Ka Nupepa Kuokoa, Volume XV, Number 27, 1 July 1876 — MAU MEA I ANOHA. [ARTICLE]

MAU MEA I ANOHA.

E ka Nupepa Kuokoa e ; J!loha oe Nou ka welina uiaikai o ko'u mauao, a me ka iioi pau ole o ko'u puuwai e hue ae nei ia loko hana nui, oia ia e l<a nei i ka po a me ke ao ; no ia mea, ke noi aku nei au i kou lokomaikai nui, e ae mai ia\i e hai aku i na mea i unoiia iwaena o ko makou noho ana, a knulele inai na mea e ae Ma ka A. D. 1800 a mamua ae hoi, ua hai aku e'u ii oe i ua> inoa o na Hawaii ma WaB»n€tonō Terr. me», aole haina o oa make malaila ; ua lono aku U nae pbha oe, ma na mea i loaa mai a lakou mai, malaila au e hai aku ai penei : Na mea pili Hawaii. No ka pili ana'kn o na llawaii me na wahine kupa o keia aina, nolaila, na lo&a mai oa lakou oa hua makainae maikai, a kapa iho no i na inoa ma ko lakou aoao, oia hoi keia malalo nei : Joho Kahoohnli, M Kahaoanui, JW D .v*s, K J Kamaha, Kumauo-, KeoU, Kaai, P. Wahiawa, Keawehako, Keo. Miss« s A Akahi, Loe, A Kamahiai, A Aloha, INI Waipio, Kini 1, Kini 2, Panaewa, Kilia, AUkai, Mtreauu, Kamokuhiwa, Maraea. Oia ae Una hua i loaa ia lakoo no ka pili ana oku ilaila, no lakou, ka olelo hapa kaoaka ana maanei. Ma ka makahiki i hai ia maluna, 1866, ua hele auwana aiiu au a hala na makahiki eiwa. I o ianei aui, Ka pii'na* ike kuahiwi, • Ka iho'oa i ke kaihiwu Na alu lua meki, Kula ulu-laao. Kahnwai i auwai, Hau oki o ka aioa, Mea ole ia i anei. Ia hoi ana mai a Yeekalet nei, hui hoo me kekahi oiau hoa o'o, no'u oo ke aloha ia lakou a uwe helu ako U. Aloha oui oakoo. O'm hoa DBhua o ka mila, O'u hoa i ka wela o ka la, O'n hoa i ke anu o k* oa, O'u hoa i ke bau oki o ka aiui, O'u hoa kalolia ai ole. Ka hou o fa;a Ue kan d<ile ( Pipili meii no mea a pau, Ike ole iho ee o na hoa loea o kn noho ana. Nioaa ako ao, anhea o mea ma a me mea ma, i mai Ukou nei, o mea ma oa holo ako ika aina e. A o mea ma oa haU aku ike ala hoi ole ioai. la maoawa komo hou mai U oo ia*n nei, ke aloha, a ke puaoa ae nei me kn menemene, a nwe helo aku la. Auwe o'u hoa luhi, Inea ooei kah», Kakoo i alo aku ai, I ke kao me ka hooilo.. La weU me ke koekoe, Mau koahiwi maaka, Na ale huli lua maaii. Na pali UiM&ania, Na kahawiii lioiīo» Na 010-Uao loloa. Ka mnliwii koieie, Ka moaiia kai lipolipo, Ku hohooei i ka ioo. Mea ole ia kakoo Ka pii*aa me ka Iho'oe» I ka loa me ba Uol», O Amenkn Akau oe». Ka aioa paei ole Hikma, Ra ao aka a ka leta i ka moaoa, Ku-ho-kn-ho i oa ale oke Pikika. Paiu t ka 'aa koalae, Ka leU ioaai a ka opoa i ka lewa, EoUl E ole 1! KaUoi, K»Uoi lahei; A kau i ka> paaoeaoe, £ B oao 1!

K'«« puk« aoA, I E k* Nopepa Kuoko% e, A kauikuo & p«Ulauh-«U. J W D K. | Yeekalet WaaioctJoa Terr. A»r. IST6. i Hakao. | M® Y omi MitS, W«sio«toDa T*?rr. M*r. | 31, haoao o KaUheUoi, he kaikam«btoe oa Akahi me Keawe. Miil Mi Yecoma Mill, \Y»siuetooa Terr. Apr. 1, make o J M Kamakahtki, be hokii kona mai i make ai. MAC MFJL AXO BICO NA KIPIKM AXC NEI. KA ULU LAAU PAIKA. KA L£o UALO. E hele aoa kekahi kanaka me kana po ki euaou, a ko iho U alaUlo o kekahi komo Uau paioa, ike aku U ia he moa e kao »n* raa ka Uia Uao, ki ako la« to«ke. Anebe Veia e kii aku i ka mano, ia maoawa no i haole ibo ai ka UU-Uau a pa ma kona poo, a o kona iL&ke iho U no ia. Ileie mai la hoi kekahi o kona hoa a ike iho U i keia kioo make e waiho ana, p j .-e mai Una leo mai na lala-laau mai, i mai U ia i* nei, e kuemi hope aku a kaawale tuai ia wehi aa e kn la, no ka mea, he wahi make no la. Huli ae keia naua iluoa, me ka m«uao e ike kino i ka mea noau ka leo, haule hoo iho ana he iala-Uau a ko ma kooa ninauma a make iho U ia. Hann heie mai U hoi keia ilio a ike īho h i keia mau kiao make e waino aoa, hanu loa aku la a ka moa, lawe mai U Q waiho pu me na kino make, noke iho la ika hae. Holo uku la a mua o kona kahn, me he mei la e hai aku oua i kana mea i ike ai, h->i mai la a kah> ana i ike mua ai, hae iho la. Ilele inai la hoi ke kahu e ike i ka mea a ka ilio e hae nei; hebe mai la £a ak&aka iluna o na lala-Uau. Huoinau no keia i ka he!e a ku ana i ua I kumu puina nei ; ike ih » la i na kino prJjke e waiho ana ame ka oioi. Pa-e hoo | mai la na leo mai na laU-laau mai, e i mai

! ana ia ia nei, e huii aku oe i hope ma ke I ala au i heie mai ia, e wiki; huli aku keia, a holo a\u la. Pualu aku !a na leo kaliei j rtjahope onn, E wiki oe ! E wiki ee 11 E i wiki oe !!! Wikiwiki aku fceia i ka holo ku ia koua wawae i ka omuku lauau a hina aku U, ku kona maka i ka laau, a eia no ia ke hele maka hooKaln nei Kamaaina me ka Malihini. E holo una ke«fahi wa<i mui Set>ttle ftku, a kaalo ae mawuho o Nu luka Lae, ike aku la ke kamaaioa he lio e au ana aiamua aku o Uua, i aku i ka malihini, hooiho te ka waa o kaua i ka aina; makemake au e ike i ke ano o kela lio wahi a ka mahhini. I aku ai kooa hoa, o kela lio he kupua no la no nei kai ; ina e ike mii ia kaua oka luu no ia a make kaua m i nei moaoa. O keaha ka mea e make ai wahi a ua malihini la ? He wiliau ikaika a he makaoi lauwili i o a Unei, a beaba kau haua ilaila ? lele akn ana no keia ao aoa i uka, a ku na wawae i kaha-une. I u.tna mai ka hana na buli ka waha o ka waa ilalo, &ole ua mnlihini nei, ua iho aku i ka opu ana ole o ka moana He kuli ka make, ahe lohe ke oU. Knli no ia ana hala aku la. KANAKA ME KA' PIKA PIA. E inu ana kekahi mea i ka pika pia ma ke alaoui, hele mai hoi kekahi o koua hoa a peku aku ma ka lemu o ka pika pia, hiua aku la ia a komo ka pia ma ka ihu, ma ka pepeiao ; ala mai la ia iluna e kihe ai, ike aku la ia i ka mak&i e hele mai ana, o ke ala ae la no ia, ku uo holo ana. Hooho aku hoi kamalii mahope ooa, Ooa oe 1 Oua oe 1! Ona oe !!! a hina aku U ia. Hopa ke owau no ka hemihema.

Makua me ke keiki hanai wahink i-a kai.

E hoio ana kekahi waa mai P. Y. aku me ka maoao i ka hale 010 papa o Port D, a ma ka h&palua o ia wahi, i aku ke keiki i ka makaa, hooiho ae ka waa o kaua i ka aina ; mai keia lae a kela lae ka pololei wahi a ka makua. I aku ke keiki, o kela aina maoka, o ko'u one hanaa oo ia, a ma keia knono, be kopaa, he wahine. Ina e lohe mai i ka' kaua walaaa, hoea mai u luu aku o ko kaoa make no ia. Ke aheahe nei ka makaoi ma komo pali, ke poho pono U ka pea o laaa 1 ka makani, ke kohakoha la ka ihu o ka waa i ka ale, hoee ana ua wahine nei m«nka o lakou. Kahea aku U oa keiki nei ma ka lakon olelo e ola ao. Lele ako la oa keiki nei haole i ke kai ; oaoa aku oa makua oei oa hala loa i hope ; huli iho U ka waa ililo ke alo, mimilo iho U ke ao,. mimilo pu ia'ku oa makua oei nalo. Laoa ae la ka waa &ia ka waha iUlo, au ako la ua kelki aei a kao ma ke koa o ka waa, hoea ana oa wahine. Kahea ako Q« keiki oei, e ola ao ; pa mai la ka makaoi me ka ika* ika, pohi ia'ka la ka waa a pae ana i ka hooua, ko ae oo keia holo aoa. Oi»i o ko ian«-i oue hanau oo ia. Ka hale 010 papa me Wahiweaea. Hele aku la o Wahineaea a ko iho U ma kahie kakaa aoa ka huila, hihia ae la. kooa wahi palale i ka oao e kaa ai ka mea ahai oka, wili po ia'ko la a paa loa. Holo aku hoi o Kane e kokna ia ia, oa oki Uoa e popue aoa. liolo]ako o Hakape a wehe •e i ka ili i ka* ai. loa aole o Halape, ina na poioo kekahi o Uoa. KAiiEiaAOILA MB Ma»T. E ooho aaa o Kaoehailua me Mary kaoa wahl eva oo ma U pokole, bikt hope ake boi «Eereoa be hapa kaeaka, a liio mat ke kaoe a kela paekaoi mua, | ke ahiahi, hooaiaoao mai kaU i ka polt pamehaea o

I f»«a he kaoe, a Uoa fca»o» h*>i » | »nti o c» »io% • ke aoo i oobo «i ; i »k* l | ke kiai*, e hel® 06, tii 104 ae oei Wu I hīoe. Koaio kioo mti no l®l#, * hookake jke kane. I mii kela, e Hke me koo hoo* | koke »o* m&i ne» w'a» p«*» oo *o e 1 ha tle!e ako »i i* oe • ta»o !<*• ako* «aoooli joo ike ik«io o ktn b»na. I k«kab» m»ns* |w* «c, hele «ko ia i ka hioa i k» oiīi», \ k>a* iho U i k» ot*i pupale a inake ikn la. | J. W. D. Kalehoanui 1 Ycekilet, Wtsinet»>n» Terr Apr 1576