Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVII, Number 39, 29 September 1888 — HE MOOLELO NO KE Koa o Kanahele, A I OLE IA Ka Naita o ke Kapa Kila Lahilahi. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KE Koa o Kanahele, A I OLE IA Ka Naita o ke Kapa Kila Lahilahi.

MOKL'NA XI. HAALELE aku nei au ehehe ana ka aka o ka poe Geremania, a 0 ka oi aku nae o na kauwa a ke kaikamahine alii, ina hoi aole lakou e hoenau ana i ko lakou lealea ana. A heaha ko lakou mea i hauoli ai? i ninau aku ai ke Kauna. Ae, aia i ka hele ana mai o ka Moi Louis ako lakou wahi i hoomaha ai, a 1 ka pau ana o ka paina ua hele aku la kekahi o ke kaikamahine alii iloko o ka nahelehele, eha ko lakou nui, elua no ke kulana kiekie a elua mau kauna, me ka pua a me ke kakaka ma na li ma, a loaa he mau manu pekini, a peia lakou i noke hele ai i o a ianei a nalowale ke alanui, a ia wa i halawai aku ai lakou me kekahi poe kanaka uialuna o na lio. Ike mai la lakou i k?ia mau kaikamahine ui, kii mai la lakou eaumeume ia lakou me ko lakou m:.nao he poe kaikamahine no ka nuhelehele me ko lakou hoolohe ole mai i ka lakou nei koi aku e hookuu ia lakou. Aks, hiki mai la ka lima kokua ia wa, a hoopakele ae la īa lakou mai na lima o keia poe kanaka. A eia ka mea kupanaha, o ke alakai o ua poe' nei o ke Keikialii Karl no ia, a ua hiki aku no ka lohe i ka pepeiao o ke Kaikamahine Alii Constance

Pela iho e kuu keiki, ooe no anei ka naita nana i hoopakele? i pane aku ai ke Kauna oiai o Uhke i ku ae ai mai kona noho ae. Ae, o ka N.iita Eleele a me kona ukali kuapuu ka inea nana i hoopuehu na manu aeto a ho jpakele i na manu nunu. E hookuu mai la'u ana L;gimunu e hai aku i na mea i koe, i pane aku ai 0 Ulike, ua ike oia i na mea a pau. MOKUNA XII.

HE MOOLELO KAHIKO. Me ka maopopo ole iaia nei kona wahi e hele aku ai, lalau ae la keia i kona paoale a puka aku la iwaho, a ma kekahi aoao o ka pa he puka, hele aeu la oia a puka ma kela aoao, he pa mea kanu ia e uiu ana na laau nunui a me na laau liihi o na ano a pau, a pela me na pua a ine na mea hihi o kela a me keia ana He mau alahele e moe ana a me na wahi hoonanea he rui wale, ua kupono kekahi no na mea elua a 0 kekahi hoi ua lawa no na poe he lehulehu wale. A roa ka nana aku ua hoomaenaae kupono ia no keia wahi a aole i waiho wale ia. Nana ae la keia ma o a maanei 0 ua wahi nei aole nae keia i ike aku i ke-j kahi kino kanaka e ae maloko o ua wahi nel Hele aku la keia imua e honi ana i na ea aala o na pua a hiki i kekahi ululaau nui e ku ana iwaenakonu, ike «ku ** k * ia he mau noho nanea t ku ana, wikiwiki aku la ka ianei hele ana a aole nae oia nei i lohe 1 ka halulu o kekahi mau kapuai wawae e hele enai ana raa kekahi aoao a hui ma ko ianei wahi e hele akneL .Ku ino iho la keia a bo kana ui no o loko o ka nahelehele, ike mai la no hoi keU woa oei e be!e aku ana hikilele aela oia a nana mai ia mena maka hoihol Pane aku li ka Naita, eka Lede Tereaa« tionol aku uei aaiaoee kata mai no ko'u komohewa ana mii nei, »u i moeuhane mua ua IUo keia wahi ia oe. I auwana hde wale mai nti 00 au e io»i ana i wahi 1 mehameha e hooluoiu ai i ko'u mau manaa

He komohewa' o*au nn hoi kekahi 1 komohewa mai nei e irui ana r.o hoi i wahi e hooluola ai i ko'u mau manao ponoi iho. A pehea la noi ī loaa ai ko'u inoa ia oe? Mui ko'u ukali mai, a i lohe no hoi oia mai kou kauwa niai a mai na lehe lehe mai o kekahi poe i lohe i kou hele ana 1 ka nahelehele. Ae, ua lohe loa ia a ua lilo i mea pakua, aka, aole au 1 minamina ia hele ana, no ka mea, ua loaa īa'u he hoa'• loha maikai, a i keia wa ua maouopo ia'u ke ano o keia ola ana o ke kanaka: a me keia mau olelo hjawi aku la oia i kona lima i ka Naita a hele aku !a laua ma kahi e ku ana na noho a noho īho la.

Ua pane mai ka lede me ke kuio a me ka hilinai o kona manao maluna o kana koa, aka, he mea moakaka ke nana iho i ua lede la iaia e kamailio nei i ka naita, a ina paha he mea okoa ae, ahe wa okoa aku ioa la paha ua okoa ae ka ia nei mau olelo; aka, no ia kumu hookahi no ko laua nei hiki ana ilaila, ua hiki mai ka naita i ko ianei wa e ake loa ana e«halawai me iaIke aku la ka naita i ko ka lede mau ano a pau ana e alakai nei iaia 1 kd noho, a koi mai la iaia nei e n©ho ma kona aoao, a i iho la keia iloko ona, ina paha owau kou hoa'loha, —a no keaha no hoi ka mea e ole ai? E hoao au e nof i hoa'loha au nona, a i hoole mai oia ae la no. E ka lede Teresa, e kala mai ia'u ina ua mahaoi au. He wahi koa wale no au, hanai ia no a nui iwaena o na mea kaua, a ua hemahema hoi ma ke ano o ke kamailio ana o ke alo alii. E hai aku au i ko'u manao, a e pane aku no au e like me ka'u e noonoo nei. a aole au i ao ia e huna i ku'u mau manao. E ka lede, ua haawi mai oe ia'u he lei a-i kilika i mea hoomanao; oia ka o ka makana i loaa ia'u mai ka wahine mai, a ke pule ae nei au aole e haawi la mai e kekahi wahine e ae. Aia no ia maluna o ko'u puuwai, a ma kou ae ana mai, malaila mau ia e waiho ai, a o ko'u ola malalo no ia o kau mau kauoha.

laia nei e kamailio nei, aia na maka o ka lede maluna ona kahi i kau pono ai, a i ka pau ana o kana kamailio ana, lalau īho la oia i ka lima o ka lede a pāa iho la. E St Ulike 0 Ki.lune, i ke'a wa a i na wa a pau ma nei hopeaku, ke lawe nei au ia oe i hoa'loha oiaio no'u* o oe ko'u naita a me ko'u koa, a ke noi aku nei au ia oe a kupaa oe ia'u a pela au ia oe. E ka lede, i pane aku ai ka naita me ka haaluiu me he mea la aia oia i ka welau oka pali kahi i ku ai, e ka lede, wahi hou ana, ua kuhihewa paha oe a i ole ua lohe hewa paha ad. Ina paha oe e ike ana i ka hohonu o ko'u manao, aole paha oe e haawi mai ia'u i ka mea au i manao ai e haawi aku r kekahi wa i ka mua a me ka hope o ka mea nana i hapai ae i kuu puuwai e hilikai aku i"ka wahine.

E kuu naita, aole oe i hai mai i ka nui o kou hilinai, a pehea la au e ike ai 1 ka nui e panaī aku ai. E ka lede, ua iike kau mau huaolelo me ki nana i wehe ko'u mau manao huna a waiho wale. Ina au ua hewa, e kala mai, a aole au e hana hou pela. Ua sloha au ia oe a ia oe wale no, a no ka wa pau ole. Hiki no anei ia oe ke panai mai e like me ia? E kuu naita, aole a'u mea e haawi aku ia oe. Ua liio mua no kuu aloha ia oe na kuu puuwai no i wehe e iike me kona makemake, a ike ae la au ua lilo mai kou ia'u, uolaila, aole au e hoihoi hou mai i ka'u.

Puili roai la keia i ka ianei aloha a | paa i kona poli a honi iho la i ka honi aloha roua loa ma na lehelehe o ka le de, a pane iho la: Na na lani e hooiaio mai i keia, a aole i makehewa na olelo i hoopuka la ae nei, A, e k* naiia, wahi a ka iede, ina paha oe e ike ika nui o ko'u olioli i kou loaa ana m*u he naiia a he hoa'loha oiaio aole paha oe e kanalua. He wahi kino kinaka wale no au, he nui na poe ui a u i halawii ai, aka, ua oi ae ka mea »'u i koho ni i naita onamua o lakou a pau. Aole, aole, e ka lede Tesesa, o oe ka'u e inahalo aku e pooo ai, aole au i ike i kekahi wahine ui mamua e like me oe. Aia ma ke ato alii o Gerema~ nta a eu no hoi rai Lonine nei he mau kanaka ui, a pehea la oe i hoOi | mai nei ia mau haawina a pau maiui oa o'u. (A*li i /aar.)