Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIV, Number 33, 15 August 1885 — NA LA OPIO O TONERIKA A ME KONA KULANA, A ME KA PII MALIE ANA AE O KONA NANI E LIKE ME KA PUKA ANA O KA LA. [ARTICLE]

NA LA OPIO O TONERIKA A ME KONA KULANA, A ME KA PII MALIE ANA AE O KONA NANI E LIKE ME KA PUKA ANA O KA LA.

| (Ua ike ae h 02 e ka mea heluhelu i ; ka nua nor»a keia mooiela Aia oia me i kona mau makua ke noho pu ia me ka p©e no hkou na lua huna waiwai nui |ma!atO a na o na pali kuhoho | Ī4ua;ama. kahi a koiaa mau makua i I moeuhane mua ole at. Aia he inau ulīa o na poaiaikai e halawai me :.hkou na Liki oia maula i ike ole ia he \ mam manao o ka hauoU ke hoea mai ■ ana imua o U».ou. Kolaih,, ano e na- : aea ae kakou i na la op?o o TonerikJt) [ 1 ka manawa a ka luahine Saione i ; Lawe aku ai i kona e kaana pu me ta i na laweUwe ana me m ma

| kua na laua ke kaikamahine ka mea ; nona ktia nanea ; me he mea la, aia | kona mau manao a pau o kona puuwai ime ka hialaai nui ma'una o Tonerika, ! a he mea nana i si!a paa iloko o kona | umauma e pailani pu aku ina lawelaIwe ana me na makua. Ama ia kumu. 'ua puana ae oia i kana huaolelo paa Ime he mea la, o ka huaolelo hoohiki maoli no ia i ae ai. Oiai ke kalj kamahine e omo malie ana i ka waiu o | kona mama, a me ka hikilele nui o ko\na leo i poha ae ai me ka maopopo, j me ka weli ana o kona mau maka, oiai kona mau la e iho aku ana ma kela aoao o ka poepoe honua. E ka mea a'u e manao nui nei, aia e hoea mai ana kou kulana me he lalapa ana na ka ula o ke ahi e hoomalamalama ana i keia mau pali nui, aole pelu ko'u mau kuli a powehiwehi ko'u mau kii onohi f alaila, e halawai no au me ka mea a'u e koho honua nei. laia e olelo nei, ua haule pu aku la me kona mau waimaka e hke me ka mea mau i na la opio o ka hanai ana i na keiki me ke akahele, pela no keia Tonerika i pii malie ae ai me kona nani e like me ka hookuku ana mai o na ao opua ma*ka lew3, a e hiki ai i ka poe ike ki'okilo ke koho aku i ko lakou mau ano a me na haawina e hiki mai ana. I ka piha ana o na makahiki ekolu ia Tonerika. Aia hoi ua hanau mai la he keiki kane mahope ona, a ua lilo aku la hoi keia \tahi keiki i na elemakule ka hoomoamoa ana; nolaila, ua hoolawa like ia i na keiki ma ka lawelawe ana, alaila, he mau kahuhanai paha ko lakou olelo ana ia Hawaii nei. A na keia mau elemakule i kapa iho i ka inoa o keia wahi keiki o Tonelele a ua ikeia no hoi na ouli o keia keiki he |kulana eueu aku kona ma ia mua aku ' e hiki mai ana. Ikawa e hanai ia ana| keia mau keiki, ua imi ae la no hoi na elemakule i mea e oi loa aku ai ka pukaikuanine. Nolaila, ika manawa i hanau mai ai keia Tonelele mai ka puhaka mai o ko laua makuahme, ua hele aku la kekahi o na elemakule e nana i ka pa lio, iaia i hiki aku ai ma kahi o ka pa lio, ua ike koke aku la na elemakule nei i kekahi lio wahine e hanau mai ana i ke keiki lio, iaia e ku ana malaila no kekahi mau minute, ua he mo pono mai la ua keiki lio nei me ke ola maikai. Ika manawa e onioni ae ana ua keiki Ho nei a ku ae la iluna, ua hoomaopopo aku la ka elemakule i ke ano a pau he hulu kona e like me ko ka lole paina ka eleele puni, aia hoi ma kona umauma he kiko keokeo nui poepoe, a ma kona lae kekahi pohaka nui poepoe me he Mahina piha la ; a no keia mea ua lawe mai la ua elemakule nei i keia lio i miiimiii na ka laua Ihanai a hiki i ka hale a malaila malama la ai me na ao kupono ana a Ihiki wale i ka manawa i nui ai o Tonelele a nui pu no hoi me keia wahi lio, ja nana no hoi i kapa aku i ka inoa o ikona lio o Tomeptso ma ka olelo Fai niolo, a ma ka olelo Ilikini ma kona 'hapa hope, he manu Aito nia olelo Hawaii.

Iloko o ko Tonelele mau la opiopio, ua lilo nui kona manawa ma ke ao ana i kona lio me ka helo pono o kana «tau hana, a ua hiki ic.ia ke hana i ko na makemake, ua like no ia me na lio keaka i ikeia ma Honolulu. Aia no hoi iloko o keia manawa, uā īke mai la o Tonerika i na hana a kona wahi pokii, a ke hoolei pau aku nei hoi na kiiohi ana a kona pokii kaikunane 1 na hiohiona nani o kona kaikuahine. A mamuli o keia ar.o, ua kupu ae la na manao iloko o Tonelele na kona kaikuahine e kau mua kona ho nani, oiai ko laua mau la ke pii ae la na olino o ko laua mau ano e like me ka a'.ohi ana o ka maiamalama oka la. Kolaila, ua olelo heu aku la o Tonekle i kona mao kahuhanai elemakule e imi hou i hookahi lio i koe, a ua ko kona makemake no ia mea lawe hou ia mai kekahi Uo keokeo maikai. Hoomaka aku ia keia

e ao e like me ka lio mua, a ua like kona a me na hana a pau a ka lio eieele, mahope iho o kona ao ana i ua līo nei, ua ulu ae la kona manao e hoike aku imua o kona kaikuahine a me kooa kahuhamu luahme me na makua o hua peh no hei me tia eiemakuie, e boao oia e kau maluna o ka ho keo keo a e € ho!o maioko o na 1 ulu&au me na pali A no ia mea, ua hoh> *x>no !a ia manao ikiko o lakou % pau. aia hoi kahea aku la oia i kona !io keokeo e bele mai a ku imua o kom alo, a 00 ka manawa |wkole ua pe- ]

lu iho la kona mau wawae ilalo oka honua me he kanaka la, a e hoolohe ana hoi i na olelo a pau a Tonekle» a no keia manawa i lawe mai ai kona makuakane i na lako lio a pau a hookau iho maluna o ua lio keokeo nei Aia hoi iloko o keia wa i hele aku ai o Tonelele a hiki ma kekahi kumu laau, pii ae la oia iluna a kahea mai la i ua lio e bok> pololei aku malalo o ka iaau ana e kau nei.