Ka Nupepa Kuokoa, Volume XX, Number 47, 19 November 1881 — Page 4

Page PDF (1.49 MB)

This text was transcribed by:  Rob Escuadro
This work is dedicated to:  ko'u kaikunane Mary Mae Kalei Bennett

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

KA NUPEPA

Kuoko me ke Au Okoa

I HUILA.

 

No ka Makahiki. $2.  Eono Mahina. $1.

Dala Kuike ka Rula.

 

POAONO, NOVEMABA 19, 1881.

 

HOIKE KULA O HALEIWA.

 

     E hoike ana ke Kula hanai o Waialua i ka la 5 o Ianuari 1882, oie no ka Poaha, ho ike hapa maahiki, he hoike la a he hoike po.  Nolaila e na makamaka, e hui nui kakoo ma ia la a ma ia po, a e ike pono i na hana a na haumana o Haleiwa e hana ana.

     E hele nui mai na makua, a e hookau lakou a pau i ko lakou mau aie ma ke kula, no ka mea, e hookuu ia ana na haumana a pau a e hoi ana na kumu a pau.  E hoopau a ana ke kula.

                                                                                                                                    Mary E Green.

 

LET THE LOWER LIGHT BE BURNING.

Gospel Hynns, No 65.

 

1

He mau lama no kakou la,

He mau lama nui no,

Iesu no me na baibala.

Oia no na lama mau.

 

Cho.       He mau lama e kekahu,

Oia hoi na hoahanau.

E hoike i ka lama

Ma na wahi no a pau.

 

2

He mau lama no na kula.

O na kula Sabati.

E hoike i ka lama

No na ui auwana nei.

 

Cho.       He mau lama, &c.

 

3

Nui na ohua pouli

Maanei a mai o a o,

Ike ole, mai poina,

Kau i lama no lakou.

 

Cho.       He mau lama, &c.

 

4

Ku, ku, ku a kau iluna

I na lama hoahanau.

Ma na puu, ma na awawa,

Kuhi i ke ola mau.

 

Cho.       He mau lama, &c.

      

                                                                                                                                                            HAWAII.

 

Haawina Kula Sabati.

HELU 10, SABATI, DEK 4, 1881.

 

KUMUHANA.

Balaama.  Pauku Baibala.  Nahelu

24; 10 - 19.

     10  Ua hoaia ka inaina o Balaka ia Balaama, a pai pu na lima on a, i mai la o Balaka ia Balama, Ua kii aku no wau ia oe no ka hoino aku i kuu poe enemi, aia hoi, eia ke kolu o kou hoomaikai wale ana aku.

     11  Nolaila, e holo aku oe i kou wahi, i manao iho la au e hoohanohano loa aku ia oe, aka hoi, o Iehova kai keakea mai ia oe loaa ole ai ka hanohano.

     12  Olelo mai la o Balaama ia Balaka Aole anei au i olelo aku i ka poe elele au hoouna ai io'u la, i ka i ana aku,

     13  Ina e haawi mai o Balaka i ke kala a me ke gula a piha kona hale, ina aole hiki ia-u ke hoohala i ka olelo a Iehova, e hana i ka maikai, aole hoi i ka hewa ma kuu ma nao ih, o ka Iehova e olelo mai ai, oia ka'u e hai aku ai?

     14  Ano hoi, ke hoi aku nei au i ko'u poe kanaka, ea, e hai e aku no au ia oe i ka mea a keia poe kanaka e hana mai ai i kou poe kanaka i na la mahope.

     15  Hapai ae la ia i kana olelo nane, i aku la,

O ka wanana a Balaama ke keiki a Beora, Ka wanana a ke kanaka i hookaakaaia'e kona maka,

     16  Ka wanana a ka mea i lohe i ka olelo a ke Akua,

A ka mea ike i ka mea ikea o ka Mea kiekie A ka mea nana i ka mea ikea o ka Mea mana loa,

E moe iho ana, a e kaakaa ana kona mau maka:

     17  E ike auanei au ia ia , aole hoi ano, E nana auanei au ia ia, aole hoi e kokoke:  E puka mai auanei he Hoku mai o Iakoba mai,

E ku mai ana no hoi he kookoo mai o Isera ela mai;

A e luku aku no ia i na kihi o Moaba,

A e pepehi iho ia i na keiki hoohaunaele a pau.

     18  E lilo o Edoma i wahi e hoho ai, A e lilo o Seira i wahi e noho ai no kona poe enemi:

A e hana ikaika no o ka Isaraela.

     19  Na Iakoba e puka mai auanei ka mea e alii ana,

A e luku iho oia i ke koena o ke kulanakau hale.

Pauku Gula, lak 1 ; 8, hoopaa

Manao nui, ka noho hemolele ka mea e pono ai, aole ka waiwai me ke akamai.

Mele,

Pule,

Ke wehewehe a Ninau ana.

     Aia na Iseraela ma na papu o Maoba ma ka hikina o Ioredane, e kupono ana ia Ieriko ma ka aoao komohana; kokoke loa i Kanaana.

     Hoomau nae lakou i ko lakou nanea ana i ka hema a kokoke i ke kaiu'a.  alaila huli lakou a hele i ka akau ma ka hikina o na mauna o Edome a i ka a na o Moaba ma ka hikina o ke kaimake.

     Hele lakou i ka hikina ae i ka aina e pili ana ia Ioredane me Ieriko ma kela aoao.

     Ilaila ko lakou kaua ana me na Amora e noho ana mawaena o na kahawai o Arenona ma Iabeboka.  a pepehi ia o Oga ke lii o Basana, ka aina e moe ana mai Iabeboka a mauna Heremona.

     Balaama, he kaula ia no Petora ma Merepotamia ma ka muliwai o Euperate, he kaula ike oia i ke Akua.  a he kaula oiaio paha oia mamua, aka, no ka lilo ana i ka makee waiwai, hana oia e like me na kaula kilo, kaula anaana, mohai i na mohai, me ka makemake e hooko i ka makemake o Balaka ke lii o Moaba.

     Aia no na Iseraela a lehulehu loa ma ka aina o Balaka, makau loa Balaka ia lakou no kona ike ana, au kokua ke Akua ia lakou.

     Nolaila, kii aku oia i keia kaula ia Balaa ma e hele mai a pule anaana i na Iseraela i pau lakou i ka make, ua ae Balaka e maka na ia Balaama i ke gula a nui loa, aole ae koke Balaama.

     Kali oia a ninau i ke Akua, hoole ke Akua, aole make e hele, kii hou ia me ka hoomahuahua ia o ka makana gula, ninau hou oia i ke Akua, me he la, aole oia e hele ke hoole ke Akua, aka o kona makemake no e hele i loaa ka waiwai a nui.

     Olelo ke Akua, o hele, aka, o ka olelo A'u e hai aku ai ia oe oia kau e hana ai.

 

     Ka hele no ia ona, hoao no oia e hoomainoino i na Iseraela e hana i ka mea e make ai lakou.

     Aka, iaia i makaukau ai e hoopuka i na olelo hoino, aole hiki, hoopuka i na olelo hoo maikai wale no, pela a pau na hoao eha paha, ukiuki Balaka a hoopau iaia, ko ole kona makemake.

     Mahope iho alakai hewa Balaama i na Iseraela iloko o ka moekolohe a make oia ilo ko o kekahi kaua.

     Mok 24, p 10, 11, owai Balaka, owai kona aina, aia ia mahea?

     Owai Balaama, nohea mai?

     Mahea Melepotamia?

     No ke aha i kii aku ai Balaka ia Balaama?

     No ke aha i huhu loa ai Balaka ia Balaama, a kena oia iaia e aha?

     Manao oia e aha ia Balaama ina ua hooko oia i kona makemake, nawai i keakea i ka hooko ana?

     Ina na Iehova i keakea, pono anei keia huhu o Balaka ia Balaama?

     P 11 - 14, pehea Balaama i pane aku ai ia Balaka?  Ua maikai no ia pane, oiai no, aole hiki i ke kanaka ke hana, a ke olelo i kekahi mea ke keakea ke Akua, mana ole na puu dala, na puu gula, aole hiki ke hoololi manao o ke Akua.

     Heaha na olelo hope a Balaama ia Balaka?

     P 15 - 16 he mau wanana oiaio keia a Balaama i boopuka ai, na ke Akua mai.

     Heluhelu like mai i na p 15 - 16.

     P 17 - 19 me he la, uluhia Balaama i ka uhane, me he hihio keia ike ana, me he la aia ma kona alo kekahi mea e hiki mai ana.

     He wanana no ka Mesia Iesu ka Hoku me ke kookoo e puka mai ana,

     He mau hoailona Moaba, Edoma, Seira, no na enemi, na Iesu e hoopuehu aku i na enemi.

Na ninau i o Ianei.

     Na kane, hai mai i na kaua elua, ke kaua o ka Iseraela me Sihona, me ke kumu, me ka hopem me ke kaua me Oga, ke kumu me ka hope, a lilo ko laua mau aina mahope ia wai?

     Owai kekahi alii i makau loa i na Iseraela?  A kii aku Balaka ia wai, e hele mai e hoino i na Iseraela?

     Na wahine, heaha ke ano mua o Balaama, heaha kona ano mahope iho, heaha ke kumu o kona makemake e hele e hoino i na Iseraela?

     2 Pet 2; 16, ka makee waiwai ea, nawai i ao iaia ma ke alanui?

     Ua loaa anei ka waiwai me ka hanohano?

     No ke aha ka loaa ole?

     Owai na kaula Hawaii mamua i hoohalike me Balaama?

     Na kahunapule anaana ea.

     Ua pau anei ia poe i keia wa?

     No ke aha ka hiki ole ia Balaama e hoopuka i na olelo hoino

     Na ui me na keiki, nawai i hana ka waha me ke alelo?  I mea aha?

     Pono anei ke hoopuka i na olelo hoino, hailiili, kuamuamu, hoomaewaewa?  Pono anei ke hoino i ka poe pono, a i ke Akua, a i na kanaka?

     Heaha ka oukou mau huaolelo i kela la, i keia la?

Ke kula a pau.

     Heaha ka mea mana ma ka hoowalewale ana?  Ke dala, ka waiwai kipe.

     Heaha ka hope ke ae ia hoowalewale ana?

     Pomaikai anei Iuda Isekariota no kona ae ia mau apana dala he 30 no ke kumakaia ana ia Iesu?

     Ma ke aha e maopopo ai ke kaula oiaio?  Maikai i na wawana a Balaama, heaha nae kona hope?

     Pela kekahi poe, maikai ka lakou mau olelo, he mau olelo pale, mau olelo baibala.

     Aka, make lakou no ka hana ole e like me ka lakou ao ana.

     Mele,

     Pule,

     Haawina no Dek 11.  Kan 32; 44 - 52

 

HE LETA MAI HILO MAI

     I nehinei Nov 2 ua malama ia he wahi paina ma ke rumi kula nei a mahope ino ua hoihoi ia ma ko laua hale ponoi, au hoonani ia o loko o ko laua rumi me na wehi o ka wao, ua nui na makamaka haole i hele mai e ike i na mare gula, he mau poems i hakuia me ka maikai na T Coan, E Baker, Dr Wetmore e na ka makoa Lyons o Waimea ae kekahi mau poems.

     Ua kau ia maluna ae o ko laua wahi e noho ana keia mau huaolelo   1831  DBL   SJL  1881.

     Ua mare ia laua Nov 2 1831, a hiki iloko o ka la 2 o Nov nei 1881, o ka piha ana hoi ia o na makahiki he 50.

     Iloko o ka wa e nanea ana na haumana a me na makamakka, ua hele like ae la kana mau moopuna, a kunou like aku la imua o laua, ua malama ia he wahi mau mea ai ma ma, ua haawi ia aku iwaena o na kanaka a me na haole, he mea haohao nae ia imua o laua keia wahi paina i hana malu ia a me ka makana.

     Eia ka ka makua Lyman i pane mai ai, aole au i manao e hookupu mai ana ka'u mau keiki ia u, oia na haumana o ke kula, i ka wa i wale ia mai ai ka makana a waiho iluna o ke pakaukau, ua ku mai o Nawahi ma ka aoao o na haumana, 'ua haawi mai kau mau keiki i komo mua ai iloko o ke ku la i ko lakou aloha no olua na makua i haawi ai i ka ike ia lakou, a i hoike no ko lakou aloha ia olua, ua haawi mai lakou i keia makana, dala, ma o'u nei a e lawe aku olua.'

     Eia ka ka makua Lyman mau pane, 'e haawi aku oe i ko maua aloha nui ia lakou na haumana o keia kula, aole au i manao e hookupu mai ana lakou ia maua, aka na ke Akua i malama ahonui mai, au hooikaika maua i ke ao ana ia lakou, i poe kokua nui i ke aupuni, a i poe malama maluhia hoi i na kanawai o ke aupuni' a he nui aku na olelo hoalohaloha a ka makua.

                                                                                                                                                                                    K Kealakaula.

 

Nuhou o ko na Aina e!

     Ua make mai nei kekahi haole kaulana o Kapalakiko o John J Williams kona inoa, he kamaaina oia no Kapalakiko no 50 makahiki a iloko o ia manawa loihi ua lawelawe oia i ka oihana loio me ka uleu a me ka ma halo nui ia.

     Ua hoala ia kekahi hui ma Rusia a o ka lakou rula i hana ai mawaena o lakou penei:

     Ua hoohiki lakou aole e komo i na lole i hana ia ma kekahi mau aina e aku, a o na lole wale no i hana ia ma Rusia ko lakou e komo ai, aole e hoolimalima ia na kanaka o na aina e i mau kanaka hana no lakou, aka o kanaka wale no o Rusia.

     Ma na hale paina wale no o Rusia lakou e paina ai a me ko lakou hoopilipili ole a hoolauna ole paha me kekahi kanaka o na aina e aku.

     He keu ka hoi keia a ka poe apiki, pehea la, ina e nele loa ana o Rusia i keia mau mea, ea pilikia paha ua hui nei?

     Ua hana o M De Lesseps he rula paa nona no kona kaahela ana penei:

     Aole oia e lawe a nui ka lole aole no hoi ona lawe pahu lole.  Elua wale no on a lole e lawe ai he palemai no luna me lalo, hookahi paa kakini me hookahi hainaka.

     O ka palule ana e komo ai a lepo au kiola ia a kuai hou he palule hou, o kona kuka me ka lolewawae ana e komo ana i na e lepo ua pau i ke kiola ia a kuai hou'ku ua paa lole hou ma na hale kuai.  Ua olelo oli he hana nui ka lawe i ka pahu lole.

     He eheu ko ka poe waiwai wahi a ka poe kahiko.  Ua ike anei kekahi poe i ko lakou wahi e lele mau nei?  Eia lakou ke lele nei pela ka hai ia mai ia'u.

     I na wahi hou, kahi e waiho nei na waiwai.

     Iloko o ka 1492 a hiki i ka 1494, ua pau loa na iudaio i ke kipaku ia mai Sepania Potugala a me Farani, i ka 12390 ua pau na iudaio i ke kipakuia mai Enelani mai me ka heluna nui a aole e ae hou ia lakou e hehi hou i na lepo o Enelani no 370 makahiki i hala ae nei a na Cromwell i hoihoi hou ia lakou.

     O ka Sepania hana i keia, oia no kona ae hou ana e komo nui aku na iudaio me ka heluna nui ma kona mau palena, o keia hana aole i ike ia ko Sepania manao no ka mea ua hoino loa o Sepania i na iudaio.

     Eia ma Kaleponi kekahi hui o na kanaka Hawaii e eli ana i ke gula, ua loaa ia lakou kekahi papaku pohaku ma kekahi lua hou i ehia e lakou eia ke eliia nei ke gula, ua manao ia e loaa mai ana na gula iloko o na pule hana elua mai ka 200 a hiki i ka 300 au neki a ka pule.

     Ua hoike ia ae he lono e pili ana no ka hoomaka ia ana o ke puali o Panama e eli ia e M De Lesseps.

     O ka loihi o na mile i eli ia mai Aspinawala a i Panama he 46, he 2 mea eli i keia wa aka aole i hoomaka loa ia na hana a kekali ia nei kekahi mau mea hana mai Farani a me Belegiuma, he 1200 kanaka hana i keia wa a ina e hoomaka ana ka hana, e piha ana ka 8,000, ke kukulu ia nei na hale noho na hale hana a me kekahi halemai no 400 kanaka.

     O ka uku o ke kanaka ao hou he 1 dala o ka la me 60 keneta, o ka oihi o ka manawa i hana ia ai ka olelo aelike no ka eli ana he 10 makahiki, aka ua manao ka mea nana e hoolala nei na hana e pau ana no iloko o na makahiki 6.

     O ka hohonu o ua auwai eli nei he 36 kapuni hohena a me 600 kapuni ke akea, a he akea kupe o @ no kekahi moku nui e @ ai a puka ma keia @ me ka loaa ole a kekahi uha.

 

     Ka mai luna ma Siberia.

     O ka mai luku i laha ai ma Siberia mawaena o na holoholona a he lehulehu o lakou kai loko ia. eia ke haa nei ma Rusia mawaena o na holoholona a me na kanaka ua olelo ia ma e loaa kekahi lo i keia ano mai o ka manawa iho lano ia e make loa ai.

     Aole keia he mai e laha wale ana iwaena o na kanaka, aka i na e hoomaemae ole ia kahi i waiho ai o ka holoholona make, e pii koke no na ea ino a e lilo na ea maikai o ke kanaka e h@ mau ai he mau ea kupono ole a oia ke kumu e poino ai na kanaka.

     Aka, ke makemake loa nei na makai no keia mai luku holoholona no ka mea, ina e ike ka mea hanai holoholona ua make kekahi o kena mau lio a pipi paha.  alaila kii koke aku la oia i ka ili e lole a ka ulai.

     I ka wa e maloo ai ka ili na pua loa iho la ka ea ino o ua mai nei a i ka wa e hoolilo ia ai ua ili la, ua laha koke aku la ua mai nei iwaena o ka ohana o ka ona hou, ua nui loa na ili o keia ano i kuai ia a ua nui loa ka laha ana o au mai nei.

     ma ke kulanakauhale o Novogorod, kahi i laha n i ai o keia mai iwaena o na kanaka.  Ua kai huakai lakou ma na alanui me na hae me ke kii o Marie a me ka himeni ana me ko lakou manao oia ke kumu e pau ai ua mai nei, aka ua nui ko lakou kuhihewa a oia hana a lakou he hana ia e hoolaha loa aku ana i ka anoano o ia mai iwaena o na kanaka a me na holoholona.

     Ke imi nui nei na kauka akamai i ke ano o keia mai a me ke ano e hoopaa ai ka laha aa iwaena o na kanaka ame na holoholona oiai ke nui loa nei ka pioloke a me ka makau o na kanaka.

     He 16 ka huina nui o ka poe kipi Nihila i hopu ia a e hookolokolo ia ana i ka pule hope o keia mahina.

     He hookahi wahine i hopu hou ia mai nei e na makai i komo i ke kapa o ke kane a i loaa aku no hoi he mau palapala ma kona kino mei kekahi hui malu Nihila.

Hoehu hoohaunaele hou na Makaainana o Irelani.

     Ua hoie ae ka nupepa Herald i na hiona oehuehu hanaele ma Irelani penei:

     He haunaele nui kai ike ia ma ke kulana kauhale o Limerick, ua hoouna ia mai he puali koa mai ke kulanakauhale mai o Duberina e hoomalu a e hoopau hoi i ka aha halawai a na makaainana no ka noonoo ana i ka mea e hana aku ai no Parnell a me kekahi poe e ae i hoopaa ia ma ka hale paahao.

     Ua kahaha na makaainana i keia hana, o ke kahua ia no na puali koa a me na mai he 200.

     He heluna nui o na kanaka i hiki ae ma keia kahua e hoolohe ai no na haiolelo, aka ua hoohoko ia ko lakou manao, ma keia hoohoka ia ana o ka manao o na kanaka a me na hui o ka poe hoohaunaele, ua ala like mai la lakou me na manao huhu a hoehu ae la he mau hana hoohaunaele.

     Oiai na puali koa a me na makai e hoi ana no ko lakou mau wahi ponoi, ua hoonou ia mai lo no makai i ka pohaku a me ka hoopuka ia mai o kekahi olelo pelapela, au kahea koke ia ka puali koa e ku a e hoomakaukau no ka pale ana aku i na hana hoohaunaele, ua kauoha koke ia na makai e hookaawale aku i na hui hoohaunaele a au kaawale iki ke alanui.

     I keia wa he 600 ka huina nui o na koa a me na makai ma ke alanui, i keia wa ua lele mai la au hui hoohaunaele nei maluna o na puali koa a me na makai me ka hoonou ana i na pohaku, ua kauoha hou ia na makai e hookaawale hou i ua hui hoohaunaele nei me na pahi aka he ole ka makau ia mai a lele hou mai la lakou maluna o na makai me na koa e hoonou ana i na pohaku a me ka uhau ana i na laau, no keia lele ma kawalu mai o au poe nei, ua kauoha ia na koa me na makai e holo me ka mama loa no ka halekoa i pakele ai ma na pohaku me na laau e lele makawalu ana maluna o lakou Eia na makai a me na koa e  holo nui nei i pakele, ea na hui hoohaunaele ke alualu aku nei mahope e paki ana i na pohaku a me na laau, ke noke nai i ka uwa a hiki i ko lakou komo ana iloko o ka halekoa.  Ua hoopuni koke ia ka halekoa e keia poe a noke nui aku la i ka hoonou i na pohaku iloko o ka halekoa, a ua oleloia ua kohu pakaua na pohaku i ka lele makawalu iloko o ka halekoa.  Oiai ua poe nei e noke nei i na pohaku, ua hoounaia mai la ka pualikaua lio e hoopueha aku i keia poe hoohaunaele, a i ka wa i ike mai ai keia poe, ua pau aku la lakou i ka holo, o kela a me keia i kahi e pakele ai ma na hehiku ana a na kapuai o na lio.

     Na Hui Hoohaunaele ma ke kulanakauhale o Dubelina a me kekahi mau wahi e ae.

     Ua mahuahua na hana hoohaunaele a keia poe, no ia mea ua emi mai na makai a hiki i ka uwapo o Carlisle mahope o ko lakou alualu ana i ua poe hoohaunaele nei.  He heluna nui o au poe hoohaunaele nei he 1000 a oi kai alualu aku i kekahi heluna nui o na makai mai ke alanui Abbey a hiki i ke alanui Pohaku kahi i ku ai ko lakou halekoa, a pakele aku la lakou mai na pohaku e lele aku ana maluna o lakou.  Ua hiki aku keia poe a ka halepai o ka nupepa "Time" o ke kulanakauhale, a pau aku la na pukaaniani a me kekahi wahi e ae i ka wawahiia.  Ua puka hou mai na makai me ka heluna nui a pau aku la ua poe nei a me kekahi poe e ae i kokua i ua hana nei i ka naholo.

    

 

Dr. E. H. THACHER.

KAUKA HUKI NIHO

     AIA @ @ @ @ @ @ @ @ @ @@@@@@@@ @   @@ @@@@@@@@ @ @@ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @

     UAa oaa hou a ekahi mea huki aniho a  o ke oe a mekemake ana e h@ @ @ @ @ @ @

Honolul, Dec @ 1880       @ @

 

J. B KAOHI.

LOIO A KOKUA MA KE KANAWAI.

     IMUA a na Aha Hookolokolo a pau ma ka Mokupuni o Hawaii a mua hoi o na Aha Hoomalu a Apana a pu o ke keia Aupuni.  E loaa no au ma Kohala Aau Hawaii.

988   @

 

J. W. M. POOHEA.

He Loio a he Kokua ma ke Kanawai.

     NO NA Kanaka a pau imua o na Aha Apana a pau, a me na Aha Hoomalu o na Aaa Hookolokolo Kaapuni a pau o keia Aupuni.  a imua o ka Lanakanawai Kaapuni o ke Apana II ma ke Keena ma Molokai no na makahiki elua. a he Agena Hooiaio Palapala Kepa no hoi ua ia Apana.  E hookeia aku no na @ o ko ouk@ a @ makemake me ka @.  E loaa no au ma Kala@ @ @.  a i ole ia, ma na wahi e halawai ai.

     Ke hoie akea aku nei au i ka lehulehu, ua wehe au i ko'u hoopaa ana he Loio no ka Hui Mahea e Moanui, Molokai, a e lawelawe no au i ka'u Oihana no ka pono o ka lehulehu mai o a o.  E ike ia'u, e hea mai e kokua i na pilikia pili Kanawai Mai moohua a kaina na maka @.

1004   6m

 

JAMES M. MONSARRAT.

{MAUNAKEA.}

Loio a he Kokua ma ke Kanawai

     IMUA O NA AHA HOOKOLOKOLO A PAU o keia Aupuni.  E lawelawe ana no hoi ma na hana pili i ka hooponopono waiwai, me ka imi ana i na palapala Sila Aina.  ka hana ana i na Palapala Kuai.  Hoolimalima a me ka hoaie dala ana.  A HE LUNA HOOIAIO ALAPALA.

     Keena hana helu 9 alanui Kaahumanu.

Jan. 3, 1880.       944   lv

 

UA MAKEMAKE IA

NA ILI BIPI,

NA KIWI BIPI,

NA IWI BIPI,

     E haawi ia no ke kumukuai kiekie o ko kakou makeke nei e

                                                                                                                        H. Hackfeld & Co.

Honolulu, Mei 22, 1880.       964   ly

 

ALOHA!  ALOHA!!

     I O'U MAU MAKAMAKA PONOI A ME na makamaka o ke One Oiwi, e hoomanao i keia maluna ae Oiai, ke hoike aku nei au imua o oukou, ua hoonee ae nei au ko'u wahi hana mai ko'u kahua mua i kamaaina ia oukou, a ka Helu 70 Alanui Moiwahine, e pili pu ala me ko Hackfeld & Co halekuai, malaila au e hoomakaukau nei e hana i na ano hana a pau e piii ana i ke Kaa a me ke kapili ana i na kapuai hao o na lio me ka maikai a me ka maiau.  A ke hoiaio aku nei au, o ka poe a pau e lawe mai ana i ka lakou mau hana ma ko'u hale hana, e ike no lakou ua kaulike ko lakou manao me ka'u mea i hana ai, a i oi aku ka emi mai kekahi mau hale hana e ae o ke kulanakauhale nei.

     Aole au i lawe mai i na lima hana o ka papa elua, aka, o na lima hana o ka papa ekahi, a o lakou ka poe nana e lawelawe nei i na hana ma na lala a pau o ka'u oihana.

     E hele mai hookahi, e hele mai no a pau.  E hookoia no na hana me ka maikai, maiau a me ka holopono.  E hele nui mai.

1021   tf                                                                                                                                             G. WEST.

 

     He Nni Anei Kou Makemake i na MEKINI UMUHUMU LOLE!  Ina pela, alaila, e kipa mai no ma ka Halekuai o KAKELA & KUKE, A malaila oukou e ike ai a makaikai i na ano MEKINI a WHEEELER a me WILSON mai ke $40 a hiki i ke $50 ke kumukuai o ka mea hookahi.  NA MEKINI A SINGER, ma ke $50 pakahi, me ke ano MEKINI a WILCOX me GIBBS, ma ke $30 hiki i ke $49 ke kumukuai.  I mea e pau ai o oukou kanalua e na Makamaka no ae k pono o keia mau Mekini, e naue mai no me ke kuihe ole, a e ike no oukou iho

628   tf

 

PAPA1  PAPA1

- NO -

ALLEN & ROBINSON

UA WEHE AE NEI MAUA I

PA KUAI PAPA

- MA -

KA UWAPO O PAKAKA

Na Papa Ulaula o na ano a pau.

Na Papa Paina o na ano a pau.

Na Pili Hale Ulaula.

Na Pili Hale Keokeo.

Na Pepa Hoonani Hale,

Na Pepa Molina.

Na Pena a me na Aila Pena!

NA KUI O NA ANO A PAU.

NA PANI PUKA a me

N PANI PUKA ANIANI.

NA PANI PUKA a me

NA OLEPELEPE.

NA LAKO KUKULU HALE

O NA ANO A PAU!

E KUAIIA MA KE

KE KUMUKUAI HAAHAA LOA

O keia Makeke.

ALLEN & ROBINSON

Honolulu @ @       @ @

 

LOLE MAKEPONO

Ke Kuike.

E LOAA NO IA MA KAHI O

KAKELA ME KUKE!

- E LAA NA -

Ahinahina, Kalakoa, Keokeo, Leponalo, Pena, Aila, Aniani.

NA MEA PIULA!

KOPA.  AILA HONUA.

AILA HOOMALOO

Kui Kakia, Pakeke

Tabu, Kaula, Noho Lio,

Hulu Palaki, na Pulumi.

- A HE -

AGENA NO HOI NO NA MOKUPUNI O HAWAII NEI NO NA

Lainakini-nao,

Lainakini Maoli.

Palule Kalakoa,

Alapia, Kelepa, Kilika.

 

Na lole kupono i ka wawae,

Palule Huluhulu.

Na Lole Huluhulu,

Na Lole no ka hoohehelo ana

Lipini, Lihilihi, &c.

 

LIPINE, LIHILIHI, &c.

- A ME NA -

Mikini Humuhumu MakeponoLoa!

- A HE -

MAU MEA AI KAHI

Ka Palaoa, Kopaa.

Raiki, Pia, Hoohu.

Paakai, Huaala,

Pia Kulina, &c

A he Laau Lapaau Kaulana Loa

A DR. JAYNES.

Laau Kunu.

Laau Hoomaemae Koko,

Laau Hoopau Naio,

Penikila, Huaale.

A ME NA LAAU HAMO, A PELA 'KU

 

840   tf

 

PAPA, PAPA

AIA MA KAHI O

LEWERS & COOKE!

(O LUI MA.)

MA KE KAHUA KAHIKO MA

Alanui Papu a me Moi

E LOAA AI NA

Papa Nouaiki

o kela a me keia ano.

Na Papa Nani a Paa no ke Kukulu

ana i na Hale!

Na Pani Puka, Na Puka Aniani,

Na Olepelepe, Na Pou, Na O-a,

Na Papa Hele, Na Papa Ku,

A me na Papa Moe nui loa

NA PILI OKA HALE

O NA ANO A PAU.

Na Pepa Hoonani, Na Pena o na Wai a pau,

Na Kui mai ke Nui a ka Makalii,

Na Ami Puka, Na Ami Puka Aniani

 

Na Ami o na ano a pau,

Na Aila Pena, o kela me keia ano

Na Aila Hoomaloo, he lehulehu wale.

Na Aila e ae o na ano a pau.

HA WAIVANIKI

- A ME NA -

WAI HOOHINUHINU NANI!

o na ano a pau loa.

NA BALAKI ANO NUI WALE

A ke hai ia aku nei ka lono i na makamaka

pau, ua makaukau keia mau makamaka

o oukou e hoolawa aku ma

na mea a pau e pili ana,

ma kalaua oihana

- NO KA -

UKU HAAHAA LOA!

E like me ka mea e holo ana mawaena o

LAUA a me ka MEA KUAI.

E hele mai! E na Makamaka!

A e lawa no hoi ko oukou makemake

me ka oluolu a me ka maikai!

 

845   tf