Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVI, Number 47, 19 November 1887 — Page 4

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Nupepa Kuokoa.

 

Nu hou Makahiki @

Nu@ @ @

@kuike e ka hula

 

Poaono Novemaba 19,1887.

 

No na Ekalesia.

 

"I@ i na @ "

 

  Ua ike no ka poe Le@halu nupepa i na aoao elua ma Amerika Hui, oia na Demokarat a me na Repablekan aikeia wa ka ula mai nei he mahele okoa oia ka poe kinau waiona.

  I ka la @ a me 25 o Au@ ka hui @ha o na olelo o ka mahele kinai waiona o ka @ o Nu Ioka, ma @, e @ i na inoa o na luna aupuni o ia mokuaina, po ka wa ko @ @ e hiki mai ana loko o N@ malo.

  He @ elelei i loko aku mai ke kulanakauhale o Nu Ioka, a ua kau pu me lakou ma ke kaa ahi he @, a na lakou i hookahi i na mea kani, a niele mai i na mele h@aole wai@na a hiki i pe@ @e.

  Ia kakahiaka ae puka like mai lakou @ ka h@le kahi i kupa ai, a ua kai huakai @ ma ia wahi a hiki i kahi e @aia ai i ka halawai.  Ua hiki e @ kekala pae @aia me ka manao e @ i wa pokole ma ka nana ana i ka lakou alakai, a @noi iaia, e hoopomaikai mai i ka hana, eia ka, he hora ma ka hapaha @ ka halawai ana, a @ ia lakou e noho iho i ka halawai @.

  Kaha@a mai kanaka o waho, no ka @ pule pela no a@ @ a me na K@p@elikan, ma e halawai ana ma @ @.

  I ka hola 11 ka @ ana o ka @, @ @ ilaila, na kane me na wahine @ mai, 918 na elele ponoi, ua @ @ mai, a o na hope o lakou, ua loki @ me na makaikai, penei kekahi o na palapala e kau ana ma na pa@:

  "I ke Akua ko kakou paniolo ana." "Ena ai, e maikai na hana a oukou, i @."

  "No ke Akua ao @ a me ko @ @ ana."  E hoop@kele i na keiki."

  "O ka hoole waiona ka ma e maikai @ keola kino.  O ke kuai waiona ka mea e emi ai na @.  O ka hoole waiena ka mea a pau ai ka @, ka @. O ke kinai waiona ka mea e walu ai na home."

  Ua kai huakai ia mamama noi ma na ahonui mamua o ke komo ana o ka @ahiahi.  Ua i mai kekahi poe, he @paloka na lala o keia aha kinai wai @ nolaila, ua kaehaia i na kahunapu@ e lu ilona, a ua heluia he 95 o lakou.

  I kekahea ana i na luna Ekalesia a mena kahu Kula Sabati, aole hiki ke la @, me he la @ o ke anaina i ku ia manawa.  A kahea hou ia i na hoahanau o na Ekalesia e ku mai, ua ku like ana ia lehulehue, a mele mai lakou:

"Hookani i ke @ maikau,

E moe na anela,

E lawe mai i lei alu,

No Iesu ke Lii mau."

  Ua lokahi ka manao o kanaka, a ua @ na hana.  Ia ia ae ua hooho @ ia na inoa e balota ia iloko o Novemaba, a ua makuakau e hoi.

  Ina pahaua kau ma ke kaa ahi e hoi @ ana i na elele @ o Nu loka, ua l@he @ ka leo pule a me na himeni @ e mele ia ana no ko kakou hilinai ana i ke Akua.

 

 

Moolelo o ka Ahahui Kula Sabati o na Maokupuni o Maui.

 

  Halawai ka Ahahui Kula Sabati o na Mokupuni o Maui ma ka luakini o Kaahumanu, ma Wailuku, Okat. 28, 1887.  Poalima, hora 11 a.m., noi mai o A. Pali, e koho@a o S. N. Pahep@ i Lunahoomalu, W. S. Maule i Kakauolelo mau.

  Hoomaopopoia na lala i hiki mai, e hoomaka ana ma ke Kula Sabit o Kaunakakai, Mokupuni o Molokai.

  Kaunakakai, S. N. Pahupa, S. K. Keaniai; Kawela, J. Namealoha; Kaluaaha, J. K. Kaupu, J. S. Kaeha; Waialua me Honouli, J. W. Leimakani: Halawa, Pelekunu me Wailau, Kalawao, Kalaupapa, aole.

  Mokupuni o Maui, Kaanapali, J. K. Hihio, W. K. Kahopukahi; Lahaina, A. Pali; Lahainalua, aole; Olowalu, S. Kauihou; Waikapu, S. Kaili; Wailuku, W. P. Waiwaiole; Waihee, S. W. Abr. Kaleihoa Keawekuloa; Kahakuloa, W. K. Mahiki; Paia, P. N. Kahokuluna; Pahihi, Haliimaile, Haiku, Huelo, Keanae, Hana, Kipahulu, Kaupo, aole; Honuaula, D. Keliiaa.

    Noi mai o A. Pali, e koho ia i komite imi kumuhana, oia o @ili, Kaupo, me Waiwaiole, aponoia.  Noi mai o J. K. Hihio e lilo o Kawaiaea me Mesukala i mau hoa kuka, aponoia.

    Hoike a na Kahu Kula Sabti, e hoomaka ana ma ka Mokupuni o Molokai.  Kula Sabati o Kaunakakai, na ke kahu i heluhelu mai, aponoia, Kula Sabati o Kawela, na ke kakauolelo i heluhelu mai, aponoia.  Kula Sabati o Kaluaaha, na ke kau i heluhelu mai, aponoia.  Kula Sabati o Waialua me Honouli, na ke kahu i heluhelu mai aponoia.  Kula Sabati o Kaanapali, Maui na ke kaha i heluhelu mai, aponoia. 

  Hoike a na Elele.  Upa pono ia na hoike a pau a na Elele i heluhelu ia mai ai.

  Hoike a ka Puuku, hoopaneeia.

  Hoike a ke Kakauolelo no na lilo a me na loaa.  Hooholoia e hoopane a hui pu me ka hoike a ka P@eku, aponoia.

  Hoike hui o na Kula Sabati o Maui me Molokai.  Hoholoia, e hoomau aku i kela olelo hooholo o ka malama o Mei, 1887, ma ka noho ana o ka Aha ma Wailuku, oia hoi e hoike hui ana ma ka la 1 o Ianuari, 1888, ma Waihee.

  Eia na inoa o na Kula Sabati haawina mau: Kaunakakai, $2; Waial@ me Honouli, $2; Lahaina, $1; Olowalu, $2; Waihee, $2: Kahakuloa, $2; Paia, 50 keneta; Honuaula, $2.

  H@ina pau o na dala i loaa mai, he $15.50.  Lilo aku $1.  Koena no ka waihona, $14.50.

  Ke paipai aku nei ke Kakaolelo i na Kula Sabati o P@ i haawi ole mai i ko lakou haawina mau, a me na Kula i haawi hapa mai, e hoomanao, a hoo@ i ke Kakaolelo o ka Ahahui Kula Sabati o na Mokupuni o Maui ma Waihee.

  Hooponopono papa helu a na Ka@ Kula Sabati Apana.  Hooholoia, na ke Kakauolelo e h@ana aku i ke ano i ka hapa ana o ka papa helu i na Kula Sabati a pau.

  Kahi e noho ai ka Aha.  Hooholoia e noho ana ma Kalunaha, Mokupuni o Molokai, ma ka Poaono mua o Aperila, 1888.

  Heluhelu ia ka moolelo o ka Aha, a aponoia.  Noi mai o A. Pali, e hoouna i ka moolelo o keia Aha, e pau ia ma ka nupepa Karistiano me ke Kuokoa, hoo@.

  Waho nui o Rev. S. Kaili he olelo hooholo, hooholoia.  Ke haawi aku nei keia Aha i na hoomaikai ana i ka makamaka maikai, J. W. Kalua, me kanawahine, Mrs. Polly Kalua, no ko laua haawi lokomaikai ana mai i na mea e oluolu ai ke kino, ma ka paina pu ana me laua, ma ko laua ho@, ma ke awakea o ka Poaha me ka Poalima.  Okat. 27 me 28, 1887.  Me laua ko makou aloha a me ka malu mai ke Akua mai.  Na Ahahui o Maui me Molokai.

  Hoopanee ka Aha a noho hou ma Kaluaaha, Molokai.  W.S. Maule.

Kakauolelo.

  Waihee, Novemaha 1, 1887.

 

He Kumumanae Mua Keia.

 

  "Heaha la na kumu e emi nei kekahi mau ekalesia e noho ia nei e kekahi mau kau ekalesia ma keia Paemoku?"

  He ninau keia no na ekalesia e noho kahu ia nei e na kahu; a ua emi hope na hana haipule, oia hoi, ua make na hana pono ma ia mau ekalesia, i ka wa e noho ia ana na kahu ekalesia.

  Ma ka manao o ka mea kakau, he mau kumu no e emi nei na hana haipule mawaena o kekahi mau ekalesia e noho kahu ia nei e kekahi mau kahu ekalesia.  Ai a no mawaena o na aoao elua; ka aoao o ka ekalesia, a me ka aoao o ke kahu ekalesia.  Ke ole e kuhihewa ka mea kakau, ua hoopaa keia mau ao ao elua ia laua iho.

  I-- Ka aoao o ka ekalesia, oia luna a me na hoohanau.  I ka manawa a kekahi ekalesia a mau ekalesia i kahea ai i haiolelo a i kahunapule a kahu ekalesia no lakou ma na palapala kahea, ua ikaika like ka hapai ana.  Hiki mai la ka haiolelo a kahunapule malalo o oka palapala kahea a ka ekalesia me ka maopopo o ka palapala kahea a na hoalanau i ke kahu, ua kahea io ia oia ma na ano nui o ka palapala kahea, ka p@pa inoa ponoi a me ka uku hanai o ke kahu a me na lilo o ka hele ana mai o ka haiolelo, mai ka ekalesia nana i kahea.  A emoole noho mai ana ka haiolelo.

  Hoomaka na hana aloha, eleu mai la na luna a me na hoahanau, ohaoha mai la me ka p@ulehia a hoihoi; au'a nui iho la, pomaikai kakou i ko kakou kahunapule, he kanaka ui, he eleu, a wawa ia aku la ua hiki mai ke kahunapule hou o kakaou, he kanaka maikai.

  A ma ka la Sabati, ma ka luakini, haiolelo ke kahunapule, akamai i ka haiolelo ke kahunapule, akamai i ka haiolelo a emoole m@ he kai piha la, piha ka luakini, pumehana na manao, ulumahiehie mai la na hana haipule, aohe opala koe o ka hao a ka wai nui.  Hana koke na hoahanau i ka palapala hoopii i ka Ahahui Mokupuni i kakau inoa ia me ka awiwi, e noi ana i ka Aha e poni kokela ko lakou haiolelo a i ole ia e hoonohoia i kau no ka ekalesia.  Na ka Aha ka hana a me ka apono ana i ka palapala hoopii mai ka ekalesia mai e poni koke ia e hoomoha paha a ua a@ ia e ka Aha, a ua hooko ka Aha i ka makemake o ka eha @ @ ma o ke ko@ mahala o ka palapala hoopii e p@ ia ka haiolelo i k@lunapele@.  A i ka ma@ wa i ele@ e poai ia, ua @ o i kah@ no ka ekalesia.  A @ na hana a @ no hoi.  Holo ka hana o ka H@ku nani no himeri i @ pono na halawai, nana na hana kamaha, ha@ama ka waha o na @iki dala o ka l@ no ia la, no ka mea, ua akea na puuwai, o na hoahanau, a o ka p@i no ia la i ke kahunapule ilana, a he oiaiio ia, ua paa ka hana.

  I ka makamua o ka manawa a me na manawa, aole o kana mai ka @ pipili paa o ke aloha o na ho@hanau i ko lakou kahunapule; i kmaaina iho ka hana, a lu'a iho ka noho @ o ke kahunapule, a hoomaka mai na hoahanau e nana i ke kahu, a loaa @aha he wahi mea e ano e ai ma@na o ke kah@ a me na h@hamau ekalesia, he mau mea pali @ paha @ ke kahu a me na h@hanau, ia wa hoomaka liilii mai la na manao awahua nuha, hoomaka na hana ano e a emi aku la mai ka hele ana i ka pule; a olelo malu aku la i kekahi poe, "he kahunapa'e ino ka keia," a wawa aku la a haalele nui i na hana o ka pono o ke Akua, pau ka h@ ana i na halawai ha@pule, a pela a emi loa ka manao haipule: a pakike nui ke kii aku na luna i ka hanai kahu a lakou no i hoohiki ai ma la lakou palapala kahea; a komo maoli mai la ke diabolo, lilo aku la i ke a@ a ka hewahewa, inu, ona, puhi pi@ paha, manuahi, launa hewa, haa@ i ka Haku ia Iesu komo iloko o na hihia, ina hooponopono aku na luna me ke kahu, aole maliu mai, o ke okip@ la no ia, a o ka mehameha mai la no ia o na halawai a me ka halepule luakin, aole kanaka, pau ka ikeia, oia me ka hoomaloka kahi i noho ai pau ka launa hoahanau ana, a he m@ helu wale no maloko o ka halepule, o@ paha he mau kaun; a kulou ke poo o ke kahunapule a ano ole ka haiolelo, uwe i kahi wa no ka neoneo o la halepule, kaumanaha ka naau a kani@hu no hoi no ka hana, no ka mea, @ mehameha ka hale o ke Akua, a oia kekahi kumu i emi ai kekahi @u ekalesia, ke ele e khuhihewa ka mea @au.

  Ma ka aoao no o ke kahunapule, He oiaio, ua hookoku ia a ua poni ia ke kahunapule i kahu, a ma kona ano maoli, ua laa no ke Akua ke kahunapule, kona kino, kona uhane, no ka hana nui a ke Akua i haawi mai ai iaia, a he kulana kona i oi ae i ko na hoahoanau ekalesia, a iaia ke alakai ana i na kanaka no ka pono, a ua ike pono ia e na mea @ pau, a he kahu ekalesia.

  Aka, pehea ua ikaika kekahi i kekahi wa, a kekahi wa, emi mai @ ikaika.  A ma ia ano emi mai, ua emi pa mai na hana a ke kahu no kekahi mau ulia paha, pilikea mai paha, pilikia e ae paha, a no kekahi mau kumu e ae paha i ike ole ia aku, o kekahi paha o na mea pii kino o ke kahu, he mau mea liilii wale no paha ia, aka, he mau mea hooai manao, a o kekahi no paha, o ka haiolelo a kekahi he lilo no i mea e hoemi ai i ka makemake o na hoahanau i kekahi wa, wahi a na kanaka, "hou mai nei ka hoi ua kahunapule nei, me he kui la ka hoi ka haiolelo a he nai wale aku na olelo, me ka hoowahawaha i ka pono o ka Haku, ma o ke Akua la.

  Mamu@ o keia mau hoakaka ana, a me na wehewehe an@, e nana hou ae i ka ninau, "Heaha la na kumu e emi @ei kekahi mau ekalesia e noho ia nei e na kahu ekalesia?" Eia hoi, aole i piha ka mau o na hoahanau ekalesia i ke aloha i ke Akua, a i ko lakou kahu hoi.  Ua nele i ka haipule io a me ka manaoio ia Iesu Karisto a i ke Akua hoi.  O ka hilinai i ko ke kanaka ikaika ma ka hoo@kamai wale no aole i ke Akua; a o ka loaa ole no hoi o ka haawina o ka Uhane Hemolele i na hoahanau ekalesia.

  Nolaila, ulu lau na hana, a o ka ho pena palakai a hua ole ana hoahanau ekalesia, a oia paha kekahi mau mea akaka ma ka nana aku.

  Ma o ke kahunapule la hoi; o ka hemolele ole no o ka noho ana o ke kahu, huikau wale no paha, maemae ole a wawa ia ma na ano launa hewa.  O ka noho maemae ole e ka ohana o ke kahu ekalesia, oia hoi no lala o ke kahu; a o ka like ole no hoi o ka manao o ke kahu me kona ekalesia, aole kuikahi pu ma na hooponopono ana o ka ekalesia; a o ka piha ole no hoi o ke kahunapule i ka Uhane Hemolele.  A mamuli o keia mau kumu, a he mau kumu e ae paha kahi iwaena o keia mau aoao elua, ka ekalesia ma kona aoao, a o ke kahu ma kona aoao.  He mea maopopo loa ka emi ana o na hana haipule mawaena o na ekalesia e nohoia nei e kekahi mau kahu ekalesia ma keia paemoku.  A p@ka na olelo make a maloo ke kihapai o mea, mamuli no ia o na ano hana kanaka wale no, aka, ina i iho mai ka Uhane hana, UhaneHemolele mai ka lani mai o piha ua hoahanau ekalesia me ka mana lani, a piha no hoi ka naau o ke kahunapule me ka haawina o ka Uhane Hemolele: pau na@, ka ohumu, ka nuha, a me na hoh@i; pau no hoi na ma@ @ kanaka, hiolo na manao @, kaheo, hookiekie, kaena, haa@, @ a mamao hilinai i ka @ kanaka, @ae ka @ kanaka wale no i @ na mea paaiki nah@ na mea @ @, a laumana na @ @.  A @ ka mea @ ike n@ @.  ia? Ulu ka poo a me ka hookamani o'e, @ @ @ @ Iesu Karisto, @ ea @ @ me ka maile a me ke l@.  @ @hanau @oko o ke kekahi, a me @ kaula @ o ke aloha hemo@ o @, no ka mea, ua @ mai @ @ Hemolele o ko kakou Akua e o@, a o ka pau no ia o na mea kahiko @ @, aia hoi, ua ano ho@ na mea apau.  Oia ka Paulo i olelo ai, "in@ ko o Karisto kekahi kanaka, he @ hou oia aia hoi, ua ano hou na mea a pau, ua hala na mea kahiko".

  Ua hala ka Adamu kahiko, a ma ka Adamu hou k@ pono, ma o Iesu Karisto la wale no ka pono e ola'i na ekalesia, aohe alanaui e ae e hele ai na ekalesia a loaa ia lakou na pomaikai, o Iesu wale no.

  Me ka mahalo no a me ke aloha.

MEA KAKAU.

 

K@manao.

 

"Heaha la ka @ o @ ao ana o ka poe Moremona ma na mea pili Moremona.

 

  O ka'u haawina keia na keia aha mai.  Ma ko'u noonoo akahele ana a @ ana me ka maiau, ua loaa ia'u kekahi mau ao hewa ana o ka poe Moremona a me ko klakou lalau nui wale ma na mea pili hoomana.   Eia malalo iho nei kekahi mau ao hewa ana o ka poe Moremona.

  O ke kahua o ka hoomana Moremona, oia no ka puni i ka waiwai, a he hoomana pegana maopopo maoli no, a he nui wale na manao lalau o keia hoomana me ka wahahee a me ka hoopunipuni.

  Eia kekahi.  Ua olelo lakou aole i lawa ka Palapala Hemolele o kakou e like me keia wa e waiho nei, aka, he hapa wale no ia o ka Baibala holookoa, a o ka buke o lakou aia a hui pu me ka Baibala o kakou, alaila, o ka Baibala holookoa ia o ka olelo io a ke Akua.  Wahi a lakou, na ka anela ka i haawi mai keia buke o lakou ia Iosepa Kamika a na ka anela ka i haawi hoolilo ia Iosepa Kamika i kaula oiaio loa, a haawi mai i papa gula lahilahi loa.  Ua kahakaha ia iho maluna kekahi mau huaolelo pohihihi, a he anela okoa ka ka i hele mai a wehewehe pono i ke ano o ia mau huaolelo, a oia wehewehe ana oia ka ka buke Moremona, ke koena, ka hoolawa o ka Baibala, ao ka hui ana i keia buke Moremona o lakou me ka Baibala oiaio, oia ka ka olelo a pau a ke Akua.

  Ke olelo nei au o Iosepa Kamika he kaula hoopunipuni oia, e like me Mahometa.  Aole he kaula oiaio, aole na ka anela o ke Akua i haawi mai ia mau papa gula lahilahi loa.

  O ka Buke Moremona o lakou, o ka hapa mua o ia buke no loko mai o ka Baibala o kakou, a o ka hapa hope no loko mai o ka mnaau a me ka waha hoopunipuni o ke kanaka.  Ina he biliona o na Moremona e olelo mai ana, he oiaio, ke hoole aku nei au, aole he oiaio, he lapuwale a me ka wahaheo wale iho no ia.

  O ka hoohuikau wale ana o ka Baibala Hemolelo me ka buke hooppunipuni a wahahee o ka poe Moremona oia ka mea e paulele ole ia ai ka Baibala.

  Eia kekahi ao hewa ana o ka hoomana Moremona, ke olelo mai nei na Kauna Moremona aole e ola ka poe mawaho o ka hoomana Moremona, e pau lakou i ka make iloko o ke ahi pio ole.  Aia wale no ke ola iloko o ka Ekalesia Moremona.

  Ke olelo aku nei au imua o ke akea, o ka Ekalesia Moremona he Ekalesia hou wale no ia, aole paha i hala na makahiki he 66 mai ka wa i hoomaka ia'@ a hiki i keia wa a'u e hai aku nei i ko lakou mau ao hewa ana, o na kanaka mai a Adamu a i ka wa o Iosepa Kamika aneane 6 tausani makahiki, aole lakou i lohe no keia hoomana Moremona, aole loaa ka Buke Moremona e kuhikuhi ana i ke ola ioo e ola ai.  Adamu, Noa, Aberahama, Davida a me Isaia a ua pau lakou i ka make.  O Iesu ka Mesia, o Petero Paulo, a me na miliona o na Ekalesia maua o ka puka ana mai o Iosepa Kamia, ua pau lakou i ka make, a o na miliona o na haipule i keia wa i kapaia he poe Kristiano oiaio, aole nae lakou i komo iloko o ka Ekalesia Moremona, e pau ana ka lakou i ka make, aole loa he ola mawaho o ia Ekalesia, he mau Ekalesica lalau wale, a hoolalau wale, a hoopunipuni na Ekalesia e ae, ka poe i ka paia na kahunapule, na bihopa poe i hiki ke bapetizo a malama i ka ahaaina a ka haku, he poe haipule ole lakou, he mea ole ia mau hana o lakou.  Aia lakou a pau mawaho o ka Ekalesia Moremona; e pau like ana i ka make na haipule oiaio mai kinohi mai a hiki i keia wa.  No ka mea, aia lakou a pau mawaho o ka Ekalesia Moremona, pela na buke Moremona o lakou, e pela mai hoi ia'u kekahi kahunapule Moremona i ka A. D. 1876 ma Kapaa nei oiai e hoopaapaa ana maua maloko o ko'u hale, ke olelo aku nei au, o na haipule a pau mawaho ae o keia Ekalesia Moremona e oia lakou.  Oia ko'u Manaolo.

  Eia kekahi ao hewa ana, ma ka Ekalesia Moremona ho mea nui ka @e lehulehu.  Aole e @ keakhi e lilo i Moremona ke ae ole i keia mea, ka mare o na kane i mau wahine na lakou a hiki i ke kanaha.

  Ina aole e ae i ka mare lehulehu ao he e kou o @ keaupuni o ka lani.

  Malia paha aole i lawe kekahi mau kane a oi aka mamua o hookahi wahine, aka, ua ae, ua hoapono aku nae ia mea, he mea paa a pono maoli e like me ke ao ana a na k@muao Moremona e ao nei, he piha nae lakou i ka maalea, kuhikuhi mai lakou ia Aberahama, lako@o, Davida a me Solomona, auwe, kupanaha ka maalea o ka nahesa, kainoa ua hai mai ka Baibala ma o Paulo la, e i mai ana, he mea mahaloia ka no na mea a pau, eia ka pono no ke kahunapule, he hala ole, he kane ia na ka wahine hookahi aole na na wahine he kanaka a oi aku.

  Aka, ke hoololi nei na Moremona, aole he kahunapule mamua aku o ka hiki ana mai o Iosepa Kamika aole no hoi he Ekalesia mana mamua aku.

  Ma kuu noonoo ana he Ekalesia pegana maoli keia Ekalesia Moremona, oia ke ano o na pegana he ae wale aku i na hana pegana oia hoi he mare lehulehu, he like me na holoholona.

  He hoomana hoowahawaha ka hoomana Moremona i na aupuni a kipi i kekahi mau mea a lakou i hookapu ai i ko lakou mau ekalesia.

  Aole ae ke aupuni o Amerika Huipuia i ka mare lehulehu, me ka hoopai nui ke hookuli a pakike ia hookapu ana o ia aupuni, kipino ka ekalesia Moremona ia hookapu ana, a ua paa i ka hao ma ka halepaahao o Amerika kekahi mau kahunapule o ka hoomana Moremona no ka mare lehulehu.

  Aole paha i mare lehulehu kekahi kahunapule ma Hawaii nei no ka makau i na kanawai o ke aupuni.

  O ka hoomana Moremona he huhu i ke aupuni o Amerika i ke kue i ko lakou mau kanawai ekalesia, o ka maikai ka, @ ka mare lehulehu a noho e like me na holoholona.

  Eia kekahi ao hewa ana a ka hoomana Moremona.  He Ekalesia kalahala koko ka ka Ekalesia Moremona.  Eia ke ano.

  Ina kue kekahi i ke kanawai o ka hoomana Moremona, hiki no ke hookahe ia kona koko ponoi i mea ealaia ai kona hewa, kona kue, kona haalele, a hoole i ka Ekalesia.

  He nui paha ka poe i pepehi maluia a make a nalo loa loko o na haelehele a me na ululaau o Amerika, he mea hoomaka'uka'u keia, i ole e haalele kekahi poe i ka Ekalesia, a kue i ke kanawai.

  He nui ka poe makemake e hoi i ko lakou home ponoi, aole e noho loihi ma Uta, Maunapohaku, makau i ka pepehi wale ia, a makeke haalele.

  O ke koko o Iesu ke kala i na hewa o ko ke ao nei, aole i hiki i ke koko o ke kanaka hewa ke kala i kona hewa iho, a oia nae ke aohewa ana a ka poe Moremona.

  Eia kekahi ao hewa ana o ka poe Moremona.  Ke kapa nei lakou i na hana a Kakina ma i Binamu ma Wini ma ka poe i lawe maa mai i ke ola o Krist iloko o keia ahui kanaka, oiai, e noho ana keia lahuiloko o ka naaupo, he mau hana lalau wale no ia, he mea ole, he mana ole, heola ole.

  Na Ekalesia a na Misionari i kukulu ai, he mau Ekalesiapuwale, he mau Ekalesia no na Dia@onio a me na Diabolo.

  O na hoahanau i @ake, aia lakou iloko o ke ahi o Gene@a a me na Misionari pu, aia ka ilailao Binamu, K@kina Wini, Rikeke, Anaru Kalaka a me na Misionari e ae i lawe mai i ka pono e like me Forbes, mi@aawa, i noho ma Kepulu i Kona, Hawaii a me na haipule i make iho nei, he mea ole ka ko lakou hai ana mai i k@ olelo a ke Akua a me ko lakou unuhiana i ka Baibala ma ka kakou olelo makuahine, olelo kumu o ka lahui.

  He Ekalesia paha eia e like me Babulona, no ka mea, @aule waleana a e lilo ana i mea ole @ hoomana Moremona.

  Eia kekahi ao h@ana: Ke olelo mai nei na Buke Moremona o lakou he hiki no ka i na Kahu@ Moremona ke hele e hai i ka ke A@ olelo iloko o ka lua ahi i na paaha malaila, aia ka o Iosepa Kamika me Brigham Young e ao ana i ko laila poe @aahae e hoohuli ana ia lakou ma ka a@o Moremona, e hana mau ana pela @kahunapule Moremona i make a hele ka lua ahi e hoohuli ana a e hookuu @ i ka poe mihi, e hoopio ana i ka ahi@ Gehena a pio loa, a ola na anela he@, na daimonio a me na uhani ino.

  Ke pane aku nei au o Iosepa Kamika a me Brigham Young, aia io no laua iloko o ka lua ahi, @nae e hoohuli ana i ko laila poe paaho.  O ka laua hana malaila, ke uwe @ a ke uwi la na niho, a @e mau pauku wahie laua no ka lua ahi o Gehena @ ka nau o na niho  o laua e ninau @, pehea la ka loihi o keia noho ano@ @ noho mau loa.

  Eia kekahi ao hewa ana: O na hoahanau i komo iloko o ka Ekalesia Moremona he ano kuonoono a waiwai, e koi @ ana lakou e hoi i Uta, Maunapohaku, a e wiho ko lakou dala iloko o ka waihona o ka Ekalesia, a ua lilo loa ia dala no ka Ekalesia, a he ola ma ia dala, he hoopunipuni he wahahee, he ep@, he @wa@e @ no ma oe e @h@ka ana @ laila a@ ka moke no k@ @pe, poina a puhia ma@ no.

  Eia kekahi a@hewa ana o ka poe Moremona, aole lakou i ao i na kanaka e like me ka olelo o ka Baibala, aole e ola ka poe manaoio ia Iesu Kristoke Keiki Hiwahiwa a ke Akua me ka pualele io, a hilinai maluna ona wale iho no.

  Ka poe i hanau hou ia a pela aku, Aole e oia keia poe ke lumai ia ilo iloko o ka wai, a o ko lakou bapetizo no ia a o ka wa no ia e ku ae ai ke kahuna Moremona bapetizo.  Aole mana ke bapetizo ia e hai.

  Ka inoa.  O ka Bapetizo a Iesu me ka Uhane Hemolele ka mea e ola ai.  Aole ka bapetizo me ka wai, he hoailona wale no ia mawaho.

  Eia kekahi ao hewa ana a ka poe Moremona ma na mea pili hoomana: O ka hoopai mau ana o ke Akua, he la hookahi no, aole he noho mau loa ilo, ko o ke ahi o Gehena.  Ma ke kau ana o na lima o ke kahuna maluna o ke poo o kekahi poe, oia ka manawa e loaa koke ai ka mana, e wanana, e ho ola i ka poe make, e kamailio me na olelo e wahi a ka Moremona, aole loa e loaa ka mana i kekahi mea ke kau lima ka Moremona, he hoopunipuni a he wahahee, o Iesu wale no ka mea loaa o ia mea a me kona poe lunaolelo, aole he pani hakahaka i koe o lakou.

  Ua olelo mai o Paulo ma i Kor. 13:1-3.  E na makamaka, aole i pau ia'u i ka hai aku i na ao hewa ana o ka Ekalesia Moremona, ua loaa no kekahi mau ao hewa ana, a ma ko'u nana ana, ua pili loa ka wanana a Paulo i hoike ia ma 11 Kimoteo @:18.  Penei i oleloia ma ia mau pauku e Paulo:

  Pauku 1.  Eia hou kau e ike ai, a i na la mahope, e hiki mai ana na manawa popilikia.

  Pauku 2.  No ka mea, e lilo ana na kanaka a pau i poe makemake ia lakou iho, puni dala, hooini, hookamo, hoino wale, hoolohe ole i na makua, aloha ole huikala ole.

  Pauku 3.  Aole aloha maoli, pale he rita, niania wale, kuko emi oli, huku, hoowahawaha i na mea pono.

  Pauku 4.  Kumakaia; paakiki, naau kiekie, makemake i ka lealea, aole makemake i ke Akua.

  Pauku 5.  Hookohu manao i ke Akua aka e hoole ana i ka mana o ia mea, e hookaawale ae oe mai ia poe ae.

  Pauku 6.  O kekahi o ua poe la, na mea i komo iloko o na hale e alakai pio ana i na wahine lapuwale i kaumaha i ka hewa, ai alakai e ia ae hoi e keia kuko e kela kuko.

  Pauku 7.  E ao mau ana hoi, aka, aole loa e hiki ia lakou ke ike i ka oiano.

  Pauku 8.  A me Iane, a me ka Iamebere, i kue mai ai ia Mose, pela hoi ua pioe la i kue mai ai i ka olelo oiaio; na kanaka naauao ino, a ma ka manaoio, ua hohewa ia lkaou.

  Ua like loa ka hana a ka hoomana Moremona e like me keia wanana o Paulo a ua like loa no me ko lakou mau hana iloko o ka Ekalesia Moremona.  Me ka mahalo.

JNO M. KEALOHA.

 

PAPA! PAPA!

AIA MA KAHI

LEWERS & COOKE

(O LUI MA)

 

@

e @ @

PAPA NOUAIKI

o kela a @ @ @

 

P@, Na Puka Aniani, Na olep@l@ Na Pou, Na O@, Na Papa Hele, Na Papa Ku.  A me na Papa mo@ @ loa.

 

Na pili o na Hale o na Ano a Pau

 

Na Pepa Hounani, Na pena o na Wai e pa@ Na Kui mai ke Nui a ka Makalii, Na Ami Puka, No Ami Puka Ania@i, Na Ami o na ano a pau, Na Aila Pena, e kela me keia ano Na Alia Hoomaloo, he heluhelu wale, Na A@a e ae o na ano a pau.

 

NA WAI VANIKI

-A ME NO-

WAI HOOHINUINU NANI

O NA ANO A PAU LOA.

NA BALAKI ANO NUI WALE.

A ke hai ia aka nei ka lo@ i na Makemake pau, ua makaukau keia mau Makemake e oukou e hoolawa aku me na mea a pau e pili ana ma ka laua oihana.

 

-NO KA-

UKU WAAWAA LOA.

E like@ @ e nolo ana mawaena

laua a me ka mea kuai.

MELE MAI E WAE NO OUKOU

 

 HOOLAHA KUMAU.

 

Kakela a me Kuke

HALEKUAI NUI O NA WAIWAI

 

@ @ ua @ ko@ hole,

@ @ nui a @ liilii, k@a

@ p@aa, rula, aupapu, kui @

@, kalakoa, hao hoopaa@

 

pohaku hoana, kepa, lei ilio, kau@ hao ilio, pahi, upa, pahi umi@

Kalapa, kope hulu, pulepule, oepa @

lakalaka @ hao, ami, keehi, a me

 

KAULA @

 

Palau o na ano a pau, Oo, ho, kopala, pe kipikua, hao kope, au ho a p@ a aku, kua bipi, lei bipi, kaula hao bipi, uwea pa uwea keleawe, hao pili piula, kaa palala, ipuhao, ipu @

 

PA PALAII MANAU ME KE AHO

 

Ili wai, papa holoi, kopa ala, kaula @uaina, hu'akai, ehi wawae, hulu pena, a pele aku.

 

Pena wali, kini nui a me liilii o na ano a pau, me ka pepa kuhi kuhi, pena keokeo, aila pena, aila hoomaloo, vaniki kaa, a me vaniki moe.

 

PENA HOOMALOO

 

-a me aniani hale-

 

@ manu, aha mikini, aila hano aha @, inika kamaa.

 

PAUPA, KUKAEPELE, KIANA PAUDA, UIKI IPUKUKUI O NA ANO HE NUI A LEHULEHU

 

LOLE MAKEPONO

 

-Eaa ua

 

AHINAHINA, KALAKOA, @KEOKEO, LEPONALO, HULUMANU, UWE-WAHINE, K@I KUMEHU MU, A ME KA LOPI.

 

Ke Kuike @ loa@ wa ia wa kahi

 

Bakela & Buke!

 

NA MEA PIULA

 

Mikini Humuhumu

 

Makini a WHEELER a me WILSON

 

MIKINI A WILOX ME GIBBS

NA MIKINI A

-REMINGTON-

He nui loa na mea hao me na ukana @ o na ano a pau, aole hiki i ke hai p@ ia aku, hewa i ka wai na maka ke @

 

Laau Lapaau Kaulanaa L@

 

A DR. JAYNE.

LAAU HOOMAEMAE KOKO

LAAU HOOPAU NAIO, LA@

KUNU, PENIKILA HUAAIE PAAKAI, LAAU HOOPAA HI.

Me na Laau Hame a Pela 'ku

Kakela me Kuke