Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXV, Number 5, 30 January 1886 — Page 4
| This text was transcribed by: | Elizabeth Boisvert |
| This work is dedicated to: | Awaiaulu |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
No ka Makahiki, ....................$2.00
No Eono Mahina, ....................1.00
––-KUIKE KA RULA.–––
Poaono ...... JANUARI 30, 1886
EIA AE LA.
[THOU ART COMING.]
G. H. NO. 271.
I
Eia ae la kuu Hoola,
Eia ae la kuu Alii.
Na'u no oe e hookipa
Komo, komo, launa mai
E hooko i kau olelo,
'Wau pu me oukou a mau,
E ao ana, e koo ana,
E paa ana a pau ke ao.
Cho. Eia ae la kuu Hoola,
E hoohui me a'u nei,
Ane no e ike maka,
A loaa ka like e.
Eia ae la kuu Hoola,
Iesu Karisto kuu Alii.
Kei ka o'i ke ikea
Kou alii maikai ana'e.
2
Eia ae la kuu Hoola,
E kuu Hoa, kuu Iesu.
Komo oe ma kuu keena,
Launa a kokua pu.
Paipai mai a kuhikuhi
I ka'u hana e hana'i.
I ka'u haku mele ana,
Me na hana maikai e.
Cho. Eia ae la kuu Hoola, &c.
3
Eia ae la kuu Hoola,
Ala a hoomakaukau
Hoaa i kou kukui,
Kali me ke piai pu.
Kali me ka manaolana,
Me ka ninau ana no,
No ka hana e koe ana.
Kali, kiai, hana mau.
Cho. Eia ae la kuu Hoole, &c.
HAWAII.
Haawina Kula Sabati,
Helu IX. Feb. 28, 1886. Kumuhana. Ko Nehemia pule. Neh. 1:1–11.
Ona olelo a Nehemia ke keiki a Hakalia. I ka malama o Kiseleu, i ka iwakalua o ka makahiki, iloko no wau o Susana o ka pakaua;
2 A hiki mai la o Hanani, kekahi o na hoahanau o'u, oia a me kekahi mau kanaka o ka luda; a ninau aku au ia lakou no ka poe o ka luda i pakele, ka poe i koe i ka lwae pio ana, a no Ierusalema no hoi.
3 A i mai la lakou, ia'u, O ka poe i haaleleia malaila, ma ka mokuna, ka poe i koe i ka lawe pio ana, iloko no lakou o ka popilikia nui a me ka hoinoia mai; a o ka pa o Ierusalema, ua hoohioloia, a o na panipuka no hoi ona, ua pau i ke ahi.
4 A i ko'u lohe ana i keia mau mea, noho no au ilalo, a uwe iho la, a kaniuhu no hoi i kekahi mau la, e hoopololi ana a e pule ana hoi imua o ke Ak@a o ka lani.
5 A i aku la, Ke noi aku nei au ia oe, e lehova ke Akua o ka lani, ke Akua nui hooweliweli, e malama ana i ka berita a i ke aloha no ka poe i aloha aku ia ia a malama hoi i kana mau kauoha;
6 E haliu mai no kou pepeiao, a e kaakaa mai kou mau maka, i lohe oe i ka pule a kau kauwa, a'u e pule aku nei imua ou i keia la, i ke ao a me ka po, no na mamo a Iseraela, kau poe kauwa; e hai aku ana hoi i na hewa a na mamo a Iseraela a makou i hana hewa aku ai ia oe; owau a me ko ka hale o ko'u makuakane, ua hana hewa no makou.
7 Ua hana ino loa aku no makou ia oe, aole hoi i malama makou i na kauoha, a me na kanawai a me na olelo kupaa, au i kauoha mai ai ia Mose i kau kauwa.
8 Ke noi aku nei au ia oe e hoomanao oe i ka olelo au i kauoha mai ai ia Mose i kau kauwa, i mai la, A hanu hewa oukou, e hoopuehu aku no au ia oukou iwaena o na lahuikanaka;
9 Aka, ina huli mai oukou ia'u, a malama i ka'u mau kauoha, a hana hoi ia; alaila ina i kipakuia kekahi o oukou ma ka palena o ka lani, e houluulu au ia lakou malaila mai, a e lawe mai ia lakou ma kahi a'u i wae ai e waiho i ko'u inoa malaila.
10 A, o lakou la, o kau poe kauwa no a me kou poe kanaka, au i hoopakele ai me kou mana nui, a me kou lima ikaika.
11 Ke noi aku nei au ia oe, e ka Haku e, e haliu mai kou pepeiao i ka pule a kau kauwa, a i ka pule a kau mau kauwa e makemake ana e makau i kou inoa; a e kokua mai oe i kau kauwa, i keia la, a haawi mai ia ia i ka lokomaikaiia mai imua o keia kanaka. No ka mea, owau ka mea lawe kiaha no ke alii.
Pauku Gula. E haawi mai oe i ke kokua ia mai no ka pilikia: no ka mea, makehewa ke kokua ana o ke kanaka. Hal. 108: 12.
Manao nui. Kokua mai ke Akua i kona poe, mamuli o ko lakou n@i ana.
NA HELUHELU LA.
Poakahi, Ez. 7: 1–28.
Poalua, Ezera 9: 1–15.
Poakolu, Neh. 1: 1–11.
Poaha, " 2: 1–20.
Poalima, " 4: 1–23.
Poaono, " 5: 1–19.
Sabati, " 6: 1–19.
Mele. Ola Lanakila. H.A.N. 51.
Pule. I ala mai na kanaka e hana no Iesu.
NA NINAU.
He loihi anei ka manawa mawaena o ka haawina hope a me keia? 70 mak. Owai ke alii o Babulona ia wa? Owai ke alii ma keia haawina? Neh. 2: 1. He keiki ia nawai? Ahasue@o. Nawai na olelo o keia haawina? Neh. 1: 1. Owai o Nehemia? Mahea kona noho ana? Heaha o Susa? Ke kulanakauhale alii o Peresia? Heaha ka Nehemia hana malaila? 1: 11. He oihana hanohano anei ia ma ia aina? Lilo oia i kiaaina nohea? Neh. 5: 19. Ehia makahiki kona noho kiaaina ma Iuda? He kanaka waiwai anei oia? Neh. 5: 17, 18. He ano haipule anei.
Oiai e noho ana o Nehemia ma Susa owai kana i ike ai? p. 2. Ua ninau oia no ke aha? Owai ka i hala i Ierusalema mamua me kekahi o na pio? Ezera 2: 12, 7: 6, 7. Heaha ka Nehemia i lohe ai no ma Iudaio i hoi aku? p. 3 Nawai i wawahi i na pa o Ierusalema? 2 Na Lu 25: 10. Aole anei i hana hou ia mahope o ka hoi ana o Zerubablea ma? Ezera 4: 12, Nawai i hookeakea i ka hana? Ezera 4: 23, 24.
Pehea o Nehemia i ka lohe ana no Ierusalema? p. 4. Ua aha ia oia? He mea mau anei ia lakou ka hooke ai ana? Zek. 8: 19. Owai kekahi i hooke ai? Dan. 9: 3, 10: 3. Ez. 4: 16. Ezera 10: 6. He waiwai anei ka hooke ai ana, ke ole e hoike ana i ke kaumaha io o ke kanaka?
Iawai no Nehemia pule ana? Me wai ko ke Akua hana ana i berita mamua? Ua ko anei ka me berita me Abereha ma? Hoohala anei ka olelo a ke Akua, e like me ko kanaka i kahi wa? Ua lokomaikai iawai? Ke ole e hoolohe ana i ka ke Akua, loaa anei i na pomaikai ana i hai mai ai? No ke aha ka nele ana o Saula ma? Hiki anei i kekahi mea e ae e hoolohe i na pule?
Nowai ka Nehemia nonoi mau ana? p. 6. Heaha kekahi o keia mau hewa? Neh. 5: 1–17, 10, 11. 13: 15 Ezera 9:@ 2 Oih Lu 36: 14–27. Heaha ka poino e loaa mai ana ke hana hewa? p. 8. Ua kau mai anei maluna o na Iudaio no ka haalele ana ia Iehova? Mahea ko lakou noho loihi ana? Ina e huli hou i ke Akua, e aha ia lakou? p. 8. Inahea ka Iehova hoola ana ia lahui mamua? Kana. 26: 7, 8. Aole anei he pinepine ko ke Akua hoopakele ana i ka Iseraela mai ka lima o na enemi? Aole anei e hoopomaikai hou ia lakou e like me mamua? Loli anei ko ke Akua ano? Aole anei he oia mau, inehinei, i keia la, a mau loa aku? Ua hoopakele i ke aupuni mamua, aole anei e hoopakekle hou, ke paulele iaia?
Ua pule o Nehemia, e maliu mai owai i kana? p. 11. Ua loaa koke anei ka mea ana i makemake ai? Neh. 2: 1. Ehia malama ke kali ana? 4 malama. Heaha ke humu o ko ke alii pane ana iaia? Neh. 2: 1, 2. Heaha kana nonoi i ke alii? p. 5. Ua kanalua anei ke alii no kona hele ana? Noi aku o Nehemia i palapala nawai? p. 7, 8. Owai ka ke alii i hoouna pu me ia? Hauoli mei na mea a pau no ka hiki aku ana ? Nehemia e kokua i na Iudaio? p. 10. Owai ka mea kaumaha?
Ua komo koke paha o Nehemia i ka kana, ua kali iki paha e nana i ka mea kupono e hana ai? p. 12–16. Ua hoike ia anei ke kumu o kona hiki ana ilaila? I ka hai ana i kona manao i na Iudaio ua plu pu anei lakou? p. 17, 18. 4: 6. Ua hooikaika anei lakou ma ka hana? Ua hookeakea ia anei ka hana? 4: 7, 8. Ua haalele ia anei ka hana no ia mea? 4: 14, 15.
Heaha ka kela me keia e paa ana i ka hele ana i ka hana? p. 17. Aole he mea pono i ke kauwa a ka Haku e makaala, a e paa mau i ka pahi o ka ohane ma kona lima? Heaha ke kahiko kupono no na haipule a pau? Epe. 6: 13–18.
Mahea e lawelawe ai kela a me keia i ka hana? Neh. 3: 28. E komo pu anei na makua me na keiki ma ka hana hou ana i na pa o Ziona? 3: 12. Aole anei he mea nui ka lawelawe ana i na hana e kokoke mai ana: iloko o ka naau, ma ka ohana, iwaena o na hoa e pili mai ana? Ua hooponopono ia anei ka noho ana o na hoahanau? Neh. 5: 1–12. Heaha ka pilikia i ka wa ia Ezera, a hooponopono ia no ka kaoaka? Ezera 10: 2. Ua haalele ia anei? Ezera 10: 11, 12.
Eaha ke kumu o ka lanakila ana o Nehemia ma? Neh. 6: 16. Ehia na la hana a paa hou ka pa o Ierusalema? 6: 15. Owai ka i hoonoho ia maluna o Ierusalema? 7: 2. He nui anei kanaka malaila ia wa? 7: 4. Heaha ka hana i mea e mahuahua ai kanaka? Neh. 11: 1, 2.
He kiaaina ikaika anei o Nehemia? He ikaika ma na mea e pono ai ke kino, pehea hoi ma na mea o ka ohane? Ua nana pinepine anei oia i ke Akua? Aole anei no ka makehewa o ka nana ana i ke kanaka?
Aole anei keia he wa pilika o Ziona? Aole anei he wa pono e pule, no ka holo lanakila ana o ka hewa mai o a o? Aole anei i wawahi ia na pa o Ierusalema? Owai ka hea nana e kokua i ke kukulu hou ana, ke ole ke Akua? Pehea ka pule o ka mea pono? Iak. 5: 16. Aole anei i makaukau ka mea e pule io ana, e hele aku i ka hana e like me Nehemia
Na ke Akua i haawi i hana i kana poe kanaka, a nana i paipai i ko ke ao nei e kokua ia hana. E alu pu na hoahanau a kokua ia Nehemia ma ke kukulu ana i na pa o Ziona.
Mele. Hui, alu no Iesu. H. A. N. 225.
Pule. I kukulu hou ia o Ziona.
NA OWAU NUI.
E huli i na wahi e loaa'i keia mau Owau, a hoopaa mau, i mea koike no paha ma kekahi hoike Kula Sabati, i mea hoolana manao kekahi, a i mea hoomakau a hooweliweli kekahi.
Owau la e, ke hoopaa nei i ke aha? Kin. 9: 9. Owau no kou palekaua me ke aha? Kin. 15, 1. Pili mua keia ia wai?
Owau no ke Akua mana, a e ahaana? Kin. 35: 11. Owau no ke Akua owai? Puk. 3: 6, Owau mau loa aku no, a oia kai aha? Puk, 3: 14. Owau no o Iehova; a heaha kekahi? Puk. 6: 27, 8 Owau no o Iehova, a pela aku. Puk. 20: 2, 3, Owau, Owau no ia. Kan. 32: 39. E hoopaa ia pauku. Owau no Iehova, a aha? Is. 45: 4, 10. Owau no ia, Owau no ke Akua. Isa. 46: 4, 9. E hoopaaia. Owau ke haehae. A pela aku. Hosea, 5: 14. Owau no ke Akua. A pela aku. Hal. 46: 10 Owau no keia. Mat. 14: 27. Pili ia ia wai? Owau no. Io. 8: 58. Owai keia? Owau no ka berena e aha'i? Io. 6: 48. Owau no ka malamalama o ke aha? Io. 8: 12 Hoopaa. Owau no ka puka. Io. 10: 9. E komo iloko. Owau no ke Kahu hipa maikai. Io. 10 11. E hahai iaia. Owau no ke ala hou ana a me ke ola. Io. 11: 25. E manaoio iaia. Owau no ke ala, a me ka ka Oiaio, a me ke Ola. Io. 14: 6. Owau no ke kumuwaina oiaio. Io. 15 1, 5. Hoopaa. Owau a o ka Makua, heaha laua? Io. 10: 30. Owau no ka Alepa a me ka Omega &c. Hoike. 22 13, 16. Owau no o Iehova ke Akua o na mea io a pau; e hiki ole anei kekahi mea ia'u? Ier. 32: 27. Owau me oukou a hiki i hea? Mat. 28: 20
HAWAII.
NO KE KUKULU ANA I NA PA O IERUSALEMA.
Ua nana kakou i ko Nehemia pule no ka hoala hou ana i na pa o Ierusalema, a me ka hooko ana ia pule, ma o ko ke Akua hoouna ana aku iaia mai Susana mai, ke kulanakauhale alii o Peresia, a i Ierusalema.
I kekahi po, ua hele oia e makaikai i na wahi naha o ka pa, a noonoo oia i mea e pono ai
Ekolu, eha paha mile ka loa o ia pa, a ua paa iloko o na la he 52. (Neh 6: 13.) Emoole no a paa, no ka mea, o ka hoala hou ana, oia ka lakou hana. Ua mahele ia ka hana iwaena o na mahele he kanakolukumamahiku, a ua hana like lakou; aia no na pohaku a me na mea e pono ai, maloko o ka opala kahi i haule ai i ka wa i hiolo ai na pa, (Neh. 4; 2) Ua hoomau ma ka hana a paa.
Elua ano o na keakea i loaa ma keia hana, O na keakea mai na kanaka o ke Akua mai, a me na keakea mai na enemi mai. Ma ka mahele mua, (1) o ka ilihune a me na pillkia o kekahi hapa nui o na kanaka. (Neh. 5.) (2) Ka hookaumaha ia ana e na Iudaio waiwai. (3) Ka hehi ana i ka la Sabati. (Neh. 10: 31. 13: 15–18.) (4) Ke kuikahi ana o ke kahi o na Iudaio me ka enemi, (Neh. 6: 17, 18) aole lilo i mau hoahanau, aka, hookeakea wale i ka Nehemia hana.
O na hookeakea a na enemi. (1) Ka hoohenehene mai ana, –hoahewa, a inaina mai. (2) Hoolaha i na olelo hoopunipuni. (3) Kue maoli no. (4) Imi lakou i mea e kuee na Iudaio, i mokuahana a holo ole ka hana. (5) Imi i pahele no Nehemia i mea e make ai oia. (6) Imi lakou i mea e hooweliweli iaia, –a hana paha oia i ka mea lapuwale. (Neh. 4–6.)
Eia hou na mea i lanakila ke alakai. Kona naauao me ka makaukau. Kona wiwo ole. Kona akamai. Kona haawi manawalea ana i kona waiwai ma ka hana. Kona ano haipule, a paulele mau i ke Akua.
Lanakila na kanaka, no ko lakou manao e hana. Ko lakou makaala a kiai. Ko lakou hoihoi ma ka hana. Ko lakou pule i ke Akua. Ko lakou mihi no ka hewa. (Neh. 5: 9–12.) Ko lakou hoomanawanui Ko lakou wiwo ole. Na kokua nui.
Pela no e hoala hou ia na pa o Ierusalema i keia wa; pela no e lanakila maluna o na mea hookeakea.
Ahea hoomanao ia o Ziona ma Hawaii nei; a hoala hou ia kona mau pa? Aole loa e hiki ana e malama i na haku elua. Ina o Iehova ke Akua, e malama iaia; a ina o Baala, e hahai no ia ia.
E MAKAALA I KA ILIO?
I ka naue ana o kekahi keonimana ma ke alanui, ua kalawai me elua kanaka e paa ana i kekahi kanaka: me he la, ua hiki ole iaia ke hele ke ole kokua ia.
Heaha la ka pilikia? wahi a ke kounimana. Ua nahu ia keia kanaka e ka ilio a ka mea puhi rama.
Oia ka!
Ae, aole oia nei ka mua o ka poe i nahu ia – he nui wale aku.
No ke aha ka pepehi ole ia kela ilio?
Ina ua pepehi kahiko ia, ua pomaimai ka lehulehu; aia nae, a he kanaka wiwo ole, alaila hiki.
Oia hookahi na lono ma na pe-a a pau o ke aupuni: – kokolo ka olela ma na awawa, pii ma na mauna, a kupinai hoi na puu "he weliweli ka hana a keia ilio kaulana."
Ma ke kaona, ua moe ke kanaka ma kapa alanui i nahu ia e keia ilio, aole i hiki i na kauka e hoola. Ma ke nahu ia ana o kekahi ua kaili ia ka noonoo pono, a lawe i ke ola o ka hoalauna – a pela wale aku.
Nawai i hookuu i keia ilio, ka inoa e paa nei me ke kaulahao? Eia ka! ua popopo na kaulahao a lilo i mea ole. E kuu aku no iaia e holo mai o a o o ka aina, a komo aku ma na hale alii a me na wahi noho o na makaainana, a make pu na alii, na makua, na keiki, maimuli o ke nahu ia ana.
Aloha ino na keiki o kakou; e hahai auanei ma na kapuai o na makua Nawai e hoopakele? Nawai e pepehi i keia ilio a ka mea puhi rama – oia ka waiona? E makaala i ka ilio!
KA HAAWIIA ANA O KE AUPUNI A ME KE ALII ANA I NA HAIPULE, &c.
Helu 2. Ke koena keia.
Ma ka helu 1, ua imi ia na haipule o ka Mea Kiekie. Owai la lakou?
Mahea hoi e loaa'i? No keia ao anei? No ka lani paha. Oa ka poe haipule i make anei a ala hou mawaena mai o ka poe make, a hele pu mai me Iesu a alii pu ia ma Ierusalema?
Alia. E noonoo pono kakou. Penei paha.
Ma ke ao nei keia poe haipule. Maanei no ko lakou noho ana. Aole nae lakou no keia ao Olelo Iesu ia Pilato Aole no keia ao ko'u aupuni. Ina no keia ao ko'u aupuni, ina ua kaua aku ko'u poe kanaka, i ole au e haawiia aku i na Iudaio. Aka hoi, aole no keia ao ko'u aupuni. Io. 18: 36. Pela hoi keia poe haipule. Ma ke ao nei ka noho ana. Aole nae no keia ao lakou. Aole au e pule i lawe aku oe ia lakou mai keia ao aku, aka, e hoopakele oe ia lakou i ke ino. Io. 17: 14, 15. Ke ano o keia. Aole i like ko Iesu aupuni me na aupuni o keia ao. Aole like na haipule, oia hoi kona poe kanaka, kana poe haumana oiaio, me na kanaka o keia ao. Ua wae ia mai lakou mai waena mai o na kanaka o keia ao, oia hoi ka poe hewa, i ole lakou e hoopa aku i ka mea haumia, i ole lakou e hoohalike me ko ke ao nei. A lilo lakou i poe keikikane, a i poe kaikamahine na ka Makua o ka lani. 2 Kor. 6: 17, 18. Ua haawiia ia lakou ka pono e lilo ai i poe keiki na ke Akua. O ka poe i hanau ia, aole na ke koko, aole na ka makemake o ke kino, aole hoi na ka makemake o ke kanaka, na ke Akua no. Io. 1: 12, 13.
Aole he aupuni maoli ko Iesu ma keia ao; e like me na alii o keia ao. Aole he noho alii i kukuluia, a e kukulu ia ana ma hoailona Moi, me ka aha kuhina, me na koa a me na luna koa, na lole koa, na lio koa, na kaa kaua, me ke kaua pu ana me na pahi, na pu, na pukuniahi, na pu boma, i make na enemi, a lanakila kona aupuni. He aupuni Pegana, aupuni Pope, aupuni Mahomeda, aupuni Moremona, ke hana pela.
Aole ke aupuni o Iesu. Oia kekahi hewa o na Iudaio, me na Parisaio. E kali ana lakou no ka ike maka aku i ke aupuni o ko lakou Mesia e kukuluia'na me kona nani e like me na aupuni o keia ao. Pane aku Iesu. Aole he mea i ike maka ia ke aupuni o ke Akua. Aia no ia iloko o oukou. Luka, 17: 20, 21.
Ea, mai kali kakou me ka manao e ike maka ana kakou ia Iesu e hele mai ana me ke kahiko ia i ka lole koa, i ka nani koa, nani alihikaua e kukulu i aupuni maoli. He alihikaua ia i ike maka ole ia.
A pela kona poe kanaka, oia hoi na haipule. Aole lakou e ike maka ia ana me na lole koa, me ka hanohano, me ka nani. Mahope aku ia.
Heaha na hoailona o lakou?
1 Ka noho haahaa ana e like me na keiki liilii. Mat. 5: 3. 18: 3, 4. Isa. 66: 2. Luka 18: 13, 14.
2 Ka noho akahai ana. Hal. 37: 11. 147: 6. Mat. 5: 5.
3 Ka hoomauia no ka pono. Mat. 5: 10.
4 Ka hana maikai aku i ka poe hana ino mai.
Ka hoomauhala ole. Ke kala ana i na hewa ke mihi ia. Ka noho okoa, kuokoa, hookaokoa aku i na hewa, makau i ke Akua, makau ole i ke kanaka, hoolohe i ka ke alii ke kupono na kauoha a ke alii i ka ke Akua, a hoolohe ole ke kue na kauoha a ke alii i ka ke Akua me ka makau ole i ka hoopai ia.
He poe hoohalike ole na haipule io me ko ke ao nei. Nui ka poe i kapaia he poe haipule, aka, aole lakou he haipule io. He poe hoo@liimeaai kekahi, he poe imi i ka oihana ma ka hana pono ole nae, he poe po@lele nui ma ka waiwai, a ma ka hanohano o keia ao, a hoohalike no me ko ke ao nei ma kekahi mau lealea ano kewa, a me ka malama ole i ka la Sabati; e hana ana ma ia la i na mea i hookapu ia e ke Akua. Aole pela na haipule io. He la kapu loa ke Sabati ia lakou. Olioli lakou ia kapu ana. Olioli loa i na hana maikai, na hana hoano, na halawai, na kula Sabati, na halawai haipule, e imi ana i ka hemolele me ka makemake nui e loaa mai. Aia ko lakou ano nui iloko o 1 Kor. mok. 13. Aia iwaena o na wahine ka hapa nui o na haipule io. He poe keiki kekahi.
Heaha ka pomaikai o na haipule io o ka Mea Kiekie? Ua haawiia ke aupuni a me ka noho alu ana ia lakou.
Heaha ke ano o keia Haawina? Oia paha ka mea pohihihi. E noonoo iki nae kakou i ke ano. Malia paha e loaa ana. Aole paha e alii maoli ana na haipule, a nele ke alii ana o na alii maoli.
Ke noho nei na Moi, maluna o ko lakou mau nobo alii me ka manao aia no ia lakou ke alii ana, ka imi ana, ka hooko ana i ko lakou makemake.
Alia Aia ma ko lakou kua, a ma ko lakou alo keia poe he lehulehu i ike maka ole ia, oia hoi keia poe haipule io. E kokua ana ka hapa ma ke kua, a e keakea ana ka hapa ma ke alo. A pehea, he leo anei ko oukou i loheia?
Aole leo i kekahi manawa. E pale ana lakou ma ko lakou wahi. E nonoi ana i ke Akua e kokua i ka hooholo ia ana o na manao pono o na alii, a e keakea i ka hooholo ia ana o na manao hewa. E noi ana hoi i ke Akua e hoouna mai i kekahi puali anela e kokua i ka hooko ana i ka aoao pono, a e keakea i ka hooko ana i ka aoao hewa.
A o kekahi hana a ka haipule io, oia ke kakau ana i ka palapala hoopu i na aha alii i hooko ia ka aoao pono, a e hookahuliia ka aoao hewa. A ka kino no lakou i kekahi manawa imua o ka aha alii, e noi aku i hanaia ka aoao pono, a hooleia ka aoaohewa. A o ka haiolelo imua o ka lehulehu, no na mea e pono ai, me ke kakau a pai manao no ka aoao pono, oia kekahi hana a na haipule io. Ma keia mau hana e alii ai a e lilo ai ke aupuni i na haipule o ka Mea Kiekie.
A pehea? Ua lilo anei ke aupuni me ke alii ana i keia wa i na haipule? Aole i lilo loa. Aole i lanakila lea ka aoao haipule. Ke alii nei no na alii maoli. Ke ka nei no na aupuni maoli. Ua pau no kekahi mau aupuni kahiko no ko lakou hewa. Ua pau Ninewa, ua pau Asuria, ua pau Babalona, ua pau Roma.
Na aupuni e ku nei, ua piha no i ka hewa, ua kaulia na kanawai hewa, na kanawai e poino ai kanaka. Aole paha he aupuni maikai loa ma ka honua nei i keia wa. E loaa ana nae ke aupuni maikai loa ma keia hope aku. E lilo ana ke aupuni me ke alii ana i na haipule o ka Mea Kiekie. E ko ana keia wanana. E lana ka manao o na haipule io. E hoomauia ka oukou hana i haiia maluna. Mai paupauaho. E hoonui i ka pule me ka manaoio. E pule mau me ka hoonawaliwali ole. E pule mau a hiki i ka manawa e lilo ai na alu i poe makuakane hanai no ka ekalesia, a o na wahine alii i poe makuahine hanai. Isaia, 49: 23.
A hiki hoi i ka wa e hookoia ai ka wanana ma Hoik. 11: 15. E lilo na aupuni o ke ao nei no ko kakou Haku a no Kona Kristo, a oia ke Alii e mau loa ana i ke ao pau ole.
Ka wa Milenio paha ia, a he poe haipule na alii a pau me na kanaka pu.
A ko io keia wanana. E haawiia ke aupuni, ke alii ana me ka nani o ke aupuni i na haipule o ka Mea Kiekie.
E loaa ana paha ia wa ia kakou, aole paha. E lana nae ka manao o ka lahui Hawaii. Ke alii nei no kou poe haipule io i keia wa ma ko oukou ano haipule io. E haalulu ka poe kue i kou pomaikai, a e haule lakou imua o ka mana o ko lakou haipule io ana.
ALOHA HAWAII.
E HOOLOHE.
I ka poe lawe nupepa o Kaupo ma ke KUOKOA, A.D. 1886. Aloha oukou. Ke hai aku nei au ma ke akea, ina haule kekahi helu a oukou aole i loaa pono mai, e hele mai e hoiko ia'u, i hiki ia'u ke kauoha i ka Lunahooponopono, a pela e paa mau ai na helu i haule ma ko onko inoa. P. PUHALAHUA.
Luna Nupepa KUOKOA, A.D. 1886.
Akamai Kelakela Hope loa i loaa iho nei o America!
A LANAKILA O KA UWILA!!
Mahope mai o ka laweia ana o ka Uwila i mea hoomalamalama, ua hui pu na hooikaika ana a pau o ka poe Imiakamai ma na mea paahana i loaa ke kukui hoomalamalama uwila i kupono ke paa lima ia maloko o na home. O ke kumu i loaa mua ole ai keia pomaikai a hiki i keia wa, oia no ka hiki ole o ka poe imiakamai ke hookaawale aku i na noonoo ana no ka mahu ma ke ano hoomalamalama, a ua hoopaaia lakou a pau ma ka manao aia i kahi hookahi e hanaia ai ka uwila me na mikini ano nui a koikoi, aole hoi lakou i noonoo o ke kumu nui e pono ai ke kukui, oia kona kupono e paa lima ia ma o a maanei e like me na kukui aila.
Ua loaa maopopo iho nei i ka hui THE NORMAN ELECTRIC LIGHT COMPANY ka ike lea i na ano o ka Hoomalamalama Uwila, aohe hanalua i koe e auhulihia ana na ano hoomalamalama kahiko a nalo aku.
O ko makou lpukukui Uwila, he hiki ke hoaia me ka mikini ole, aole hoi nui o na lilo, aohe pohihihi, aole hohono aila. Eia wale no ka hana, aia a hala eha a elima paha la hoopiha iho i ka paakai (acid). Ua emi loa na lilo o ka hoa ana e like me ka mahu, 3/4 ceneta no ka hora, a o ka oi loa o ka maikai o keia, aole wela, aole uwahi, aole mahu, no keia mau kumu aole e inoino ke ea, he oia mau kona ano. Aohe hohono, aole no hoi me ke ahi e hoa ai, e wili ae no oe i ke ki a o ka a no ia; nolaila aole hopohopo ana no ke ahi, o ke pahu ana paha e like me na kukui e ae ke hoohemahemaia, ma keia ua maopopo ka oi keia ano kukui. Eia hou no hoi kahi mau mea e akaka ai o ka oi o keia mamua o na ano kukui e ae:
1. Ole akaka loa na lawelawe ana, e hiki i ke keiki uuku ke hooponopono.
2. He hiki ke paa lima ia keia ma o a maanei e like me na kukui aila.
3. Aohe uwiki, aole no hoi luhi i ka hoomaemae ana.
4. He oluolu ka malamalama, a he ano mau, aole hulili, he ikaika ka e, a he hiki no nae ke hoemiia a hoopiiia e like me ka makemake.
5. Aohe hopohopo ana no ke ahi, no ka mea ina e naha ke aniani e hoopuni ana i ke omo o ka pio koke no ia.
6. E a no keia kukui iloko o ka makani ikaika, he hiki ke kau ia ma na lanai a ma na pa hale e hoomalamalama ai. He ekolu ano o keia kukui i keia wa
A. Kukui uuku, kona kiekie 14 iniha; koikoi 5 paona, no ka hoomalamalama i na hale noho, hale kaa, a me na wahi hoahu ukana. Eumukuai, £1.– – no ke kukui hookahi, a e laweia aku i na wahi a pau o ke ao nei.
B. Maluna iki ae o ka mea mua, no ka hoomalamalama ana i na hale noho a pau. Ua hoonaniia keia kukui me na mea nani, a he aniani poepoe keokeo maluna iho. Kumukuai, £2.– – no ke kukui hookahi, a e hoounaia i na wahi a pau o ke ao nei.
C. Ano nui loa keia no na hale halawai, hale aupuni, a pela aku. Ikaika kona malamalama, ua hoonaniia, a he aniani poepoe keokeo nunui maluna. Kumukuai £4.10 – o ke kukui hookahi, a e hoounai i na wahi a pau o ke ao nei. Ke kahua o ke kukui ua hanaia ma ke keleawe, o Iapana, a metala e ae no hoi. He hiki no hoi ke hanaia na ano e ae ke kauohaia.
Ua makaukau na kukui a pau no ka hoa koke ia, a e hoopaa pono ia, me na kuhikuhi kupono i paiia, me na paakai e lawa ai ka hoa ana no kahi mau mahina, a me na omo elua no ke ano A, a me ekolu omo no na ano B a me C. E loaa mau ana no na paakai no ka hoa ana maloko o na halekuai laau o na kulanakauhale a pau.
Ua hoopaaia keia mau kukui no hookahi makahiki, a e hoihoi ia ke dala ke ko ole ka makemake a pau.
No na kauoha a pau no eono kukui a oi, e hoemiia ke kumukuai he 6 pa ceneta. Aole hookoia na kauoha ke hoouna pu ole ia mai ke dala.
O na hoouna ana o ke dala, e pono ina na bila kikoo banako no Nu loka, e loaa no ma na hale banako a pau, a i ole e hooili mai ke dala pepa o na banako, a i ole ma na pooleta o na aina a pau o ke ao nei.
E nana pono ia no na kauoha a pau a e hooiliia me ka hakalia ole.
Ua hoomaluia ko makou mau Kukui Uwila ma ke kanawai, a e hoopii ia ka poe imi a@uka ma ka hoohalike ana.
Ua makemakeia na agena no ko makou mau kukui ma na wahi a pau.
E hoouna mai i na kauoha ia,
THE NORMAN ELECTRIC LIGHT CO.
Philadelphia, U. S. of America.
KAKELA & KUKE.
E laa na pahiolo, hoi hole, hamale, koi nui a me liilii, kila, wili puaa, @ila, apuapu, kui o na ano a pau, kala kaa, hao hoopaa puka pohaku hoana, kepa, lei ilio, kaula hao ilio, pahi, upa, pahi umiumi, kalapu, kope hulu, pulupulu, oepa ka lakala, lina hao, ami, keehi, a me @@
KAULA OPU.
Palau o na ano a pau, Oo, ho, kopala, pe, kipikua, hao kope, au ho a pea aku, kua bipi, lei bipi, kaula hao bipi, uwea pa, uwea keleawe, hao pi@ piula, kaa palala, ipuhao, ipu @
PA-PALAI. MAKAU ME KE AH@
Ili wai, papa holoi, kopa ala, kaula kuaina, hu'akai, ehi wawae, hulu pena, a pela aku.
Pena wali, kini nui a me liilii o na ano a pau, me ka pepa kuhikuhi, pena keokeo, aila pena, aila hoomaloo, vaniki kaa, a me vaniki moe,
PENA HOOMALOO – a me aniani hale
AILA MAHU, AILA MIKINI, AILA HAMO @ AILA KAA, INIKA KAMAA.
PAUDA, KUKAEPELE, KIANA PAUDA, UIKI PIUKUKUI O NA ANO HE NUI A LEHULEHU
LOLE MAKEPONO
–E aa na–
AHINAHINA, KALAKOA. KEO KEO, LEPONALO, HULUMANU UWE WAHINE, KUI HUMUHU MU, A ME KA LOPI.
Ke kuiko e lona no iu ma kaki e
Kakela & Kuke!
NA MEA PIULA,
Mikini Humuhumu
Mekini a WHEELER a me WILSON
MIKINI A WIILCOX ME GIBBS
NA MIKINI A
–REMINGTON.–
He nui loa na mea hao me na ukana e ae o na ano a pau, aole hiki ke hai pau ia aku, hewa i ka wai na maka ke ike.
Laau Lapaau Kaulana Loa
A DR. JAYNE, LAAU HOOMAEMAE KOKO LAAU HOOPAU NAIO, LAAU KUNU, PENIKILA, HUAALE PAAKAI, LAAU HOOPAA HI,
Me na Laau Hamo a Pela 'ku.
KAKELA-KUKE.