Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIV, Number 31, 1 August 1885 — HUAKAI I NIHOA. [ARTICLE]

HUAKAI I NIHOA.

Henx> mai ka laioa o ka mokuahi Iwalain x\m kona pahu hoo|xia nmi, v haalek i«ai !a 1 ka uwapo ma ka hom sa> m. oka Poakahi lulai Kiau aKu !a ua nene''aukai 3* me 'paline!ie ma ka iiikai -lana malie oke awa o Kou a pukuo ma m&ho i k* m«>a«a kai hohonu.

No ka manawa ho?>e ioa makem i m «a ftjai ai i ks aina nei a nab aku h, oiai ka po* e hoalii iho am maiuna o ka

1 hor?ya. Aia paha mawaena ona h£nen) f} elua ka noi o ka t?oe i bo!o pu ma ke:a t s • * I ; moku, a c?iai au e nana ana ī ka nul he- j ' wahe«a o na ohna, ua komo iho la ka| > nianao nalu lioko ou, p«hca la e lawa -ai keia pee me r.a beia mee kupena | A'ea, ua hoohehee ia ae la ia mau nn-1 ; nao ana. no ka mea, ua ike aku la au!

j he lehulehu «*ale o na beia moe e haiii j ia mai ana ma ka po iho. Ma ka uhi j ana mai © ka po, ua launa ae la na ohua ma ka oneki o ka moku a hooha-f Ila manawa iho la ma ke mele ana i ke- j j kahi mau hīmem Hawaii. oiai na aliiI wahine o ka po e kuupau iho ana i kona | inaiama'iama nui Ua nanea nui iho la j a hiki wale ina hora kuliu oia |>o, aīa Iwa i ikua aku ai ke?a me keia e hpee | a lapuu ae ana ma kona wahi be!a i j hoomakaukauia. Hiki ka moku ma ke awa o Nawiliwili. a nva ia wahi i iele nui aku ai kekahi [>oe no ka aina me ka hooīlinalii Eiliu. Aia mauka he ahaaina nui i hoomakaukauia nona e ke Kiaaina Kanoa a ua ai iho Ia malaila, inu no hoi, hoonanea iki iho la malaiin, a hoi aku !a no ka moku. Malaila hou aku no Waimea, a liuhu loa ke ku ana maiaiia no kekahi mau hora ioihi. Ma ka auina la Poakolu, ua kau hou ma ka moku a kau pololei ka ihu o Iwalani no Nihoa. Mamua o ka poeieeie ana, ua ike powe hiwehi ia mai la o Kauai me Niihau e ka ike a ka maka, a hao aku la ka ihu eku o ka Iwaiani no Nihoa ka pahu hopu. Ma ia po a ao ka holo ana, ama ke kakahiaka nui o kekahi la ae, ua ike ia aku la o Nihoa ma kahi he iwakalua paha mile mai ia makou aku. He puu pohaku keia ma ka nana aku ma kahi kaawale, a nona ke ano me he puu pohaku huinakolu la, a ua kiekie no hoi; aia ma kona aoao akau he kiekie a hooiho'na aku la ma kona aoao hema. Oiai ka ihu o ka moku e kau pololei aku nei no ka mokupuni me ka pakika launa ōle i ka ilikai, ua halawai pu mai la me makou na kamaaina o ua wahi la, oia hoi na manu ; lele pohai mai la iakou a kau ae la ma na kaula likini, na kia, a maluna o ke kino o ka moku. He mau haneri ka nui o lakou i halawai pu me makou, a he liu wale ia holo ana aku a makou, haule iho la ka heleuma ma kahi kokoke i ua mokupuni la, nona ka hohonu i hoomaopopoia aia ma kahi 0 iwakalua a oi anana. He hohonu ke kai a puni 0 Nihoa a ua lipollpo no hoi a hiki i kumu pali. Ma kekahi mau aoao 0 keia mokupuni ua kiekie. nona paha aa kapuai he ewalu haneri a oi ma ka hoomaopopo aku, oia kahi kiekie loa, a he paii ka hapanui a puni. O kahi 1 kuu ai oka heleuma o makpu he ano ia, aka, loaa nae he wahi e piii ai ka waapa me ka hoomaka'uka'u no nae. He one no ma ke kauwahi, aka, he ku> pilikii loa no ka pae ana aku. Mamua o ka lele dna aku o na makaikai, ua holo mua aku ka waupa o ke kapena a me uekahi poe e iho, no ka nana ana i kahi kupono e pae ai, a ioaa he wahi ano iho'na iloko o ke kai maluna nae 0 ke kauwahi pohaku. He kupono wale no nae keia wahi no na kane a no ka poe ano mama i ka lele, oiai me ka eleu loa e kau ai 1 ka aina. Aia waie no ka hiki pono ke kau maiuna- o ka aina a pili aku ka ihu o ka waapa nia ua pohaku la i ka wa e pii mai ai ke o-pu aie, a ma e emi iho ana ke kai, e haule loa ana ka waapa ilaio no ka umi kapuai pahahe haia ole ka poino o kekahi ma ia wahi ke poi aku ka naiu, a i oie he pau ioa no paha i ka poino. % Eele aku la he heluna mahuahua o na makaikai maiuna o Nihoa ma na

waapa. He mau tausani o na manu e lele ana mao a maanei o ka aina a rae ka moku o na ano he nui, a i ike ole ia paha ena kanaka kia manu mamua. He mau mea nuhou loa keia i na makaikai ka ike ana aku i na hua manu ma-na punana e waiha mokaki mai ana maluna o ka lepo, a e hehi ajia oe maluna oka hua ke nana kou mau maka raa kahi e. He apuupuu ka aina mai o a o me na alualua» aia nae maloko oia mau wahi poo|?oo na punana manu i piha me na hua r»o lakou na waihooluu ano ehe nuL He mau iausani ona hua e waiho ana. Ua ioaa kekahi manu nui, a ua ana ia ka loa o kona mau eheu ke hui ia aia ma kahi o eono ka-

puai a 01. He nahele no ko keia mokupuai a nie ka niauu, aole nae o ka nui loa. 3 o ka loulu ko laila laau kiekie a ano mahuahua na Aia na mea a pau ke hete !a mao a naaanei o ka aina e ohi ana "1 na hua manu, a loula, e kanu ana no hoi i na anoano a peh waie aku. Aia no hoi o Kihopa me kana mau inea ana aina; Mr. J. Wtlliams no hoi tne na mea pai kii f 1 ua hoohaiaia he mau ho~ m ioihi maluna o Nihoa a hiki i ka hora*eha o ka auina la, a mahope iho ua j holapu mai Ut kekmhi ahi 1 na maun a I nie na lau nahele e ulu ana. He ahi < kek i ike ofe ia e ka hapanui kahi i | hoea ae ai, a ua noonoo wale ia be ahi O ka wa a ke aKi e kla|>a ana, eia no ka manawa a na mea a p«au e hoi ana no ka waapa. Ua pioloke ae la kekahi poe a holo aku l% no ka waaHopu ae h hei kekahi haole i kana mea pai kii a hoki aku no k» waapa, a ?.ab i hoao aku &i e lele, ua loaa mai h oia i kekahi nalu nui nana wa i kuki lioko o ke kai Me ka ek» no nae ua

ma ki waapa. Mamuli o | (WL-ioke loa. &a nui ka poe i pome Ime ka. paholehak aua Q na i!l i na roIhaku 00l ahe wahine ka tci kxj aku o ka eha. Kaa ma ka meku a haale*e aku la | laila no Kaula. Haakle pu ake hno ! hoi ia Nihoa na ke ahi e ai, a ua pii ae

j b kona ewahi iluna roe he lua pele la. j Hski ma Kaula ma kekahī la ae. a haalele hmi ia laīla no Honoiulu aei