Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVII, Number 28, 14 July 1888 — HE MOOLELO NO KE Koa o Kanahele, A I OLE IA Ka Naita o ke Kapa Kila Lahilahi. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KE Koa o Kanahele, A I OLE IA Ka Naita o ke Kapa Kila Lahilahi.

| Kk Ana o na Powa. j ' MOKUNA 11. j i NANI no la, nau no i waiho mai nei ka ninau, a ua makaukau j no au e pane aku. | Me ka pahi oi iko ia nei lima i oki j jae ai keia i ka aoao malalo o ka pepa,! i ho-o aku la keia īloko o kekahi pahu i ume, a huna aku la keia i ke ki a nalo, j lalau i'no la keia i kekahi apana pepa !a puka aku la ma ka rumi mawaho aole ke ke iki o loko, aole pu me na kino make, ua pau i ka lawe ia iwaho, hele aku la keia ma kapuahi hoolei iho la i ; ke keena 0 ka pepa iloko o ke ahi Noho iho la keia a liuhu, komo mat ana ke keiki me ke kukui i ka lima a hni mai h: Ua waiho oia i na kino make ma kahi e pau ole ai i na holoholona hihiu, a 0 na lio aia iloko o ka halelio, a hooma ka aku la keia e kamailio no na kanaka 1 hi'.i m?i ai. Aole i keia wa, e kuu keikie noonoo pono au he mea pahaohao keia, a pehaa la 1 aa ai keia mau kanaka e hele i i keia wahi ? j Ua ike paha laua ua pau loa na kanaka i ka hele nohila, kii mai nei e pepehi i na mea i koe a make, alaila kaawale ke ana no ko laua mau kanaka, alaila 1 ka wa e hoi mai ai na powa lele malu aku lakou e pepehi a make a hoo paa pio paha. Pela paha e kuu keiki, a mahope no paha e ike kiua i ke ano o keia mea, ma kt ia mua iho. Ua uhi mai ka malu po ia mana«a, a ua ho a ke keiki i ke kukui hoailona 0 waho, a e kali ana laua nei 0 ka hoi tnai 0 ke alii powa me na kanaka. Ia wa komo mai ana kekahi mea ilo ko o ke ana a hikiiele ae la laua nei, a pane mai la o ludith: Heaha keia e Leno, ua kuhi au aia la oe ma keia aoao o ka muliwai Taone i keia wa, (o kekahi no keia o na powa.) He oiaio no ia e ka lede, aka, no kuu ike ana aku nei he huakai nui maluna o na lio, nolaila manao au e pono e hoi mai e hai. A-ha, he poe anei lakou mai ka hikina mai 1 ninau aku ai o MeHin. Aole e ke keiki he poe hkou mai ke komohana mai, mai Farani mai, e hula li ana na kula a me na pohaku nam ilu na o lakou. A e kuu lede, aole ka paha oe i ike | he ino o waho ? | Ae, ua hai mai nei o Meriin ia'u a | ke lohe nei au i ka halulu, a lohe pu ia aku la no ke kamumu ona kapuai o na Ho. Aole i liuliu komo mai ana na kanaka ma ke keena o na lio, a ia wa hoouka aku la o Merlin i wahie hou no kapuahi. Lalau iho la keia i ke kukui oia a me L*no puka aku la laua nei iwaho e haawi aku i ko laua nei mau kokua ia Tajquin a me kona pualu

He hū* a h. :i r.u»;'--:*-o ;no mai ana o i u<i>. ;.a e r.l kana ka nunui ktno ū.i.ka he kanakoiu a oi ae iakou. Heie mai !a 0 lud;th a haliwai me kana kane me Tarq n. O ke;a Tarqu.n, he kanaka hanohano ma ka nana aku, mahope aku o ka moi o ia nei ke kanak* i kamailio nui ia, a i weiiweli nui ia hoi e ka j*oe ana 1 kau aku ai kona mau lima. He kanalima ona mau makahiki aole nae he oho hina ma kena poo, aole no hoi he wahi hoikeike mai ua piha ia mau makahiki, he loihi a palahalaha kona kino he nui ke poo, a he mau onohi uliuli kon.i. a r.e kunaka ui maoli no ke runa aku-, aka he paakiki a uia nao ino, e līke rne ka maikai o na hele helena o ke tiga ke tuna aku pela no ko keia kanaka. 0 kona kapa e komo ana he veleveta ulauia i kinohinohi ia me ke gu!a a me na pohaku nani i hele a hala ilaio o 113 wawae, ka mea i loaa o!e t na Emepera o kona mau kanaka ua kahiko ia no lakou e like me ko lakou kulana o ko ianei makemake e hana lakou me he keonimana la ke hoea mai imua o ianei.

Akoakoa mai la lakou a pau no ka paina ahiahi, a pau ia hoi ae la kela me kt-!a 110 ka heoluolu ana, a koe iho la ka haku ka wahine a me ke keiki ilo ko o ka rumi, a pane aku la keia: K kuu wahine heaha kou manao i hii mai nei ? laia nei e makaukau ana e pane aku i ka ninau a kana kane, kani ana ka ole mawaho. Hikilele ae la lakou nei, heaha keia i pane ae ai ke alii powa. Me ka lele ino ae iluna a hoomanao ae la ka wahine me ke keiki no na hana o ia ahiahi. Lalau aku la keia 1 ka ipukukui ma kekahi lima a o ka pahi ma kekahi lima, a pane mai la i ke keiki: Hele pu mai me a'u e Mer!in. lawe pu mai me ona pahi 1 makaukau i ka wa e niakemake ia ai, a la oe hoi e ludith hookani oe i ka bele ke kau mai au 1 ka hoailona. A pau ka lanei kamaiho ana puka aku la keia iwaho i ukali ia e Merlin.

MOKUNA 3. Ko Tarquin mau manao—Ka pule a ludith. Lohe aku la o ludtth 1 ke kanumu ae o na lio iloko o ke keena a iiuliu iki komo mai ana ke kane i ukali la e eha malihini, a 0 ke kuapuu ka panina o lakou. O ke kanaka mamua loa, he kanaka opiopio nona na makahiki he iwakalua kumamakolu, ua kahiko ia oia me ke kapa omaOmao o ka poe hahai holoho lona ua hr«na la he mau lihilihi gu!a, a he mau kepa guia o na naita ma kona mau wawae. He kanaka opiopio a maikai kona oiwi, a me he mea la no ke kulana Kiekie. O ka lua, he kanaka ua o.\ ua hala na la ui, o kona lauoho a me kona umi umi ua kuakea i ka hina, he pololei nae a ikaika kona kino. ua like no kona kapa me ko ka mua a he mau kepa g ila no ma kona wawae. O kekahi mau kanaka iho elua he mau kanaka makua laua, o Balph ka moa o kekahi a o B.»rtolo ko kekahi. 0 ka n»ua, he kauwa ia na ke keiki opiopio, a o ka lua na ka elemakule he mau kanaka koa laua a wiwo o'e, he |mau helehelena e hiki ke hilinai ia ! E ludith, ua lawe mai nei au he e'ua | mau malihini hanohano, na ka ino i 'hoemu u laua unei, a na kela ipnku* ;kui e a la 1 kuhikuhi ike alanui e hiki ai i ke ana nei, o laua me ka laua oiau kauwa, e loaa no paha he rumi no lakou e hoomaha ai i keia jx?. Ae, loaa no e kuu kane, aole kaua e hookuu i kekahi mea e hele i ka po e : līke me keia. oi loa aku hoi keia he mau alii no F»rani, i pane mai ai ke kane. O ko ianti mau manao o loko oa nalo no ia ma ka maikai o ka ianei mau olelo, aka, ua ike aku la no nae ka wahine i kona mau manao maloko o na maka o ke kane, ua lohe no paha oe no ke kauna Sir Manfred o Cluny Pane mai !a ka wahine me ke ano hoih^i: Ae, a owāi ma keia aoao o keTaone nei 1 ike o'e iaia ? ua ike ka poe i'ihune no kona lokomaikai, ua »ke ka poe nawaliwali no ka mea o ko lakou kokua ia, a ua ike hoi na poe a pau ma

mau r.o k.\ru muu hifM nuikal. K o a nuu haku 1 pane m«i .u 0 I'ar ;usn me ke ano aka, »ke mai la oku la i ka jx>nuikai o ka hoaloha wa hine, aole jn:!a u la e i>ai ai i kana ka r«e ponoi, A oka wahme e like me keia he mea no ia na ke kane c haaheo at, 1 p.ine ai o Sir Mantrcd, a hu'i ae h keta i k.i wahme. E ka leJe ua lohi loa paha wan 1 ka hoomaikai ana aku ia oe, ua hik; o!o 1 kuu ieheiehe ke hoopuka aku, akaeia ka nieu ii.ki, ke hoomaikai aku nei au i.i v.te tne k-i'u puuwai a pau A ci.\ 1 pane hou nui ai ke a'u \\y\.l !ne ke ano okalakala. ua hi«u o'.e » k- n.i mau uian.lo inaina ke uuini iho, 0 hoolauna heu aku au ia oe i kekahi n.ea a'u i manao ai e ukali aku ana mah e 0 ko kakou moi, oia o Sir L"lrie keiki a ko kakou healoha o Sir Manlieil o I..'U; ny. Huli ae la ke kanaka opiopio i h v launa ia ae la a kavi jx>no aku U k.uu nanaina maluna o ke alii pow.i, .1 )Ic nae me ka oluolu ak.i kohi m.u l.i i.t 1 kona mau manao ma ka huli an.i .ie .1 halawai me na helehelena o!ut'iu o ku wahine, kukai aioha iho i.t i.uia nei u e he mea la o ko ianei makuahine ia.

A pau nolio ao la na nuhhini ih:na o na noho, he!c aku la o luiluh a mc Mcrlin e hoomakaukau i mea ai na iu malihini a pau. 0 na naila a mc na kanaka noho ih.o la e ai a ia lakou c ai ana, hai mai l.i o Mantrcb i ke ano o ko lakou hele ana mai. 1 ke kakahiaka o nehinei ko makou haalele ana i ke kakela o Cluny no ka hahai holoholona ma ka aoao hikina o l'arani. Ua lohe makou no ka paapu o na holoholona hihiu ma ka uahelehele o Iura nei, nolaila hele mai ai makou maanei. I keia auwina la o kuu keiki a me a'u a me ko maua mau kanaka, loaa iho la ia makou elua maa puaa kea. make ia makou kekahi a holo kckah\ ia wa makou i ike ai aole ko makou lehulehu he umi ko lakou nui, ua hanie le makou ia lakou i hea la a pehta !a ko lakou kaawale mai a makou aku ? aole makou i ike, a ia makou e naku hele ana halawai mai la maieou me ka ino, ualoaa ia makou ka meheu o na wawae lio, hookolo mai la makou ma ia meheu a hiki i ko makou ike ana he kukui e a ana, ua kau ia iluna o ke ku mulaau a oia ko niakou mea i hiki ai ianei. A e hoomaikai ia na lanī no ka ioaa ana ia makou he wahi e hooluolu ai i keia po a me neia mau mea ai. (AoU i tau. j