Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIX, Number 1, 3 January 1880 — Na Kanawai o ke Ola Kino. Hoomakaukau ia Mamuli o ke Kauoha a ka Aha-olelo o 1878, ma o ko lakou Komite la ka Hon. W. M. Gibson, Hon. W. R. Castle, a me His Ex. J. M. Kapena. [ARTICLE]

Na Kanawai o ke Ola Kino. Hoomakaukau ia Mamuli o ke Kauoha a ka Ahaolelo o 1878, ma o ko lakou Komite la ka Hou. W. M. Gibson, Hou. W. R. Castle, a me His Ex. J. M. Kapeua.

Mokuna 11—Helu 32. No ka Lepera. Ua kapa na Hawaii 1 keia ulia poino nui o ko lakou lahui he Mai Pake; aka, aole he j mai no ka Pake wale no, e like hoi me ka mai ole ana no na Hawaii wale no, qo ka mea, un kau aUu oia maluna o na lahui kanaka a pau ; a oia ka weli o na lseraela, ka poe Helene, a me na lahui e ae o ke au kahiko ; e like me ko keia au mawaena o na Hawaii, Nowegini a me kahi mau lahui e i ae o'keia la. 0 na kuee aupuni a lahui paha, he mau ; kumu alako mau ia i ka poe naaupo ma ke ! kuhi ana aku i kekahi mai ino i ike ole ia mamua, mai kekahi lahui e e kipa inai ana ! ma o ko lakou mau mai iho. Pela ka lahui 1 Enelani i ke keneturiu umikumamaono, i ko ! lakou ike mua ana i na hana hoopeino a na mai kaokau ; ua kapa aku lakou o ke "Kao- ' kao Farani," a o ka "Mai Far«ni." Aka, e ! like me na mea i hai mua ia ma kekahi wahi o kein mau olelo ao, ma ka hookumu , ana o ka mai, aole i ka Farani wale iho no j me ka nele o Enelani, a oia, he oiaio maoli,! he poino huliamahi i ke ola kanaka e like j me ka lepera. | Nolaila, mai olelo ae e na Hawaii, na ka ; Puke ī lawe mai i keia mai he lepera a j komo iloko o keia paemoku; oiai, ke ike ; nei oukou, he kakaikahi loa o lakou ī knu ai j aku e keia mai—me he la, aole paha e loaa ■ ka Pake hookahi īloko o kela a me keia ha-1 nen Hawaii i loohia i ka leperu maloko o : keia aupuni. O na kauka lapaau akamai a i kamaaina | nui hoi ma ka lapaau ana, aole o lakou manao ua maopopo ke ano o keia mai. Ua

kapa aku lakou malalo o kekahi mau inoa. (Ja olelo lakou he ano—a he ike ole i ka eha ke ano; a ua kapa iho o ka lepera o ka ppe Helene ; aka, aole loa nae i loaa ia lakou I ka hoomaopopo ana i na kumu hoano e weliweli e hana iluna o ke kino kanaka, e like me ka make pu wale o ka ili; ka upehupehu hinuhinu o na papalina; na eha palapu ma* ea a puni ke kino; ke kolekole o na in pelapela; a me ka helelei ana o na iwi popopo— i kapaia he lepera. 0 ka mea hoino kiekie keia i ke kanaka, he mai pau ole i na akamai a pau, a he mea hoi nana e hookaawale mai i ke kanaka mai kona mau hoahanau a me kona ano; a he mea nana e hoouweuwe iaia, e like me ko ke kanaka uwe ana ma ka aina o Palestine i ka poe a pau e kaalo ae ana; "E hookaawale aku ! Ua hoinoino ia au ! Ua maemae ole au !" O oukou e na Hawaii Kristiano, ua heluhelu. maloko o ka Baibala, i ke ano o ka hoopai ia ana o kela hookuli nui a hoopunipuni lioi me ka lepera, e like Ja me ko Miriama ame ko Gehazi; a oiai aole no paha oukou e ike ana i kekahi ano hoopai o ia ano; aka, e hooiaio iho, o keia mui, he mea maopopo, ma kona mau hiona lehulehu, he hoopai e ukali ana mahope o na uhai īno mau ana, ma ka manao maoli ana a ma na ulia paha, o na kanawai o ke ola. Ina aia ke koko o ka mai ino iloko o kou koko, a ua hoopalaleha oe ia mea, e hana mau ana no ma ke kino i loohia i ka mai ino, o kou hoomakaukau ana ia i ke kahua e ulu ai ka lepera. ina oe e malama maikai ole i ke ola kino me ka hooponopono ole, a e noho ana iloko 0 ka hale i hoomalamalama kupono ole ia, a e hiamoe wale ana ma kahi kawau, me na moena polopolona, o kou haawi ana'ku no ia 1 ka poloai i ka mai lepera e kipa mai. Eka Lunahooponopono. Aloha oe;— He wahi mea haohao kai loaa mai ia'u, o no ka pohihihi, ke ninau aku nei au ia oe ka oiaio a me ka ole. Ma kekahi Sabati ī haia aku nei, ua komo aku au iloko o kekahi o ko kakou mau luakini, a e paipai ana ke kahunapule no na lulu dala luakini, mawaena o kana mau olelo eia kekahi, aole e pau ana ka mai fiva a hiki i ka wa e ku ai ko oukou hale hou, alnila pau, a o ka poe a pau e kokua ole ana i keia hale, e luku ia ana lakou e keia mai 0 ka poe kokua o lakou wale no ke pakele. A ma keia Sabati iho nei, ua hele hou au 1 ka pule, a ku hou mai ana ia makamaka kahunapule hookahi no, a kamailio mai la no ka mai e laha nei, ī mai la, mai hele oukou i na kauka haole e lapaau ai, aohe ola ilaila, o lakou wale no ke pomaikai, o ka oukou kii ana i ka laau haole, he hanui wale ana no ia i na kanaka, ua aho ke kii i ka lau nahelehele. E ka Lunahooponopono, pehea la kou manao i keia, e oluolu oe e hoomalamalama mai, oiai he kahu hanai keia, a he alakai no kanaka, aka ua kanalua au no keia alakai ana. Me ka mahalo. Ninau. Dek. 30, 1879. [5 ka makamaka, he wahi kanalua ko makou no na olelo ao e like <ne keia au e hoike mai nei. Aole hiki i ka poe maikai ke apo a hahai mamuli o ia mau alakai ana, i n ua minamina no hoi makou i ka aa ana 0 kekahi o ko kakou poe makamaka e alakai | e like me kau e olelo mai nei, i na he oiaio 1 kau, no ka mea. aole i ku i ka oiaio kela |ao ana. L. H.]