Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXI, Number 12, 25 March 1882 — E Kokua anei ka Ahaolelo i ka Lahui? [ARTICLE]

E Kokua anei ka Ahaolelo i ka Lahui?

Ua hiki m.ii Ua manaw.i e hai>w>>i pu ai keia lahuikanakn he alo a he alo me ka ninau no Ua Waiona. E hoohaiki ia anei nn waiona, n e hookuu aUea ia anei ? Oia keknhi o na nina nui imua o kaUou i keia mau U, a e waiho ia ana keia ninau imua o ka Ahiiolelo o keia makahiki. Ma ka aono he-i aoanei Inkou e hooholu »i ? Ui mnopopo nn poino i loaa mai i kn lah«»i a me ka aina ma o ka Waionn iloko o nii kau i hnla. Mai ke au mai o Liholiho [Kam«hameha ll.] a hiki i keia la ua luku ia he pee maikai iwaena o n» 'lii a me na miUuiimnna o ka nina. O ka iknika keia o ka waiona me ka paa no nae o kona mau wauae i ke kupee ia e ke K-inawai. Ina lei" kt ikaiku o ka waiona mnlalo o k» paa nna o ko Kanawai, he mea e auanei ka weliweli o kona luku ana ke wehe la kt* Kanawai n kuu akea īa ua waiona nei. Ina ī hoonoa ia ka rama i ke au la Knmehameha 111., pehea la ka lahui i keia wa ? Loaa anei k6 la Uuhna inaikni e noho nei ? Ke olelo nei kekahi poe he kanawai ka« ; paknhi ke kanawai e waiho nei, e papa ana j i ke kuai an>i i na waioni me n-i leanaka m ioli. Mahea la ke knpnkahi nna ? E'a, iiia ka hookapuia o ka rama ī kanaka maoli, | aole nae hookapu ia i na haole. A pehea j u.i kaumaha anei, a poine anei m kanaki | mamuli o keia kanawai ? A.-le, ua maopopo 1 loa, nole. In.i ua ano like ole ka pili o ke j kanawai, alaila ua hoano like ole f n i inea e ' ponmikai ai na kanaka Hawaii, a i pakele laknu i ka make o ka waiona. Nawai i ha- | na keia kanawa» ? Na na 'lii a me na mai kaainana o Hawaii. No ke aha la i hanaia | e lakou keia kanawai ? No ka makemake anei e hoonaukiuki, a hoohaahaa, a hoopoino i ko lakou lahui ponoi 7 Ke maono nei ; makou nole pela; aka oa īke lnkou ina aole i,e hoopaaia keia enemi o ke o!a lahui [wai- , ona] e luku nui ia ana e ia na kanak,». a ua hanaia ke kanawai i inea kokua i ka lahui ma ka imi ana i ke 010, i mea e oi aku ai ka 'kaika o kanaka ma ka innlama ana ia hkou iho. Pono ia, o ke ano no ia o ke A'ipum, ine he malfua |a e kokua «na i ka p#e nawaliwali. Pela no kekahi kanawai a waiho nei. Oia ke kaoawai e papa ana i na

kanaka Hawaii maoli, aole lakoo e holo i na ainu e ke loa ) «.le aku ka paliip.--la ae inai lium ii'wu k kiaainn. E naiHi ika P,-.uku oka Mokuna oke Kanaw.ii Kiv la. Aole pela n* h »o)p, he hiki >a lakou ko hoio e iike me ko Inkou makeinnke. Aka, Hole i iohe ia na hoohalahah nna no keia kan»wa> ina «e «n» he p'li kip.ikihi. Ina i mnkee nui ia ke ano pili lauln o na kanawai. no ke aln U i hooh ilaiiala ole ia keia kanawai ? Me he niea la, aole o ke kanawai kai makee ia, aka ua ake nui la na waiona e inu, nolaila irni ia i me» e hewa ai ke k.in^wau Aole i pau ko makou manao no keM.