Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVII, Number 9, 2 March 1878 — Page 1

Page PDF (1.38 MB)

This text was transcribed by:  Keomailani Von Gogh
This work is dedicated to:  Julia Kaonohi Heins

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Ke Mele Centuri no Kapena

Kuke I Mele ia ma Waipio, Hamakua

Ma ka ia 18 o Ianuari, 1878.

 

1

Hamau! he bele kani!

He bele aha nei?

Hanere kani ana!

He kupanaha e !

He kani aha keia,

A omai o a o?

He kani Keneturi,

He kani kamahao. 

Nowai ke kani ana?

No Kapena Kuke no,

Ka mea e huli ana

Na mokupuni hou,

 I kona imi ana,

Hoea he aina hou,

Oia Kauai o Mano,

O Mano kalani po.

3

Hooho na kankaka,

Pihoihoi no,

Auwe! He moku keia,

He moku aina hou.

Aia ke neenee ae la!

He ululaau e!

Ina ‘ku, ea, I ike,

He aina aha nei? 

He poe kupanaha,

He keokeo no,

He ili alualu,

Loihi no na poo;

He pele no na waha,

He uwahi ke pii ae.

Maloko o na kino

Na puka wai wai e. 

5

He namu ka olelo,

He hikapalale,

He mau akua keia!

O Lono paha nei!

Hoao nae e aihue,

A kiia i ka pu.

Kulia nae na wahine

No na apana hao.

6

Mai Kauai mai a Maui,

Maui o Kama nei.

Me ia ke kuhihewa

Me lakou ma Kauai.

He Akua Kapena Kuke,

O Lono io nei;

Ua holo I Kahiki,

Akahi a hoi mai. 

Mai Maui a Hawaii

Ia moku makaikai,

Hawaii o Keaww,

Ke lii kahiki nei,

A ku ma kona Hema;

Hooho kanaka,

Ka heiau nei o Lono!

Ina 'ku e nana.

8

Makena na makana,

Makana na mohai;

Ko kakou Lono keia;

Makau a hoomaikai.

Kolohe nae na sela,

Haawi I ka hao,

A me na aniani,

A hana hewa no. 

Makau a weliweli!

O Lono akua nei!

Hoao nae e hoeha,

A puka mai ka uwe.

Aole ka o Lono,

He mea io nei,

A hui a pepehi,

Hina a make e. 

10 

Ma kela wa kahiko,

Me e ka naaupo;

Me e ka ilihune,

A ano hupo no.

Loaa kekahi pono

No Kapena Kuke mai,

He hao, he aniani,

Loaa kolohe nae.

11

Mahope he mau moku,

He mau waiwai’e ae,

He lole, lio, pipi, na ipu hao maikai.

Mau nae ka hemahema,

 Mau ka hoomanakii,

Aohe mea I kuhi

Ke Akua e ola ‘i. 

12 

Mai luhi makehewa

Ka loaa ana mai

O Kauai me Hawaii,

A me na moku e. mau no ka ilihune,

A mau ka naaupo,

Ina ua puke ole Kekahi poe hou.

13

A ku mai no ka moku

Mai Bostona mai,

A me na misionari,

Na kumu I ao mai.

A aoia mai Hawaii

No ke Akua mau,

A loaa mai na pono,

A me ka paauao.

14

A ala mai na kula,

Na kula Sabati,

A me na kula maoli,

A me na kula e;

A piha keia aupuni

I Ka waiwai maikai.

I na hoike oli,

A me na pono e.

15

A no ke aha e oli,

A hoomanao maikai

Ma keia la Hoike

Ia Kapena Kuke e?

Mai kona moku aku

Ka laha wale ae

Ka nu hou no Hawaii,

Na mokupuni nei.

16

He aina pouli wale,

A ke kahea mai

E lawe I ka lama,

Ka olelo e ola’i.

A ala na haipule,

A hoounaia mai la

Keia mau pomaikai.

17

Hoike Keneturi

Keia Hoike e.

Hauoli! E hauoli!

Hauoli hoomaikai!

Ua hee na ao pouli,

Ua kau na ao laelae.

Hoomaikai ia Iehova,

Ke Akua e ola’i. 

Hawaii.

 

KA NANEA EEHIA O KA HIWAHIWA OPIO ABEONA KE KEKI ALII O KO KE AUPUNI TEROGINA, KA MEA I HANAUIA ME KA UMAUMA AHI LAPALAPA O KA WIWO OLE, KA WALE WAIPAHE Nana I kaili ka puuwai kupaa o ke KAMA ALIIWAHINE MARIADANE. KA OPUU PUNAHELE LUA OLE A KA MOI MINOSA, O KE AUPUNI KUPUA O KARETE.

MOKUNA II Helu 9.

            Ke hoomanao nei kakou e na mkamaka, ua haalele ia’ku ka ukali ana I ka meheu o Abeona I kona Manawa e ku kiai ana ma ka ipuka o ke keena paahao, me ka aahu piha o kanaka kiai ana I hoolauwili ai. Ua hala aku la o Mariadane, a ua hoea mai la kea lii koa, a ua hala aku la no hoi ia me ke kuhihewa  o ke koa kiai mau no keia ana I kamailio mai ai, eia ka o ke pukonakona o Terogina.

            Noho iho la o Abeona, e nauki mau n I ka lohi o ka malamalama; no ka mea, e uke nui ana oia I ka nalo aku o a po, a hoomaka koke aku oia e imi I ko lakou pakele, a e hoao hoi e hooko I kena mau mea I manao ai. Nolaila, ua pili ole kona mau maka a ua makaala hoi o loko, no ke kali ana o ka hiki mai o ka Manawa.

            A I ka nalo ana’ku o na ao pouli o ka po, a omaka mai la ka kukuna la o ke kakahiaka nui loa, ia wa I nalo aku ai na manao nauki a komo mai la na manaolana iloko o Abeona.

            E kali ana no keia no ka hiki mai o na elele, me ka manao ole ua lohe ia’ku la na mea I hana ia e ka Moi ma o Maridane ala, aia hoi, hoea io ana no na koa eha, me ko lakou alii, hui ia , elima ko lakou nui. Ua aahu ia lakou me na kapa nani o ko lakou mau kulana, a ua lawapono hoi me na mea kaua.

            Mamua o ko lakou kokoke ana mai, ua ninau mua aku la o Abeona I ke kumu o ka lakou huakai, aka, aole I loaa aku ka pane iaia, no ka mea, ua ike ia mai la a ua Akaka aku la kea no o kana mau hana. Ua hoomaopopo ia mai la aole keia o ke  kiai I hoonoho ia mai, aka, o ke pio o hoonoho ia’ku malalo o kana kiai ana. Hele mai la na koa o ka Moi a poai puni ae la iaia nei, a pani mai kea lii koa me ka leo I piha I ke kalakala.

            “Ano ua palua a pakolu ia kou lawehala a me ka lilo ana I pio na ka Moi Minosa, a I keia Manawa koke oe e hele aku ai me makou imua o kea lii.”

            Lalau ino mai la lakou me na lima ikaika, aka, ua pale koke aku la nae o Abeona me ka pane ana’ku me ke kuoo.

            “He pio io paha kuu kino na oukou, aka, o ka aahu e uhi nei ia kino he pio na’u! a ina ua nele oukou I ka manao hanohano no ko oukou aahu koa , alaila, e hoomanao, o ka hanohano oia aahu ka Abeona e malama nei. Nolaila, lawe aku oukou ia’’u imua o ka moi ma kea no he pio, o ko oukou lawe ana’ku ia I ke kino hala ole o Abeona ma kea no o kekahi o na  koa o ka Moi Minosa, a ke a hewa ia mai au, e pili pu no auanei ia hewa maluna o keia aahu. Nolaila, e malama oukou I ko oukou hanohano, a mai hoopa mai I kekahi lima maluna o’u a e hele pololei aku no au I kahi a oukou e makemake nei ia’u e hele aku.”

            I ka pane ana’ku o Abeona I keia mau huaolelo, ua ku kaawale aku lakou me ka piha I ke kahana nui, a ma o koi a nei ano weli maluna o ko lakou mau kino, a hawanawana aku la kahi, me ka pane ana’ku: “He oiaio, he kanaka keia I oi ae ka ikaika o na huaolelo mamua o ka oi o ka makakila.”

            “Ae, wahi a kahi, he mau ouli no kona hewa ole, a he hooia ana hoi no ka ikaika o kona aoao.”

            Aole nae e hiki I kea alii koa ke ae palupalu wale mai I ka ia nei mau kamailio, no ka mea, he haawina paakiki loa ke kulana o kea lii koa, a he mea hiki ole ke hoopalupalu, nolaila pane aku la ia, me ka makemake ole no nae o loko e hoopuku aku:

            “Aole malou he mau Lunakanawai, aka he mau elele, a e hele aku oe me makou ano e ke pio.”

(Aole I pau.)

 

PAPA HOIKE MANAWA NO NA Mea Kaulana Hoko o ka Moolelo Hawaii.

            Aug, 25 Hiki maila ka nu hou hauoli ma ka mokuahi Kulanakauhale o Nu Ioka no ka hoohlo loa ia ana o ke Kuikahi Panailike ma America.

            Okatoba 20, Ku mai ke kaipa okohola Three Brothers, a ma ona la i hiki mai ai ka lono kaumaha, no ka poino ana o ka aumoku lawaia kohola ma Alika, me kona hoihoi pu ana mai he 190 mau kanaka o na moku poino.

            1877 Ian 3, haalele mai ka mokuahi Sunbeam ia Honolulu nei, no kana huakai kaapuni honua.

            Feb 2 Holo o E. H. Allen I Amerika, ma kea no he kuhina Noho no Hawaii nei ma ke aloalii o Wasinetona, ua hoopihaia eia ke kulana Lunakanawai Kiekie ma keia aupuni no na makahiki he 20.

            Mar. 13 make o C. Kanaina ka makuakane o ka moi Lunalilo.

            Mar. 23, Make o Rev. B. pareka, he misionari o noho no na makahiki he 44 ma Hawaii nei.

            Aper. 10, make Ka Kiekie ke keiki Alii William Pitt Leleiohoku ka Hoolina o ka nohoalii.

            June. 7, He hauole ko ka Ahahui malihini o na wahine, no ko lakou hauole hapaha Keneturia.

            Okt 25, Holo o Hon H. A. Pierce maluna o ka mokukaua Jamestown no Amerikama kea no he eemoku. He Kuhina Noho mua oia no Amerika ma ko Hawaii nei aloalii.

            Dec.18, He pau ahi nui ma Honolulu nei, I ike oleia mamua, a eia malalo iho nei ka nui o na poino:

 

Na Inoa.              Waiwai io.          Panihakahaka

 

J. A. Hopper           $45,000             $11,000

Allen & Robinson     $25,000           $11,000

Waiwai o Robinson    $10,000     

Ahahui P.M. SS.         $26,000

H. Hackfeld & Co             10,000                 8,000

T.H. Davies                   26,200                26,000

Green, Macfarlane & Co.       9,000                    5,000

W.G Irwin & Co.               20,000                     -

J.H. Bruns                       9,000                     -

Ke Aupuni                      60,000                     -

Waila ma                         3,000                     -

N.P. Adams                       2,300                  1,500

Kakela me Kuke                  1,100

Lewers and Dickson              1,500                     -

M Phillips & Co.                  1,500                 -

Aswan                          1,000                     -

T. Harrison                        3,000                    -

Hyman Bros.                        500                    -

A.S. Cleghorn & Co.               1,000                  1,000

F.A Schaefer & Co.                  800                   -

J.I. Dowset                         2,000                   -

 

                                    $255,700          $64,300

Ka Hopena.

 

Ka Mookuauhau o ke Alii Elisabeta Kekaaniauokalani.

            E ka Nupepa Kuokoa Aloha oe:

            He wahi ukana ka’u e hooili aku oe, a nau ia e lawe hele aku ma na kaiaulu o ko kaua mau hoa puni moolelo e noho ana i Hawaii holookoa o Palena, a me Maui Hikina o Mapua Kaulahea, a me Maui Komohana o Loe, a me Lanai o Mapua II a me Molokai o Laikuhonua, a me Oahu o Manouli, a me Kauai o Manokea, a me Niihau o Manoopupaipai, nana i hanau mai o Manokalanipo, mailoko mai o Kapoiahuwalekala ka makuahine ; o kekahi mau kupuna no keia o ke Alii nona nei mookuauhau a’u e hoopuka aku nei.

            Ua noi ia mai au e kekahi mau kini puni moolelo o kaua e noho mai nei, e hoopuka aku au I kekahi mau papa kuhikuhi o ka mookuauhau o kekahi alii hanau o ka aina e ola nei, oia hoi o ELISABETA KEKAANIAUOKALANI. A penei ka hoonohonoho ana: E lawe pokole mai au mao Kanipahu la, oia ka moopuna kuakahi a Kukohou I noho aku ai ia Hinakeuki (w) hanau o Kaniuhi (k), noho ia Hiliamakani (w) hanau o Kanipahu (k), mai a Kanipahu (k) a hiki ia Keoua (k) ke kuhikuhi ana keia o ka Papa akahi ma ka mookuauhau o keia alii.

            O Kanipahu (k) kai noho ia Kualani (w), hanau o Kalahumoku (k), a mahope hoi ‘ku o Kanipahu noho ia Alaikauakoko (w), hanau o Kalapano (k), o Kalapana kai noho aku ia Makeamalamaihanae (k), hanau o Kahaimoeleaikaaikupou k, Kahaimoeleakaaikupou kai noho aku ia Kapohakauluhailaa w, hanau o Kalaunuiohua k, Kalaunuiohua kai noho aku ia Kaheka w, hanau o Kuaiwa k, o Kuaiwa kai noho ia Kamuleilani w, hanau o Kahoukapu k, o Hokulani k, Manuea k; Kahoukapu k, kai noho ia Laakapu w, hanau o Kauholanuimahu k, o Kauholanuimahu kai noho aku ia Neeula w, hanau o Kiha k, o Kiha kai noho ia Waolea w, hanau 0 Liloa k.

            E olelo kakou maanei, ua lawe ae ia I ka aha kapu o Ahuula, he aha ia mai ka po mai, ua loaa kela aha I ka wa o Kukana’ina’I kupuna kualima o Kahiko, makuakane o Wakea ; e olelo kakou no na keiki eha a Liloa. Liloa kai noho ia Pinea w, hanau o Hakau k, o Liloa kai noho ia Akahiakameenoa w, hanau o Umi k, o Liloa kai noho ia Makaalua w, hanau o Kapunanahuanuiaumi k, o Liloa kai noho ia Kulamea w, hanau o Nohoaumi k.

            E olelo kakou no Umi, o Umi k, kai noho ia Kapukini w, hanau o Keliiokaloaaumi k, hanau o Kapulaniaumi k, hanau o Keawenuiaumi k, oia kea lii I hele e imi ia Pakaa a kakou e lohe nei.

            E olelo kakou no ka lua o ka wahine a Umi I noho aku ai ia Piikea w, kaikuahine o Kihapiilani, he mau alii ni Maui, no ka papa alii o Waikiki ae nei, hanau mai elua a laua keiki, o Aihakokonuiaumi k, Kumalaenuiaumi k.

            E olelo kakou no ke keiki mua a Umi, Keliiokaloa k, kai noho ia Makuahinepalaka w, hanau o Kukailani k, o Kukailani kai noho ia Kaohikiakalani w, hanau o Kaikilani w, hanau o makakaualii k, o Keawenuiaumi ke kolu o na keiki a Umi, I noho ia Koihalawai w, hanau Kanaloakuaana k, Kanaloakuaana noho ia Kaikilani w, hanau o Keliiokalani k, o Keakeolani k, Kalanioumi w, o Makakauali kaikunane o Kaikilani w, kai noho ia Kapukamole w, hanau o Iwikauikaua, nona kukui e puhi ia nei I ke awakea a kakou e ike nei.

            E olelo kakou no na keiki a Kaikilani w, o Keakealani k, noho ia Kalanioumi w, piolaua, hanau o Keakamanaha w, hanau o Keakealani w, noho ia Kanaloakapulehu k, hanau o Keaweikekahialiiokamuku k, o Keakealani w, noho ia Kaneikauaiwilani k, hanau o Kalanikeuleleiaiwi w, o Keaweikekahialiia kamoku noho ia Kalanikauleleiaiwi w, hanau o Keeaumokunui k, a me Kekehokalani w, Keeaumoku kai noho ia Kamakaimoku w, hanau o Kalanikupupaikalaninui Keoua.

            E olelo kakou no Keoua iloko o kona wa opopio, I hoi aku ai noho ia Kahikikalaokalani w, noloko o ka papa alii kiekie o Hanaua lani haahaa o Maui na kona mau kupuni I hoomaka ka noho mua ia ana o Hana, i olelo ia ai ma ka palapala honua, o Hana ka aina makemake nui ia e na alii I ka wa kahiko, nona ke kapu poo hoolewa I ka la, nona hou kekahi kapu I pii a noho I ka lolo o ka lani, I kaupaku o Haloa. Hanau o Kalokuokamaile k, a mahope hoi o Keoua, noho ia Kekuiapoiwa w, hanau o Kamehameha I k, me Keliimaikai k, o Kalokuokamaile noho ia Kaloiokalani w, hanau o Kaohelelani w, o Kaohelelani noho ia Nuhi k, keiki a Hinai ke alii o Waimea, Hawaii, hanau o Kekaikuihala w, hanau o Laanui k, o Laanui noho ia Owana w, hanau o ELISABETA KEKAANIAUOKALANI w, a me Kailipalaki o Kinauheananui k, nona keia mookuauhau a kakou e olelo nei.

            Pau ko kakou olelo ana no ka papa kuhikuhi ekahi, e huli ae kakou a nana I ka papa kuhikuhi elua e pili ana ia Kahikikalaokalani w, oiai, ua noho a kuaano laua noho kaikuahine; hookuhi no o laua kupuna o Kanipahu. Penei ka hoonohonoho ana, o Kenipahu k, noho ia Hualani w, a kakou I olelo mua ae nei, hanau o Kalahumoku k, Kalahumoku noho ia Laamea w, hanau o Ikialamea k, noho ia Ikialamea noho ia Kulamea w, hanau o Kaehuakalamea k, Kaehuakalamea noho ia Kamanawaakalamea w, hanau o Kikiomakani w, Kakiomakani noho ia Kanahae k, hanau o Lonopule k, o Lonopule noho ia Keahi w, hanau o Piko k, Piko noho ia Kupiko w, hanau o Ueueakupiko w, Ueueakupiko noho ia Keanianinooleilei k, hanau o Akahiakmeenoa w, oia ka makuakane o Umi a kakou I olelo mua iho nai. Maanei kakou e ike ai, elua keiki a Akahiakameenoa, he keiki hope o Umi, iloko o ko Akahi wa opiopio I noho aku ai ia Kekukoleionuakapu k, oia ka moopuna kuaiwa a Kakaeleoiki, nona ka waihona kapu o lao a hiki I keia la a’u e olelo aku nei, hanau o Kekaaolaukapokii w, o Kekaaolaukapokii noho ia Lonohiwa k, hanau o Lonokuikui w, o Lonokuikui noho ia Leimalama k, hanau o Laualoha w, me Kapuaokealoha w, he mau mahoe laua ; o Laualoha w, noho ia Kaleiomano k, hanau Kalanikuikahi k, Kapuaokealoha w, noho ia Kalaolao l; hanau o Keahokaakolu w, 0 Keahokaakolu noho ia Kalanikuikahi k, hanau o Kalaniwahaihomakekuaokekahimaulani k, o Kalaniwahaihaiho noho ia Kihikina w, hanau o Elani w, Elani noho ia Lonoikapahukapuomua k, hanau o KKaneikeahilapalapaolunalilo noho ia Hikianaakala w, hanau o Laikuhonua k, me Kahakaukoko k, Laikuhonua k, noho ia Heelani w, hanau o Kaneikepookapuoluna k, o Kaneikepookapuoluna noho ia Kukala w, hanau o Kauhiokalani k, o Kauhiokalani noho ia Kaakaualaninui w, nona ke poo hoolewa I ka la a kakou i olelo mua ae nei, hanau o Mopua k, me Nalanipipio w, o Mopua k, noho ia Kauamanu w, hanau o Kalahumoku II k, me Hanaluukia w, o Kalahumoku II k, noho ia Kalanikaumehameha w, noloko mai o Kanelaauli ke kupuna, hanau o Kahikikalaokalani w, I noho ai ia Keoua k, hanau o Kalokukamaile k, he alii a kakou I olelo mua iho nei, ma ka papa puni mea hou maanei, e huli ae kakou a nana ma ka papa kuhikuhi ekolu, I akaka ai he alii kiekie keia mai ka po mai.

            E nana ae kakou ma ka aoao I ka makuahine, ma ka papa kuhikuhi ekolu, e pili ana mao kea lii KEAANIAUOKALANI, o mai auaneio’u hoa puni moolelo, ua alii mao ka makuakane, a haole hoi ma ka aoao o ka makuahine, aka, ua kaulike no; penei ka hoonohonoho ana: o Keawenuiaumi k, ke kolu o na keiki a Umi k, noho ia Hoopiliahae w, noloko mai o Kuhelani k, keiki mua a Huanuikulalailai k, hanau o Lonoikamkahikikapuakalani k, me Umiokalani w, o Lonoikamakahikikapuakalani noho ia Kaikilanialiiwahineopuna w, puka mai o Keawe. Hanauikawalu k, me Kaihikapumahana w, elua laua, o kaihikikapumahananoho ia Aila k, hanau o Kaweloaaila k, Kaweloaaila noho ia Kauakahielikeiwi w, noloko mai o Hao ka papa alii o Lihue I Malamanui I Oahu nei, hanau o Kuluahi k, Kahalanamoino k, a me Holau w, o Kuluahi k, nohoia Umi w, hanau o Holau II w, nona na makahiki he 86 e ola nei a hiki I keia la, no ka ekelesia o Kawaiahao.

            O Holau kai noho aku ia Luahine, he haole mai Farani mai, aikane punahele ne Liholiho ka Moi Kamehameha II, hanau mai elima keiki. I Kapikonui w, 2 Owana w, 3 Kahoa w, he mau mahoe laua, lilo ia Kaahumanu ka hanai, hanau o Namahana w, hanau aku o Hakuole k. Maanei e olelo kakou no Owana w, I noho aku ai ia Laanui, hanau kea lii ELISABETA KEKAANIAUOKALANI, a me ke kaikuuane kailipalaki alua laua. Nolaila, ua hauole kakou I ka ike aku I ka mau o ka pii ana o ne lalani alii, ma ka hanau ana mai o ke kama ‘lii o Owaoa Kaohekelani mai loko mai ka puhaka o ke kaiunane o kea lii KEKAANIAUOKALANI. Oia hoi o Kailipalaki, a kakou I ike ae nei maluna, I noho aku ai I kana wahine ia Kamaikaopa o Kekaiuhala, loaa ai ke Kama alii opio e noho nei, e noho mai la I ke ehukai o Waikiki , e nanea ana I ke kopipi mau ia e na huna ehukai oKalehuawehe, ua hele wake a lamalama ka oiwi o ka lama; o ka pono ia o ka nui o na opuu pua rose o ka lahui, e ola na ‘lii I ke Akua.

            Maanei au e hooki ai I ka inu ana a ka’u makakila I la wai eleele o ka inika, a e hoihoi no au iaia ma kona wahi, a hookahi leo i koe, ke hoomaikai aku nei au I ka mea nona nei mookuauhau; o ka’u pule I ke Akua e mau kona ola ana, a me kana opuu daimana, na alii hoi nona ka puu oi kelakela a kaulana o Maui Hikina, nona ka olelo ana:

“Oni elele Kauiki I ka malie,

Papu me he umauma la no ka manu,

Me he lae la no ka Noio aukai!”

E aloha e ka L.H. a me na keiki kukulu hua metala.  P.S. PAKELEKULANI.

Honolulu, Ian 29 1878.

 

MAIKAI KA HOI KA PAPA A ME KA LAAU O KOU HALE KAINO HOI NO KAHI O WAILA MA! Nana aku no hoi ia la ohi ka lo o ka laau o Makawao O ka ua mea hoi o ka nani o NA PONO KUKULU HALE O NA ANO NO A PAU. Aia ma ke kihi o na ALANUI PAPU me MOIWAHINE! HONOLULU MALAILA E LOAA AI E LIKE me ka MAKEMAKE NO KE KUMU KUAI MAKEPONO LOA! PAPA, PAPA, PAPA, Na Papa Huluhulu, Na Papa Manoanoa, Na Papa i kahiia, Na Papa Kepa, Papa Hole Keokeo, Papa Hole Ulaula. NA LAAU, NA LAAU! Na Kua, Na Kaola, Na Aaho, Na Molina, Na Peapea, Pine Huluhulu, Pine I kahiia. NA Papa a me na Laau Ulaula! Pili ulaula, Pili Keokeo, Pani Puka, Pani Puka Aniani, Ipuka Aniani, Puka Olepelepe. PENA O NA ANO PAU! Hulu Pena mai ka liilii a ke Nui, Aila Pena, Aila Hoomaloo, Waniti, Pate. NA LOKO O KELA A ME KEIA ANO! Na Ami Puka Pa. ANIANI! Pepa Hale a me na Lihilihi A LOAA NO MALAILA.PAAKAI HELU I O KAKAAKO me PUULOA No ke Dala Kuike, e loaa no na mea a pau I haiia ae la, no ke kumukuai Emi loa. O na kauoha a pau mai Hawaii a Niihau, e loaa’ku ana ia lakou, e hooko koke ia no ia me ka lawa pono. E Kipa Nui Ilaila, I ike I ka oiaio.