Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVIII, Number 38, 20 September 1879 — Page 3
| This text was transcribed by: | Alika Olsen |
| This work is dedicated to: | Pearl Harbor Hawaiian Civic Club |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
CALIFORNIA ONE PRICE BAZAR!
HELU 68, ALANUI PAPU.
KE HAI AKU NEI MAKOU I KA OIAIO. AOLE MAKOU I PILIKIA I KE DALA! AOLE NO HOI NO KA LILO ANA AKU O KA WAIWAI.
Ua Piha Makou me na Lako Waiwai Hou o na Ano a Pau!
HE NUI NA WAIWAI I LOAA MAI NEI NO KA POMAIKAI O KO MAKOU HALEKUAI, A E LOAA NUI MAI ANA MA KELA A ME KEIA MOKUAHI A ME NA MOKU PEA.
Ua Kauoha ia mai Makou e Kuai aku me ka
MAKEPONO! MAKEPONO! MAKEPONO!
Ke kuai aku nei makou i na Painie maikai loa ma ka $1.59 pa@@@@@@@ price aku ko kamakea ma keia@@ mai wahi. Na Lole pale o na Keoainana ma ke kapalama dala wale no. Na Mikini@@ maikai loa o @@ Lole. keia 2.4 @@@@.
NA KAHIKO AAHU.
Kakimia, Alapaka, Satina, Kilika,
Pike, Lona, Veleveto, Marino,
NA LOLE PONO HALE.
Uhi Moe, Pale Uluna, Uhi Pakaukau, Kawele Lima,
Hainaka, Kawele, Karaka, Lole Pakaukau.
Na Kakini Aeae Maikai o na Keonimana ma ka $1.50 o ke Doz.
NAMEA HOONANI LOLE
Lihilihi, Ripine, Pua, Hulu, Pihi, Lei Ai, Hainaka Kilika.
Ma ko Makou aelike ana me ko Makou mau poe Kuai ma na Hale Kudila ma Nu Ioka a me Kapalakiko; ua hiki ia Makou ke Kuai Liilii aku i na Waiwai ma ia Kumukuai hookahi no i Kuai Kukaa ia aku ma kekahi wahi.
E LOAA NO I NA LEDE NA PAA LOLE KEOKEO MAIKAI MA
California One Price Bazar.
Mellis & Fishel.
928 tf Helu 68, Alanui Papu, Honolulu.
LOLE MAKEPONO
Ke Kuike.
E LOAA NO IA MA KAHI O
KAKELA ME KUKE!
-E LAA NA-
Ahinahina, Kalakoa, Keokeo, Leponalo, Pena, Aila, Aniani,
NA MEA PIULA I
KOPA, AILA HONUA, AILA HOOMALOO
Kui Kakia, Pakeke,
Tabu, Kaula, Noho Lio,
Hulu Palaki, na Pulumi.
--A HE--
AGENA NO HOI NO NA MOKUPUNI A HAWAII NEI NO NA
Lainakini-nao,
Lainakini Maoli,
Palule Kalakoa,
Alapia, Kelepa, Kilika,
Na lole kupono i ka wawae,
Palule Huluhulu,
Na Lole Huluhulu,
Na Lole no ka hoohehelo ana
Lipini, Lihilihi, &c.
LIPINE, LIHILIHI, &C.
--A ME NA--
Mikini Humuhumu Makepono Loa!
--A HE—
MAU MEA AI KAHI
Ka Palaoa, Kopaa.
Raiki, Paa, H@o@@.
Paakai. Huaala,
Pia Kolina, &c.
A he Laau Lapaau Kaulana Loa
A DR. JAYNES.
Laau kunu,
Laau Hoomaemae Koko,
Laau Hoopau Naio,
Penikila, Huaale.
A ME NA LAAU HAMO, A PELA’KU!
840 tf
KAHIKINA NUI!
Helu 62 Alanui Papu.
Ua loaa mai ma keia mokuahi iho nei na waiwai hou he nui.
Na Lole Kane a me na Lole Kamalii maikai loa.
Na Lole Wahine a me na mea he nui wale.
Na Huluhulu Farani maikai loa.
Na Iliwai,
Na Kihei Uhibela Lilina,
Na Keokeo Paina maikai loa,
Na Silika Eleele,
Na Alapia a me na Kalepa Eleele maikai,
Na Kakiui o na Kane, Wahine a me na Kamalii,
Na Hainaka Silika o na ano a pau,
Na Kihei Huluhulu Paina o na Kane a me na Wahine,
Na Lilina Mauu maikai loa, a me na waiwai e he nui i hiki ole ke helu papa.
Na Kalakoa Farani, $1 1.2 o ka Holoku.
Na Kalokoa Enelani, $1 no ka Holoku.
Na Kalakoa Amerika, S7 1-2 keneta no ka Holoku.
Nolaila, e na makamaka ma keia mokukupuni a mai Hawaii a Niihau, e kipa nui mai i o’u nei, a e loaa no ia oukou na mea kuai me ka oluolu loa. O kahi keia e lawa pono ai o kou makemake, aohe e ohumu.
E kuai ia aku ana no kela mau waiwai me ka hakalia ole no ko’u kaawale ana aku no Europa i keia Kupulau ae. No ko’u poho ana iho nei i ka heihei, nolaila, ua makemake au e kuai hoemi i hoi mai ko’u poho. He nui ka mea kuai, o ka hoi o kuu lilo i ka; eihei o ko’u olu ia.
907 tf S. MAGNIN.
Honolulu, Mei 22, 1879
Aha Hookolokolo Ke@@ a ko Hawaii Pae Aina, ma ka hooponopono waiwai o Rosalie Coffin Gilliland o Honolulu i makemake @@ena imua o ka mea hanohano Albert F. Judd. Lunakanawai kokua mua. Kauoha e hoolaha i ke poi e aponu i na papa hoke, hookuu ana, a e mahele palapala nei a me ka papa ho ke o Emanuel S. Canh@, luaahooponopono o ka waiwai o Rosalie Coffin Gilliland no Honolulu i make, e poi ana e apono ia na hoolilo he $231.46. a e hoike ana o na mea i luaa mai iaia he $2604.51, a e noi ana e nana a apono ia kela mau mea, a e kauoha ia e mahele i na waiwai e waiho ana ma kona lima i na mea i kuleana malaila, a e hookuu ana iaia a me kona mau hope mai ko lakou noho ana ma ia ano lunahooponopono. Ua k@uohala o ka Poalua, ka la 7 o Okakoba 1879, ma ka hora 10 o kakahiaka imua o ua Luaakanawai la, ma ke kaena ma ka hale hookolokolo ma Honolulu, oia kahi a me ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi la a me na papa hoike i oleloia, a o ka poe a pau i pili malaila e hele mai a e hoike i ke kumu ina he kumu io ko lakou, e ae ole ia ai ua noi la, a malaila e hoike mai ai na hoike o na mea i kuleana maloko o ka waiwai i olelo ia. A o keia kauoha ma ka olelo Beretania a me Hawaii, e paiia maloko o ka Pacific Commercial Advertiser a me ke Kuokoa, he mau nupepe i pai a hoolaha ia ma Honolulu, i ekolu pule mamua ae o ka manawa i olelo ia no ka hoolohe ana.
Kaka oia ma Hololulu, ko Hawaii Pae Aina i keia la ekolu o Sepakemaka 1879. A. FRANCIS JUDD,
Ikea: Lunakanawai o ka Aha Kiekie.
Se6 927 3: A. Rosa, Hope Kakauololo o ka Aha Kiekie.
JAMES M. MONSARRAT.
[MAUNAKEA.]
LOIO! LOIO!!
Ua hoi mai nei oia mai Amerika mai, a e lawelawe ana ma ka Oihana Loio imua o na Aha Hookolokolo a pau o keia Aupuni. E loaa no oia i ka lehulehu ma ka hale hana o Kimo Pelekane, ma Alanui Moiwahine, Honolulu. au30 926 ly
Ua hoi mai nei oia mai Amerika mai, a e lawelawe ana ma ka Oihana Loio imua o na Aha Hookolokolo a pau o keia Aupuni. E loaa no oia i ka lehulehu ma ka hale hana o Kimo Pelekane, ma Alanui Moiwahine, Honolulu. au30 926 ly
Ua hoi mai nei oia mai Amerika mai, a e lawelawe ana ma ka Oihana Loio imua o na Aha Hookolokolo a pau o keia Aupuni. E loaa no oia i ka lehulehu ma ka hale hana o Kimo Pelekane, ma Alanui Moiwahine, Honolulu. au30 926 ly
RICHARD F. BICKERTON,
[PEKETONA.]
LOIO a he KOKUA ma ke KANAWAI!
E HELE ANA OIA IMUA O NA AHAHOOKOLOKOLO a pau o keia Aupuni ma na ano hihia a pau, ina paha ma Oahu nei, a ma na Mokupuni e ae.
Ua makaukau mau oia i ka hana ana i na Palapala pili kanawai o kela a me keia ano.
Ua hiki no hoi iaia ke hoaie dala aku ma ka moraki ana ina aina, ma ka ukupanee haahaa loa.
E hanaia na hana me ka hikiwawe a ma ka uku haahaa.
Keena hana, Helu 23 Alanui Kalepa, elua puka ma o aku o ka hale kauka o Kauka Minuteole. 840 ly
S. AUKAI,
LOIO! LOIO!!
Ua ae ia mai oia e lawelawe ma ka Oihana Loio imua o na Aha Kakau Ole o ka mokupuni o Oahu. 898 ly
HENRY N. KAHULU,
Loio a he Kokua ma ke Kanawai.
Ua makaukau no au e lawelawe i na hana a pau ma ka Oihana Loio imua o na Aha a pau o ka mokupuni o Oahu. E loaa no au ma ko makou Keena Oihana ma alanui Papu, Helu 31. E hookoia na kauoha mai na wahi a pau o ka mokupuni me ka eleu a me ka hakalia ole. 885 ly no16
JNO. LOTA KAULUKOU.
LOIO A HE KOKUA.
Ua makaukau au e lawelawe i na hihia a pau o kela a me keia ano iloko o na Aha Hookolokolo a pau o keia Aupuni. Ua hiki no hoi ke hana i na palapala a pau e pili ana i ka Oihana Loio me ka elea. E loaa no au ma Heeia Koolaupoko, a ma Honolulu no hoi i kekahi manawa. 901 tf
PAPA KUHIKUHI MANAWA HOLO
--O KA--
MOKUMAHU HAWAII
“LIKELIKE,”
KAPENA. : : : REYNOLD.
Poalua Sept 23 hora 5 pm…..Kaapuni ia Hawaii
Poalua Sept 30 hora 5 pm…..Hilo
Poalua Oct. 7, hora 5 pm…..Kaapuni ia Hawaii
Poalua Oct. 14, hora 5 pm…..Hilo
Poalua Oct. 21, hora 5 pm…..Kaapuni ia Hawaii
Poalua Oct. 28, hora 5 pm…..Hilo
Poalua Nov. 4, hora 5 pm…..Kaapuni ia Hawaii
Poalua Nov. 11, hora 5 pm…..Hilo
Poalua Nov. 18, hora 5 pm…..Kaapuni ia Hawaii
Poalua Nov. 25, hora 5 pm…..Hilo
Poalua Dec. 2, hora 5 pm…..Kaapuni ia Hawaii
Poalua Dec. 9, hora 5 pm…..Hilo
Poalua Dec. 16, hora 5 pm…..Kaapuni ia Hawaii
Poalua Dec. 23, hora 5 pm…..Hilo
Poalua Dec. 30, hora 5 pm…..Kaapuni ia Hawaii
AOLE AIE NO NO UKU OHUA!
Ke hoole ia aku nei ka aie no na uku ohua, a ke hoike ia aku nei i ke akea, ina he mau paiki, ukana a paolo hooili ko lakou e pono e hoailona ia me ka moakaka pono: aole no e ae ia ka lawe ana i ua akana paiki a me paolo i hoailona ole la ke ole e kakau ia ka loaa ana mai.
HE KUIKE KA UKU UKANA.
Ma na ukana a pau a ua makamaka, e pono e uku mua ia. A e hookola no na kauoha no ka lawe a hiki i kahi i makemakeia. A e malama ia no me ka makaaia no ukana, paiki a me na paolo, Na pipi a me ka buki.
E hoailona ia me ka moakaka na Pahu
Rama a me Waina.
O ka poe no lakou na uhana o keia ano e paao e hoaihoaia me ka moakaka a i ole e kakauia me ka moakaka ka loaa ana mai o ka poe no lakou keia mau waiwai.
O na kaina no na pilikia a me na poho, e pono e hoike koke la mai iloko a ka malama hookahi.
Aole e ai ia na hookele kai, na keiki a me na mea like, e @ pii ilona o ka mokuahi i ka wa e pili mai ai i ka napo, aia wale no a pau na okua @@pakeke i ka lele.
No ke aku nei e hoopomaikai a ka @@oheho kaahele, na hoololi ae nei a @@a o Likelike i ka Papa Hoike Manawa oia Mokuahi e like me maluna.
Ma ka Hale Oihana e loaa’i na Palapala.
Aole keian o hope e like aia wale no a kau mua mai ka uka moku. Aole e ili ka hewa no na paki ukana a paolo paha, ke ola e kakauia ia koa ana mai. A e okaia ka uka ukana ka wa e @@lia ala ai.
WILDER & CO.
OLELO HOOLAHA.
Aha Hookolo kiekie i ka Hawaii Nei Aina, ma ka hooponopono waiwa ma ka @@@@@ @@@@ o @@@@@@ ka H@@@@@@ i @@@@ me ke @@@@@ o ka L@@@@@@@@@@ @@ Judd. @@@@@ @@@@@ i ke @@@@ @@@@ i na pipi @@@@ i @@ @@ @@@@@ @@@@@@@@@@@@@@@(paragraph unreadable)
Kakau ia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina I keia la 16 o Sept. 1879. LAWRENCE MCCULLY,
Ikea: Lonakanawai o ka Aha Kiekie
se20 929 lt A. Bo@a, Hope Kakanolelo o ka Aha Kiekie.
OLELO HOOLAHA.
O wau o ka mea nona ka inoa malalo nei, ke papa aku nei au i ka poe mea halekuai a pau iloko o keia aupuni a me na @@@ waiwai e ae, mai hoaie i kou wahine mare o Nakaioa Aiona kona inoa, oiai na haalele mai nei ia’u ke kane mare me ke akaka ole o ke kama, nolaila, mai hookipa kekahi iaia. AIONA pake.
Honokaa, Sept. 7, 1879 929 3lt
NA PAHU HOA WAI KUAI.
Eia makai o Aina hou he 55 mau Pahu Wai Hao hoinaha no lakou na galani wai pokahi he 500, a me hookahi waapo nui lona na inoa he 12 me kona mau pono a pau, e kuai ia aku ana ma ke kumukuai haahaa loa i ka poe e makemake mai ana e kuai. E ninau ia CHARLES LONG.
Honolulu, Sept. 18, 1879. 929 lm
OLELO HOOLAHA.
No ka mea, ua hoonohoia ka mea nona ka inoa malalo iho nei, e ka mea hanohano Abr. Fornander ka Lunakanawai Kaapuni o Ma i ko Hawaii Pae Aina, i lunahooponopono waiwai no Kawelu ko Lahaina, Maui i make aku nei. Nolaila, o ka poe a pau a ka mea make i aie aku ai, a me ka poe i aie mai iaia, e hoike koke mai ia’u i na bila aie iloko o na malama eono, o hoole mau loa ia, a e hookaa koke mai hoi ka poe i aie iaia. KAHALEVAI L. TILTON,
Lunahooponopono Waiwai o Kawelu k
Lahaina, Maui, Sept. 1, 1879 927 4t
HOOLAHA A KA LUNA HOOPONOPONO WAIWAI.
O Ka mea nona ka inoa malalo nei, ua hookohuia i lunahooponopono waiwai no ka waiwai o Kapule ko Anahola Kauai i make. Ma keia ke hoolaha ia aku nei i ka poe a pau no lakou na koina iloko o keia waiwai, e hoike mai iloko o na mahina eono mai keia la aku, a i ole ia, e hoonele mau loa ia aku lakou.
A o ka poe a pau i aie i keia waiwai e hookaa koke u.ai ia DAVID MAKALIU.
Lunahooponopono Waiwai o Kapule k.
Hanalei, Kauai, Sept. 4, 1879. 928 4t*
HOOLAHA A KA LUNAHOOPONOPONO WAIWAI.
Ma ka waiwai o Piiwaa k no Puueo, Hilo, Hawaii i make. O na mea a pau he kuleana ko lakou e koi ai i ka waiwai i hoike ia maluna, ke kauoha ia aku nei lakou e waiho mai ia mau mea imua o ka lunahooponopono waiwai ma Hilo, Hawaii, no ka hooponopono ana ia mau mea iloko o na mahina eha mai keia la aku, a i ole e nele no lakou; a o ka poe a pau i aie i keia waiwai e hookaa koke mai lakou ia’u.
S. KAULUPALI.
Lunahooponopono Waiwai o Piiwaa i make.
Hilo, Hawaii, Sept. 1, 1879. 928 4t
HOOLAHA HOOKAPU AINA.
E IKE auanei na kanaka a pau ma keia olelo hoolaha, owau o ka mea nona ka inoa malalo nei, ke papa a ke hookapu loa aku nei au i ka poe mea holoholona o kela a me keia ano, mai hookuu wale e hele a komohewa maluna o kuu apana aina e waiho ana ma Koae, Puna, Hawaii. O ka mea a mau mea e kue ana i keia, e hoopii koke ia no e like me ke kanawai; nolaila, i mea e pilikia ole ai, he mea pono ke hoolohe i keia. S. K. MAHOE.
Koae, Puna, Hawaii, Sept. 5, 1879. 928 4t
$10 MAKANA $10
Ma ka po Sabati iho nei, Sept. 7, mawaena paha o ka hora 12 a me ka hora 1 o ke aumoe, ma Kakaako, Honolulu, ua holo a lawe koloheia paha kuu lio kane eleele, nona ka hao kuni e like me keia 11 me keia kaha i maluna iho o ka l1 ma kekahi wahi o kona kino, he keokeo kona wawae hema mua, a me kona wawae hope akau. O ka mea a mau mea paha nana e hoihoi mai ia’u ma ka Makeke Kuai Ia, a ma ke Keena Kuokoa paha ma alanui Papu, e haawiia aku no ka makana maluna ae. Ke noi pu ia aku nei no hoi ka oluolu o na Luna Pa Aupuni o keia mokupuni, e hoike mai ina ua lawe ia aku io oukou la. J. MANO.
Honolulu, Sept. 10. 1879. 928 2t*
Hoolaha Hoopau Moraki.
Ma keia ke hoolaha ia aku nei, mamuli o kekahi mana kuai i ike ia iloko o kekahi palapala Moraki i kakauia i Nov. 25, 1876, i hanaia e Albert
Sunter me Sarah E. Sunter ia J. L. Richardson i kakauia ma ka Buke 49 ma na aoao 93, 94 a me 95, a i hoolilo ia hoi e J. L. Richardson ia Steven Spencer ma kekahi palopala i kakauia i Mar. 20, 1878, a i kope ia ma ka Buke 23 ma ka aoao 420; a no ka uhaiia o na olelo ailike iloko o ka Moraki i oleloia, nolaila, o na aina a pau, na hale me na pono e pili ana iloko o ka Moraki i oleloia mahope iho o ka pau ana o ka manawa i hoakaka ia e ke kanawai, e kuai ia ana ma ke kudala akea no ka uhaiia o na olelo aelike i hoakaka mua ia. O ka waiwai iloko o ka Moraki i oleloia, ke wiaho la ma Punahou, a oia no kekahi hapa o ka aina i hoakakaia iloko o ka Palapala Sila Nui helu 1915 i haawiia ia E. M. Rogers. CECIL BROWN,
Loio o ka mea nona ka Moraki.
kakauia ma Honolulu Sept. 1879. 928 3t
PRINCES OWN, E HOOLOHE!
Ke kauoha ia aku nei na hoa a pau o ka Prince’s Own Company A, B, a me C, e akoakoa ae ma ka Hale Paikau ma ke ahiahi Poakolu, Sept. 24, 1879, ma ka hora7 ½, no ka paikau hoomaamaa o ka puka ana e hookahakaha no na makana no ka la 25 o Dekemaba e hiki mai ana. Nolaila, ke poloai ia aku nei oukou e hele mai na mea a pau ia po. He aahu keokeo ke kahiko oia po. Ma ke kauoha.
C. P. IAUKEA, Akukana.
Hale Paikau, Honolulu. Sept. 10, 1879 928 4t
He Leo no ke Aloha.
I na Kini Makamaka, na Hoa’loha a me na Haipule iloko o ka Haku!
Ke kau leo ia aku nei oukou e naue nui mai, e naue mai no a pau, me kahi oliva a ke aloha, oiai e
--WEHE IA ANA—
He Paina Akea no ka Lehulehu,
Maloko o ka Luahiki o
KALUAAHA, MOLOKAI!
…….Ke hiki aku i ka…….
Poaono, Sepatemaba 27, 1879!
Hora 12 o ke Awakea.
E hoomanao i keia leo uwalo. Mai na lahui o Tahiti a hookui me Hawaii o Keawe, a hooipo aku me Maui o Kama, a kukai olelo me Lanai Kanaloa, a hoaikane a e me Oahu o Kakuhihewa, lea ke kaukaunu ia Kauai o Manokalanipo. Heaha la ia ia Niihau, he eleu paha.
Mai poina hoi ko Molokai poe i keia leo, mai Halawa a Kalae, mai Koolau mai a Kona nei. E alu ka hana i loaa na kenikeni e hoomaemae ia ai o waho o ka luakini o Kaluaaha.
Me ka oiaio. J. W. M. POOHEA.
928 St* Komite Nui o ka Ahaaina.
L. A. THURSTON.
LOIO!
WAILUKU, MAUI.
889 6m dec 14
ASA KAULIA.
Loio a he Kokua ma ke Kanawai.
Ua makakaukau au e lawelawe i na hana a pau ma keia Oihana imua o na Aha a pau o ka mokupuni o Oahu. E loaa no au ma ka Keena Oihana ma alanui Papu, Helu 31 ; a e hooko ia na kauoha mai na wahi a pau o ka mokupuni me ka eleu a me ka hikiwawe.
885 ly no16
J. W. M. POOHEA.
He Loio a he Kokua ma ke Kanawai.
No na kanaka a pau imua o ka Aha Apana a hiki imua o ka Aha Kaapuni ma ke keena no ka Mokupuni o Molokai; a he Agena Hooiaio Palapala Kepa no hoi no ia Apana. E hookoia na koi-i a ka makemake me ka eleu loa. E loaa no au ma ko’u home ponoi oia o “Kalauonaona.” ma Wawaia, a i ole ia, ma ka Halehookolokolo ma Pukoo.
895 ly Jan 25
S. M. P. KALEO.
He Loio, he Kokua, a he Pale ma ke Kanawai.
No ka Aha Apana a me ka Aha Hoomalu o ka Apana o Wailuku, Maui. E loaa no au ma Waiehu, Waihee, a i ole ma ka Hale Hookolokolo ma Wailuku. 884 ly no9
Nuhou o ko na Aina e
Ua hiki ae ma Kaleponi he 3.100 tona ti mai lokohama a me Sengapore mai maluna ae o ka moku mahu Gordon Castle iloko iho nei o ka malama o lune; a ua olelo ia oia ka oi loa o ka nui o ke ti i lawe ia ilaila ma mua o na lawena e ae a pau.
O ka laina kaa mahu mawaena o St. Louis a me Keokuka ua haule ae oia mai ke ala hao ae ma ka holo ana o kekahi pipi maluna o ke ala, a ua make pu kona Eneginia.
O kekahi haole hana ili o Joe. F. Fry kona inoa ua loaa aku oia ma kona wahi noho ua pepehi ia, a ua hao ia aku kona mau pono mai iaia aku.
O ke poho ma ka pau ana i ke ahi o ka luakini o Tremont aole e emi iho malalo o ka $105,000. Ke poho no kekahi hale e ae, ua aneane $80,000. O ke poho o na kanaka oihana, ua hiki aku i ka $25,000. No ka pau ahi keia mau poho.
Ua hoike aku kekahi mau pio Zulu i ka Moi Ketewaio me kona puali koa ma na wahi papu o ka muliwai Umuvolosi kahi ana i manao ai e hakoko aku me ka poe Pelekane, a ua nee aku la na kolamu koa Pelekane imua, a e halawai ana me Ketewaio ma Makaniponiana.
Ua olelo ia ua kuai ae kekahi kanaka waiwai i hale noho nani nona no na dala kuike he 3,000,000 dala palani, a oia puu dala nui aole i oi ae mamua o ka hapalua o kona loaa makahiki.
Ma ka la 1 o Augate, ua pahola ae kekahi ino hekili ma na apana aina mawaena o Beritania, a ua hoopoino ia kekahi mau mea kanu.
Ua hoike ia ae, o ka nui o ke poho o Kili ma ka poino ana o ka moku kaua Huascar ua hiki aku maluna o ka miliona dala.
Ma ka hookolokolo ia ana o E. Larks no ka pepehi ana ia Laudeka iloko iho nei o ka malama o Aperila, ua hooholo ke Kiure e hoopai ia oia ma ke degera elua. Ua nui ka poe hoa aloha o ka mea pepehi kanaka i hele ae e ike i kona hookolokolo ia ana.
Oiai i kekahi haole e hookele ana i kekahi kaa i piha i ka mauu, ua haole iho la oia mai luna iho o ke kaa, a ae aku la na huila maluna o kona poohiwi, a ua make loa oia. Ua loaa keia poino ma ka mahele aina o Salano.
E noho ana kekahi ohana ma St. Louis no lakou ka nui he eha. O Thaddeus E. Raber, kana wahine, ka laua keiki a me ka makuahine a ko wahine, o Poohiwi kona inoa he wahine Geremania oia. Ua loaa iho la he wahi kuee mawaena o ke kane me ka wahine a hele aku la ke kane no elima la, a i kona hoi ana mai, ki aku la oia i kana wahine i ka pu panapana a me kona makuahonowai wahine a hele aku la mai ka hale aku. He mau minute pokole mahope iho, ua hoopu ia a hoopaa ia aku la ua kanaka la. Ua hoike ae ua kanaka la mahope iho o kona hopuia ana o ka wahine ana i ki ai i ka pu aole ia he wahine mare nana, aka, ua noho manuahi wale no laua no kekahi mau makahiki. Ua makemake oia e mare me ua wahine la, aka aole i makemake kona makuahine e mare me ia; no ia kumu ua loaa ke kuee mawaena o laua no kekahi mau la. Ua kaawale oia mai ka hale aku no kekahi mau la a i kona hoi ana mai ua ki aku oia i kona makuahonowai i ka pu, a no kona lohe ana i ka nakeke ma kekahi keena, ua manao koke iho la oia he kanaka e, nolaila, ua ki aku la oia i ka wahine me kona manao e hoopoino ia mai ana oia mahope.
Ma ke aumoe o ka po o ka la 21 o Augate, ua pepehi ia kekahi kanaka mea Hotele kaulana ma ka mokuaina o Arizona.
Ma ia ahiahi ua hele aku oia ma kekahi ahaaina, a ua nui na kanaka i akoakoa ae malaila.
Aia iwaena o lakou kekahi kanaka aole i konoia’ku, ua ano hoohaunaele ae la ia. Ua hele aku la oia ma kahi wahi no ka inanawa pokole, a i kona hoi hou ana mai i ka ahaaina; ua kui aku la oia ia loane Leba oia ka ona Hotele, a oki aku la i kona opu me ka pahi nui okioki pipi.
Ua hopu koke ia iho la ua kanaka la a hoopaa ia ma ka Halepaahao.
Ua hoike ae ke kauka he mea maopopo e make ana o loane Leba; Ua kauoha ia na Hotele a me na Halekuai e pani ia ko lakou mau puka. Mahope koke iho, ua kii ia ua kanaka la iloko o ka Halepaahao a lawe ia mai, a he kanaka e ae no kekahi iloko oia hewa hookahi. O laua a i elua ua kaawe ia laua maluna o kekahi kumu laau Pulupulu me ke kaula i hoopaa ia ma ko laua puai.
Ua nui ka poe i akoakoa ae e ike i ka hopena o ko laua mau hana lokoino.
Ua olelo ia, no ka ona o ua kanaka la oia ke kumu o kona hana naaupo.
Ua palapala aku ka Moi o Rusia i ka Pope e hai aku ana, ua makaukau oia e hana i ke kuikahi mawaena ona a me na ekalesia katolika ma Polani.
O ka nui o ka poino ma ka pauahi ma Sopia me Bulgaria, ua hiki aku i ke $80,000. Ua hoehu ae ke ahi me kona huhu nui, a ua pau i ka make kekahi mau lio kaua.
O na uku hana o na paahana ma Amerika Huipuia ua palua aku i na uku hana o na paahana ma Belegiuma, Denemaka, Farani a me Eoelani. He hoike ana mai ia i ka holo imua a me ka pomaikai nui o ko Amerika.
Ma ka la 19 iho o Iulai, ua pepehi ia kekahi kanaka o George Jenkinson kona inoa ma Alaska e Johnson, he kanaka Ilikini oia. Ua haalele aku o Johnson i kana wahine ma ka home no elua pule, a iloko oia manawa no ua huli aku kana wahine ia ia ma ka hele pu ana me kekahi Ilikini e ae.
A no ko Johnson lohe ana i keia mea ua pu ka ae la ka manao no kana wahine a me kea lakou no, la, hoi aku oia i kona ha@@ @@@kau ku me elua pu, hookahi pu puanani me hookahi pahi, a hui aku la i @@@a wahine ma ke aia hele, i kona halawai ona me ia, ua @ki aku la oia i ke poo o kona wahine. Ua namao aku o Morris ka hea he@@ o ka wahine no keia mea i hana ia, aka, ua @@ I @@ Johnson ia ia i ka po, aoie nae i ku, ua hopu mai ia hoi o Jenkinson ia ia e pae nie ka manao e hoopau i keia haunaele, aka ua hou ia aku la oia me ka pahi a make loa. Ua hoihoi ia aku la kona kino i ka hale, a ua hopu koke ia iho la o Johnson a hoopaa ia aku la mahope iho.
Ua paha la ae kekahi ahi nui ma kekahi apana aina ma Amerika Huiia ma ka akau ae o Yuba, a he nui na tausani eka i hoopau ia, a ua hoopoino nui ia kekahi mau waiwai o ke aupuni a ua a ia aku kekahi pa no na mile loihi, ua pau kekahi mau hale nui, ua pau pu me na laau ulu, oiai ua loihi loa no ka a ana o ke ahi a hiki i kona pio ana.
Iloko o ka makalii o ka makahiki 1878 I aui aku nei, ua ike ia ka hana aloha a kekahi poe lede o ka Ekalesia Presbyterian ma Kapalakiko i ko lakou kokua ana i ka poe ilihune, oia hoi, ua haawi mauawalea aku lakou i ka poe ilihune me na pono ai, na pono aahu, a me na pono kuke a pela aku. Ua malama nui lakou i ka poe mai, ua haawi i ka laau ia lakou a me na mea kupono i ko lakou noho ana.
Ma ko lakou hoala ana i keia hana, ua komo ia ke aloha iloko o kekahi poe e ae a hui pu mai la me keia poe lede ma ka wehe ana ae i ka lakou mau hipuu e makana na keia poe i hoohele ia ma na pono o keia noho ana.
HE KUHIHEWA.
H. H. Paleka, Aole oe.-
Eia ma Kaloaloa, Kaanapali nei kekahi hunahuna mea hou, a pau hoi e ulele aku ma kahi kaawale o ka nupepa Kuokoa. Ua loaa ia kekahi keiki o Lukua ka inoa i ka mai puupuu ulalii, manao iho la na makua ua kolohe i ka mea kanu a ke kanaka mahiai. No ka mea, wahi a ua keiki mai nei, ua kolohe au i ka maia a ke kanaka, hele iho la ka makuakane e ninau i ka poe kanu ahui maia, me ka manao e ola ia lakou? hoi hele aku keia makua, aole i pala ka maia. Kiekie ka hupo nui o ka honua, a ua make keia keiki no ka lilo ma na mea ano kahiko, ina paha he poe lawe nupepa, ina ua ike i na kuhikuhi o ka Papa Ola, o keia mai he ola wale no ke malama pono ia na rula, me ka mahalo.
Hale Halawai. Ua paa ko makou hale halawai ma ka lokahi like ma na mea e holo ai na hana o ka uhane; ua pumehana na makua, na keiki, ua holo na hana aole i keakea ia. Me ka mahalo. H. Kaumauma.
Honokowai, Kaanapali, Sept. 12, 1879.
HOOKO IA KE KANAWAI.
E ka Nupepa Kuokoa e; Aloha oe:--
Ma ka mahina o Sept nei, ua oehuehu ae na makai i ka hopuhopu ana i na poe haawi waiona o Kapaa nei, a ua pau wale nae no i ke kapi ia, no lakou na inoa malalo iho nei.
Choon Hoon hoopai ia $100. & koina
Ahiku " 100. "
Ah Wah " 100. "
Choy Hee " 100. "
Ah Fan (ae) " 50. "
Ani (ae) " 50. "
Ah Sin (ae) " 50. "
Ma ka nana 'ku, he hana mkiala maoli keia a na luna aupuni o keia apana, a he hooko pono ana hoi keia maluna o ka poe kue kanawai; a ke mahalo nei ka poe malama i ka maluhia no keia hana, pela pu i ka Lunakanawai, no kona haawi ana iho i ka hoopai kupono no ia mea; oiai i na la mamua aku ua ike ia ka haunaele; aka, i keia wa iho la, ke ume 'la i ka pakeke i ka puehu i ka waihona o ke aupuni.
Me ke aloha. D. K. Mailehua
Sept. 17, 1897.
AHA AINA LA HANAU.
E ka Nupepa Keokoa e; Aloha oe:--
Ma ka la 20 o Aug. 1879, oia ka Poakolu ua haawi ae la o B. Kahuna o Mokaenui, Hana, Maui, he wahi paina lulu lau oliva aloha no kana hiwahiwa opio Kamaluohai, oiai, o kona la hanau ia ka piha pono ana o ka makahiki hookahi.
A ua kono ia na makamaka, na hoa'loha, a me ka poe a pau i pili i ka mea nona ka la hanau, na keiki papa o ka aina, a me na keonimana o ka makani Koholalele o Hana, Ua Lanihaahaa, e naue mai e lulu iho i na lau oliva na hua poepoe a ke aloha nui, ua hiki aku ka huina o na kenikeni i lulu ia ma ia la i ka $221.85, ua ai i na kohi kelekele a ka puukolu, oia ka puaa a me ka pipi i hoolako ia no ia la.
Ua nanea na hoa a hiki i na hora kupono oia paina hui aloha i hoomanao ia. Malaila no ko makou Lupe Kanawai apana oia o C. K. Kakani Esq. me ka Lunamakai Hon. J. K. Hanuna, a me na hoa'loha maikai o Denemaka, oia o A. Unna, me ka wahine, me na maka'loha he nui i hele mai, na Koolau, Hana nei, Kipahulu, a me Kaupo.
A ua hoi aku la kela mea keia mea me na haawina kaka puaa, a me ka io pipi, ua pau e na mea ai, a lawa ole ka lehulehu, no ka nui maoli o na kanaka i hele mai ma keia la, elua wale no hora o ka paina ana, ua hoi kekahi poe me kahi hoina, a o kekahi ua hoe nele. O ka pau no ia o ka walea ana, a hookuu ia aku ia me ka maluhia. Owau no me ka mahalo piha.
D. K. N. Paahao.
Makaenui, Hana Maui, Aug. 25, 1879.
He Puaa Hauna Oiaio
E Mr. Lunahooponopono, aloha oe:--
No kela mau hoa maluna ka'u olelo pokole. Ua pai ia a hoolaha ia ma ka Nupepa "Ko Hawaii Pae Aina" Buke II Helu 36, Sept. 6 1879 ua hui pu ia no ma ia Nupepa ka "Puaa Hauna Oiaio" o ke Kii Makana a ka Nupepa Kuokoa.
Ina hoi ha he Puaa hauna oiaio ia, heaha hoi ka mea o ke apau ino ana o kou lio i ka Hale Leia o Kailua? A heaha hoi ka mea o ka manaolana ana, o ka hiki mua ia a kou mua maka e ike ai?
Pehea, o ke Kii Makana io no a ka Nupepa Kuokoa ka Puaa Hauna oiaia? He Moolelo hauna oiaio ka paha ka moolelo o ka Moiwahine o Beritania?
Ina he hauna oiaio ka moolelo o Victoria ka moiwahine o Beritania, alaila, o kaua pu ilaila, a ina hoi aole pela, e like me ka'u lohe i Kona moolelo, alaila, he Pua aala oia no ke ao holookoa. A ina pela, alaila, o ke Kii Makana a ka Nupepa Kuokoa aole ia he puaa hauna oiaio, aole o ke kii ka hauna, aia iloko o ka naau ka hauna, no ka piha o ka naau i olelo ai ka waha – ua lawa.
Lihi Aekai.
Sept. 10,1879
Ka Poka Uwila o Haui Mill.
E ku ana a Kanaloa ma Kaauhuhu, Kohala, a hapai ae la ia i kekahi kapuahi puhi ko o ka wiliko o Kaauhuhu, nona ke kaumaha 900lbs, a kaupaona ia iho la maluna o kona poo, ua ike ia iho la 400lbs wale no kona kaumaha ia wa. Ehia mile ke kiekie o Kanaloa? A hoolei aku la ia i ua mea kaumaha la. O ka loa mai kahi ana e ku ana a hiki i kahi o ka mea kino, o ka 1/2 ia o kona kiekie. Ehia mile ka loa mai kona poo a hiki i kahi i waiho ai ka mea kino? A ina e huli pu o Kanaloa e like me ka laau i hui pu i ka makani, alaila, heaha ka loa o kahi a kona poo i hele ai a pili i ka honua?
Me ka lana o kuu manao aole e hala ke anahulu, a e ike koke ia no kona uwila ana ma ke aniani kilohi a me ka papa hoomanao o na hokuhele o na keiki puniu o kuu aina kulaiwi. O ka mea nana e hoike mai ka haina o kuu ninau, oia ka iwi o kuu mau iwi a me ka io o kuu mau io, a e lilo oia i hale kipa no'u.
J. W. H. Lionanohokuahiwi.
Kaauhuhu Plantation, Aug. 21, 1879.
Ko Waialua mea Hou.
Aug. 23, ku mai ka mokuahi Lehua ma ke awa o Waialua me kana mau malihini koikoi, oia keia, ka Moikane me ka Moiwahine, me kona mau kaikaina, ka Mea Kiekie Kelikolani, me ka Puuku, he wa pokole, ua haaleie mai la ka mokuahi Lehua, a huli hoi aku la me ka Moikane, a me ka Puuku no Honolulu.
Aug. 29, hiki mai ka Mea Hanohano ke Alii Pauahi.
Sept. 4, pm. hiki mai ka Moikane me ka His. Ex. Simon K. Kaai me kana wahine, me ka Puuku
Sept. 5, pii hou aku na 'lii i uka o Puukapu me ka lehulehu i ka honi ea, a ahiahi hoi mai
I na pule hope a Aug. ua pau ka helu ana o na Auhau o Waialua nei, malalo o W. L. Wilcox. Ke hoomau mai nei no ka wili ana o ke ko a Halstead a me Gordon, a ke wili pu ia aku nei na ko a ka mea Hanohano. Ke aneane mai nei e pau loa na haumana o Haleiwa i ka hoi mai. Ke pahola nei ka hana a ka mai Ulalii ia Waialua nei. Ke paa mai nei ko Waialua nei Hale Hookolokolo a o ka hale paahao koe, malalo o ke kamana Maluaikoo, he mai kahiko ia o Waialua nei, a kahi no a ola, nani wale. Ke lohe ia aku nei ke kani mau mai o ka pele o ka luakini Waipuolo, malalo o ka malama ana a E. S. Timoteo. aloha wale.
Sept. 4, ua poholo ke kuna Juanita ma na kuaau o Kawaihapai i ka wa e kiola ana i kona ukana, a no ka ikaika o ka aui ale, moku kona heleuma, o keia no ka moku kahiko o keia awa, a nana no ia lawe mai i ka makou mau wahi opala ukana, a me ha waiwai nui o ka poe waiwai. Aloha ino.
O ka wili ko o Paalaa, malalo o ka noho ona ana a C. F. Wolfe, ua paloke, a o ka aina, ua kuai ia ae nei e ka Luna Hooponopono Waiwai o ka Mea Hanohano Keelikolani no na $5,000. Ke lohe ia mai nei nae o ka hale noho o ka mea Kiekie ma Kamani, he hoowehi ana ae ia i ko Anahulu mau kapa, oiai, ua makmake ia paha kona wai luu poo. He oiaio no, i aloha ai no ko laila keiki ia wai, 4 no hale kuai, a ma ia mau hale no e pau ai ko Waialua mau pilikia, he emi no na mea kuai.
I keia mau pule, aohe hana a ka Lunakanawai Jno. Kaluhi, a nele no hoi na loio Jno. P. Kauwalu a me Henry N. Kahulu i kahi hauna ole.
I keia wa, elua no kula olelo Enelani ma Waialua nei, Haleiwa, malalo o Miss Mary E. Green a me St. Stephen's School malalo o ka noho kumu ana a A. Clark, malalo o ak Bihopa nui o Honolulu. 3 Kula Aupuni.
He emi ka wai o no mapuna, a he wai no na kahawai; ke hoomaka mai nei ka maloo o ke kula, a he pii loa ke kumukuai o ka pipi. 2 laikini kuai pipi, 1 laikini kuai awa
O keia paha kekahi o no mea ano nui i ike ia ma na papalina o Waialua nei i keia mau la. E aloha auanei.
Lae Kaena.
Waialua, Sept. 13, 1879.
Ahaaina Mare.-Ma Honomakau, Kohala Akau, ua malama ia he wahi paloa mare ma kahi o John Poe no John Kaiama, keiki o ka lai a Ehu me Miss Waihoioahu. Ua nui na mea ai i hoomakaukau ia a ua ai ka poe i hele ae a moana a ua hoi aku me ka maluhia.