Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVI, Number 33, 18 August 1877 — Page 1

Page PDF (1.58 MB)

This text was transcribed by:  Malialani Cabaniss
This work is dedicated to:  Hawaiinuiakea School of Hawaiian Knowledge

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

BUKE XVI.   HELU 33.       HONOLULU, POAONO, AUGATE 18, 1877.

MAIKAI KA HOI KA PAPA!

--A ME--

Ka Laau o kou Hale!

No Hea la?

KA INO HOI NO KAHIO

WAILA MA!

Nanaaku no hoi ia la,

OHI KA IO o KA LAAU o MAKAWAO

i ka ua mea o ka nani o

Na Papa, Na Laau.

--A ME--

Na PONO KUKULU HALE

O NA ANO NO A PAU

--MA KE KAHI O--

Na ALANUI PAPU a me MOIWAHINE,

...Honolulu...

MALAILA E LOAA AI E LIKE ME KA

makemake no ke

Kumukuai make pono loa

PAPA, PAPA, PAPA

Na PAPA huluhulu,

Na PAPA manoanoa,

Na PAPA i kahiia,

Na PAPA kepa,

Na PAPA hole keokeo.

PAPA hole ulaula

NA LAAU! LAAU!

NA KUA,

NA KAOLA,

AAHO,

MOLINA,

PEAPEA,

PINE HULUHULU,

PINE I KAHIIA,

Na Papa a me na Laau Ulaula!

PILI ULAULA

PILI KEOKEO,

PANI PUKA,

PANI PUKA ANIANI

IPUKA ANIANI,

OLEPELEPE!

PENA O NA ANO A Pau

Hulu Pena mai ka liilii a ke nui

AILA PENA!

AILA HOOMALOO,

WANIKI, PATE.

NA LOKO

a kela a me keia ano.

NA AMI-PUKA HALE,

NA AMI-PUKA PA

ANIANI!

Pepa hale me na lihilihi.

E LOAA NO MALAILA

Paakai Helu 1.

O KAKAAKO a me PUULOA

            No ke Dala kuike, e loaa no na mea a pau i huina ae la no ke kumukuai emi loa.

            O no kauoha a pau mai Hawaii a Niihau, loaa ʻ ku ana ia lakou, e hooko koke ae mai ana no ia me ka lawa pono.

E kipa nui ilaila, i ike i ka oiaio

814 8M S26

HE

IWAKALUA TAUSANI LEGUE

MALALO O KE KAI!

--NA MEA--

KUPANAHA O KA MOANA!

KE ALA O KA MEA HUNA,

--A O KA MEA--

Pohihihi o ka 1866!

MAHELE II.

MOKUNA XII.

HE MAU KOHOLA A ME NA KALALOTA.

            Oiai, i na po o ka la 13 a me ka 14 o Maraki, hoi hou ae la ka Nutilo i ka hema.  No keia mea, i iho la au, He mea kupanaha, i ka wa i kau like ai makou me ka Lie Hao, kau ia ae la ka ihu i ke komohana, i hele loa ai makou iloko o na kai o ka Pakipika i puhi pono ai ke kaapuni honua.  Aka nae, aole i hana ia pela, ua hele loa makou ma na aina o ke kukulu hema.  A ninau wale iho la no au ia ʻ u iho, E holo ana la hoi i hea keia e holo nei i ka welau paha?  He mea e uki @ i keia ano hana a ke Kapena!  A pono no ka huhu a me ka hopohopo ana o Nede Lana, oiai ua hoopokakaaia makou i o a ianei.  Puu no hoi ka ekemu ana mui o Nede Lana ia ʻ u, ma na mea pili i ka holo mau ana.  O ke kumu o keia, no ka piha loa i ka ukiuki, no ka noho paahao loa.  Hele na maka a hulili ke kokoke mai ke Kapena, a hopohopo iho la au, o hana pono ole aku kela ia Kapena Nimo.

            Ma ka la 15 o Maraki, hele mai la o Nede Lana a me Kosila ma ko ʻ u rumi.  Ninau aku la nae au i ke kumu o ko laua hele ana  mai e ike ia ʻ u.

            Pane koke mai no o Nede Lana, He wahi ninau uuku no ka ʻ u ia oe, Ehia la kanaka o laua nei o ka Nautilo?

            Pane koke aku la no hoi au, Aole au i ike e kuu hoa.

            Pane mai la o Nede Lana, I kuu ike ana i na hana e hanaia nei, me he mau wahi kanaka uuku wale la no.

            I hou aku la au, Pela no i ka nana aku, aka, aole nae paha e emi iho malalo o ka umi kanaka, a o ka lawa pono no paha ia no ka lawelawe ana i na hana a pau maluna nei.

            Ninau hou mai no o Nede Lana, He aha la ka mea i hoonui ole ia ai a oi aku mamua o ka umi?

            I hou aku no au, Eia ke kumu, Aole no i like keia moku me na ano moku e ae, aka, ua hanaia keia he puuhonua no ka mea e manao ana e wehewehe i na hipau paa o ka honua.

            I mai hoi o Kosila, Pela io paha, aka hoi, i ka nani aku, he mau kanaka helu wale no.  Aole anei ou manao pela?

            Ninau mai o Nede Lana, E Kosila, pehea e hiki ai pela?

            I mai o Kosila, Ma ke ana pono ana i ke kino o ka moku, a pela e maopopo ai ka nui o ke ea e pono ai na moku la, a pela hoi e ike ia ai ka nui o ka ea a ke kanaka hookahi e hana ai, alaila, hoohalike aku me na pii ana a ka Nautilo i ka ilikai, e hoopiha ai i ke ea maemae, i kela a me keia 24 hora.

            Ike e aku la au i kona manao mamua o ka hoopau ana o Kosila i kana mau wehewehe.

            Ua maopopo ia ʻ u kau, o ke ana ana, he mea akaka loa no ia, aka, aohe maopopo o ka loaa io ana.

            A pane koke mai la no o Nede Lana, Heaha la auanei ka hewa o ia ua hiki no paha?

            I hou aku la au, Iloko o ka hora hookahi, e pau ana ke ea maemae okigene iloko o 20 galani ea maoli; a iloko o 24 hora, he 480 galani.  Me keia mea e imi ai kakou i ka pa ehia o 480 galani ea iloko o ka Nautilo.

            Pela io ka!  wahi a Kosila.

            E nana, o ka nui hoi o ka Nautilo, he 1500 toua, a iloko o ke @@na hookahi, he 200 galani, nolaila, he 300000 galani ea, a puuaane aku me ka 480 galani, loaa mai he 625.  Nolaila, o ka ea iloko o ka Nautilo, ua lawa ia no na kanaka he 625, no na hora he 24.  wahi a Mr. Aronika.

            Hooho mai la o Nede Lana, Auwe!  he 625 ka!  ka nui o na kanaka?

            Ina hoi e hoohui ana kakou ia kakou na sela a me na alii moku, aole no e hiki aku ana i ka hapaumi o ia paahuahelu.

            I mai la o Kosila, Ae, noi loa no keia.

            Luliluli loa iho la ke poo o Nede Lana, me ka puliki ana i kona lae, a puka aku la mai ko ʻ u keena aku, me ka ekemu hou ole mai.

            A ma ka hora 11 o ke kakahiaka, komo aku la ka Nautilo iloko o ka wilau kohola, oiai oia e lana ana iluna o ka ilikai.

            Noho iho la makou ma ka oneki, me ka hoonanea ana i ka malino o ke kai.  A oiai makou e nanea ana, Hooho ana no o Nede, Ke kaawili kohola e!  A i ko makou ani ana ae a nana aku, aia ka he elima mile ka mamo mai a makou uku.

            Pane hou ae la no ua Nede, Ina wau iluna o ka moku okohola, lealea loa au.  no ka mea, he ia nunui maoli kela, kiekie Iluna ole ke kahi puhi ae la.  Heaha no la ka ʻ u o ka holo ana maluna o keia pa hao waiwai ole?

            I aku la au, Poina ole no hoi ia oe kau hana i maa.

            Pane mai o Nede, Auwe!  aia no i he@ kau kanaka holo okohola, i ike ai, ua poina oia i kana hana i maa?

            Ninau aku la au.   Aole no paha oe i noho iki maanei e paani ai me na kohola o keia wahi?

            I mai o Nede Lana, Aole io no wau i hiki maanei, aka, ua like no ka hana ana o koonei ia me ko Alika a me kona wahi e ae.

            No ka nui makemake loa o Nede Lana i ka paani me na kohola, ua lelele loa oia iluna o hehihehi ai i ka papahele o ka Nautilo.

            Ninau wale iho la no ua o Nede iaia iho, Ua like no paha ke nui o ka ia o keia wahi me ko na kai Akau?

            Pane aku la au, Ua ane like no.  Oiai ua ike au i kekahi la, he 100 kapuai ka loa, a ua hai ia mai no hoi au, o na kohola o na mokupuni Aleutian, ka oi loa o ke nui, he 150 kapuai ka loa.

            I mai o Nede, Ae, pela no kekahi a he emi mai no hoi kekahi: a pela no ke kakalota, he liilii ia mau la i ko Aina Omaomao.

            Hooho hou ae la no ua o Nede, Eia ke kokoke mai nei na ia ma ke kai e lana nei ka Nautilo!

            I hou mai la no ua o Nede ia ʻ u, Ua lohe au i kekahi poe, he kakatola nunui kekahi ua ulu ia o luna e ka limu,  e ke akoakoa, a ua paa i ka lep, a he kohu mokupuni ka, ke kau ke kanaka iluna, me ka ho-a ana i ke ahi maluna iho o keia ano ia.

            Pane hoomakeaka mai la o Kosila, Ku ia no hoi kauhala iluna.

            I aku la o Nede, Ae, e ka hoomaauea, i ka la ana e makemake ai e luu, o kona kuu no ia, a pau pu me na mea o luna i ka hele pu i ka papaku o ka moana.

            Hooho hou ae la no o Nede, Aole no hookahi wale kohola, ua oi aku mamua o ka umi ka nui, he kaawili okoa no ia e au hele mai nei!  Minamina wale aku la no ka hoi au i ka ia, oiai aole e hiki ia ʻ u ke hana, ua paa na lima a me na wawae i ka naki ia.

            A pane mai la o Kosila, Aole no hoi anei e pono ia oe ke noi aku ia Kapena Nimo, e hele oe e uhai kohola?

            Aole ia i pau pono aku na olelo a Kosila la, o ka emi koke iho la no ia o Nede ilalo, e hele ana e noi ia Kapena Nimo, e ae mai iaia e hele e uhai kohola.  Aole no hoi i emo aku, pii pu mai ana me Kapena Nimo.

            Ia makou maluna o ka oneki, nana pono aku la o Kapena Nimo i ka olapi mai o ua kohola @@ i ka ilikai, he hookahi mile ke kaawale mai a makou aku.

            A mahope o ka nana ana, i ae la ke Kapena, He mau ia kela no ka hema loa mai.

            A noi koke aku la no o Nede, Aole anei e pono ia ʻ u ke i olo e uahi i kela kaawili kohola?

            I mai o Kapena Nimo, I mea aha ia au u uhai ai, oiai aole a kakou mea hana me ka aila kohola maluna nei?

            I mai o Nede, Auwe!  heaha hoi ko mea i ae ai ia ʻ u e uhai i ke dugona, ma ke Kai Ula?

            Pane mai o Kapena Nimo, I ae au i loaa ai ona io hou na na sela o ʻ u; a o keia hoi, e pepehi wale ia ana no, no ka lealea pepehi.  O ka makemake nui o ke kanaka, o ka pepehi i keia la, aka, aole nae o ʻ u makemake i ka pepehi wale is o na ia.  Oiai ma ia hana wale ia ana o na kohola o ke Kaikuono o B@fine, ua neo loa ia wahi i keia wa, aole he kohola; aka, koe wale no o ua ia ino waiwai ole, oia hoi na kakalota a me na ia lapuwale e ae.  A o keia mau ia lapuwale, he mau enemi ia no na kohola--ia lakou no, pau e lakou i ka make, me ko oukou hana ole aku ia lakou.

            Hooia aku la au i keia mau olelo a ke Kapena, a o ka pau ae la no hoi ia o ko Nede Lana manao, a hele aku la me ka hokiokio ana ia "Yankee Doodle," me ka hookomo ana o na lima iloko o ka pakeke, a huli mai la ke kua ia makou, a o ke alo, huli pono aku la ma kahi a na kohola e kupaka mai ana.  A o Kapena Nimo no hoi kekahi e hoomau ana i ka nana ana ilaila, a ike pono oia i ke ano o ka la, i mai la, Aia hoi paha la, ua pono au i olelo aku nei, he nui na enemi o ua kohola, a aia la he mau kakalota ka nui, a oia hoi kela mau pukoa e nane hele ae la.

            Ae aku la no hoi au, me kuu olelo aku, O keia mau ia, he ia weliweli loa na ka poe uhai ia, he huakai nui ko lakou hele ana, he elua a ekolu haneri i kekahi wa.

            A i mai la hoi o Nede, O ka wa pono keia, i loaa ai ona wahi io kohola.

            Pane mai la o Kapena Nimo, He mea makehewa i kekahi ke hele aku e o i na ia, oiai ua makaukau no a lako hoi ka Nautilo i ka ihu kila oi loa e puka pu ai ka ia ke hookui aku ka Nautilo, a oi aku mamua o ka ke o a Nede Lana, pela ka ʻ u hoomaopopo ana,

            He waha a he mau niho no ko ke kakalota, i oi aku i ko ke kohola.  A o ka hapakolu o ka loa o ka ia, oia ka nani o ke poo, a he elua paona ke kaumaha o ka niho hookahi, a he ewalu hoi iniha ka loa.  Aia ma kona poo, e loaa ana he ewalu haneri paona aila maikai loa, e like me ka aila bamuela.

            I ka uhai ana o ka Nautilo me kona ihu kila, iwaena o ke kaawili ia, ua ku ae la ke koa o ke kai iluna, i ke kapeku ae a kela a me keia ia.  Hono ua pu-a ia nei ilalo o ka hohonu, o ka Nautilo aku no, a hiki ole ke pakele, a holo hou no i ka ilikai, o ka Nautilo aku no.  Ilaila ku aku la kekahi kakalota, a uwo ae la me ka leo nui, me he bipi kane la, me ke kupaka ana; aka, aole nae e hiki, no ka mea, ua puka pu aku la ma kekahi aoao o ua ia nei, i ka ihu kila oi o ka Nautilo.

            Ia make ana o ua ia nei, i mai o Kapena Nimo ia Nede.  Aole anei i like ka ihu kila o ka Nautilo, me ka pahi o bipi a ka poe lole bipi?

            Pane koke aku la no o Nede, Aohe o ʻ u makemake, pela a make ai keia ia, o ka make i kuu o ka pono.

            He oiaio ka mea i oleloia, e pai ana kela a me keia i kana iho, aole hoi i ka kekahi.

            Hopohopo iho la nae au, o hana pono ole aku o Nede i ke Kapena, nolaila, ua hookokoke loa aku la au, me ka hookamailio ana ma ka mea e, a pau loa ae la kona pieua.

            I ka make loa ana o ua ia nei, ike iho la makou, he keiki kekahi e pili ana maloko o ka halo, aole i make, a hoomaopopo iho la makou, he ia wahine.  Lele aku la elua sela maluna o ka ia, e uwi ai i ka waiu.  He ekolu tona ka nui o ka waiu i loaa mai.  Haawi mai la no noi o Kapena Nemo ia ʻ u i kekahi kiaha waiu; a i kuu hoao ana ae, oia mau mehau no.  a he like loa no me ka waiu o ka bipi.  Lilo ae la ua waiu nei i mea hoonoono no ka makou mau mea ai o ia mau la

(Aole i pau)

Nu Hou o na Aina E

Ke kaua nui ma Europa!

(Koena mai kela pule mai).

Ko na Rukini manao paa e lawe ia Konatinopela.

            Ladana, Iulai 9--Ke oleloia mai nei ua hiki aku ka lono i ke aupuni o ka Moiwahine, ua paa ka manao o na Rukini e lawe a Konatinopela me ko lakou ikaika a pau, aia wale no ko na Rukini lawe old a hoopauia ke kaua malalo o ka Rusia mau kumu a pau e waiho mai ai me ko Tureke ae wale aku no.  Ua @ keia mea hou, i komo e hoololiloli hou ai i kekahi mau hoa o ka Aha Kuhina i ko lakou mau manao.  Nolaila, ua manaoia ina e hapai hou ana na lala ikaika o ka manao no ko Enelani komo ana aku iloko o ke kaua, alaila, aole paha he l@@a e koe ana.  Ke lonolono wale ia mai nei, e hoounaia ana he aumoku kaua ikaika loa e hoopuipui aku i ka huina o na moku kaua Beritania ma ke kaikuono o Besika

Na Mea hou ma ka Denabe.

            Bakaresa, Iulai 9.--Ke hoike mai nei kekahi mea kakau nupepa, ke holoholo nei kekahi au no u@k@u@ Tareke ma ka nu@u o ka muliwai Denabe, e imi ana i kahi e komo l@@ aku ai iloko.

            Ua h@ouna pupuahuluia aku nei ke Keiki Alii Rukini Tareke K@ss@, e hele koke mai i Tanova, maha paha no ke kukulu ana i aupuni Kuloko malai ʻ a.

            Ke hoike mai nei na lono pili aupuni mai Bulagaria mai, ua hiki aku la na koa kaua @ Rukini i Derenova, ma ka hema o T@nova.  Ua hoohele loa aku no hoi ma ka hikina i ke alanui e hiki aku ai i Oa na@ Baz@r.  Ke hiki mai nei i kela a me keia la, ka poe i eha, mai Simi@za mai.  Ua hoike mai kekahi Kauka Amerika, i kona mahalo i ka malamaia ana o@na hale na@ ma Bukaresa.  Ua haohao loa ia i kona ikemaka ana i ka lako pono o na mea lapaau a pau o keia wa hou e nee nei.

            Ke hoike mai nei na lono mai kona Tureke aoao mai, no ka hemahema o ka malama ana o na halemai ma Rusaka.

Noho ia o Tanova e na Rukini

            Kikako, Iulai.--Ma ka lono waea kuikawa ma ke ala ae o Nu Ioka, i loheia mai ai, ua hai maopopo mai, ua komo ae na Rukini a noho iho ma Tanova, ma hope o ka hakaka ikaika ana.  Ua hakaka na aoao elua me ka wiwo ole.  Malia paha o hoomaka hou ia ona kaua malaila.

Ka ke Kuhina Nui o Rusia olelo.

            "Ina makou (na Rukini) e lanakila ana i kekahi kaua  nui hookahi, alaila pau ka ma kou nana i ka wa pokole.  Ina e kuemi hope ana na Tureke i B lakana, alaila, e ulolohi ana, no ka mea, he mau kulana ma kai ko lakou i ke pale mai.  Alaila e hoomaka mai auanei ka makou pilikia ma ka hooai ana i ka puali kaua."

Ka Hopena o ke kanaka mai.

            Nu Ioka, Ulai 10--Ke hoike mai nei kekahi lono mai Ladana mai, ua hooholo m@l@i@ mawaena o Rusia, Geremania a me Enelani kekahi kumu hana nui, oia ka lawe ana o kela a me keia pakahi o lakou i kona mahele @@@ ana i makemake ai o ke kanaka mai, oia o Tureke.  Aole paha e kue mai ana o Farani i keia hana, no ka hopohopo ia Geremanie.  Ua hoomaopopo mai, ua lawa iho la o Rusia i kela apana aina nei o Amenia i loko o Tureke ma Asia a me ka hookuokoa ana aku i na okana aina Tureke ma ke Denube.  O ko Enelani mahele hui, oia o Aigupita a me ka mokupuni o Kupero.  O ko Geremania hui, oia na okana aina Ruini ma ke k@ Balate@.  O ka kekahi poe hoi e hokohoko mai nei, oia ka hoemi ana iho i ko Auseturia ikaika, ma ka lawe ana a hoonui aku malalo o ka noho hoomalu ana o ka Emepera Wilama ewalu m@@@@ kanaka Auseturia.

Na nee ana ma ka Denebe.

            Sumali, Iulai 19.--Ua hele aku na Rukini a ua k@@ loa i M@naita (M@nait@d), he wahi ia he iwakalua kumakahi ua mile ma ke komohana hema aku o R@saka.  Ua manaoia loa ie, he hoouk@ia kue o kekahi kaua malai ʻ a.  Ke hele aenei kekahi la@ ni ko@ Rukini ma Se@ a me Pieono.  Ua puhi aku lakou he eha mau kauhale mawaena o keia mau wahi.

            O ke ki poka pahuia ana o Rua@k@ e na Rukini mai S@tob@a@@ mai, ua kapaeia no ua la eha.  Ua manaoio ia, ua lilo na Rukini i ka hoohikihiki mai i na pukuniahi nuoui e kipoka pahu ai ia Rusaka, maluna mai o ke Denabe a i Sistova.

            Ke hoohewa nei na Tareke no ka no Rukini hana ino ma Bulagaria, a no ka @owa a me ka hoohaunaele i na M@homeda.  Ua hoahewa pu aku no hoi na Rukini no ko na Tureke pepehi wale i na Karistiano ma Bulagaria.

Ka maluhia ole ma Konstinopela.

            Kikako.  Iulai 10.--Ke hoike mai nei ka mea kakau o ka nupepa Manawa o keia kulanakauhala e noho ana ma Ladana penei: Ua puka mai na lono mai Konstinopela. aia ke noho alii la ka haunaele, ka h@o wale, ka hoopilikia a me ka maewaewa ma Konstinopela.  Ke hele auwana wale nei kekahi poe i houluulu ia lakou iho ma na alanui, e h@o wale ai, a me ka powa wale aku.  Ua wehe hamama ae keia ki@i akea, a me he mea la, e mohaiia ana ke ola o na malihini a me na Karistiano ma keia hana.  Ua komo ae kekahi powa a lawe malu aku la i ka lio o ke Kanikela Italia.  Elua hoaoia ana e ka pae powa e komo ilo ko o ka Hale Hui o na poe Beritania.

Eia keia manao no ke kulana ma Denabe.

            Kekako, Iulai 10--Ke olelo mai nei ka mea kakau o ka nupepea Manawa o keia wahi e noho la ma Ladana, penei: Mamua o ka lilo ana mai o Tanova i na Rukini, ua eo ia lakou he kulana maika, no ka mea, aia malalo o ko lakou mana i keia wa, e hiki aku ai i Sipika (Schipka).  Ke manao nei na mana koa maanei, e hele aku ana leo ke Duke Nui puali koa maanei a i Ad@rinepole.  Ina pela, e hooweliweli aku auanei lakou ia Konstinopela mamua pono o lakou, a ma Sum@la ma ko lakou hope.

Ko na Tureke nee ana ma ka Denabe.

            Ladana, Iulai 11--Ke hoike mai ne kekahi lono mai Vienna mai penei: O ka haalele ana o na Tureke i ke loina o Ianatera, ua lilo ia i mea haohao nui loa ia, ke nana ia na hoomakaukau kana p@le @ku i hanaia ai na uapo a paa a me ka haalele ia ana o Biela, kahi o na Tureke i auhee @@@a ai me ka make nui ma ke kaua mua a na Rukini i lele aku ai.  Ua manaoia, e pau mai ana la @ Tureke i keia l@ina, a ma ia hana ana la, e hooweliweli ae ai lakou i ko na Rukini mau welau, a keakea ia lakou mai ke komo loa ana aku iloko o ka aina.

            No ko ua Tureke papa loa i na lono kua aole e hoolaha aku, nolaila, aole e loaa pono kekahi manao e kapa aku heaha la ka lakou hana e manao nei.  Ke hoike mai nei keia i ko lakou waiho kokua ole ia, a i ole ia, malia paha ke noonoo nui nei lakou i ka lakou @ena e eo ai ia lakou na pomaikai o ke kaua.

Ua hala e ike i ke Soletana.

            Ladana, Iulai 11.--Ua hiki mai i Konstinopela o Adimarala Horuby, ke Adimarala nui o na Aumoku Kaua Beritania ma ke Kaiaulu o Besika, a e ike aku ana oia i ke Suletana.

Hoomakaukau Kaua Enelani

            Ladana, Iulai 11.--Ke hoike mai nei ka nupepa "Puke La Nu Hou," e hiki aku ana ka nui o na moku kaua Beritania ma ke Kaikuono o Besika i ka iwakalua kumamaha me 150 pukunuiahi nunui.

            Ke hoouna mai nei kekahi mea kakau nupepa mai Konstinopela mai, ua hoike aku ke Kanikela o Beritania i ke Suletana, aole i pau ko Enelani hoohooi no ka Rusia mau wehewehe ana no ka mea e pili ana ia Konstinopela, a nolaila ua hoounaia mai he aumoku kaua i ke Kaikuoao o Besika, a e hooune pu ia ana no he puali koa i A@gup@la, i mea e hiki ai iaia ke ku makaukau i ka wa a na Rukini e a-e io mai ai ma keia aoao o ka B@lakana.

           

            Ua haalele kekahi moku kalepa ia Hanokaona me 300 puke maluna no keia awa.  E ku ana oia ma Honolulu nei i loko o keia awa.

            NO KAPALAKIKO--Ma ke awakea Poalua iho nei, ua ku mai ka moku@hi K@k@n@ "Zelandia" ma keia awa, a i ka hora 5 me hapa, ua holo aku oia no Kapalakiko, me ka lawe pu aku he mau o@ua a me na u@aua mai keia awa aku.