hana loea no i hana ia, ai na ka mea hope iho i hoopoiu aku holo pono loa, oia ua hala oia no Honolula. Ke kahawai kiekie o Kahoinaakaunu lehua na ka papa i auamo ae ka wai a pae ma keia kapa, a hoopulu aku la i na ko i kanu ia. Aia ka he ko e ulu ana, aole i kana mai, a hiki i keia la. Kapa pono ia iho la ka mea i hele i Waihee i kona wahi o ka " malu mahena ae." A i kanaka aku hoi i keia wa o " nu hou."
Aole no i poho ka manaolana no ka pono, ua lanakila ia, a ke pahola ae la kona mau kukuna ma o a maanei o ua Lihue nei. Na hale o W. H. Rice, i ka make, a o kana hunona aku no kai noho luna aku no ia makalua. Hahai aku no ka manaolana o ka wai mai ka uka mai o Waiahi kokoke aku no i Waialeale. Aia ka hana ana i manawa i ke poo wai, malaila ka luna eli auwai o D. W. Kalia me kona poe hana ; a ke manaolana ae nei au, ua huhului aku la paha lakou i keia la ! oiai ke loku nei ka ua. * * *
O na mea i hoohana mua ia he hapa lakou, i keia ua pahola ae, a ua nui loa. " O ka wai kekahi hoonui ikaika, a o ke ahi no hoi i kekahi manawa, a he honee hou ana i kahi mau hana hou, mamuli o kahi hoomoa ana na ka manu. He mau loea akamai ana keia e hoonee pono ana i ka hana, i mea e kapulu wale ole aku ai, a pela e pakiko ai, alaila, pae pono aku i uka. Aia no a ai pakiko, ike ia aku ma-o ! He ono ka waiu he make nae ka nalo iloko o laila. Pela no i kau palena ia'i na mea a pau i ike pono ia na mea a pau i ike pono ia aku ai ka pohihihi o mua o ke alanui kahi au e hele aku ai. Ka lilo ana o ka manawa i mea e waiwai ai, ua hiki ka wai ia Lihue, na ka poe no nona ka aina i hoohana aku me na dala a lakou i manao ai he kupono, ke hoohana aku i mea e pono ai. Aole i moeuhane mua aka waiwai e hiki mai ana, aha, ua ikea'i mua ia no e hiki hope mai ana no oia a e piha na waha a pau i ka olelo ae, he nui ke dala ; a he waiwai hoi paha ka haole I nana iho ka hana i ka pahu ko e hahau ae ana ka inoa o ua wahi Kihue nei. No Lihue i Oahu keia Lihue, kahi no a na mokuahi no e ku mai ai a lawe aku i na ko i ka aina e.
Eia ke kumu i kaulana ai o Lihue i keia manawa, mamuli o ka ike aku. O ka ike pono i ka mea e hana aku ai. Hooh ana pu aku hoi, alaila, e hiki pono auanei i ke awa e pae pono aku ai i uka. Ua pau na pawa kahiko — a o ke ao hou keia e nee aku nei. O ke kalaiaina naauao ana he mea ia i pomaikai ai, aole hoi o ka moeuhane wale aku, i ka mea i ike maka mua ole ia. E like me ka'u i ike ai. O na mea waele ino a mahi hewa, ohi no lakou ia mea hookahi.— H. * *
Ka pala pala Memoriala.
E KA NUPEPA KUOKOA E ; Aloha oe :—
Ua ike iho wau ma ka nupepa Kalepa o kela Poaono i hala ae nei, i kahi mau mea nui i hanaia e na haole o ke kulanak auhale nei o Honolulu, oia hoi he Palapala Memoriala maloko o laila, he mau kumu hoopii i ka Moi, e hooulu i ka lahui, a o ke ano nui o ka hooulu i oleloia ma ua palapala nei, oia no ke kii ana i ka lahui Inia, a e hoopae mai i kumu e hoowelo hou aku ai i keia lahui kanaka.
A maloko no hoi oia palapala, he noi ana kekahi i ka Moi, e hele ae maw aho e kuka ai me kekahi poe akamai e ae. Ma keia ke manao nei au ua alakai hewa ka Memoriala i ka Moi ; o ke ano maoli nae o keia o ka hoowahawaha i na Kuhina no ko lakou hana ole.
Eia ka mea kupaianaha o keia palapala M emoriala, o ke kapae loa ia ana o na kanaka Hawaii ma keia noi ano nui, e hoopaa mai i ka lahui kanaka o ko na aina e ma ko kakou aina nei, e hooulu i keia lahui.
He manao maikai ka hooulu ana i ka lahui, mai ko na aina e mai, aka, e pono o kakou o na kanaka Hawaii kekahi e kuka pu no keia mea. A ka, ua kiloi loa ia kakou ma kahi e ; ina paha ua makemake na haole e hoopae mai i keia lahui o Inia me ke kuka ole me kakou, ka poe a ua Inia nei e hele mai ana e hooulu, alaila, he mea hewa loa ko kakou ike e ole. A ina ua kiola loaia kakou a hooliloia me he mau holoholona'la, ka i ae no o ua poe haole nei e hoopae mai i ka Inia, na lakou no e onou okoa mai, me ko kakou ae ole ; alaila, e pono no e ku kakou, a noonoo nui no keia hana i ulu kamahao ae iwaena o na haole.
E ike e ka Lahui Hawaii ! O ka Hooulu Lahui a ka Moi ma ke ka launu, oia no ke Kuikahi Panailike. A loaa mai ia a noho pu, a paa i ko kakou lima, alaila, noonoo ae, no ke kii ana'ku i na Inia, Iapana, Kina, a Malaea paha, i loaa mua na kumu hana a keia poe e hana ai, ke hiki mai, aka, ina e kii wale ia no na paahana, a me na Inia hooulu lahui, auhea ka hana, a me ka aina e haawi ai ia lakou.
He k upanaha ka mahaoi, a me ka lele e o lakou nei ; ua hoolilo lakou ia lakou iho me he mau kamalii liilii'la, e hakaka ana, e hookeke wale ana no i na niho i na Kuhina o ka Moi, me ka olelo iho aole ka a lakou hana, aole ka a ka Moi hana. He kupaianaha, pehea ka ke Kuikahi ?
Eia kekahi mea kupai anaha, he eha mau alii o ka Hale Ahaolelo alii i kakau i ko lakou mau inoa ma ia palapala. Oia o Kapena Loke, o Ake, Kamika, a me Kakela ; owai o keia poe i hooikaika e hoonoho i ka Moi ma ka noho alii, e like me ka olelo o ua palapala la ? Ke manao nei au o kekahi ma inoa o keia poe he mau hoohui aupuni lakou, i ikaika loa no ke kuikahi ia Lunalilo ka Moi, o ka mea i maopopo lea o ka Ahaolelo no, aole lakou nei ia wa, eia wale mai no mahope nei ko lakou lilo ana i mau alii no ka Hale Ahaolelo. A ke manao nei au, o ko lakou pakui ana aku i na Kuhina o ka Moi ma keia palapala noi, me ke kumu ole, e pono e hoihoi mai ka Moi i ko lakou mau palapala hookohu, o ka pono loa no ko lakou hoihoi okoa aku i ko lakou mau hokohu alii i ka Moi, ina aole he paku nui nana e alai nei oia no ke kumukanawai.
E makemake ana paha e lilo lakou i mau kuhina ea. Ae ! oia maoli no, aka, ina pela iho la ke kau kapakahi o ko lakou mau manao, alaila, aole lakou e pono e lilo i mau kuhina, mamuli hana lakou i na hana me ka ui ole mai ia kakou, a poino kakou. E pono no e hoohokaia ko lakou manao, a e koho ka Moi i poe kanaka Hawaii wale no.
He ha na keia na ke kau Ahaolelo e hana ai, aka, no ko lakou ui ole ia mai e pono no e ku kakou a noonoo i ka hopena o keia hana. Me ka mahalo.
EDWARD LI LIKALANI.
KA HUNT'S LAAU OLA
( HUNT'S REMEDY)
HE LAAU LAPAAU HOU, MAI AMERIKA MAI ! He Laau Maikai keia no Na mai pehu o ka opu, Na mai o ka puupaa a me ka opu mimi, Mimi-paa, Mimi-eha, Mimi-helelei, Ka lepo gravel iloko o ka opu-mimi, Ka mana ole, kapalili, hui ono ole ka ai. Na Mai Wahine, NAWALIWALI O KE KINO, LEPO ULA ILOKO O KA WAI MIMI, MANOANOA PAHA KA WAI E like me keokeo o ka huamoa, Like paha me na kaula silika keokeo, eleele, lenalena paha ; a i ole ua like paha me ka lepo i anaiia i na iwi keokeo, a i ka mimi ana, ua wela oioi ka mai, me ka eha nui o ke kikala a me ka puhaka. HE NUI NA HOIKE e ola nei, ka poe i loohia i keia mau mai i haiia maluna ae, ua pau lakou i ke ola maikai, no ka inu ana i ka HUNT LAAU OLA. ("HUNT REMEDY)!"
UA HAAWI mua ia keia laau, e kekahi kahuna lapaau naauao, i ke kanaka mai pehu o ka opu, e noho ana me ka ohana a Mr. Hunt ; John Hunt kona inoa, he 45 kona mau makahiki, he kanaka nui poepoe, ua loohia i ka mai pehu. Ua haawiia kela me keia laau no keia mai, aole nae oluolu ; ua mahuahua mau kona pilikia, ua pau loa ke kino a me na wawae i ka pehu ; ua kokoke paa loa ka mimi ; kokoke pau loa ka hanu ana ; a ua mahuahua loa ka wai iloko o ke kino. Aole hiki iaia ke moe ilalo ma ka moe, nolaila, ua noho wale no iluna i ka po a me ke ao. Pela mau kona popilikia a hiki i kona hoao ana i keia laau, a ke kahuna i kuhikuhi mai ai. A i kona inu ana i keia laau, ua hoomaka koke ka oluolu. Ua paipai koke ia ka puupaa i ka laua oihana ; ua puka hou ka wai mimi a nui wale ; ua emi koke mai la ka pehu o na waewae ; a ua oluolu hou ke ake-mama i ka hanu ana ; ua oluolu a maikai ka io o na lala, a e hoi nui mai ana ke ola maikai, alaila, me ke kuhihewa, ua waiho oia i ka laau i kekahi mau la.
Ua pono ole nae ka waiho ana ia manawa, no ka mea, aole i ola io maoli kona mai pehu. Ua molowa hou na puupaa i ka laua oihana, a ua mahuahua hou ka wai iloko o ka opu, a ua popilikia hou e like me mamua. Alaila, ua inu hou oia i ua laau la, a ma ka hoomanawanui ana, ua lanakila hou auanei maluna o ka mai, a ua ola io maoli, a ua hoomaka hou oia i kana oihana mawaho o ka hale.
Oia k a lapaau mua ana me keia laau ; a mai ia wa mai, (he 25 makahiki) ua hahanuia keia laau e like me ka hana ana o Mr. Hunt, a ua haawi na kahuna lapaau i keia laau i ka poe mai pehu a me na mai like.
Ma i ia manawa mai, ua ikeia, e mahaloia hoi keia laau, mai o a o, e na kanaka, a ua inu ia hoi ma ke ao ana a me ke ao ole ana mai o na kahuna lapaau ; oia ka mea i hoola mai i na kanaka he nui, ka poe pilikia i ka mai pehu, a kokoke i ka make.
Na kuhikuhi no ka inu ana :
E INU I KE PUNA TI PIHA, a hala na hora 4, alaila, e inu hou. E mahuahua liilii nae a hiki i elua puna ti piha — a hiki hoi auanei i puna nui piha.
NO KE KEIKI hookahi makahiki a hiki i na makahiki eono, e haawi 5 kulu, a hiki i na kulu 20 ; eha hora nae mawaena o ka haawi ana.
KUMUKUAI, he - - $1.50 no ka omole.
DILLINGHAM & CO.,
745 3m Na Agena no ka Pae Aina Hawaii.
J. PORTER GREEN,
" K EIKI O KAUAUKIUKIU."
LOIO !
E HELE MAI NA MAKAMAKA A PAU IO'U nei, a na'u no e kokua ia oukou imua o ka Aha Hoomalu a me ka Aha Kiekie, me ka uku haahaa makepono loa. Aia kuu Keena ma kahi o ka Lunakanawai Hoomalu o Honolulu nei, oia ka " Aiko," ma Alanui Kalepa. 741 ly 792
C. H. DICKEY (Kalekika).
LOIO !
MA HAIK U, MAUI.
U A MAKAUKAU E HANA PALAPALA Kuai, Palapala Moraki a me na mea a pau e pili ana ma ka Oihana Loio. 743 1y 794
WI NG SING & Co.
Puhi Palaoa,
E waiho mau ana palaoa a me na berena palupalu. Kihi o na huina alanui Nuuanu a me Beritania. 703 1y 755
NA MEA NANI E HIEHIE A I
NAUWE MAI NAUWE MAI
MAH EA LA E LOAA AI NA PAPALE WAHINE AUlii kolomanu ano hou loa, a me na pua nani e kinikohu ai e kau ai ka iwa, he la makani e hao ai na polena o Haupu, kapakahi manuia o Keokoi ka moku, ma kahi o L. ASEU, Aia pu no malaila na HAINAKA SILIKA liilii LEI AI kae weluwelu, a me na LIPINE SILIKA puapua weluwelu, e kuwelu ai i ka makani NA KALAKOA ANO HOU LOA i like oleia mamua, Na KAEI SILIKA Nani, NA MAKALENA KALAKOA me ka PUAKEA, na ALAPIA HULUHULU o na ano a pau, na KIHEI UHI hou a kohu ai ka lino ana, na mea ala waianuhea, e ku ai ka hoomau, a me na aila lukini e puia ai ka lauoho i ke ala. Na lilina ume naau o kela ano keia ano, na kamaa wahine o na ano a pau. Na lole kane o kela a me keia ano, na palule kalakoa a me ke keokeo, i humuia me ka mikioi loa. He makepono loa no hoi ke kuai i na mea i hoikeia ae nei maluna ke kuike. I mea e pau ai ke kuhihewa, e naue mai no e na makamaka ma kuu Hale kuai HIKIKIIKAUOENA. L. ASEU. Kihi ma Ewa o Alanui Nuuanu mauka o Alanui Moi. Honolulu, Aug. 27, 1875, 717 lyr 768
E. STREHZ, (AILUENE,)
HAAWI A KUAI
LAAU LAPAAU.
AIA.MA MONIKAHAAE, KIHI O NA HUINA o na Alanui Papu a me Hotele. Aia malaila na Wa Ala a me na Wai Rukini maikai loa e loaa ai.
E hamama mau ana i na ahiahi Poaono a pau.
741 1y 792
KA NUPEPA KUOKOA
E HOOPUKA MAU IA MA HONOLULU,
I KELA POAONO KEIA POAONO
$2.00 no na mahina Umikumamalua
$1.00 " " " Eono. ME KA HOOKAA MUA MAI.
NA OLELO HOOLAHA — aole e oi mamua o 10 laina no ka hoopuka hookahi ana, $1.00 ; alua puka ana he $1.50 hookahi malama, $2.00. Uku no na hoolaha a na Luna Hooponopono Waiwai a me na Luna Hooko Kauoha, he $2.50 no ka malama hookahi. E UKU MUA la mai ke dala o na Olelo Hoolaha e hoounaia mai ana e pai.
O NA UKU A PAU E HOOKAA MUA MAI NO — aole e kau la ka inoa o kekahi haole a kanaka maoli paha, ma ka inoa o ka poe lawe pepa ke ole e hookaa e mai mamua. E pono e hiipoiia keia mau mea, no ka mea, he emi no ka auhau no keia nupepa.
AIA K E KEENA O " KE KUOKOA" MA KA
HALE LETA HOU.
H. M. WINI,
Luna Hoopuka,
Lole Makepono k e Kuike !
E LOAA NO IA MA KA HI O KAKELA ME KUKE, E LAA NA AHINAHINA, KALAKOA, KEOKEO, LEPONALO, Pena, Aila, Aniani, Na Mea Piula, Kopa, Aila Honua. Aila Hoomaloo, Kui Kakia, Pakeke, Tabu, Kaula, Noho lio, Hulu-palaki, na Pulumi. A he Agena no hoi no na Mokupuni o Hawaii nei no na LAINAKINI-NAO, LAINAKINI-MAOLI, PALULE KALAKOA, ALAPIA, KELEPA, KILISA, Na Lole kupono i ka wawae, Palule Huluhulu, Na Lole Huluhulu. Na Lole no ka hoohehelo ana Lipine, lihilihi, a me ia mea'ku A HE MAU MEA AI KAHI Ka Palaoa, Kopaa, Raiki, Pia, Hoohu, Paakai, Huaala, Pia Kulina, &c A HE LAAU LAPAAU KAULANA LOA A Dr. JAYNES. Laau Kunu, Laau Hoomaemae Koko, Laau hoopau naio, Penikila, Huaale, A me na Laau Hamo, a pela'ku. 707 ly 759