Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIII, Number 7, 16 February 1884 — OWAU A ME IA: A I OLE OIA NO ANEI? [ARTICLE]

OWAU A ME IA: A I OLE OIA NO ANEI?

.. i IKA [»au ana o keia m:\ti kamailio ' ana a maua me Taircln ? ua !'.«>< ■ aku ia au ma ko'u rumi me na noonoo; ana i hookupikipikioia. Ua hoino iho la au ia'u iho no ka liio ana i mea hoolauuiliia nia ka noonoo nui loa ana no ke ola o keia kanaka hookahi —he kanaka hoi na'u i manao ilio, oiai eia maua iloko o keia {>oai hui hookahi, he mea hoopahaohao loa īa'u, a i kekahi poe e aku hoi, he kanaka ī piha i ka naauno ame ka noeau wale no» me ko lakou ike ole iho he kanaka keia i kue loa kona kulana mai ko kakou mau kulana aku. Iloko oka nui loa o na hoano e la ana o ko'u mau noonoo e pili ana nona, ua ike iho la au ia'u iho i kekahi manawa e aloha ana iaia me he io ponoi la, a i kekahi manawa hoi me he enemi ino loa la no'u, me lie la e hoike ia mai ana ia'u iioko o ko'u manawa pilihua loa. ua hui pu au me ia no kekahi hopena, a e ike aku ana no la wau mahope i na mea a pau e piiiana nonu. Ua hoopili kia loa ia noonoo ana ke hoo" manao ae au no na mea e pili ana no Aelelaiiie, kuu kaikuahine hanauna a me ) ia, a ua maopoj>o no hoi ia'u oia pu kekaiii i hui iloko o ka hoj»ena o keia kanaka; a i kekahi nianawa ua manao wale aku la au me he ia e haikea iho ana ko Aelelaiele mau nanaina, me he la no kona hoomanao nui loa ana no keia kanaka, a i ole, n i kekahi mai paha e hoehaeha ana iaia; aka, aoie e hiki ia'u ke hooloihi iho i ko'u noonoo ana no hookahi miiuue maluna o ka hoomnnao ana na oi aku o Salatela iaia

mainua o'u, a he manao ano e loa hoi keia. 0 na moa ano e loa ma o Salatela !a a'u e hoomaimo mau nei he mau mea kumu ole a ano ole lakou. a ua hoao hoi au e hoopau aku i keia mau 11001100 ana pela mamuli o ko'u noonoo nui loa ana a ioaa ole ke kumu. nka, inainuli o keia mau mea a pau e hoi hou mai ana j no kela mau hoomanao ana io'u !a, a j lilo ae la ia mau hoomanao ana iu : u he | mea oiaio 1 hooiaio ole ia. Mahope iho Jo ko'u haaiele ana aku la ia 'laii'eia, ua | noonoo loilii loa iho la au no kela halaI wai ana inai iao maua me Salate!a a me | na kamaiiio ana a niakou, a'u i Jiooiiailike iiio ai me ko'u mau manao ano e 1 ! manao mua ai, a ma ia kuiana waie no jau i hooia iho ai no kona naauao uui, ! kona 'helehelena iiko loa i ikeia no kekahi mau manawa kaawale ma n;i waiū iike ole, a me na mea j><*hliiih.i o i.>i!i ana i kona mau nuhaina a me ki»na mau makaliiki; no ka mea, o ka Hoaiiewaia ana i hahai ai ma Inia he Kauoha ! no ke Ola, ua ia mea no e heemau nei |i kona mau nanaina a mo kona naauao ilua ole. Na ia inea pu no hoi e Uoike | mai i ke kumu o ka luna oie ana okona ! poo, a na ia kumu hookuhi 110 e hoopa ; kele nei iaia tn;;i ka make mai, a poia iho !a i loaa ai iaia ka naauao nui e pili ana no ke ano o kanaka a me na mea e ae a j»au. No ka mea, iloko o na nanauna hou e hoea mai ana a naluwaie aku, na ano e loli ana a me na lahuika naka e make ana, 0 oia 'mau ana ik> oia. A pola iho ia au i manao ai o ka mea 1 hui me Naj/oliona ma Auiui.»iiu oia no ke kanaka i kaniailio pu ai ine Tuire!a ma Henare. No ka mu lo.i o ka pio<» ana o keia mau ntH.*noo ana o'u. ua imi iho ia uu ī knmu e hoouuUmuie ai, a nolaiia ua hele aku la au tna kr,u puim huke e huli ai ; kekahi moa heuinana e hoiuu» e ao \ ki»'u «nau TH»onv>o ana no kekahi mea okua. a maiinko mai 0 laila au i iawe n\ji at i kekahi wahī buke uuku eleele a'u i kuai ai ma k.okaru h.alekuai huke a u e iieie uiau ai. Noho iho la au ilaio me ka huiianu ma aoao' o» uu wahi buke nei, a ia ir.an.jwa ī ike iho ai au i kekahi mau huao'ek» nursu 1 hi>ohiki!eie ae ia loko o u, a hooiiīak.i uku ia au e heluheki i uU' walu !>uke nei, nona keia ano e ioa e piii ana no kekuhi kunaka ano 0, oii o Sir Mabtu<u. "A kukala ae la ka Moi Aia kahi kahua mokomoko «ai» .a aku la ua kukab nei iiōKo o !•,:<c'.u,s, Wu!e a ine Sekotia, Irrsam, i a iluko hoi o na. mokupuni a iau ;a.u wuho aku, a iloko hoi o Heritani a me <

f;ā v; .i-.\ e t IV- ' nCt ' v hw? r.*aj \ e moko«wk-« uk» tarjr~. •!.-, il'i-".-:-t: 'IĀ *.?■ *C aiO >> k»s >.{'■'?'i Aiā. A i kii .*.Hfv:i o u£ u. : - i:i t:.Ā n\3. ke <:•.*='.»•< -'m?i'. \ :kr '.'V —-/• AU •- v:> 'ian.i o \ fsno ka rsiu an.n t s;\ uv„ 1 . \ M'- *:. "£■ a '••-... h'!»";. •. rle ■ a; < i-.; n..ira i K'.- ,!•*,;• no ka ?ne ka hakaka ma h*>i r.u- w\-> v»tii nv;i a ine ka ; : ?ha t ke akamiu a me ka mak.-:ukdu ina ka ana i ka • hikou mau ihe. aka, o ka oi !oa aku ; mawaena o lakou kekahi kanaka niaii- : hini, ka inea i aa loa e mokomoko me Sir I .am-īo:a, ka nai!a ikaika a akamai hxt sna ka hakaka ana me ka ihe, a hik: ole iho ia ia Laneiota ka hoopajxi ana • aku i keia nuuihini, ka hoopih.ua o ; ka aha kan.lka e nana sku ana { ke ka- . haha no keia kanaka hou. la manawa. ninau ae la ka Moi Ata i kona mau ;āa!o a me ka poe > kokoke mai ana : H )wai la keia naka e hakaka nei me ka wiwo ole ?' Aole anei oukou i ike iaia ? Hooleia aku ia aole he mea i ike owai la ia. Ia iiianawa kauolia ae la ka Moi e ieie mai ua naiia nei mai kona : lio <rnai, a e v,-ehe as hoi i kona j)apale

ki!a i ikeia aku kona ano. Ai ka manawa i weheia ae ai kona .papale kila ua nookahaha loa ia iho la ka Moi i ka ike ana aku ika luuluu ann ke kauinaha o kona mau maka. Mahoj»e iho ua nui loa ka hauoli o ka Moi no keia maiihini, no ka mea ua nui ka keia Sir Malatusa wahi i kaahele ai, he nui kana mau mea i ike ai, a he hiki loa iaia ke hahai i na mea a ]>au o kanina a me ke kai, a he hiki iaia ke kamailio i na ano olelo a pau. A lawe mai la ka Moi Ata a hoolilo iho la iaia i hoapili nona, no ka mea, ua piha oia i na mea makamae loa ahe kakaolelo naauao. Aia

hoi iioko o keia wa mawaena o na !ede o ka Moiwahine kekahi kaiianuihine ui loa, me kona [)00 nani i hooluluuia e| na lauoho me he gula la. Mai ka manawa mua loa i' ike ai oia ia Sir Malatusa, ua komo iho la iloko o ka puuwai j o keia kaikamahine ui ke aloha nui loa. Aole nae oia i hoike aku i keia alolia ona, no ka mea, ua ike iho la ia aohe pane mai o Sir Malaiusa iaia, a aohe j no hoi ona hookokoke aku i k(?ka!\i waI hine. Aka, no ka nui \oa o kuna a!o--jha ia Sir Matatus3, ua hala ae' )a kona | mau la o ka ol.ioli, a no ia mea aoīe e

hikj iaia ke i ka po, a nole hoi e hiki ke ai ake inu. Ike iho la ka Moi -1 wahine no keia pilikia o ua ui nei, a ni-j I nau aku la oia iaia ma kahi maiu e hai i niai i ke kumu o koiui kaumaha a loaa j !ole iaia na hauoli o keia ola ana. Uwej ae la oia me ka ehaeha, a hahai mai ia j i ka Moiwahine me ka hilahila nui ua | aioha oia ia Sir Malatusa, a eia nae I aohe aloha o Sir Malatusa iaia. Lla- j hai aku la ka ?viohvahine i keia mau! mea i ka Moi Ata, a nonoi aku la iaia j ' * ! e hooliio ia Sir MalaUina 1 kane na ua j kaikamaliine nei. Kauoha aku la ka j Moi e hele mai ua maiihir.i nei i ona j la. a i kona hiki ana mai, ua hahai aku ; la ka Moi 110 ke aloha o keia kaikama- j hiiKMaia, a no ia kmnu ke lioonawaii-1 wali mau ia-nei oia, a he make aku j»a-! iha ka hope ina aole e k<ik\i:i ana ua j maiib.ini nei ma ka *haawi ana aku i j kona aloha a me kona punwai a j:au | maluna ona. la manawa pane mai la I |oSir Malatusa : 'Pela no, e-kuu haku, j ke kaumnha nei au me ka ehaeha īio; keia kaikamahine, aka. o keAkuano! k:ii ike aols na'u aku ke !;umu o kona j aloha ana, aole hoi ma ka'u mau huao- * | !e!o i j>ane ai a aole'loa r.o hoi n>;i ka'u ■ i han.a aku ai.' 'l'ela nr».'; wahi a ka Moi, 4 uka, no ka n-u loa oi ke aioha o keia kaikamahine ia oe, he ■ ! mea maikai loa paiia ia oe ka !:f>ike pu ; jana aku i kou aioha nona i kumu e ho-; !oj)ake!eia ai kona ola/ l'ane iiou aku Ua o Sir : 'Aole e ana ke hnokikinaia mai e alnha; o kt alolia mai ka i iniwai maoii ae nn ia.': 'Ae,' wahi a 'he oiaio o ke aio-' ha maiioko maoli ae no ia, a ao!e hoi' ma ka hookikinn ia. aka, ina r-ar;a oe e , * . . aalawai ana me keia kaikamahiae, no : ai o aioha aku oe, a e liio hoi ia i mea

nou e hauoh ai." la r.:nna\va |K\nc h »u mai la o Sir Malaii >a uu: ke ar.o kaumaha : 'Aok- aa e aK)ha hou ana i kekahi vvahi!io: aoi>e o'u nKii-eniake no ke aioha a aole k»a. hoi no kekalu wa haie." No keia īnea. iu: h.oo-ūha k?a»n ' iho la ka Moi i ke n,> »a lunaina hiuluu a me ka :eo \v.t«a!o i h"?K.;:nna-> hab. n uwalo m.:-ie a\-' : hi oia ia:a ; 'ii , kuu hoahanau.-' -.ahi ka • kv ike' Hei ;iu na hookaimiah:: loa ia oe. Aoie anei r.v ?nea hiki. iiV.il, ke aai r. me k;iu : ai%ar.e. ke hoc)|x?.u ae i keia ho<ik:urmah««i i ana ou ?. A i k;.: manawa i oie'.u ' akn ai o >ir M:>h;u>a* t;:h : -\o\v hei e ou nct e hui kolma : ua \kii\c kuoo aku ia ka M,?i j cnct:: 'Owai h oe. a heaha ia hoi kou ano. au e uleio t\zi aole uu makeuiake n»> kv; aloha o kekahi w;khia»e a ?.t4e hot no na manao malkai o ke kanakn O k;-Ju enau ;ir\i n<>! ike ut>u he k.u'.akA ; wiw»> »«c a he aiea hoi i hoi>naauito' iuui.»- A i;«->ko 1> la ;:ianaua ku ae b ua Sjr MakmiM aei ih.m3 t a «re kon.:i ?-<>o e kiiou ai*a ihk> ua |ur.e ;tkr. Lv ■ oa i ka Moi ine h«r 'la 'e. uvre wvliwell aiia ; *&uu# Jutiaūf <> Jirnhit£* j

! ~iī ii A'n-*r : *♦' < ; !.? hj<i : K-y.~i 'dki \ hek; 5 ,tku l-i ci:\ nte ke hou oie :no. a >/• |-i hoi M•? A:.i e iu>ho munni!--? ana : i k- k.in.l-U i0..;. .< -I-' ~IK .1 ■» U- "'UI- ; ' uei '■' •" k->nu U--V 7-v?i '' , *° '.i A t k.i ok ? •••'- n: h!,u''c -j-.< •• u i h-'O.m-i ; jri.-i.ii o:a ī Wc<;in? u'>.v.i nv.\*.tna tn.»\u- > "7 I ,tie i:».< r*,;i ĪĪ.$ ,v3i»;uii'u»r».'«-- "«ei -i , I ; >1? n. V. i» i•-».' '<>V ?U\ i'.« i i k:uii{i.ihi no keu ka; \.'.ūi.i.i'.s»e :i | nie kona na iuakiki i':*o. a h"on;si iho Li o S!r 1 kek\hi hoohi'ā. \ i ka manawa i lea ai ua h.ila k> o' Sīr Malaui>a, kaaoha aku la ka Moi Aia i ka Moiwahīne e hahai ;uu i ua kaikamahine la i ke ano o Sir Maiai 1 i kumu nona e hookaumaha ole ia ai no kekahi mea iuala'o o na ka ; uoha a K.risto ko kakou Haku. Ika ; !ohe ana o ua kaikamahine nei no ke ia ! mea ua oi loa aku {a kona aloha no Sir Maīa;usa. a uwe ae ia oia u\e ka oleio ana: 'l'a nui kona hoomanawanui ana, a e aloha aku ana au iaia a mau loa aku !' A iloko o keia la keia la ma-; hope mai ua mae aku la oia me he pua ! la, a make aku ia oia iloko o ka ehaeha | nui. Aka. ua hoopahaohao loa ia; iho la ka Moi Ata no kona halawai }>u ana me keia luelaio o leiu&Uema, a ua hookaumaha loaia hoi oia me he la he aikane aloha loa oia naua i nalowale aku, a ua malamaia kekahi mau halawai haipule maloko o ke kulanakauhale no keia luiiaio, ke kanaka hoi a ko kakou Haku ma ka lani i kumakaia mai ai aole e hoomaha a hiki i Kona hiki ana uiai." ( Aoie t f>au )