Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVII, Number 16, 21 April 1888 — Page 2

Page PDF (1.83 MB)

This text was transcribed by:  Kaai Conradt
This work is dedicated to:  Kaai Conradt

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Ka Hoomaemae

            He mea i @ o keia @. He @ hoomaemae e manao ia ai ua @.

 

Na Alanui

 

            O ka hoomaemae i na alanui oia ka hana e pahu mua ia nei i na wa a pau, a ke hele ala ke alanui Nauanu a hiki i ka mile ekahi ka hanahoa ana i keia mau la. Me he mea aia, o ka makamua iho la paha ia o ka hoomaemae ia ana o kela alanui i nu kahiko mai, oiai ua hoohana ia na hana alanui aupuni ana ma na wahi e ae o na mokupuni, a koe na alanui o kakou.

            O ke alanui hoa i ki ia ihu nei no ka hooloihi ana aku i ke alanui Betera, in a ka aoao ma Waikiki o ka hale pohaku o Kakela me Kuke, eia ke hoolaumania ia nei kona ili iho o luna a iliwai like me ke alanui Moi, a iloko o na la pokole e holonioku nui aku ai na kaa a me na lio ma ia alanui hou.

 

Ku Mai o Hokuao.

 

            I ka Poakolu nei i ku mai ai ka moka misionari Hoku Ao, Kapena G.F. Garland, he @ mai ke awa mai o Rux. He mau nanaina mau no kona o ka maikai, a ua holo ia malalo wale no o ka pea a hiki i Honolulu nei. Ua haalele oia i keia awa i ka la 5 o Iulai, 1887 i hala, a ua piha ka eiwa mahina me 13 la o kona kaawale ana i na mokupuni o ka hema. O na lawelawe e pili ana i ka oihana @ o ka halepule, ua holopono na mea a pau, na hoahanau a me ko lakou mau kahi.

 

No Samoa.

 

            Ma ka mekuahi i hala, i loaa mai ai na lono e pili ana i ka launa leta pinepine mawaena o na aupuni nui elua o Aemrika me Geremania, no ka pa! lapala hoopii a ke Kanikela Amerika Sewall ma Apia. O ka leta a ke Kuhina Nui Bayard i hoouna aku nei i ke Kuhina noho Amerika Pendleton ma Berelina, e hoike aku oia i ka manao o Amerika maloko o kela palapala i ke aupuni o Geremania, nona na aoao he iwakalua, a me na @ he 15,000 ka nui.

            He leta ano nui loa ia e kono aku ana i ka noonooo o Bisimaka, e nana mai oia i na uwalo makamaka aku a Amerika ma ke ano hoaloha, oiai, he mea hiki ole iaia ke alo ae mai ka nana maka wale aku no i ka pono o kona mau makamaka ma na aina e.

            Ua waiho pu ia aku na kumu hoopii e pili ana i na hana kailiku a Geremania, a ma ka hope e kau ana keia mau olelo a ke Kuhina Nui o Amerika penei:

            "Ma ka manao o keia aupuni, o na lawelawe ana a Geremania ma Samoa, aole ia maluna o ke kahua e hoomau ia ai ka nohoaloha ana mawaena o na aupuni elua o Amerika HUipuia me Geremania ma ke ano makamaka, e laa na hana i hoala ia i ke kahi wa i hala ae nei, a ke hoomau ia nei no ma ia ala hookahi i keia mau la, he mau hapai ana ia malalo o na kumu e loaa ole aku ai na apono mai o Amerika aku,"

            E waiho ia aku ana keia mau palapala hoopii imua o ka Ahaolelo Senate, a he kanalua ole ka hooholo lokahi a, a nana ia ka pono o kona mau makaainana ponoi a me ke kuokoa o kela mau mokupuni liilii o ka hema. E hana io paha auanei ua Aeko nei.

 

            Imua o Lunakanawai Dole o ka Aha Kiekie, i hoolohe ia ai ka paio kanawai ana a na loio o ka hihia ohumu ino a Keoki Makapolena me Kipona Luika i ka Poaha nei. O ka olelo hooholo a ka aha ua waiho ia a keia Poakahi ae e hoike ia mai ai.

 

Ke Alii Ka Moi

 

            Ua hoi mai ke aia ka Moi ma ke Kinau o ke Sabati i hala me ke oia kino maikai a hona o kona mau papa ana. @. Ma kai o ka @ ka Puuku i @.

 

Ka Moi Ma Kawaihae Hawaii

 

            Maka po a kala a o Aperila nei, ua @ mai ka lai a Enu mai a malama mai on a i kau @ Moi i aloha nei ia o @.

            Ua akai @ mai ka hiakai alii e keia mau @ J.T. Baker. Major @. C. Kataiki. a ua hookipa ia ka @ o ke keiki laawai. ka @ Sun Parker, a me kona mau @.

            Ua hai pa mai hoi ma keia o Hon. J. Kaunamano mai Hamakua mai, A. W. Haalalio, S. H. Mahuka. J. Bright, a mekahi mau @ e ae, a pela na hale.

 

Kea Hoo@ Hano.

 

            Ma kala ia o Aperila, ua wehia kekahi halaewai nui na ka Moi ma kahi o na Hon. @ Parker, no ka hookau ana aku i ke Kea Hoohanohano o Ka piolani maluna o Hon. J. P. Parker, a penei ka papa kuhikuhi o na hana:

Wehe Ana O Na Hana.

            1. Mele ka papa himeni o Kawaihaeka ia Hawaii Ponoi.

            2. Pule o S.H. Mahuka, a paipai he mau manao pokole.

            3. Mele ka papa himeni ma ka aoao 103 o ka Hokuao nani. Leo: Na ouli aka manawa.

            4. Haiolelo o ka la ia Hon. J. Kaumamano, e pili ana no ke ano o na hana a na alii o ke au i hala, a me kulana o na hana i keia au, a me ke ano o ka mea e hanaia nei maluna o Hon. J. P. Parker. He mau wehewehe loea kana e pili ana ma kana ahoiolelo, a ua mahalo nui ia.

            5. Mele hou ka papa himeni ma ka aoao @ o ka Hokuao nani: Leo. Moi mau.

            6. Haiolelo pokole a ka Moi, a heiaia ka Hon. J. P. Parker a hele aku la a imua o ka Moi, kukuli iho la, a haawi ia inai la ke Kea ilioka o ke pa dala.

            7. Mele ka papa himeni ma ka himeni 446, ma ka buke himeni haipule, a hoi aku la ma ka noho ka HOn. J. P. Parker.

            8 Melehoa ka papa himeni i ka leo: Kau i ke kea.

            9. Pale hookuu ia S. H. Mahuka.

            10. Melehookuu ia Hawaii Ponoi.

            Hoko o keia mau la a ka Moi e noho nei, ua hoonanea ia aku Oia me na leo himeni i wili pu ia e ka leo hone o ke gita.

            E hoopiha maa ia ana e alo alii ma na ahiahi a pau, aia ka palena o ka pili o ke ao.

            Mana lono mai, e hoi aku ana ka ka Moi ma keia po no Honolulu.

            He hana ano hou keia o ke Kea Hoohanohano i ikeia ma kuaaina nei, a he hana kupanahi. aole i ike ia mai nalani mua mai.

            He manaolana kou mea kakau e hahai mau loa ia aku ka mea i loaa ia hooheno e na haawina hoopomaikai mau loa mai Iaia mai.

            Nakanulua.

Kawaihae. Apr. 13, 1888

 

Ka Make Wiwo Ole.

 

            Aia maloko o ke keena heluhelu Buke o Oxford. e waiho ana he wahi moolelo pokole no kekahi mau hoahanau elua e hoowalania ia ai ka puuwai o ka mea heluhelu penei:

            Aia i ka wa e hanaia ana ke towela kiekie o ka halepule St. Leonard, ma Bridgewater. Enelani, ua wehe hamama ia ka ipuka pa o ua halepale la i ka wa i hoi ai na poe hana o ua halepule la ia ahiahi. Ua pii aku nei he elua mau wahi keiki i ua halepaule la, a e like me ke ano mau o kamalii, ka makemake e pinana ma na wahi kiekie,ua pii aku la laua iluna o na kaola laau a hiki iluna loa kahi e waiho ana o na kaola laau a hiki iluna loa kahi e waiho ana o na kaola me ke kakia ole ia o ka papahele, a hoomaka iho la laua e lelele mai kahi kaola aku a i kerkahi, nona ke kiekie he haneri kapuai mai ka honua ae.

            Ua hoomau aku la na keiki elua i ka lelele ana maluna o keia mau kaola me na hauli ole mamua e loaa ana i kekahi o laua ka pilikia, ua haule iho la kekahi poo o ke kaola a laua i lele like aku ai, a ia manawa ke kaikuaana i walawala mua aku ai a me kona apakau ana ae, pia hou ae la kekahi kaola hou i knoa limo a ia manawa pu no hoi ke kaikai na i walawala pu aku ai mahope o kona kaikuaana a ma kona apakau wale ana ae no ma ke kua aku o kona kaikuaana, ua paa ae la iaia ka wawae, a lewalewa like iho la laua ma keia kulana.

            Oiai laua elua e puliki ana me kahi ikaika uuku i loaa ia laua, ua ano maeele like ae la ko laua mau lima, a oia ka ke kaikuaana i pane iho ai i kona kaikaina i keia mau olelo:

            "Aohe kaua e  ola ana, ua maeele loa ia kuu lima e puliki nei i ke kua."

            "He mana@lana anei kou e ola @ hookuu aku au i pa paa ana i kou wawae? wahi a ka pane a kahi kaikaina

            "Pela kuu manao." wahi a ke kaikuana i pane a ito ai.

            "Ina peia e kuaano, aloha oe a hui hou kaua ma kela ao. Na ke Akua e hoopakele ia oe.

            I ka pau ana no o keia mau olelo hope a ua wahi keiki uuku la ua hemoaku la ka puliki ana a koua lima. haule iho la eia no kela kiekie he hanei ka puai a palahe liilii kona kino iluna o na pohaku nui e waiho ana o ka halepule.

 

Ka Oiaio O Na Au Kahiko    

 

            Ma keia malalo iho, e loaa ai kekahi mau mea oiaio o na au kahiko, ka manawa i hookumu mua loa ia ai kekahi mau hana a kakou e ike nei i keia mau keneturia i hala ae nai.

 

            He 2750 no olelo like ole e kamailio ia nei e na lahuikanaka a puni ka honua nei.

            Ua hookaau mua loa ia ka wahi-leta i ka makahiki 1839.

            Ua loaa ka ohe nana i ka makahiki 1590.

            O ke kaumaha o ka barela raiki, he 600 paona.

            O ke kaumaha o ka barela palaoa he 196 paona.

            O ke kaumaha o ka barela paaa, he 200 paona.

            Ua hana ia ke kumu makakila mua loa i ka makahiki 1830.

            O ke ana lima e pili ana no ka lio (horse measure), he eha iniha.

            Ua hana ia ka uwaki i ka makahiki 1476.

            O ka ikaika nee o ka ino nui he 36 mile i ka hora.

            O ka mokuhao mua loa i kukulu ia, oia ka makahiki 1830.

            Ua hoa ia ka aila mahu i ka makahiki 1826.

            Ua pai ia ka nupepa mua loa ma Enelani i ka makahiki 1588.

            Ua loaa ka mekini humuhumu lole i ka makahiki 1846.

            Ua loaa ka pahi mua loa i Enelani a o ka huila kaa i Farani i ka makahiki 1559.

           

Nuhou o na Aina E.

 

            Ladana, Maraki 13- Ua piholo ka mokuahi City of Exter ma ke kowa o Bristol, a he hookahi wale no kanaka i pakele mai.

            Livapulu, Maraki 13-Ua hai ae o Salivana i ke kumu i nawaliwali ai ono, ai i ka puni elima, ua kui aku oia i ke kahi o kana puupuu ikaika loa e hina ai o Mikela i ka honua in a e loaa pono aku, ua ku mua aku ka iwi o ka poohiwi akau, a ia wa i ano lolo ai kona lima, a hoomaka e pehu mahope iho o ia manawa.

            Rome, Maraki 24-Ua hiki aku ka Moiwahine Vitoria o Enelani ma kana hualai makaikai i Felolena, a ua hoouna mai ka Moi Humebato i kona ukali ponoi i kahi hoolulu o ke kaamahu, a ua hoihoi ia aku ka Moiwahine no Villa Palmiera, me ka ukali pu ia e na koa a me ka lehulehu kanaka nui.

            E lawe aku ana kekahi Elele Rukini i ka leta a ka Emepera i ka Pope ma Roma.

            Ua makemai nei o John Reynolds kekahi o na koa kakaikahi i koe iho o kela puali kaua kaulana loa o Enelani i kapaia ka Puali o Eono Haneri ma ke kahua kaua o ka Balakana, iloko o na pakaua o Rusia.

            Berelina, Maraki 27-Ua kakauinoa aku ka Emepera Ferederika i ka bila kanawai no ka hooloihi ana aku i ka manawa noho o ka Ahaolelo i ka elima makahiki.

            Ua lohe ia ae, e makaikai aku ana ka Moiwahine Vitoria o Enelani i ka hookahakaha hui o na aumoku Beritania, me ko Ita. ia ma Legehone.

            Ua make mai nei ke Suletana o Zanziba.

            Ma Berelina, ua hoohiki mai nei na Kuhina i ko lakou mau hookohu no ka Emepera hou a Moi o Perusia.

            O ka make ana mai nei o Emepera Uilama o Geremania, koe iho la ka Moi o ka Nelelani, oia ka MOi kahiko hapauea loa o Europa, nona na maka hiki e ola nei i ke kanahikukumamakahi. O ka moi opiopio loa, oia no o Aleponoso o Sepama, he elua makahiki i ka la 17 o Maraki i hala. O ka inoa o ua keiki opiopio la, oia o Ferdinand Marie Jaques Isidore Pascol Antoine.

            Perusia, Aperila 2-Ua loaa mai nei he heluna nui o na palapala pili aupuni mawaena o ka Emepera Napoliona me ka Moi o Holani. Ua loaa aku keia mau palapala maloko o kekahi hale kuai papa.

            He hookahakaha kaua pale kai malama ia ma Enelani e kona mau koa, mamuli o ka hiki i ka enemi ke komo aku iloko o kona mau kapakai a me ka ole.

           

Ka Ino Nui Ma Nu Ioka.

 

@

            Maraki @-i ka au@ la Sabati ka hoomaka @ ana o ka ua me ka makani, a i ke ahiahi ana iho, hoomahuahua loa.

            I ke aumoe, haule mai ia ka hau e like me ke poi one i ninini ia iho, ka owe a nokolo aku ia iluna o na alanui, aohe i moe pono iaia po i ka ka mea o ka upa o na puka a me na @. I ke ao ana ae ua like ka meha o na alanui o ke kulanakauhale me ka make, a he lehulehu ka poe i moe malalo o na lima huihui o ka hau, i ka moe alahou ole mai.

            Hooikaika mai la kekahi poe e lawe i na mea ai i ka makeke a waiho okoa iwaena o ka hau a haalele kekahi poe i na ukana a holo a pakeie, a make no hoi kekahi.

            O na kaa ahi e hoi mai ana i Nu Ioka nei, he umi mile mai anei aku a loaa i ka ino, aole e hiki ke hele mai aole hoi e hiki ke hoi hope, a elua po o ke ka maile ana i kuhi hookahi, aohe ka ai, aohe hoi he ahi e mehana ai; ua pau na halekuai i ke pani ia, aole kekahi hale oihana i wehe ia a po, aohe hiki na uwea telepone ke kamailio, lo-lo a nuha hoi na uwea telegarapa ke lawelawe.

            O na keiki kukini hoi keia e holo ai, pau ko lakou maalo ana, ma na hale Exchange, kahi e mumulu nui ai na kanaka, he mehameha wale no, waiho akea ke kulanakauhale nana e malama iaia iho. Aole ike ia na makai kauwai i ke ku ma na huina alanui.

            I mai la ke Tribune o ka Poalua Mar. 13. akahi no a hookaakaaia ka maka o na keiki o Nu Ioka, ua ohiki ia e ka makani ka pula o na maka a ua pau nui i ka ike, ua hoohaahaa, a haalei o ka lehulehu.

            He oiaio he nui ka maikai i loaa mai loko mai o na pilikia. Na ka wai o ka hau e hehee nei a kahe auwai ma na alanui i palaki aku na opala, pau na wahi pelapela i ka hoomaemae ia, a o na hunahuna i loaa olw mai i ka wai hau, pulumi mai la ka makani, aole opala koe.

            Maalili iki ka haule ana o ka hau, a me ka lauwhili ana o ka makani ma ka Poalua, o ka poe paahana wale no ka mea ike ia ma na alanui, e kapala ana i ka hau, a kaawale kekahi mau alanui a hiki ke hele wawae, aole hiki na kaa, o na kaa holo luna wale no ke hiki, (elevated train) ke holo i kela a me keia hapa hola, aole ia o kona manawa, o elua minute i kela a me keia wa e holo ai.

            Kakahiaka Poakolu, haule nui hou mai la ka hau, aole nae hoi e like aku me ka POakahi, aka, he nui no, mai kakahiaka a po ka haule ana, a hoopiho hou ae la i na ipuka a me ke alapii o na hale.

            Mai ka elima o ka ehiku dala ka lilo o ka poe mea hale no ka hookaawale ana i ka hau mai na ipuka hale aku.

            Malie ka Poaha, akahi no hoi a ike ia ka olino mai o na kukuna o ka la, a piho na alanui i ka poe makaikai, a he nui ka poino a me ka make no keia ino.

Ululani.

 

Ka Olino Gula Ma Ka Lepo O Kona Akau

 

            I ke Kuokoa-

Aloha wala

            E oluolu oe e hoolaha ae ma ke akea i ka hana a me ka puana a ka moe o na hua e kau keha ae la maluna, i ike mai na kini o kaua mai ka la hiki a ka la komo, a e hauoli mai ana paha lakou i ka olino o ke gula ma ka lepo o Kona nei.

            Eia ke hoolala ia nei he hui mahiko iloko o keia apana iloko o keia mau la, o Ernest Hutchinson o Honolulu a me Jacob Coerper o Kona Akau ma ka aoao mua i kapaia o "na On a Wili Ko", a o ka aoao alua hoi mai ka mabi ana i ke ko, oia o J. Kekipi, S. M. Kamana, no Kobala, a o J. K. Nahale, J. G. Hoapili, a o J. K. Nahale, J. G. Hoapili, Makainai, Keliikoa, Kaiaiki, Haanio, Haluapo, Kuhia, Kaomea, Kaaiwaa, Namauu, Kahulamu, o na Simeona elua, Kaalawamaka, Waipuilani, Mioi, Kaili, Kahaleole, Peahi, Kamale, Keaweopala, Kupaka, na Kaea 2, no Kona Akau keia.

            O ke põe he 27 i hoikeia maluna, o lakou ka poe i ae ma ka aoao kanu i ke ko, a nolaila, ua kohoia he eiwa lala o ke komite o ka aoao elua no ka hooponopono ana i ka aelike a ka aoao mua i hana ai.

            Ina e holopono ka hooponopono ana a kela komite me J. Coerper o ka aoao mua, alaila a ka hoeu koke no ia o mahi ana i ke ko i keia makahiki.       

            Ua hoolimlima iho nei ka aoao mua i hookahi tausani eka aina o Holualoa, me Manuela Goveria Pukiki o Holualoa, ma kahi o ka aina i lilo iaia ma ka hoolimalima me ka "hui kuai aina o na Holuloa."

            Ua loaa no hoi ke kahua e ku ai o ka hale wili, he elima eka ma kahi o ka hui.

            E mae ana hoi ke alahua wai ka hale wili a ka hale waiho ukana ma kahakai o Holualoa. a e kapiliia ana he uwato no ka hooili ana i ke ko malaila.

            Nolaila, i ka lawe ia ana mai nei o keia hana hou e hookomo mai iloko o ka apana, he nui ka hauoli a me ka mahalo o ka naau.

            Nolaila, i ka nana ana, ua kokoke mai ka Iubile o ko Kona nei mau kini, e pau ai ka noho pio ana malalo o ka nele i na pono a me na pomaikai o na hana mahiko.

            He manaolana ko'u iloko no o keia makahiki, e ike koke ia aku no auanei ka olino ana mai o ke gula ma na lepo o Kona Akau nei mailoko mai o ke koa e loaa pu no hoi ke dala i ka poe e lawelawe ana i na hana ma na mea ulu o ka aina i kanu ia, a pela pu no hoi ka ia.

            Nolaila, ke paipai aku nei au i na kanaka o Kona nei e loakahi mai kakou a pau a e hapai like i keia hana maikai, a pela no hoi me kekahi mau hana e ae e like me ka kanu kope.

            Ke hooki nei au maanei, a no kekahi wa aku, e panee hou ia aku no, no na mea e pili ana i keia hana.

            Me ke aloha i kou Ionahooponopono a me na keiki enui hua metala.

T. N. S. Laniakea,

            Kailua. Apr. 9, 1888.

 

Ma Ke Kauoha.

 

            I keia la ua hookohu aku nei au ia Edward G. Hitchcock, oia ka makai nui no ka moku puni o Hawaii, me ka apono ia e ka lole Kuhina.

Ulunani.

                        Kiaaina o Hawaii.

            Hilo, Hawaii. Aperila 5, 1888.

2177-31

 

            Ua hookohuia o Edward Kaaloa i keia la i Agena Hoolaio Palepala Kepa no ka Apana o Koloa, mokupuni o Kauai, ma kahi o J. W. Alapai i waiho mai.

            L. A. Thurston,        

Kuhina Kalaina.

Keena  Kalaianina, Apr. 9, 1888. 21-3t

 

            I ka Poaha, Mei 10, 1888, ma ke alo iho o Aliiolani Hale, i ka hora 12 awakea, e kuai ia aku ana ma ke Kudala akea, ka hoolimalima o kela loko o Kuwili, ma ke alo iho o Kawa, me kekahi aina kalo, nona na eka he 22, hoolimalima no umi makahiki, e uku ia ka auhau ma ka hapa makahiki. Koho kiekie $250.

                                    L. A. Thurston, Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, April 4, 1888. 2175-5t

 

Hoolaha a ka Lunahooponopono Waiwai.

 

            Oiai, ua hookuhu pono ia mai ka mea nona ka inoa malalo iho i Lunahooponopono no ka waiwai o Samuel Hueu Kahimoku no Honolulu i make aku nei, nolaila ke hoolaha ia aku nei, o na poe a pau he mau koina ka lakou i keia waiwai. e waiho mai i mau koi iloko o na malama he eono mai keia la aku me na hooiaio kupono, ma kona hale noho ma alanui Adamu, a i ole e hoole mau loa ia aku no ia mau koi, a o ka poe a pau i aie i ua waiwai la, ke kauoha ia aku nei lakou e ukukoke mai iaia.

William Tell,

            Lunahooponopono o ka waiwai o Samuel Hueu Kahimoku i make.

                        Honolulu, Aperila 21, 1888.                                                                                                                    2177-3t

 

            Aha Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono waiwai. Ma ka hana o ka waiwai o Mauae o Honolulu, Oahu, i make kauoha ole.

            Ma ka waihoia ana mai o ka palapala noi a Kahalewai kaikamahine a ka mea i make e hoike ana ua make kauoha ole o Mauae ma Honolulu, ma ka la 8 o Augate, 1886, a e noi ana e hoopuka ia ka palapala hookohu lunahooponopono waiwai ia Charles T. Gulick o Honolulu.

            Ua kauohaia o ka Poaono, ka la 28 o Aperila, 1888, ma ka hora 10 kakahiaka oia ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi la, ma ka hale hookolokolo ma Aliiolani Hale, Honolulu, ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike mai i ke kumu, in a he kumu oiaio ko lakou e ae ole ia ai ua noi la.

            A e hoolaha ia ia mea ma ka olelo Hawaii, i ekolu manawa maloko o ke Kuokoa he nupepa puka hebedoma ma Honolulu.

            Kakauia ma Honolulu, Maraki 30, 1888.

                        Na ka aha:

Henry Smith,

Hope Kakauolelo

 

            Aha hookolokolo kiekie o ko hawaii pae aina. Ma ka hooponopono waiwai. Ma ka hana o ka Waiwai o Keliiokapalapala (k) o Auwaiolirau, Honolulu, Oahu, i make kauoha ole:

            Ma ka waihoia ana mai o ka palapala noi a Abraham S. Bolter, a me kana wahine Kamealani Bolster, ke kaikamahine hookahi ka mea i make e hoike ana ua make kauoha ole o Keliiokapalapala k, ma ka la 10 Aperila 1888, a e noi ana e hoopuka.

 

Hoolaha Lunahoopono@ No Waiwai.

            Oiai ua hoonoho ia ka mea@ malalo iho i @ W. K. Kaainoni o Weha Ha@. i make, ke hoolaha ia aku nei@ mau koi i hooiaioia. ina ma ka @ e ae paha i ka mea nona ka inoa ma Hoko o na malama eona @ puka mua ana o keia hoolaha loa ia ua mau koi ia. A ka poe a pau i aie ke noi ia @ ua waiwai la i ka mea nona ka @ iho.

            Mrs. Thomas Lack

Helu 81, Alanui Pape.

Mea Kuai a Lawelawei

-Na-

Mikina Humuhume na Aahi a nui wale Aia.

He agena Kuai no na MIkia.

 

White, New Home,

            Davis, Crown, Howe,

                        Me Florence,

                                    Na Kui Mikina o na

                                                ano a pau a Hoawawe,

                                                            Na pepa ana lole@

                                                                        na ano a pa@

                                                                                    @ kela @

 

Na Lopi Mikina a Kalaka

 

He Agena Kuai i na

 

Pu Raifela, Pu Panapana, Pu ki mano,

na Poka, Lu, Pauda, Kukau@

Mai ke nui a ka liilii.

 

            Ma ka lawelawe nui ana o'u i ka @ akamai o ka oihana hana pu a pela aku makaukau au e hooko kaulua ole i na @ apau.

            On a kauoha mai na mokupuni e hooko @nia.