Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVI, Number 39, 24 September 1887 — Page 3
This text was transcribed by: | Annette Masutani |
This work is dedicated to: | Awaiaulu |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
Paiia e THOS. G. THRUM ma ka Halepai o ka nupepa "SATURDAY PRESS." Keena Hooponopono, ma na kihi o Alanui Moiwahine me Nuuanu. E hoouna muai mai na Olelo Hoolaha ma ke Keena Hooponopono mamua ae o ka hora 12 o ke awakea o na Poaha a pau. Aole e hoopukaia na Olelo Hoolaha ke laweia mai mahope o ka hora i hoikeia maluna. E hooko piha aku ana makou i keia rula maluna. E hooili mai i na leta a pau a me na kauoha a me ka uku pepa ia KA NUPEPA KUOKOA ma Honolulu. Ina e loaa pono ole aku keia pepa i kona poe lawe, e hai mai me ka hakalia a e i keia Keena. O ka uku a keia pepa e haawi ai i kona poe luna, he umi keneta no ke dala, koe ka apana o Kona, Oahu, a me kekahi mau apana e ae kahi nui o ka luhi i ka halihali ana i ka pepa, ma ia mau apana, e hooiia ka uku luna.
@ a pau a me na kauoha
@ ia KA NUPEPA KUOKOA
e loaa pono ole aku keia
@ e hai mai me ka hakalio
@.
Pepa e haawi ai i kona
@ no ked ala, loe ka
@ kekahi mau a pana
@ ka halihali ana i ka
@ hooiia ka uku luna
Kela me Keia.
@ nei ke ala’au-a o na
@
@ o ka pa alii i keia
@ e naue aku e ike i ke
@
@ o hoa no ko ke-
@ ma ka Adverti-
@.
@ a ia ai ka hoi’-e ha-
@ maloko o ka lua-
@.
@ kekahi kaa kikane me
@ ka uwapo i nehine
@.
@ ka hae o na mokuka-
@ ke komo pu ana
@ ke alii poino.
@ ku ana mai o ka
@ mai Hawaii a me
@ukana a me na
@.
@ po Poiha iho nei
@ mahuka o ka Vanda-
@ Makai Tell maloko o
@Mele H@.
@ P@alolu nei ka holo
@ maka kalepa Lady Lamp-
@ aku me ka piha ko
@.
@ ka i ike ia i ka onohi o
@ la Poakolu nei. Ma
@ poe he hoailona no
@.
@ i ku mai ai na mo-
@ mai Hawaii mai a me ka
@ Maui mai me ka piha uka
@ me eke @eta.
@ malama kukui uwila ko
@ @kaua e ku nei i ke
@ po aku nei. Piha kui
@ i ka poe makaikai.
@ Kapalama i ka po nei.
@ aohe i ike ia aku, aka, o
@ a me ke aoa o na
@ .
@ makamaka i ka le-
@ mau kolamu hoola-
@ @laha hoa kekahi e pu
@.
@ i ka Poalua nei ka mo-
@ aina lepo manu
@ me kekahi mau la-
@ ia mau Ailana.
@ makou papa hoike
@ i hala o Albert
@ ona balota ma
@ Honolulu nei.
@ o ke awakea P@
@ W. H. Holstead @
@ no ka @ ana @
@ kaua @
@
@
@ ka @
@
@ ka @
@ ma @ K
@
@ a ha @
@ea ae @
@ wale ma @
@
@ a ma @
@
@
@
@ M
@
@ wa K 2
@ he @
@ ka @
@
@ kekahi wa@
@e ia @
@ W @
@ Ua @
@ pe @
@ ka @
@ a a @
@ kele
@ make mai @
@ M @ ka @
@ nei o ka @
@ a ia nei e J @
@ makuhine ho@
@ O @ I keia ku @
He paani ki poka @ ka mo-
@ Conquest i ka @ nei ma
@ ae nei o ke aw@ He @
@ ka manawa i ki @ i ku
@ ka hoailona. Le@ hoi la
@paha o Kaimiloa @ i au
wale.
Ke lonolono wale ia mai nei no, e
noho ana ka ahaolelo mua loa malalo
o ke kumukanawai hou, iloko ae nei o
Novemaba: O ka oiaio paha ia aole
Paha.
He mau hoonanea o na mele hime-
ni maloko o ka pa alii i keia mau po i
panai pa ia me na leo uheahene o na
pila guitar a me na hanehane kumake-
na o na naau make alii.
No ka loaa ole mai o ke kope o ka
moolelo o Laudila i keia keena, nolai-
la aohe oia ma ko kakou papaaina i ke
ia la. Ua loaa ia paha kona mea ka-
kau i ka pilikia.
He hookuku kipu pololei ka i mala-
maia i ka auina la o ka Poakolu nei ma
ke kahua kipu ma alanui Moi mawae-
na o kekahi o na Lunamakaainana o
Honolulu nei oia hoi o Frank Hustace
a me J. H. Fisher. Na ka Lunamaka-
ainana ke eo.
Ma ka Australia o ka Poalua iho
nei i loheia mai ai ua make ke Kiaaina
o Kaleponi oia o Hon Bartlett maho-
pe iho o kona kaa mai ana no kekahi
mau la loihi. Ua pani ia kona haka-
haka e kona hope ma ka oihana.
Ua hookuu ia main a pake i hooma-
lu ia ai ma Kahakaaulana i ke kakahia-
ka o ka Poaha nei. Ke lono ia mai
nei no ei hou aku no a hiki mai ua pu-
ulu pake. Hanau pake no hoi pi mai
ma Hawaii.
He mau leta ke waiho nei ma ko ma
kou keena mai Onomea Hilo a me Ko
hala Akau mai no na mea pili i ke ko-
no balota aka ua lawa paha me na hoi-
ke a D. I. Wailani a ne J. H. Kaopua
mai ia mau apana like mai no.
I ka Poalua nei ka hiki ana mai o ka
hui keaka paele a makou i hoolaha
mua aku nei. A ma ka po Poaha iho
nei i hoomaka mua ia ai ka lakou mau
hana maloko o ka Hale Mele Hou.
Kohu Kupua na hana.
Ua paa mai nei ka moka heihei hou
loa o Pelekane nona ka inoa o Thistle
Oia nei ke hoopapa ia aku ana me ko
Maleka mau olali no ka hanohano o ke
kiaha Amerika.
I KELA mau la aku nei ka hoopau ia
ana o ko Hale Pinao noho ana ma ke
ano luna kiai po no Kaapapanui malo-
pe iho o kona lawelawe ana i hana no
kekahi mau la liula. O keia hoopau
ia ana aku la, ua lilo ia i mea kamaiho
nui ia a he lehulehu o na manao e nu
ne like ole ia nei, no kona komo pa pa
ha iloko o na hooikaika koho balota a
kipe dala paha, kona hoopau ia. Aole
o makou apono ina ea hana oia pela,
aka o ka Ilamuku wale no ka mea i ma
opopo a me he mea la ua hoopau ia no
oia malalo o kekahi mau kumu a kona
mau pao ma ka oihana i ike ai he ku
pono.
Ka Mokukaua Kaimiloa.
He hapalua i hala mahope @
hora 9 o ke kakahiaka o @
10 a oi mele ka @
poe i @ makai @
ake e ike @
keiki a @
o ka @
ma@
@
@
@
@
@
@
@
@
@
@ wale i halawai aku ai
@ ua me @
e hoi me ka home @ Panee mai
la ka wa@ noho @ la
no ho ke kane aka @ me @ na hiki-
lele ku ana nei hao kane imua @ a
kaulona mai ia i @ panapana o
ha elele make me ka ho welawela pu
ana e hoopa hu i ko loko iwaho. Aole
nae he mea i hana @ ia aku, @ ea
ae la kela mai ka noho a haalele iho la
i ka hale. Heaha la ka hopena?
O keia ae ia ka mea i hoike ia mai,
a eia paha keia hana pohihihi ma Ho
nolulu nei. E na kiai maluhia, hooko-
lo ia ae ka ino e hoopoe mai nei.
HALA IA PUA’LII O HAWAII.
I ka hora 3 o ka auina la o ka Poa-
kolu nei i pauaho mai ai ke Kama’lii
opio Edward Abel Keliiahonui i keia
ao mauleule maloko o ka Halealii Iola-
ni a huli hoi aku la i ka poli maemae
loa o ka Makua Uhane maluna.
Mamuli o ke ake nui o kona mau
makua alii e loaa iaia ka naauao kupo-
no, a no ia mea, ua hoounaia aku oia a
me kona mau hoahanau alii David Ka-
wananakoa a me Kuhio no ka mokuai-
na gula o Kaleponi i kekahi o na ma-
kahiki i kaa hope aku nei, a ua hooko-
mo ia aku lakou ma ke kula nui o Sana
Mataio ma Kaleponi. Ua noho lakou
malaila e hoomanawanui ana i na inea
o ka huli ana i neia mea o ka naau-
ao a ma ka hoomaha ana o ke kula, ua
hoi mai no oia a me kona pokii Kuhio
i Hawaii nei. No kekahi mau pule ko
laua noho ana a huli hoi hou aku la no
no ka home hoonui ike, ka hoomahua-
hua hou ana aku i ka naauao, aka, ua
poho ia mau manaolana o keia Kama
oiaio a pela pu hoi me ka lahui.
Ua loaa oia i ka mai maloko o ka
halekula a no lona ano kupilikii loa a
me ka ike no paha o ke kauka nui o ke
kula oia o Kauka Balauwina aole pono
i ke alii opio ken oho loihi malaila, no-
lula ua hoopuka ae oia penei:
“O ka oi loa aku o ka pono, e hoihoi
ia ke Kamalii opio i kona aina hanau.
No ia mea ua hoouna ia mai la ke
Kama’lii opio maluna o ka mokuahi
Australia e holo mai ana no keia awa,
me na manaolana no hoi e loaa ana la
iaia ka maha ma kona mau kaiaulu oi-
wi, eia ka aole.
Ma ka Poalua iho nei ke ku ana mai
o ka Australia ianei me ke alii opio
iloko o ke kulana nawaliwali loa, aka
aole i manao ia e haalelele koke mai
ana oia a kau iluna o ke kaa a hoihoi
loa ia aku no ka pa alii a ma ka ike a
na kauka ua loaa ia oia i ka mai five
taipoda a o kekahi hoi kela o na five
paakiki loa o ka palekana, a ma ka aui
na la o ka Poakolu nei i puai ae ai ka
lono ilihia ua hala aku oia ma-o.
Ua hanau ia oia ma Kaalaa ae nei i
ka la 3 o Mei 1869 na David K. Piiko
a me ka Kama’liiwahine Kekaulike ka
muli ponoi hoi o ka Moiwahine Kapio-
lani e noho Kalaunu nei no kakou i ke
ia wa, a i kona mau la opio no, ua lawe
hanai ia oia e ke Kama’liiwahine Po-
maikelani. Ua bapetizo ia oia ma ka
ekalesia F@lani e ka bihopa Staley
m@ @ nei o Honolulu nei a ua ho@
n@ ia @ma na keka o Sana Ala-
@ o kona
@ Sana Ma
@
@ ma keia
@ me
@ka la
@ma @
@
MAIKAI.
@
@
@
@
@
@
@
@ ka lawe
@ lanakila
@ hoolai
@ o
@ me ka hosanna
@
@
@ kaika
@
@ mai ka lae
@ ke ehu o ke
@ ke one lei pupu
@
@ o oukou I na
@ ka naau haahaa ma
@ hoolehe mau e ka ma- @ Nei.
O @ ka @
O @ ka wiwo ole.
O @ kea hi,
O @ ke @.”
@ mai ka
@ Palama, a hiki
aku i ka @ Eia hou
@ e K@lauloa
i @ ia e hiki mai
ana.
E Ko @ me Waialua ma ke a
@ i kolu maha-
@ no ko elua ha-
pu like and @ me ka nanao lokahi
ilima o ka @ o ka hanoha-
no ma ke @ kaainana mua
loa no @ gala o Waialua a
me Koola@loa @ o ke Kumukana-
wai hou o Kalakaua, ka Moi lokomai-
kai o ko Hawaii Pae Aina.
“Ua mau ke ea o ka aina i ka pono
Ka hae nani o Hawaii
E mau kona welo ana.”
CECIL BROWN
Lunamakaainana o Waialua a me
Koolauloa, Honolulu Sept. 21, 1887
247 Stimes
He Hoomaikai.
Ke haawi aku nei au i ko’u hoomai
kai nui loa i na makaainana o ka apa-
na koho o Makawao nei, mai ka wai o
Oopuola ma ka hikina, a i kukai o Pii-
kea ma ka komohana hema, ka poe hoi
nana i hookau mai i ka lei o ka hano-
hano maluna o’u, oi hoi ka lunamaka-
ainana o ka apana o Makawao. A ua
kau pu ia no hoi iluna o’u ke koikoi o
ka hooko ana i ka hana. Ua eehia au
i ka ike ana i keia huina nui o na poe
koho he 707 a i ke 83 wale no i ku’u
hoa paonioni. A oiai o ko’u moto,
‘ ka hoomaemae Aupuni,” ua paa ko’u
manao e hana au no ka pomaikai o ka
lahui holookoa, aole no kekahi poe ka-
kaikahi wale no: o ke kauike ka’u e
hana ai no ka pono o ka lahui Hawaii.
Ko oukou kauwa haahaa,
ELIA HELEKUNIHI.
Haiku, Sept 16, 1887.
I ko Honokohau a me Kahakuloa,
Aloha nui kakou:
Mamuli o ko oukou apo lokahi like
ana mai i ko’u balota, nolaila ua hooko
ia ka iini a ka puuwai, e loaa auanei ia
kakou ka noho pilikia ole. A oiai he
au hoomaemae aupuni hoi keia, e hoo
ikaika no au e hoonaauao ia ko kakou
mau keiki me ka hoopau ana i ka au-
hau 12 keneta maluna o na makua mea
keiki e hookomo nei i na kula aupuni;
a ua manao au ua lawa ka makua i kela
mau dala elua ma ka auhau.
A ke pahola pu ae nei au i ko’u hoo-
maikai i ko Ukumehame a me Olowa-
lu; a i nui hoi kea ho e ko ka Malu
Ulu nei, eia no au me oukou. A he
aie nui ko’u ia Keoni Rikikini, a he aie
kaa ole ko’u ia S. K. Kaihumua, a e
komohia aku ana paha au i ka heluna
banekarupa: aka, na oukou au e kokua
mai. Me ke aloha,
C. F. HORNER.
Ka Hopena Awahia o ka Waiona.
Ma ka la 3 0 keia malama, oia hoi
ka Poaono, ua haalele iho la o Kalaku
i kona hale a holo aku la i Koloa i ka
inu lama, oiai oia i hiki aku ai ma ka
hale inu rama o Koloa i ka hora 12 0
ke awakea o ka Poaono la 3 0 Sept. ua
hoomaka iho la ua Kalaku nei e kuai i
omole gini no ka hookah dala a me ka
hapaha oia hoi $1.25 cent no ka omole
hookahi, a inu iho la. Oiai oia e inu
ana i ua omole nei a hiki i ka pau ana
ia manawa hele hou aku nei ua Kalaku
nei i ka hale o kona ohana ma Koloa,
e nanea ai a hiki i ke kani ana o ka ho-
ra 5 0 ke ahiahi o ua la nei. Manao hou
ae nei ua Kalaku nei e hele hou e inu
lama a hoi mai ma kona home ma Wa-
hiawa nei.
Ia wa ana i hiki aku ai ma ka hale
inu lama ua piha loa o loko o ka hale
imu lama i na kanaka; e inu ana kekahi
poe a e noho wale ana no hoi kekahi
poe ia manawa, nonoi aku nei ua Ka-
laku nei i ka pakipa i kiaha lama nona
ia manawa ua hooko mai la kela i ke
noi a ua Kalaku nei, i ka haawi ia ana
mai, inu iho nei a pau ia kiaha, nonoi
hou aku nei no ua Kalaku nie i kiaha
hou no nona, a loaa hou mai la no ia
kiaha inu ae la no a pau, pela aku ko-
na nei mau ana a hiki i kona ena loa
ana, ia manawa, hiki aku nei o ka Iau
he lama oia no ka mahiko o Koloa. Ia
manawa nonoi hou aku nei no ua Ka-
laku nei i kiaha lama hou no nona ia
Ihu, ia manawa olelo mai nei o Ihu i
ua Kalaku nei, hei nu lama no oe, ae
aku nei no ua Kalaku nei, ae heinu la-
ma no au ma ka mea kupono: ia mana-
wa, haawi mai nei ua Ihu nei hookah
kiaha, ia manawa ua inu ae nei ua Ka-
laku nei a pau ia kiaha i ka inu ia, ia
wa nonoi aku nei ua Inu nei hookah
omole gini i ka mea kuai lama, a loaa
mai nei, hele aku nei oia a hopu aku
nei i ka umiumi o ua Kalaku nei a ku-
lai aku nei i ke poo ilalo a olelo aku
nei i ua Kalaku nei, e hamama ka wa-
ha, hamama ai nei ka waha o ua Kala-
ku nei, ninini iho nei ua Kalaku nei i
la lama iloko o ka waha, a olelo aku
nei ua Kalaku nei, ua pau ninini no ua
Ihu nei, ia manawa komo aku nei ka
lama iloko o ka ihu a hiki i ka pau ana
o ka omole gini, ia manawa kunewa
aku nei ua Kalaku nei, a hina aku nei
ma kana wahi i hina ai malaila oia a
moe ai a hiki i ke kani ana o ka hora 2
0 ka la Sabati la 4 0 Sept. nei.
Ma ia la i mele aku a na keiki o ka
E. I. P. a nana aku la e moe ana no ua
Kalaku nei, e kahe ana ka hu’a o ka
waha, oi hoala aku a aohe nae he wahi
mea a ala iki mai o Kalaku, mai ia po
Sabati a ao ae Poakahi akahi no a ano
oluolu iki mai ka ona, ia nanawa ala
ae ne oia a ike iho nei ua pehu ka li-
ma hema, ia manawa hoi mai nei oia
no kona home ma Wahiawa moe ma ia
po a ao ae Poalua, ia manawa ike aku
nei na mea a pau o loko o ka hale ma
kahi o ka lima i pehu, me he mea la ua
ninini ia i ka wai wela, ke pohapoha o
ka ili, ia manawa i kahe mai ai ka wai
ma kona lima, me ka manao ia, ao
le i make i ka la Sabati iho nei la 11 0
keia malama, alaila e kaawale mai ana
ka lima i pehu mai ka poohiwi mai.
S. H. HAHAIMEE
Hanapepe, Kauai
Ke Kulana o ka Ahakui Lipino Bolu
ma ke Kulanakauhale o Honolulu
nei i keia wa.
Ma ka nana ana i na hiohiona o ko
kakou mau Mokupuni a ke Akua i ku-
kala ai iwaenakonu o keia moana nui
akea loa, me he mea la ua hana ia he
home noho no ka poe e ake ana e loaa
ia lakou ke ola kino maikai, oiai, mai
keia mau paemoku e loaa ai he ea olu-
o’u. Ua like ke kau me ka hooilo; a
ake hele mai nein a mainini me ka ma-
nao e hookahua a hoolilo iho i ko lakou
noho ana i mau kupa a no ka aina nei.
No ka mea, ua iki no ke hana pela
ke kanaka, oiai aole he mau rula e kau-
pale ai i ko ke kanaka noonoo maikai,
a ke hoohalike ae kakou me na aupuni
nui o ka honua, aole e loaa mai o Ha-
waii uuku iki ma ke kulana hiehie o na
mokupuni, oiai o ke lakou mau mauna
ke uhi mau mai nei no ko lakou mau
kahiko mau i na kau a pau, a ken oho
alii nein a manu Oo maluna o ko lakou
mau hale alii, oia na mauna i uhi ia e
ke onaona o ka maka o ka lehua, kahi
a na manu e kukulu nei i ka lakou mau
ie no ka hoohana ana i na aahu alii
mai loko mai o ko lakou mau poaeae;
A mai loko mai o ia hana naauao a na
makaainana, na manu o na alii o ke
au kahiko, ma ko lakou haawi ana i ko
lakou mau waiwai makamae, oia ko la-
kou uku auhau a ke kanawai i auhau ai
ia lakou, a ma ia ano i loaa ai na alii
aimoku o keia mau paeama na kahiko
alii. A ma keia mau mea i hana ia
me ka noiau i loaa ai i na alii a me na
alihikaua ke kulana kiekie; a na ka na-
ni a me ka memele o ka hulu o ka Oo
i hookelakela ae i ke kulana o na alii.
A pela no hoi na makaaainana, ua
loaa no hoi ia lakou he mau pono nui
mamuli o ko lakou noho lahui ana,
mamuli o ka hoolohe ana i na olelo i
ao ia mai ia lakou. Oiai lakou e noho
ana malalo o na alii, na konohiki a me
na hoaaina, ua lilo maoli no na ao ana
a lakou i mea nui e pai@ani ia ai e ko
kakou mau makua me ke kunukunu
ole.
PACIFIC HARDWARE COMPANY
Na hope o Dilinahama Ma.
Mau Mea Kuai Lako Hao
Alanui Papu, Honolulu.
OLELO HOOLAHA HOOKAPU
AINA
E ike auanei na kanaka a pau, owau o Mrs:
Paikalani w e noho ana ma Niolopa. Hono-
lulu Ke papa a ke hookapu loa aku nei au i
ka poe kuleana e komo aia a noho a hana
main a o kuu apana aina i kapaia ma ka inoa
Kamaoa, Kau, Hawaii, oia ke kuleana i ho-
ikeia ma ka inoa o Kaumu k, ma ka palapala
Kuleana 9155. A o ka mea wale no e noho
maluna o ia aina oia o holoaa k.
No ka oiaio o keia ke kaa nei au i kuu inoa
i keia la 10 0 Sepatemaba, 1887.
PAIKALANI W
Honolulu, Oahu. 2146-21
HOOLAHA HOOKO MORAKI
ME KE KUAI.
MAULI O KEKAHI MANA KUAI
i hoike ia maloko o kehaki Palapala
Motaki i hana ia mawaena o R. Mia a me Ma-
kanui (w) kana wahine mare no Haiku Moku-
puni o Maui a me J. B. Kaaimoku a me Ka-
muki (w) kana wahine mare no Wailuku Mo-
kapuni o Maui i olelo ia o ka aoao mua, a ni
Malie Kaaukai a me Kaaukai kana kane mare
\o ka aoao elua, ma ka la 13 o Mei 1885 i ka
kau kope ia ma ke Keena o ka Luna Kakau
Kope o ke Aupuni ma ka Bake 95 aoao 230-2
a mamuli o ka uhaiia ana o na kumu aelike o
kela moraki, no ka hookaa ole ana i ke kumu-
paa a me ka ukupanee ma ka manawa i olelo
ia nolaila ke hooiana ia aku nei e ka mea nona
ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana
oia ia mana kai, a ma ia hooko ana, e Kuda-
la akea ana ia i ka aina i hoike ia nia ia mora-
ki, e like me na hoakaka ana malalo iho, ma
ka la 1 0 Okatoba 1887 ma ke Keena Kudala
o James F. Morgan ma Honolulu, Mokupuni
o Oahu, ma ka hora 12 0 ke awakea oia la.
No na mea i koe, e ninau ia J. M. Mon-
Sarrat, Loio ma ke Kanawai.
MALIE KAAUKAI a me KAAUKAI @ana
Kane mare.
Mea Moraki
Honolulu Sepatemba 3 1887.
O na aina e kuai ia ana penei no ia:
- 1. Ke kuleana mahela ole ia o R. Miaiole
lo ia iloko o kela mau apana aina e waiho la
ma Pauwela ma ka Mokupani o Maui i oleloia
a i hoakaka ia no palena ma ka Palapala Si a
Nui Helu 226 i haawi ia ia W. L. Lee e uke
me ia i hoolilo ia ai ia R. Mia i oleloia ma ka
palapala kuai a Kealoha (k) a me kekahi poe
e ae i hanaia ma ka ia 21 0 Okatoba 176 a i
kakau kope ia ma ka Bake 72 a ae 309 & 310
a ma ka palapala kuai a M. Kanikanihia a me
Lahela (w) i nanaia ma ka la 4 0 Iane 1880 a
i kakau kope ia ma ka Bake 72 aoao
310 & 311. He 7 1/2 eka mahele ole ia.
- 2. Ke kuleana oie ia mahele ole ia o
Makanui i olelo ia iloko o keia apana
aina e waiho la ma Puuwela i olelo ia a i hoa-
kaka ia na pa ena ma ka Palapala Sia Nui
Helu 226 i oleloia e uke me ia i hoolilo ia ai
ia Makanui i olelo ia ma ka palapala kuai a
Pulehu a me Kaheakualani i hanaia ma ika la
7 0 Okai ba 1875 a i kaka kope ia ma ka Ba
ke 46 aoao 304 5. 4 1/2 eka mahele o e ia.
- 3. O keia apana aina a pau i kapia ka Ili
o Omao e waiho la ma Waiehu ma ka Moku
puni o Maui i olelo ia oia hoi kekahi iini o ke
kuleana o Kaiolani Helu 3275 a penei na; a
lena: Akau 44˚ Hik. 1.91 ka @ pili ia ke
Poalima. Hea@ 61˚ Kom. 4.10 kaul i, pi
li ia Ka olani. Hema 75 1/2˚ Hik. 3.77 kaul
i pili ia ke Kula. Hema 35 1/4˚ Hik. 5.32
kaul i pili ia Kaiolani. Akau 37 1/2˚ Kom.
7.38 kaul. i pili ia Waialaolao a eia no ka a no
i lalo mai ia J. B. Kaai@ a mai ia Ka-
hue mai ka Lunahooponopono waiwai o ka
waiwai o G. Phillips i make. Hoolimalima:
i ka Hui Mahiko o Wailuku i Wailuku sugar
Co. no $40 o ka makahiki ---Hookaaia
uku hoolimalima ma kela a me keia makahiki
Pau ka hoolimalima ana ma ka la 20 o Mei
1888.
- 4. O kela anana aina a pau e waiho la ma
Wailuku i olelo a nona ka Ili he 46-100 eia
oia no ke Kuleana H @ 357 apana 5 mokuna
i Helu i e like me ia i ho keia ma kekahi pa-
lapala kuai i kakau ko eia ma ka Buke 132 ao
ao 158-9 a i hooliloia mai ia Kanuki i oleloia
mai o Mary Ann Alexander @ ma o kekahi
palapala kuai i hanaia ma ka la 16 0 Feberu-
ari 1885 a Kakau Kope ia ma ka Bake 95 ao-
ao 229 & 230. 9144-4t
MRS. THOMAS LACK,
MELE ST. ALANUI PAPU
MEA KUAI A LAWELAWE I
NA
Mikini Humuhumu na Aahu a nui wale Aku
HE AGENA KUAi NO NA MIKINI
White, New Home,
Davis Crown, Howe,
Me Florence,
Na Kui Mikini o na
ano a pau a Howard,
na pepa ana loie o
na ano a pau, a me
kela keia mea
NA LOPI MIKINI A KALAKA
HEAGENA KUAI I NA
Pu Raifela, Pu Panapana, Pu ki manu,
na Poka, Lu, Pauda, Kukaepele
NA KAPUAHI AILA MAHU
Mai ke nui a ka liilii.
Ma ka lawelawe nui ana o’u i ka hana lima
akamai o ka oihana hana pu a pela aku, u
makaukae au e hooko kaulua ole i na kauoh-
a pau.
O na kauoha main a mokupuni e hooko-
huia 2002 tf
HOOLAHA HOOKO MORAKI
I KULIKE AI ME KEKAHI MANA
kuai i hoikeia maloko o kekahi moraki i
hanaia mawaena o Kaohi (k), Iwiula (k), He-
leloa (u) me Kalei (k) kana kane mare a me
Peter Dalton, i kakauia ma ka la 2S o Febe-
ruari 1882, i hope ia ma ka buke 74 noao
12 me 13. Ke hoike nei ma keia e hookoia
ana ia mana kuai mamuli o ka uhaki ia ana o
na kumu aelike, o a ka uku ole ia o ke humu-
paa me ka ukupanee, a ma ia hooko ana, e
kuai kudala ia ana ma kahi a me ka manawa
e hoikeia aku ana, na aina a me na pono i
hoakakaia ma ia moraki e like me ia malalo
iho:
No na mea i koe e ninau ia Whiting
& Creighton, he mau loio ma ke kanawai.
PETER DALTON
Mea Moraki.
Honolulu, Aug. 25, 1887
Penei na aina e kuai ia ana: O kela apa-
na aina a pau e waiho la ma Waiapuka, Ko-
hala, Hawaii nona na eka he 11 me 79 anana
i hoakakaia ma ke Sila nui helu 6,522 Kulea-
na 10,865 ia Pi e like me ia malalo nei. ‘E
hoomaka ma ka hawai, ma kahi e huli ai ka
pohaku nui olokaa, main a pohaku ekolu ma
ka pali ma ka palena o ka luaki; pu a hiki i
ka pohaku Hikina, oia mau pohaku ma ka la-
hi pali, alila iho i kai ma ka lihi pali, e kaa
ana ka pohaku ma ko Kaluahi a hiki i ka pa-
hu i kukulu ia ma ka lihi pali no ka palena
o Pi, alaila
He 07 3/4 Hi 5.78 kauia a hiki i ka pohaku
Ma ke kua makai o ka hale o Pi, alaila
He 17 ½ Hi 3.86 kaul ma ko Kaluahi ia mau
awao a hiki i ka pahu ma ke konohiki
He 49˚ Ko 3.07 kaul a hiki kihi Km o ke
Koele ma ka pohaku, alaila
He 69˚ Hi 8,68 kaul ma ko ke Konohiki me
Ka uahi a hiki i ka palena o Auau
alaila
He 7 ¼˚ Ko 2.34 kaul ma Auau a hiki i kek
kihi Hik mauka o keia pili me ko Ni-
hoa
Ak 71˚ Ko 15.70 kaul ma ko Nihoa a me
ke Konohiki a hiki i ka pohaku ma ka lihi kau
pali awawa kahawai hoailona x malaila iho ila
lo o ka pali a hiki i kahawai, aiaila iho i kai
ma k@ hawai iwaena o Waiapuka ma Niulii a
hiki i kahi i hoomakaai. Ma ia apana aina
11 eka, 79 anana a me 18 kapuai.”
2144-4@
KA AYER Laau Sasaparila, kai kaulana a hilinai nui ia no ka hoomaemae koko, ma na wahi a pau ka nonua, he aneane 40 makahiki i hala ae nei, a ua lawelawe nui ia hou iwaena o na oihana lapaau. O keia
LAAU SASAPARILA, no loko ae ia o kena Sasaparila Honedura maoli; ua loaa ka mana hoomaemae ma o ka hui pu ia ana me kekahi mae ae laau e ae, a me kekahi mau mea no loko o ka honua a me ka hao.
HE koko inoino a nawaliwali anei kou? Ua awili pu anei me na ano mai ikaika? A ua nui pu anei me na wai awaawa hoopehu Na keia.
LAAU e hoomaemae ia mau mea iho a pau, a maikai. O na kauka lapaau a paa o Ame rika i ike i kea no o ka AVER SASAPARILA, ua olelo lakou, aole he mea maikai e ao no ka hoomaemae koko ana main a mai i awilipu ia, aka o keia wale no. No ka
HOOMAEMAE ana i ke koko, a me ha hookahua pono ana i na mea a pau ma kekahi mau aho mai i ikeia, o ka AYER SASAPARILA wale no ka laau nana e hoomaemae hakalia ole mamua ae o kekahi ano laau e ae O ke
KOKO ino hakuhaku, a nawaliwali hoi kona holo pono ana ma ke kino, e hoomaemae ia a e hooikaika poi a no hoi ma o ka ai ana keia LAAU SASAPARILA A AYER. He maalahi a he
MAIKAI loa hoi keia Laau, aole no ka hoomaemae wale ana no i ke koko, aka, no ka hookaawale pu ana kekahi i na ma ‘l hoomomona hou ana i ke koko ino, a me ka hooikaika pu i kona holo pono ana me na ae. He lehulehu wale na hooia ana main a wahi a pau o kea o nei i hoohana mau i keia laau mamue o kahi mau laau e ae.
A HILINAIIA no ka ikaika kupono o ke ola kino, ma ka maemae ana oke koko, hoomake pu ia na ma’i, a pela aku. He nui na laau hoomaemae koko i hoolaha waha hee wale ia malalo o na inoa lehulehu, aka o na hilinai a me na hooia wale no a kea o holo okoa, maluna o ka.
Ayer Laau Sasaparila.
I HOOMAKAUKAUIA E
Kauka J.C. Aver & Co. Lowell, Mass.
HOLLISTER & CO.
Na Agena ma ka Paeaina Hawaii,
Helu 100. Alanui Papu, Honolulu 2086-tf
2051-tm
WOLFE & CO.
Mea Kuai i na Ano a pau o na Mea
AI, HUA AI, O NA ANO A PAU.
Eke Palaoa, Berena, Waiu Bata, Berena manoanoa, Berena huinaha, mea
ono, o kela ano kaia ano; Ko paa, Kope, Ti, Aila mhu, a me na ano a pau.
Helu 66, Alanui Hotele, Halekuai maa o Lewis & Co
E loaa koke aka no na kauoha a pau loa me ka hakalia ole, a me ka maikai o na hoo
malu ia ana. E hooko ia na kauolia o ke kulanakauha e nei me ha hikiwawe ma na la me
ka uku ole. O na kauoha main a mokpuni, e lawelawe koke ia. 2086-6m
Nuhou! Nuhou! Nuhou!
AILA MAHU MAIKAI!
HOOKAHI DALA WALE NO NO KE
KINI AILA HOOKAHI!
E kuai ia aku ana no ka nei loa o ka aila i keia manawa.
E AU E NA MAKAMAKA! E UA!
E kipa ae ma ka halekuai o
Kakela me Kuke.
B. F. ELERS & CO.,
PAINAPA
Poe Kuai i na Ano Lole a Pau.
Helu 99 alanui Papu. Honolulu
E loaa mau ana na lole hou o na ano a pau maluna o kela a
me keia moku.