Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVI, Number 39, 24 September 1887 — Page 3

Page PDF (1.53 MB)

This text was transcribed by:  Annette Masutani
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Paiia e THOS. G. THRUM ma ka Halepai o ka nupepa "SATURDAY PRESS."  Keena Hooponopono, ma na kihi o Alanui Moiwahine me Nuuanu.  E hoouna muai mai na Olelo Hoolaha ma ke Keena Hooponopono mamua ae o ka hora 12 o ke awakea o na Poaha a pau.  Aole e hoopukaia na Olelo Hoolaha ke laweia mai mahope o ka hora i hoikeia maluna.  E hooko piha aku ana makou i keia rula maluna.  E hooili mai i na leta a pau a me na kauoha a me ka uku pepa ia KA NUPEPA KUOKOA ma Honolulu.  Ina e loaa pono ole aku keia pepa i kona poe lawe, e hai mai me ka hakalia a e i keia Keena.  O ka uku a keia pepa e haawi ai i kona poe luna, he umi keneta no ke dala, koe ka apana o Kona, Oahu, a me kekahi mau apana e ae kahi nui o ka luhi i ka halihali ana i ka pepa, ma ia mau apana, e hooiia ka uku luna.

 

 

@ a pau a me na kauoha

@ ia KA NUPEPA KUOKOA

e loaa pono ole aku keia

@ e hai mai me ka hakalio

@.

 

Pepa e haawi ai i kona

@ no ked ala, loe ka

@ kekahi mau a pana

@ ka halihali ana i ka

@ hooiia ka uku luna

 

Kela me Keia.

@ nei ke ala’au-a o na

@

@ o ka pa alii i keia

@ e naue aku e ike i ke

@

@ o hoa no ko ke-

@ ma ka Adverti-

@.

 

@ a ia ai ka hoi’-e ha-

@ maloko o ka lua-

@.

 

@ kekahi kaa kikane me

@ ka uwapo i nehine

@.

 

@ ka hae o na mokuka-

@ ke komo pu ana

@ ke alii poino.

 

@ ku ana mai o ka

@ mai Hawaii a me

@ukana a me na

@.

 

@ po Poiha iho nei

@ mahuka o ka Vanda-

@ Makai Tell maloko o

@Mele H@.

 

@ P@alolu nei ka holo

@ maka kalepa Lady Lamp-

@ aku me ka piha ko

@.

 

@ ka i ike ia i ka onohi o

@ la Poakolu nei.  Ma

@ poe he hoailona no

@.

 

@ i ku mai ai na mo-

@ mai Hawaii mai a me ka

@ Maui mai me ka piha uka

@ me eke @eta.

  @ malama kukui uwila ko

@ @kaua e ku nei i ke

@ po aku nei.  Piha kui

@ i ka poe makaikai.

 

@ Kapalama i ka po nei.

@ aohe i ike ia aku, aka, o

@  a me ke aoa o na

@ .

 

@ makamaka i ka le-

@ mau kolamu hoola-

@ @laha hoa kekahi e pu

@.

 

@ i ka Poalua nei ka mo-

@ aina lepo manu

@ me kekahi mau la-

@ ia mau Ailana.

 

@ makou papa hoike

@ i hala o Albert

@ ona balota ma

@ Honolulu nei.

 

@ o ke awakea P@

@ W. H. Holstead @

@ no ka @ ana @

@ kaua @

@

 

@

@ ka @

@

@ ka @

 

@ ma @ K

@

@ a ha @

@ea ae @

@ wale ma @

@

@ a  ma @

@

@

@

@ M

@

@ wa K 2

@ he @

@ ka @

@

@ kekahi wa@

@e ia @

@ W @

@ Ua @

@ pe @

@ ka @

@ a a @

@ kele

@ make mai @

@ M @ ka @

@ nei o ka @

@ a ia nei e J @

@ makuhine ho@

@ O @ I keia ku @

He paani ki  poka @ ka mo-

@ Conquest i ka @ nei ma

@ ae nei o ke aw@ He @

@ ka manawa i ki @ i ku

@ ka hoailona. Le@ hoi la

@paha o Kaimiloa @ i au

wale.

 

Ke lonolono wale ia mai nei no, e

noho ana ka ahaolelo mua loa malalo

o ke kumukanawai hou, iloko ae nei o

Novemaba:  O ka oiaio paha ia aole

Paha.

 

He mau hoonanea o na mele hime-

ni maloko o ka pa alii i keia mau po i

panai pa ia me na leo uheahene o na

pila guitar a me na hanehane kumake-

na o na naau make alii.

 

No ka loaa ole mai o ke kope o ka

moolelo o Laudila i keia keena, nolai-

la aohe oia ma ko kakou papaaina i ke

ia la.  Ua loaa ia paha kona mea ka-

kau i ka pilikia.

 

He hookuku kipu pololei ka i mala-

maia i ka auina la o ka Poakolu nei ma

ke kahua kipu ma alanui Moi mawae-

na o kekahi o na Lunamakaainana o

Honolulu nei oia hoi o Frank Hustace

a me J. H. Fisher.  Na ka Lunamaka-

ainana ke eo.

 

Ma ka Australia o ka Poalua iho

nei i loheia mai ai ua make ke Kiaaina

o Kaleponi oia o Hon Bartlett maho-

pe iho o kona kaa mai ana no kekahi

mau la loihi.  Ua pani ia kona haka-

haka e kona hope ma ka oihana.

 

Ua hookuu ia main a pake i hooma-

lu ia ai ma Kahakaaulana i ke kakahia-

ka o ka Poaha nei.  Ke lono ia mai

nei no ei hou aku no a hiki mai ua pu-

ulu pake.  Hanau pake no hoi pi mai

ma Hawaii.

 

He mau leta ke waiho nei ma ko ma

kou keena mai Onomea Hilo a me Ko

hala Akau mai no na mea pili i ke ko-

no balota aka ua lawa paha me na hoi-

ke a D. I. Wailani a ne J. H. Kaopua

mai ia mau apana like mai no.

 

I ka Poalua nei ka hiki ana mai o ka

hui keaka paele a makou i hoolaha

mua aku nei.  A ma ka po Poaha iho

nei i hoomaka mua ia ai ka lakou mau

hana maloko o ka Hale Mele Hou.

Kohu Kupua na hana.

 

Ua paa mai nei ka moka heihei hou

loa o Pelekane nona ka inoa o Thistle

Oia nei ke hoopapa ia aku ana me ko

Maleka mau olali no ka hanohano o ke

kiaha Amerika.

 

I KELA mau la aku nei ka hoopau ia

ana o ko Hale Pinao noho ana ma ke

ano luna kiai po no Kaapapanui malo-

pe iho o kona lawelawe ana i hana no

kekahi mau la liula.  O keia hoopau

ia ana aku la, ua lilo ia i mea kamaiho

nui ia a he lehulehu o na manao e nu

ne like ole ia nei, no kona  komo pa pa

ha iloko o na hooikaika koho balota a

kipe dala paha, kona hoopau ia.  Aole

o makou apono ina ea hana oia pela,

aka o ka Ilamuku wale no ka mea i ma

opopo a me he mea la ua hoopau ia no

oia malalo o kekahi mau kumu a kona

mau pao ma ka oihana i ike ai he ku

pono.

 

Ka Mokukaua Kaimiloa.

He hapalua i hala mahope @

hora 9 o ke kakahiaka o @

10 a oi mele ka @

poe i @ makai @

ake e ike @

keiki a @

o ka @

ma@

@

@

@

@

@

@

@

@

@

@ wale i halawai aku ai

@ ua me @

e hoi me ka home @  Panee mai

la ka wa@ noho @ la

no ho ke kane aka @ me @ na hiki-

lele ku ana nei hao  kane imua @ a

kaulona mai ia i @ panapana o

ha elele make me ka ho welawela pu

ana e hoopa hu i ko loko iwaho.  Aole

nae he mea i hana @ ia aku, @ ea

ae la kela mai ka noho a haalele iho la

i ka hale.  Heaha la ka hopena?

 

O keia ae ia ka mea i hoike ia mai,

a eia paha keia hana pohihihi ma Ho

nolulu nei.  E na kiai maluhia, hooko-

lo ia ae ka ino e hoopoe mai nei.

 

HALA IA PUA’LII O HAWAII.

I ka hora 3 o ka auina la o ka Poa-

kolu nei i pauaho mai ai ke Kama’lii

opio Edward Abel Keliiahonui i keia

ao mauleule maloko o ka Halealii Iola-

ni a huli hoi aku la i ka poli maemae

loa o ka Makua Uhane maluna.

 

Mamuli o ke ake nui o kona mau

makua alii e loaa iaia ka naauao kupo-

no, a no ia mea, ua hoounaia aku oia a

me kona mau hoahanau alii David Ka-

wananakoa a me Kuhio no ka mokuai-

na gula o Kaleponi i kekahi o na ma-

kahiki i kaa hope aku nei, a ua hooko-

mo ia aku lakou ma ke kula nui o Sana

Mataio ma Kaleponi.  Ua noho lakou

malaila e hoomanawanui ana i na inea

o ka huli ana i neia mea o ka naau-

ao a ma ka hoomaha ana o ke kula, ua

hoi mai no oia a me kona pokii Kuhio

i Hawaii nei.  No kekahi mau pule ko

laua noho ana a huli hoi hou aku la no

no ka home hoonui ike, ka hoomahua-

hua hou ana aku i ka naauao, aka, ua

poho ia mau manaolana o keia Kama

oiaio a pela pu hoi me ka lahui.

 

Ua loaa oia i ka mai maloko o ka

halekula a no lona ano kupilikii loa a

me ka ike no paha o ke kauka nui o ke

kula oia o Kauka Balauwina aole pono

i ke alii opio ken oho loihi malaila, no-

lula ua hoopuka ae oia penei:

 

“O ka oi loa aku o  ka pono, e hoihoi

ia ke Kamalii opio i kona aina hanau.

 

No ia mea ua hoouna ia mai la ke

Kama’lii opio maluna o ka mokuahi

Australia e holo mai ana no keia awa,

me na manaolana no hoi e loaa ana la

iaia ka maha ma kona mau kaiaulu oi-

wi, eia ka aole.

 

Ma ka Poalua iho nei ke ku ana mai

o ka Australia ianei me ke alii opio

iloko o ke kulana nawaliwali loa, aka

aole i manao ia e haalelele koke mai

ana oia a kau iluna o ke kaa a hoihoi

loa ia aku no ka pa alii a ma ka ike a

na kauka ua loaa ia oia i ka mai five

taipoda a o kekahi hoi kela o na five

paakiki loa o ka palekana, a ma ka aui

na la o ka Poakolu nei i puai ae ai ka

lono ilihia ua hala aku oia ma-o.

 

Ua hanau ia oia ma Kaalaa ae nei i

ka la 3 o Mei 1869 na David K. Piiko

a me ka Kama’liiwahine Kekaulike ka

muli ponoi hoi o ka Moiwahine Kapio-

lani e noho Kalaunu nei no kakou i ke

ia wa, a i kona mau la opio no, ua lawe

hanai ia oia e ke Kama’liiwahine Po-

maikelani.  Ua bapetizo ia oia ma ka

ekalesia F@lani e ka bihopa Staley

m@ @ nei o Honolulu nei a ua ho@

n@ ia @ma na keka o Sana Ala-

@ o kona

@ Sana Ma

@

@ ma keia

@ me

@ka la

@ma @

@

 

MAIKAI.

@

@

@

@

@

@

@

@ ka lawe

@ lanakila

@ hoolai

@ o

@ me ka hosanna

 

@

@

@ kaika

@

 

@ mai ka lae

@ ke ehu o ke

@ ke one lei pupu

@

@ o oukou I na

@ ka naau haahaa ma

@ hoolehe mau e ka ma- @ Nei.

 

O @ ka @

O @ ka wiwo ole.

O @ kea hi,

O @ ke @.”

@ mai ka

@ Palama, a hiki

aku i ka @  Eia hou

@ e K@lauloa

i @ ia e hiki mai

ana.

 

E Ko @ me Waialua ma ke a

@ i kolu maha-

@ no ko elua ha-

pu like and @ me ka nanao lokahi

ilima o ka @ o ka hanoha-

no ma ke @ kaainana mua

loa no @ gala o Waialua a

me Koola@loa @ o ke Kumukana-

wai hou o Kalakaua, ka Moi lokomai-

kai o ko Hawaii Pae Aina.

 

“Ua mau ke ea o ka aina i ka pono

Ka hae nani o Hawaii

E mau kona welo ana.”

CECIL BROWN

Lunamakaainana o Waialua a me

Koolauloa, Honolulu Sept. 21, 1887

247 Stimes

He Hoomaikai.

Ke haawi aku nei au i ko’u hoomai

kai nui loa i na makaainana o ka apa-

na koho o Makawao nei, mai ka wai o

Oopuola ma ka hikina, a i kukai o Pii-

kea ma ka komohana hema, ka poe hoi

nana i hookau mai i ka lei o ka hano-

hano maluna o’u, oi hoi ka lunamaka-

ainana o ka apana o Makawao.  A ua

kau pu ia no hoi iluna o’u ke koikoi o

ka hooko ana i ka hana.  Ua eehia au

i ka ike ana i keia huina nui o na poe

koho he 707 a i ke 83 wale no i ku’u

hoa paonioni.  A oiai o ko’u moto,

‘ ka hoomaemae Aupuni,” ua paa ko’u

manao e hana au no ka pomaikai o ka

lahui holookoa, aole no kekahi poe ka-

kaikahi wale no:  o ke kauike ka’u e

hana ai no ka pono o ka lahui Hawaii.

 

Ko oukou kauwa haahaa,

ELIA HELEKUNIHI.

Haiku, Sept 16, 1887.

 

I ko Honokohau a me Kahakuloa,

Aloha nui kakou:

 

Mamuli o ko oukou apo lokahi like

ana mai i ko’u balota, nolaila ua hooko

ia ka iini a ka puuwai, e loaa auanei ia

kakou ka noho pilikia ole. A oiai he

au hoomaemae aupuni hoi keia, e hoo

ikaika no au e hoonaauao ia ko kakou

mau keiki me ka hoopau ana i ka au-

hau 12 keneta maluna o na makua mea

keiki e hookomo nei i na kula aupuni;

a ua manao au ua lawa ka makua i kela

mau dala elua ma ka auhau.

 

A ke pahola pu ae nei au i ko’u hoo-

maikai i ko Ukumehame a me Olowa-

lu; a i nui hoi kea ho e ko ka Malu

Ulu nei, eia no au me oukou.  A he

aie nui ko’u ia Keoni Rikikini, a he aie

kaa ole ko’u ia S. K. Kaihumua, a e

komohia aku ana paha au i ka heluna

banekarupa: aka, na oukou au e kokua

mai.  Me ke aloha,

C. F. HORNER.

 

Ka Hopena Awahia o ka Waiona.

Ma ka la 3 0 keia malama, oia hoi

ka Poaono, ua haalele iho la o Kalaku

i kona hale a holo aku la i Koloa i ka

inu lama, oiai oia i hiki aku ai ma ka

hale inu rama o Koloa i ka hora 12 0

ke awakea o ka Poaono la 3 0 Sept. ua

hoomaka iho la ua Kalaku nei e kuai i

omole gini no ka hookah dala a me ka

hapaha oia hoi $1.25 cent no ka omole

hookahi, a inu iho la.  Oiai oia e inu

ana i ua omole nei a hiki i ka pau ana

ia manawa hele hou aku nei ua Kalaku

nei i ka hale o kona ohana ma Koloa,

e nanea ai a hiki i ke kani ana o ka ho-

ra 5 0 ke ahiahi o ua la nei. Manao hou

ae nei ua Kalaku nei e hele hou e inu

lama a hoi mai ma kona home ma Wa-

hiawa nei.

 

Ia wa ana i hiki aku ai ma ka hale

inu lama ua piha loa o loko o ka hale

imu lama i na kanaka; e inu ana kekahi

poe a e noho wale ana no hoi kekahi

poe ia manawa, nonoi aku nei ua Ka-

laku nei i ka pakipa i kiaha lama nona

ia manawa ua hooko mai la kela i ke

noi a ua Kalaku nei, i ka haawi ia ana

mai, inu iho nei a pau ia kiaha, nonoi

hou aku nei no ua Kalaku nie i kiaha

hou no nona, a loaa hou mai la no ia

kiaha inu ae la no a pau, pela aku ko-

na nei mau ana a hiki i kona ena loa

ana, ia manawa, hiki aku nei o ka Iau

he lama oia no ka mahiko o Koloa.  Ia

manawa nonoi hou aku nei no ua Ka-

laku nei i kiaha lama hou no nona ia

Ihu, ia manawa olelo mai nei o Ihu i

ua Kalaku nei, hei nu lama no oe, ae

aku nei no ua Kalaku nei, ae heinu la-

ma no au ma ka mea kupono: ia mana-

wa, haawi mai nei ua Ihu nei hookah

kiaha, ia manawa ua inu ae nei ua Ka-

laku nei a pau ia kiaha i ka inu ia, ia

wa nonoi aku nei ua Inu nei hookah

omole gini i ka mea kuai lama, a loaa

mai nei, hele aku nei oia a hopu aku

nei i ka umiumi o ua Kalaku nei a ku-

lai aku nei i ke poo ilalo a olelo aku

nei i ua Kalaku nei, e hamama ka wa-

ha, hamama ai nei ka waha o ua Kala-

ku nei, ninini iho nei ua Kalaku nei i

la lama iloko o ka waha, a olelo aku

nei ua Kalaku nei, ua pau ninini no ua

Ihu nei, ia manawa  komo aku nei ka

lama iloko o ka ihu a hiki i ka pau ana

o ka omole gini, ia manawa kunewa

aku nei ua Kalaku nei, a hina aku nei

ma kana wahi i hina ai malaila oia a

moe ai a hiki i ke kani ana o ka hora 2

0 ka la Sabati la 4 0 Sept. nei.

 

Ma ia la i mele aku a na keiki o ka

E. I. P. a nana aku la e moe ana no ua

Kalaku nei, e kahe ana ka hu’a o ka

waha, oi hoala aku a aohe nae he wahi

mea a ala iki mai o Kalaku, mai ia po

Sabati a ao ae Poakahi akahi no a ano

oluolu iki mai ka ona, ia nanawa ala

ae ne oia a ike iho nei ua pehu ka li-

ma hema, ia manawa hoi mai nei oia

no kona home ma Wahiawa moe ma ia

po a ao ae Poalua, ia manawa ike aku

nei na mea a pau o loko o ka hale ma

kahi o ka lima i pehu, me he mea la ua

ninini ia i ka wai wela, ke pohapoha o

ka ili, ia manawa i kahe mai ai ka wai

ma kona lima, me ka manao ia, ao

le i make i ka la Sabati iho nei la 11 0

keia malama, alaila e kaawale mai ana

ka lima i pehu mai ka poohiwi mai.

S. H. HAHAIMEE

Hanapepe, Kauai

 

Ke Kulana o ka Ahakui Lipino Bolu

ma ke Kulanakauhale o Honolulu

nei i keia wa.

 

Ma ka nana ana i na hiohiona o ko

kakou mau Mokupuni a ke Akua i ku-

kala ai iwaenakonu o keia moana nui

akea loa, me he mea la ua hana ia he

home noho no ka poe e ake ana e loaa

ia lakou ke ola kino maikai, oiai, mai

keia mau paemoku e loaa ai he ea olu-

o’u.  Ua like ke kau me ka hooilo; a

ake hele mai nein a mainini me ka ma-

nao e hookahua a hoolilo iho i ko lakou

noho ana i mau kupa a no ka aina nei. 

No ka mea, ua iki no ke hana pela

ke kanaka, oiai aole he mau rula e kau-

pale ai i ko ke kanaka noonoo maikai,

a ke hoohalike ae kakou me na aupuni

nui o ka honua, aole e loaa mai o Ha-

waii uuku iki ma ke kulana hiehie o na

mokupuni, oiai o ke lakou mau mauna

ke uhi mau mai nei no ko lakou mau

kahiko mau i na  kau a pau, a ken oho

alii nein a manu Oo maluna o ko lakou

mau hale alii, oia na mauna i uhi ia e

ke onaona o ka maka o ka lehua, kahi

a na manu e kukulu nei i ka lakou mau

ie no ka hoohana ana i na aahu alii

mai loko mai o ko lakou mau poaeae;

A mai loko mai o ia hana naauao a na

makaainana, na manu o na alii o ke

au kahiko, ma ko lakou haawi ana i ko

lakou mau waiwai makamae, oia ko la-

kou uku auhau a ke kanawai i auhau ai

ia lakou, a ma ia ano i loaa ai na alii

aimoku o keia mau paeama na kahiko

alii.  A ma keia mau mea i hana ia

me ka noiau i loaa ai i na alii a me na

alihikaua ke kulana kiekie; a na ka na-

ni a me ka memele o ka hulu o ka Oo

i hookelakela ae i ke kulana o na alii.

 

A pela no hoi na makaaainana, ua

loaa no hoi ia lakou he mau pono nui

mamuli o ko lakou noho lahui ana,

mamuli o ka hoolohe ana i na olelo i

ao ia mai ia lakou.  Oiai lakou e noho

ana malalo o na alii, na konohiki a me

na hoaaina, ua lilo maoli no na ao ana

a lakou i mea nui e pai@ani ia ai e ko

kakou mau makua me ke kunukunu

ole. 

 

PACIFIC HARDWARE COMPANY

 

Na hope o Dilinahama Ma.

Mau Mea Kuai Lako Hao

Alanui Papu, Honolulu.

            OLELO HOOLAHA HOOKAPU

AINA

E ike auanei na kanaka a pau, owau o Mrs:

Paikalani w e noho ana ma Niolopa. Hono-

lulu  Ke papa a ke hookapu loa aku nei au i

ka poe kuleana e komo aia a noho a  hana

main a o kuu apana aina i kapaia ma ka inoa

Kamaoa, Kau, Hawaii, oia ke kuleana i ho-

ikeia ma ka inoa o Kaumu k, ma ka palapala

Kuleana 9155.  A o ka mea wale no e noho

maluna o ia aina oia o holoaa k.

 

No ka oiaio o keia ke kaa nei au i kuu inoa

i keia la 10 0 Sepatemaba, 1887.

PAIKALANI W

Honolulu, Oahu.   2146-21

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI

ME KE KUAI.

 

MAULI O KEKAHI MANA KUAI

i hoike ia maloko o kehaki Palapala

Motaki i hana ia mawaena o R. Mia a me Ma-

kanui (w) kana wahine mare no Haiku Moku-

puni o Maui a me J. B. Kaaimoku a me Ka-

muki (w) kana wahine mare no Wailuku Mo-

kapuni o Maui i olelo ia o ka aoao mua, a ni

Malie Kaaukai a me Kaaukai kana kane mare

\o ka aoao elua, ma ka la 13 o Mei 1885 i ka

kau kope ia ma ke Keena o ka Luna Kakau

Kope o ke Aupuni ma ka Bake 95 aoao 230-2

a mamuli o ka uhaiia ana  o na kumu aelike o

kela moraki, no ka hookaa ole ana i ke kumu-

paa a me ka ukupanee ma ka manawa i olelo

ia nolaila ke hooiana ia aku nei e ka mea nona

ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana

oia ia mana kai, a ma ia hooko ana, e Kuda-

la akea ana ia i ka aina i hoike ia nia ia mora-

ki, e like me na hoakaka ana malalo iho, ma

ka la 1 0 Okatoba 1887 ma ke Keena Kudala

o James F. Morgan ma Honolulu, Mokupuni

o Oahu, ma ka hora 12 0 ke awakea oia la.

 

No na mea i koe, e ninau ia J. M. Mon-

Sarrat, Loio ma ke Kanawai.

MALIE KAAUKAI  a me KAAUKAI @ana

Kane mare.

Mea Moraki

Honolulu Sepatemba 3 1887.

O na aina e kuai ia ana penei no ia:

 

  1. 1.         Ke kuleana mahela ole ia o R. Miaiole

lo ia iloko o kela mau apana aina e waiho la

ma Pauwela ma ka Mokupani o Maui i oleloia

a i hoakaka ia no palena ma ka Palapala Si a

Nui Helu 226 i haawi ia ia W. L. Lee e uke

me ia i hoolilo ia ai ia R. Mia i oleloia ma ka

palapala kuai a Kealoha (k) a me kekahi poe

e ae i hanaia ma ka ia 21 0 Okatoba 176 a i

kakau kope ia ma ka Bake 72 a ae 309 & 310

a ma ka palapala kuai a M. Kanikanihia a me

Lahela (w) i nanaia ma ka la 4 0 Iane 1880 a

i kakau kope ia ma ka Bake 72 aoao

310 & 311.  He 7 1/2 eka mahele ole ia.

 

  1. 2.         Ke kuleana oie ia mahele ole ia o

Makanui i olelo ia iloko o keia apana

aina e waiho la ma Puuwela i olelo ia a i hoa-

kaka ia na pa ena ma ka Palapala Sia Nui

Helu 226 i oleloia e uke me ia i hoolilo ia ai

ia Makanui i olelo ia ma ka palapala kuai a

Pulehu a me Kaheakualani i hanaia ma ika la

7 0 Okai ba 1875 a i kaka kope ia ma ka Ba

ke 46 aoao 304 5.  4 1/2 eka mahele o e ia.

 

  1. 3.         O keia apana aina a pau i kapia ka Ili

o Omao e waiho la ma Waiehu ma ka Moku

puni o Maui i olelo ia oia hoi kekahi iini o ke

kuleana o Kaiolani Helu 3275 a penei na; a

lena:  Akau 44˚ Hik. 1.91 ka @ pili ia ke

Poalima.  Hea@ 61˚ Kom. 4.10 kaul i, pi

li ia Ka olani.  Hema 75 1/2˚ Hik. 3.77 kaul

i pili ia ke Kula.  Hema 35 1/4˚ Hik. 5.32

kaul i pili ia Kaiolani.  Akau 37 1/2˚  Kom.

7.38 kaul. i pili ia Waialaolao a eia no ka a no

i lalo mai ia J. B. Kaai@ a mai ia Ka-

hue mai ka Lunahooponopono waiwai o ka

waiwai o G. Phillips i make.  Hoolimalima:

i ka Hui Mahiko o Wailuku i Wailuku  sugar

Co. no $40 o ka makahiki ---Hookaaia

uku hoolimalima ma kela a me keia makahiki

Pau ka hoolimalima ana ma ka la 20 o Mei

1888.

 

  1. 4.         O kela anana aina a pau e waiho la ma

Wailuku i olelo a nona ka Ili he 46-100 eia

oia no ke Kuleana H @ 357 apana 5 mokuna

i Helu i e like me ia i ho keia ma kekahi pa-

lapala kuai i kakau ko eia ma ka Buke 132 ao

ao 158-9 a i hooliloia mai ia Kanuki i oleloia

mai o Mary Ann Alexander @ ma o kekahi

palapala kuai i hanaia ma ka la 16 0 Feberu-

ari 1885 a Kakau Kope ia ma ka Bake 95 ao-

ao 229 & 230.    9144-4t

 

MRS. THOMAS LACK,

MELE ST. ALANUI PAPU

MEA KUAI A LAWELAWE I

NA

Mikini Humuhumu na Aahu a nui wale Aku

HE AGENA KUAi NO NA MIKINI

White, New Home,

Davis Crown, Howe,

Me Florence,

Na Kui Mikini o na

ano a pau a Howard,

na pepa ana loie o

na ano a pau, a me

kela keia mea

NA LOPI MIKINI A KALAKA

HEAGENA KUAI I NA

Pu Raifela, Pu Panapana, Pu ki manu,

na Poka, Lu, Pauda, Kukaepele

NA KAPUAHI AILA MAHU

Mai ke nui a ka liilii.

 

Ma ka lawelawe nui ana o’u i ka hana lima

akamai o ka oihana hana pu a pela aku, u

makaukae au e hooko kaulua ole i na kauoh-

a pau.

 

O na kauoha main a mokupuni e hooko-

huia                                         2002 tf

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI

I KULIKE AI ME KEKAHI MANA

kuai i hoikeia maloko o kekahi moraki i

hanaia mawaena o Kaohi (k), Iwiula (k), He-

leloa (u) me Kalei (k) kana kane mare a me

Peter Dalton, i kakauia ma ka la 2S o Febe-

ruari 1882, i hope ia ma ka buke 74 noao

12 me 13.  Ke hoike nei ma keia e hookoia

ana ia mana kuai mamuli o ka uhaki ia ana o

na kumu aelike, o a ka uku ole ia o ke humu-

paa me ka ukupanee, a ma ia hooko ana, e

kuai kudala ia ana ma kahi a me ka manawa

e hoikeia aku ana, na aina a me na pono i

hoakakaia ma ia moraki e like me ia malalo

iho:

 

No na mea i koe e ninau ia Whiting

& Creighton, he mau loio ma ke kanawai.

PETER DALTON

Mea Moraki.

Honolulu, Aug. 25, 1887

 

Penei na aina e kuai ia ana:  O kela apa-

na aina a pau e waiho la ma Waiapuka, Ko-

hala, Hawaii nona na eka he 11 me 79 anana

i hoakakaia ma ke Sila nui helu 6,522 Kulea-

na 10,865 ia Pi e like me ia malalo nei.  ‘E

hoomaka ma ka hawai, ma kahi e huli ai ka

pohaku nui olokaa, main a pohaku ekolu ma

ka pali ma ka palena o ka luaki; pu a hiki i

ka pohaku Hikina, oia mau pohaku ma ka la-

hi pali, alila iho i kai ma ka lihi pali, e kaa

ana ka pohaku ma ko Kaluahi a hiki i ka pa-

hu i kukulu ia ma ka lihi pali no ka palena

o Pi, alaila

He 07 3/4  Hi 5.78 kauia a hiki i ka pohaku

Ma ke kua makai o ka hale o Pi, alaila

He 17 ½  Hi 3.86 kaul ma ko Kaluahi ia mau

awao a hiki i ka pahu ma ke konohiki

He 49˚ Ko 3.07 kaul a hiki kihi Km o ke

Koele ma ka pohaku, alaila

He 69˚ Hi 8,68 kaul ma ko ke Konohiki me

Ka uahi a hiki i ka palena o Auau

alaila

He 7 ¼˚ Ko 2.34 kaul ma Auau a hiki i kek

kihi Hik mauka o keia pili me ko Ni-

hoa

Ak 71˚ Ko 15.70 kaul ma ko Nihoa a me

ke Konohiki a hiki i ka pohaku ma ka lihi kau

pali awawa kahawai hoailona x malaila iho ila

lo o ka pali a hiki i kahawai, aiaila iho i kai

ma k@ hawai iwaena o Waiapuka ma Niulii a

hiki i kahi i hoomakaai.  Ma ia apana aina

11 eka, 79 anana a me 18 kapuai.”

2144-4@

 

 

KA AYER Laau Sasaparila, kai kaulana a hilinai nui ia no ka hoomaemae koko, ma na wahi a pau ka nonua, he aneane 40 makahiki i hala ae nei, a ua lawelawe nui ia hou iwaena o na oihana lapaau.          O keia

 

LAAU SASAPARILA, no loko ae ia o kena Sasaparila Honedura maoli; ua loaa ka mana hoomaemae ma o ka hui pu ia ana me kekahi mae ae laau e ae, a me kekahi mau mea no loko o ka honua a me ka hao.

 

HE koko inoino a nawaliwali anei kou? Ua awili pu anei me na ano mai ikaika? A ua nui pu anei me na wai awaawa hoopehu Na keia.

 

LAAU e hoomaemae ia mau mea iho a pau, a maikai. O na kauka lapaau a paa o Ame rika i ike i kea no o ka AVER SASAPARILA, ua olelo lakou, aole he mea maikai e ao no ka hoomaemae koko ana main a mai i awilipu ia, aka o keia wale no. No ka

 

HOOMAEMAE ana i ke koko, a me ha hookahua pono ana i na mea a pau ma kekahi mau aho mai i ikeia, o ka AYER SASAPARILA wale no ka laau nana e hoomaemae hakalia ole mamua ae o kekahi ano laau e ae O ke

 

KOKO ino hakuhaku, a nawaliwali hoi kona holo pono ana ma ke kino, e hoomaemae ia a e hooikaika poi a no hoi ma o ka ai ana keia LAAU SASAPARILA A AYER. He maalahi a he

 

MAIKAI loa hoi keia Laau, aole no ka hoomaemae wale ana no i ke koko, aka, no ka hookaawale pu ana kekahi i na ma ‘l hoomomona hou ana i ke koko ino, a me ka hooikaika pu i kona holo pono ana me na ae. He lehulehu wale na hooia ana main a wahi a pau o kea o nei i hoohana mau i keia laau mamue o kahi mau laau e ae.

 

A HILINAIIA no ka ikaika kupono o ke ola kino, ma ka maemae ana oke koko, hoomake pu ia na ma’i, a pela aku. He nui na laau hoomaemae koko i hoolaha waha hee wale ia malalo o na inoa lehulehu, aka o na hilinai a me na hooia wale no a kea o holo okoa, maluna o ka.

 

                             Ayer Laau Sasaparila.

 

                             I HOOMAKAUKAUIA E

                        

                          Kauka J.C. Aver & Co. Lowell, Mass.

 

                              HOLLISTER & CO.

 

                       Na Agena ma ka Paeaina Hawaii,

Helu 100.              Alanui Papu, Honolulu      2086-tf

 

2051-tm

 

 

WOLFE & CO.

Mea Kuai i na Ano a pau o na Mea

AI, HUA AI, O NA ANO A PAU.

Eke Palaoa, Berena, Waiu Bata, Berena manoanoa, Berena huinaha, mea

ono, o kela ano kaia ano; Ko paa, Kope, Ti, Aila mhu, a me na ano a pau.

Helu 66, Alanui Hotele, Halekuai maa o Lewis & Co

E loaa koke aka no na kauoha a pau loa me ka hakalia ole, a me ka maikai o na hoo

malu ia ana.  E hooko ia na kauolia o ke kulanakauha e nei me ha hikiwawe ma na la me

ka uku ole.  O na kauoha main a mokpuni, e lawelawe koke ia.    2086-6m

 

Nuhou!  Nuhou!  Nuhou!

AILA MAHU MAIKAI!

HOOKAHI DALA WALE NO NO KE

KINI AILA HOOKAHI!

E kuai ia aku ana no ka nei loa o ka aila i keia manawa.

E AU E NA MAKAMAKA! E UA!

E kipa ae ma ka halekuai o

Kakela me Kuke.

B. F. ELERS & CO.,

PAINAPA

 Poe Kuai i na Ano Lole a Pau.

Helu 99 alanui Papu.  Honolulu

E loaa mau ana na lole hou o na ano a pau maluna o kela a

me keia moku.