Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVI, Number 4, 22 January 1887 — EDISEPA FERIDO KA HIENA KAULANA O BAGALIA KA OLALI O NA MEA HUNA POHIHIHI. Ka Aina Lewa Pahaohao o Mauna Bevia. [ARTICLE]

EDISEPA FERIDO

KA HIENA KAULANA O BAGALIA

KA OLALI O NA MEA HUNA POHIHIHI.

Ka Aina Lewa Pahaohao o Mauna Bevia.

Ke Kuhikuhi Puueoe Poupoa Kaaiahao, a o ka Liona Hanu Meheu Pololei. Ht Moehla Enelani i unuhi ia ne kt Kuekoa. PA N £ mal la ua Baka Boloka la. £ kuu haku maikai e, ua hai e aku nei hoi au ia oe aohe a'u roca maka'u, aohe alahele i nalowale i kuu mau maka, ua alo wale ia no e a'u na wahi huna o ka lewa nei, ua oehu pu ia Loi e a'u na papaku o ka honua, nolaila i hakaiia wale no ia oe a pane mai ilaila kaua e naue ai. Pane iho la ua Edisepa U; Auwe ! nani wale ka lio a ke ahonui, heaha la hoi, e hele kaua, ia wa, hea aku la oia

ike kaikamahine pohihihi e hoi mai, ae mai la ua kaikamahine ia, a hoi mai la oia iloko 0 ke kiala aniani.

Ia wa i poholo mai ai iloko o ke kia* ha gula, ia wa koke no i nalo aku ai ua lio la īloko ona ao oka lewa, a e like mc ka wili ana aka puahiohio i panai pu ia aku me ka malamalama anapu o ka uwila, pela no i lele aku ai ua 6aka Boloka la. Oiai laua e lele ana me ka mama nui e like me ka nu ana o ka makani, lohe koliuhu aku la o Edisepa i ke kani o kekahi mea, a oia kana i pane iho ai i kona lio Baka Boloka penei: Aohe kena he leo no ka mea okoa aka, o ka ho no kena o na manu Aeto lawe kanaka o na mauna Aniani ehiku a e kau ia ana hoi ena keiki a Unahi Keleawe. j Auwe { wahi aua Edisepa nei i pane aku ai, o laua no anei ka mea nana i kii ae nei ia Anekamila. Ae, oia no, wahi a Baka Boloka i pane ae ai, a puana hou ae la no ua lio nei i ka hua o ka hoonahoa penei; ,4 Paa ia'u a paa, no ka mea, ke hao nei au a wela, a niniu oiala maanei." Me keia mau huaolelo ua lio Baka Boioka nei i pane ae ai a nalo aku la oia e like me ka imo ana oka maka. | Oia paha ka kaua e puana ae nei: j "Mea ole ka helena o ka lewa, I Ka hao a ka lio Baka Boloka." I keia wa a laua nei ē lele aku nei, lohe aku la na keiki a Unahi Keleawe i ka hu o ka makani, nolaila, pane aku la kekahi keiki i kekahi. E, heaha keia mea e hu mai nei mahope o kaua ? Pane aku la kekahi, alia, e nana ae au īloko o kuu "ohe nana." Ia wa, huli ae la ua keiki la i hope a kau ae la i kana ohe nana i hope a nana aku la, iloko o na sekona pokole loa kona nana ana aku, hookuu iho la oiai kana ot»e nana, a pane iho la o»a i kona pokii penei:

Aole keia he hu no ka makani a kaua e lohe nei, aka, he bu no ka lio o kekahi keiki, a me he mea la o ka looi mea Pohihihi ae paha keia e hele mai nei. Pane aku la kona pokii, pehea kona mamao ma' o kaua aku nei ? Me he mea la, he 50,000 mile mai a kaua aku, aka, ua paumi aku ka mama o kona lio i ko kaua. ! Aole i liuliu iho keia mau olelo ana | o ua mau keiki nei, aia, hooho ae j lakekeiki mua? E! mamake kaua no ka mea eia au ke ike nei iua keiki la me he wahi manu nunu ka maaioalo iwaena o na ao o ka lewa. He oiaio anei kena mau olelo au e pane mai nei e kuu kaikuaana ? Wahi , a kona wahi kaikaina i pane niai al Ae, he oiaio keia mau olelo a'u, aole au e manao atta e hoopunipuni aku ia oe ina e huli ae kou alo ihopea e nana iku iua keiki ia, e ike no auaneī oe 1 > kona maaloalo iwaena o na ao o ka lewa me he manu nunu ia. He mau minuie pokole wale no mahope iho, aia hoi, lohe ae ia laua ika hu oka makani mahope, ta iaua t huh r like ae ai a naaa aku ihope, aia hoi ike aku la laua 1 kekahi kanaka e kau ana maluna o kekahi iio leie, a me he mea la, he ao wa'e no miie ka mamao mai a iaua aku. I kela wa, huii 1« la ua mau keiki ia 1 imua a paoe ihoiaika laua manu ! penei: Eko maua aUnui maikai, eaa ( >akou, no ka mea, ke kokoke ioa mai L ioUiokakou nei

Ia wa, hoomohala ae It ua manu la i kona mau eheu a iele aku la e like me ke puhi ana a ka makani puahiohia A ke nana aku i ua manu la, puehu liiiii na ao oka lewa i ka ua mea oka mama i ka le!e. liuko o keia wa a ua manu ia i kuupau aku ai i kona mama piha maka iele ana, kaawale loa aku la oia no na miie mamao he ioo paha mai a Edisepa aku. Ia wa huli iho la ua PJdisepa nei a pane iho la 1 kona lio penei: E kuu Baka Bo!oka ahonui, ua pau anei kou mama lele ?

Ia wa koke no i aea ae ai ke poo o ua Baka Boloka la a kauaheahe aku la, a ia sekona no i kuupau hou aku ai oia i kona mama piha ma ka lele ana, nana aku ia la, puehu liilii ka lehu 0 ka-pu-ahi i kaua mea o ka iele.

He mau sekona wale no ka miki ana aku o ua Baka Boloka la, hahani ana oia mahope o ua mau keiki la, ma kahi he 5 wale no mile ka mamao mai ua mau keiki la.

A i kela wa i ike aku ai o Edisepa i kekahi aina huiali mamua pono o la* kou, me he mea Ia he 10 wale no mile ka mamao mai a lakou aku.

I kela wa, hoomanao iho la o Edisepa o ka aina keia 0 keia mau keiki e hoi nei, ka aina hoi i kapaia, "Na Mauna Aniani Ehiku."

I kela wa i peku ae ai ua Edisepa la ma ka aoao o ua lio Ia me ka ikaika, a ia wa koke no ua like ua Baka Boloka nei me he olapa ana la na ka uwili, pili ana oia ma ka aoao o ua mau keiki nei. I k£la wa o Edisepa i pili aku ai ma ka aoao 0 ua mau keiki la, wehe ae la la oia i kana pahikaua a oki aku la i ke poo o kekahi keiki, ke keiki hoi e paa ana ia Ane Kamila, a lilo mai la ua Ane Kamila la ia Edisepa. Hoohuli ae la 0 Edisepa ike poo 0 kona lio a pane aku la i ke keiki hookahi aku 1 koe penei: Ke hookuu aku nei au ia oe e hoi no kou ainn, a mai hoao x hou nae oe e hana e like me keia keia mua aku, no ka mea o ka olua t hana ana, he hana ia na ke kanaka pupuka loa, aole hoi e like me ko elua kulana, nolaila au e olelo aku nei: Ou hoi, a mai hana hewa hou aku.

I ka pau ana no o keia mau huaolelo, huli pono ae la ka ihu o kona lio no Aina Kaimana ka pahu hopu, iaia no a kipu mai i ke kaulawaha o kona lio Baka Boloka, pupuu a hoolei loa, noho ana lakou nei i Aina Kaimana.

Oiai lakou nei i hiki aku ai i aina Kaimana, a 0 Ane Kamila hoi, ua pau kona ike, a pau kona lohe ana, me he mea la e aili loa ae ana kona aho hope ioa.

Ia wai oili mai ai kahi makalii Seti wa a pane mai Ia me ka leo nui penei

Alo Edlsepa kuu keiki ? nani kou hikiwawe, aole au i ike i kekahi kanaka hana ino Ho e like me oe, aka, ua hiki no nae, no ka mea, ua waiwai kau huakai, ua hoi mai nei oe me ka waiwai.

Pane aku la o Edisepa i keia wa koke no, e haalele ana au ia oc e huli hoi ana au i kuu aina, e ike hoi i ka'u aikane pehea aku nei la oia.

Pane aku la o Setiwa, e kuu keiki maikai, aia kau aikane iloko o ka ehaeha nui oka naau, no ka mea he elua wale no hora i koe mai keia wa aku, alaila, e make no kau aikane aloha, ka mea hoi a kou naau i aloba ai, a ke hai aku nei au ia oe, makehewa hoi ihila, e noho, eia ka aina, ame na mea a pau, noho iho, mai manao oe e hele aku no kekahi wahi okoa aku.

Pane aku la o Edisepa me ka wili ana o kona poa Aole au eaa e noho me o;, aoie no hoi e noho hou no hookahi sekona, no ka mea, ua hai mua aku au iaia, aia a ha!a na !a he 60, alailae maoao iho ua aikane alii la a'u, ua make au, aka, i keia wa, ke hai mai nei oe iaa, he 2 hora wale no i koe, alaila make aku oia, nolaila, e hoi ana au, ua loaa ka mea pohihihi, aohe mea pohihihi e ae a'u e huli aku ai.

Kahaha, nani ke keiki akt paakīki nui wale ia oe, ua kuhi au he keiki aloha makua oe, eia ka, he keiki aloha ole oe ia'u, wahi a Setiwa.

Pane aku U o £disepa, he keiki aloha makua 110 au tna nae oe e hookuu mai ana ia'u e boi au a pakele mai kuu aikane/aliili, hpi hou mii au iOO oel

Mahalo piha au ia oe e kuu keiki ina e hooko mai anaoeikau mea e kamailio mai nei, a noiaila, o hoi, aia ko aikane U, kokoke e hoio ke kaula kele* a ke aiii Mokloa ma kona kani

j Mahope iho oko laua kukai olelo ho !pe ana, hoohuli ae ia ua Edisepa la i ke px> o kona lio a haawi ae la laua i ko laua mau lulu lima hope ana, tni ke aloha u Good Bye" i hookaawale ae ia laua, a nalo aku la ua Baka Boloka la me kona haku Edisepa.

Maanei e ka mea heluhelu e hoaka-; ka iki ae kou mea kakau no ke keiki' alii Hencri, oiai, aia no.oia i kahale paahao kahi i noho ai, aia hoi ke alii Mokina a rae kona poe koa ke hoomakaukau mai ia ika ',amana li kanaka'' no Heneri a i keia wa, ua makaukau na mea a pau a e kali wale ia ana no o ka hiki ae ika hora 12 ponoi, alaila, e hoomanao iho oe e kuu hoa heluhelu, oka hora 10 ka hora a Edisepa i haalele aku ai ia Setiwa, a eia paha oia i ka lewa i keia wa kahi i hele mai ai, no ke alahele e hiki aku ai i Ama Ala.

Nolai a, e kamailio kaua maanei no na hana ake alii Mokina, ame kona mau koa hana lokeiao.

Ika hiki ana ika hora 11 ouala la eliia ai 0 Heneri, aia hoi, ua paa ka amana li kanaka no Heneri mamua pono oka hale oke alii Mokina, aia ka lehulehu ke nonoho nei, ake kuku nei hoi kekahi poe, aia pu hoi na koa ke ku poeai la malalo o ka'ni e li ia ai, aia pu hoi na aleo o ka poe maka hanohano ke ku la, he mea oiaio e ka mea heluhelu, aole kekahi la kanaka i ike ia ma ke aupuni Aina Ala, e like me keia. He hapalua hora koe kani ae ka hora 12, hoouna ae Ia ke alii i kekahi o kona mau laina koa e kii ia ke pio a e lawe mai. la wa, ua eleu ae la na koa a kii ia aku la ua pro Henen nei, ia lakou i hiki aku ai ika hale paahao, loaa aku la ua Heneri la a 'iawe ia mai la oia. I keia wa ua ano e na helehelena o ua Henen la ua hala ka wa nani o kona mau helehelena, ua lilo aku kona nani maHaia aku, ao na helehelena haikea a me ke kino wiwi, oia ke aaki ana maluna o kona kino.

No ka mea ua kali aku oin 0 ka hoi mai o kona hoa'loha Edisepa, a no kona hoi ole mai, haupu mai la ua Heneri no kona make, a oia kana i puana ae ai me na huaolelo kaukau penei;

E kuu aikane aloha, hele ana paha oe i kou lealea kino, aohe ou manao mai ia'u ka mea iloko 0 ka ehaeha,

He mea oiaio e make ana au iloko o ka poho oka lima oke alii lokomoa hoi mai ana paha oe, aole au kou hoa ! i alo mai ai i na kai ehuehu a pae i keia ama malihini, eia ka e make ana au iloko o kuu hewa ole,Ja puana hou ae la ua Heneri la me keia mau huaolelo oenei: E ke aheahe lau makani e lawe aku oe i kuu aloha a hai ia Edisepa, kuu aikane aloha, kuu hoahele hoi o ka aina malihini, kuu mea hoi i paa mai ai i keia hale a ke aloha ole, nona ko'u aloha nui e kulu nei o neia mau waimaka, he mea oiaio, ua haalulu kuu kino ike a l oha nona, mokumokuahua hoi ko'unaauike aloha, nou waie no e Edisepa kuu aikane aloha ole ia'u, pehea la hoi oe i nana maka mai ai i kolu pilikia, me kou manao paha he | noho'na pono keia e noho aku nei, he |mea oiaio e make ana au me kou ike ole mai e kuu aikane lokoino, a moe iho la ua Henen la me ka ehaeha o ka naau. I ka loaa ana o Henen i na koa lawe ia mai la oia no kona make ana, oiai oia e lawe ia ana ma ke alanui, kuku mai la na kanaka ma ke kae oke alanui me ko lakou pane ana ae: Auwe ! e make ana ke keiki alii o Pelekane, au*e kona make ana me ke akaka ole o kona hewa. laia i hiki mai ai ma kona wahi e H ia ai, aia hoi ka lehulehu ke kuka mai la me ko lakou mau helehelena minamina no Henen, a oiai ua Heneri la e ia ana no kona wahi eli 12 ai, ia wa koke no ipa tho ai kekahi makani ikaika mai ka hikioa mai, a pulumi ako la i na opola, na lau laau, a me na laau ku.

Ia «a, hooho ae la ka khulehu auwe nohea mai keia makani kamahao oke avakea. I kela wa ou, huli Uke ae la ka maka ona mea a pau a oaoa aku la ma ka hikina, a ike aku U lakou i kekahi lio e lele mai ana ika lewa. a e noho ana kekahi kanaka maluna ooa, 1 ka ike ana aku o ka lehulehu i ke> ia mea kamahao» hooho like ae la lakou a pau. Auwel heaha keia mea kupanaha e k)e mal nei i ka lew*. )