Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIV, Number 36, 5 September 1885 — HE MOOLELO NO KA NAITA ALA-HUNA KA WELI, A O KA POWA HOI, O KA ULULAAU ELEELE. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KA NAITA ALA-HUNA KA WELI, A O KA POWA HOI, O KA ULULAAU ELEELE.

He Nanea i piha me na Hooipo ana a ke Aloha, a o na mea Kapaianaha a Hoopai [illegible] hoi i hanaia, a me na hana Weliweli i [illegible] ma ia au Hookala Makakila. An-»? c< e <li ei'a i haa!«hia, ik'ie--/ o r.a p.lipu eha o iea mb-StL ! a ! A e k>'r,r »•*; a i Soi kw k&ko— e »nio a j\-u .« -;r-ī a:ia ! AVa ! I.'a ioh- sa i.'«u i«{ — Na i'in ai-.'hu !

" He kokoke ioa io no ka haie o Maka Obana, v i pane aku ai ka kakou kauka wahine puuwai waipahe o ke Kakeia Denakad jfa, me ka nana ole ana mai hoi i na heieheiena o kona hoaio ha EUna, kona hoa kukai o ka wa piiikia, a hoopuka hou aku la ia, "a ina oe r n.alama pono ana me ke kalele ana hei maiuna o maua me ka manao ma kai no kou pono iho, aiailae hiki ana no kakou t ka haie me ka maikai."

I ke-'a wa a Elika i kamailio aku ai, ua haka pmo mai ia kona mau maka iaia, a komo aku la ni iini kon'» a ka makemake e hookolo loa aku ana hoi i kona puuwai, kahi hoi ana i *ke nui ai e hookipa aku i ke aka imua ona. Aka he nanaina no kekahi e hoike mai ana maiuna oua kanaka nei; he ouii oka manao paa, me ka hoomaikai ana, a me ke aioha. No kekahi mau minute pokoie keia nana ana a ua kanaka nti| i ka ui o ke a haawi aku ia i kona ae, ma ke kunou ana aku o kena poo. ! Hapai malie ae la ua tnau kaikama-; hine nei i ke kino o ke kanaka o ka mauna a ku ana iiuna ma na wawae, me ka maikai, a o ko iakou hoomaka a ! <ii ki no ia i ka heie ana. nele ana aku, ua pane ae la o Eiika me ka ieo ano henehene ; u ea, e oluoiu no au ke hoolei mai oe i kou kauiii.iha a pau m.iluna o'u wale no, aole nsh:i oe i manao ua oi ko maua ikaika «namua o kau J manao al

A no kekahi wa pokole, ua hooma'ua ue la ua kanaka nei, aka aole i liuliu ua [Kine hou ae la no o Elika, 1 koux ike hou ana iho i kona hookakle 'iou ana, aka, mahope iho o keia pane 'īoa ana a Klika, ua pau ae !a keia mau hana ana a o ko lakou hele aku la no ia me ka maikai. A hiki aku la lakou i ka hale o Maka Obana, a lawe aku !a ;aua i ua kanaka nei a waiho aku la iaia maluna o kekahi moe maikai maoko o kekahi o na lumi o ka hale o ke <anaka uhai holoholona hihiu. Aole i huliu iho niahope o ko laua waiho ana »ku iaia inaluna o kahi moe, me ka

loe ponouono ana aku i na mea a pau

moe oluolu ai ia, a O kona waiho koke aku la no ia i ka hoonipo ana me N'iolopua. A haalele iho la laua iaia e hiolani ana, a puka aku la laua iwaho me ka waiho hoohamama iki ana i ka puka o ka iumi, i hiki ai laua ke ike aku i ka wa a ka laua mai e makemake ai no kekahi mea.

" E Elina aloha ! " wahi a Elika i pane aku ai i kona hoaloha, i ka wa t hiki aku ai i ka lumt nui mamua poao o ke alo e ka hale—i kaawale loa nai hoi mai kahi o ke kanaka e waiho ana, ma ke kua o ua hale nei,—" heaha hoi keia ou ? Heaha hoi kou mea e ano e mai nei ? He ano makau anei <ou no kela kanaka poino?" Ua nana pono mai la ke kaikamahine a ke kanaka uhai holoholona ia Eii* i keia wa me na helehelena pahaolao me ke ano makau pu, a aole la i ;une iki aku. u Xo ke aha hoi ?" wahi hou a EIU <a, 14 he kanaka o na nanaina maikai <eia a'u i ike ai. Ua hoomaopopo anei oe ī kona mau maka ? He mau helehelena o ke kanaka hoopono. Ua hoenalu&ia oia e kekahi poe powa o ka uluaau, a pepehiia oia, a haoia kooa mau pono a pau mai iaia aku. " " £ Eiika l E Ehka !" wahi a Elina i paoe aku ai me ka heokiekie ana ae i ! Kona leo. " Pehe« la e hik* ai l Heaha la ke ano o kau mea e kamaiho mal nei? pela hoi ka hooilina o ke Kakela Dena kidofa i pane aku ai me ke ano hoona Aiuku "Jna paha he [>oe e ae kekahi maanei nei i keia wa, alaila, he hiki no ia iakou ke koho mai ma ke ano o kau kimailio ana, o ke kinaka a kaua i hoo* p&kele aJ, a e malama nei, o ks aīii ia ! 0 na powa o ka Ululaau Eleele nel " " A aole io no anei keia o ke alii powi a kiua i lawe nm nei > " ia Elioi 1 hiwioawina aku ai u Elika. 1 k«U wa, hopu ak« U • £ii]u ifcs

Ii tu o kana auane me ka haka pono ana i kona mau iiiaka. E hoike mai ana kona mau helehelena, ua manao aku la ia i ka oiaio o na olelo a kona hoa kukai olelo o na wa a pau o ko laua mau la oj>io. No kekahi m*o *ni nute ko Elika p 3a ana iko Elina iima me ko iaua kamailio ole ana aku kahi i kekahi ; a mahope iho, nee aku la 0 Elika i hope a noho iho la ia uialuna o kekahi roho a pane aku īa :

" E Eltna, e hai mai oe E hai mai oe i ke ano o kau mea e kamailio mai nei. Ke manao nei anei oe o keia kanaka oia o—" " Tolibana !" " Auwe !" j>ela o Elika i hooho ae ai, oiai oia e haalulu tna mai luna a lalo. A noho mumule hou iho la laua no kekahi manawa, me ko laua neonoo ana i na mea a pau a laua e haupu wale nei. Ua komo loa mai la no hoi iioko o Elika na hooiaio ana no na mea a kona hoaloha i hai mai aL Oka inoa 0 ke kanaka a laua e manao nei, a laua hoi e malama nei, a i hoopakeleia ai e laua mai ka make mai, oia no ke alii o na po*ra oka Ululaau Eieele. He we- ! li hoi ia imua o na keiki liilii i ko lakou | wa e lohe ai i kona īnoa ; e haalulu hoi na kanaka kino ikaika i ko lakou wa e lohe mahui ai nona, oiai lakou ma kekahi mau wahi niehameha iloko o na ululaau. Aole no hoi o Eiika i manao iki i kinohi, aka, i keia wa ua ike maopopo loa īho la ia, oia no keia kanaka. 1 keia wa hoi oia i hoomanao ae ai no na mea a piu e oili ana no ua kanaka nei i ko lakou wa ma ka ululaaau —ke ano o kona mau maka i kona wa e na-! |na mai ai iaia. Akahi no hoi ua ui nei! 0 ke Kakela Denakadofa a hoomaopo- j net i haka pololei mai ai īaia, me he la he makemake nui ka i iloko ona, e lawe aku iaia ma kona poli me na hoomaikai ana, ame ke kahuli ano e ana ae o kona helehelena, a haule mauleule loaaku ai ia. Ua ike ia ia wa, he hiki ole iaia ke lawe mai i ka nani o ke kakela ma kona lima. Aka, ua lawa paha ia no ka hoike ana mai, he hiki ke hilinai aku maluna ona me ka makau 1 ole. Ina paha oke kulana o keia kanaka, a he kulana o kahi poe okoa ae, !me ka loaa ana hoi ma kekahi wahi e aku, aole hoi ma keia wahi kupono ole ina la paha ua loaa ole he mea e makaukau ole ia ai e keia mau puuwai aloha.

Mahope hoi o ko iaua noho ana me ke ekemu ole no kekahi nianawa, ua pane aku la o Elina, " aole anei no hoi ou ike?—E noonoo oe i ke ano o ka loaa ana o keia kanak'a ia kaua, —e waiho ana oia iloko o ka ehaeha nui, me kana pahi hoi ua hai, a me kona loaa ana ia kaua u*a keia aoao mehameha hoi, kahi ana i hele mau ole ai, ina ua hele io ia mamua akahi wale no paha.

14 Ua manao au ua kamaaina no keia wahi iaia. Aole anei ou hoomanao i kana olelo i kaniaiho mai ai, ua ike no la ua kokoke i ka hale nei ? " wahi a Elika i pane aku ai. u Pela io no paha, ua kaalo mua io no paha ia ma keia wahi, aka, aole au i ike īki laia ika hale nei," wahi a Elina me ka nana pouo aku i hona kokoo lua e hoolohe pono mai ana iala. " A heaha la hoi kona mea i hele hookahi ai, oiai h« nui na poe malalo ona, a e hik: mai no lakou imua ona i kona wa e makemake ai ? " wahi a Eli ka i ninau hou aku rl

Noonoo iki iho la o Elina no kekahi wa a pane aku ia; 41 malia paha, ua uhai ia oia a me kona poe, e na koioke 3ukc. Ng ka mea, ua lohe au ia papa e kamailio ana i keia mau la aku nei, e hoounaia an.i kekahi poe koa kavaha ma oa meheu o Tolibana a rae kona poe. Ame he mea la paha, ua hui hkou a hooiliia kekahi hakaka weliweli a ua hoopuehu Uiiii ia na powa, a nolaila ua kauliilii Akou a troi mai nei ke alii powa i kona ola a loaa aku nei ia kaua. O ? He ci aku ko'u lealea, ina aole ia i loaa aku nei la kaua." '• £ Eiina aloha, pehea la oe i manao ai me ia. Ina no he powa io no hoi ia, a i ole he kanaka paha oke kuiana qkoa ae, he kanaka no ia i hana ia e ka Makua hookahi nana kakou a pau i hana mai f a ua loaa aku nei hoi

ia kaua e waiho ana iloko o ka pilikia.' A ma ko'u manao no ko'u aoao, ua maikai loa keia mau hana ana, a he oi aku ko'u hauoli i keia «a no ka pakel« ana o kona ola. Owai hoi ka mea 1 ikt i ka hoptna • keia aa« mm. A

i>che.i hoi kaua e manao si e iv.,vkuu aku iaia e rn«ke» o:*ū o:a i kora mau> la ui ? Ua 7iunao a-i he pono no ia ke o'a no kekahi mau makahiki hou aku. *'