Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVIII, Number 9, 2 March 1889 — Page 1

Page PDF (1.44 MB)

This text was transcribed by:  Kelly Low
This work is dedicated to:  candace lienhart, patrick makuakane, uncle richard

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

HOOLAHA LOIO-

W R. KAKELA

LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI

H@ Luna Hooiaio Palapaia

tf

 

WILDER & CO. (WAILA MA.)

@ kuai p@pa a me na lake kukulu hule na ano a p@u, a me na me ne pono a pau no ka hale.

Kihi Alanui Moiwahin me Papa. tf

 

CECIL BROWN.

LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI?

@e Ay@na Hooiaio Palapaia no ka Mokupuni o Oahu

KEENA HANA: Ma alanui Kalepa.

tf.

 

A ROSA. (AKO@I.)

LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI

H@ Luna @iaio Palapala.

KEENA HANA: Ma k@ Keena Loio Kuhina.

tf.

 

VOLNEY VAILLANCOURT ASHFORD

AKEPOKA.

H@ Loio, Hoakaka, Pale ma k@ Kanawai

Kakauolelo, Lunahooponopono a me

ka hana ana i na Palapala Hoolalo.

LA WELAWE ILOKO O NA AHA A

PAU O KE AUPUNI.

      E hana ia no na Palapala pili Kanawai a pau.

      @ Keena Hana Helu 21, Alanui Kalepa.

Honolulu Hale.      (215@ 1y)

 

WILLIAM C. ACHI.

Loio a he kokua ma ke kanawai imua o na Aha a pau o keia Aupani.

      He Mea Ana Aina a he Bo@ka ma na waiwai paa.

      Keena Hana, Helu 15, Alanui Kaahumanu Honolulu, ma ke Keena mua iho nei o K@ me Peterson. 2114-y

 

E G. HITCHCOCK.

(AIKUE HIKIKOKI).

LOIO, A KOKUA MA NA MEA A PAU E

      PILI ANA MA KE KANAWAI.

E ohi ia no na Bila Aie. me@ka awiwi

      HILO, HAWAII    2114. 1yr.

 

GEORGE P. KAMAUOHA.

He Loio a he Kokua ma ke Kanawai.

-A HE MEA-

ANA  AINA.

E loaa no ma Kohala Akau, Hawaii.

20@1 1y

 

JOHN MAHIAI KANEAKUA.

      LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI.

      HE MEA UNUHIOLELO MA KA OLELO

      BERITANIA A ME KA OLELO HAWAII.

      keena Hana, maluna ae @ k@ Banak@ o @ ma.

1yr.

 

HALEKUAI BIBI HONOLULU

(Hope @ W@ M@C@ es.)

MEI U @ A@ NAUI MOIWAHINE, MAKEKE

MA ULAKOHEO.

      Na Bibi momona, Hipa, Puaa me la, na lako ai ala & co.

      O na ka@ a na ohana a me na moku mai e h@ko koke ia no me ka eleu a me ka hikiwawe.

      O na holoholona ola no na moku e hiki no ke hooko kok@ ia.

      Telepone Helu 212.     2185-tf

 

PACIFIC HARDWARE COMPANY

Na hope o Dilinahama Ma.

Mau Mea Kuai Lako Hao

Alanui Papu Honolulu.

 

HUI ALAHAO HAWAII.

(KAUPALENAIA.)

      Mahope aku o ka Poakahi; Ianuari 14, o na uku holo o ke KAA ALAHAO, e uku ia no ia ma na Palapala Ae Holo wale no, ma ka pepa manoanoa o elima no ka 25 keneta.

      E waihoia na Palapala Ae Holo iloko o kekahi pahu i hookaa@ ia ma ke kaa e na ohua e kau ana.

      He hoomama ana mai keia me ka loloiahili ole i na poe e kau ana no na koena, a pela i makemake ia ai ia mau palapala e kuai no ka manawa hookahi.

      O G. Thiele, oia ke hele aku ana ma na Poalima me Poaono no ke kuai aku oia ka la 11 me 12 o keia mahina.

2215-tf

 

NEDE NIKONA

-KA-

Puuwai Haokila a Hooko

Kauoha Poina Ole;

-A O KA-

Holapu Hope Loa

-A KA-

"ALABAMA,"

-KE-

Ahikanana a Puhipuhiahi

o ka Moana Atelanika.

 

"Elua Kupueu o ka moana,

A na O-I'a e makau nei:

O ka Alabama me ke Senedoa,

I ka uhai loloa mai mahope."

 

KA NIUHI HOI APU MOANA.

MOKUNA VII.

MAALOA@O HOU O PI@IPI @A@E.

      A hala ae la he mau la lehulehu o ka @o@halua kiu ana a ke ahikanana Sam@sa ma na w@l lau hema o ka moana Atelanika, na @ookamaaina l@a iho la o N@de, a ua loaa mau iaia na hoohala manawa ana il@ko o ka oluolu maikai, aole hoi i hana mo wale ia mai

      @e kahea maikai ka moana Atelanika Hema no ua puhipuhiahi Alabama nei no ka mea, aia i ko Nede manawa maluna ona, ua lehulehu na mok@ i @awe pio ia, a ua lawe ia aku lakou a hookuu ia ma kekahi mau awa malalo o na olelo hoopaa.

      A hala ae he mau la lehulehu, ua aneane pau ka lanahu o ua Alabama nei, nolaila, ua ho@huli ia ae la kona ihu no na aekai o Amerika Hema, a i ka aneane ana aku i ka manawa a Lehua e kaili aku ai i ka onohi o ka la, ua niau aku la ua olali nei iloko o ke awa kai lana malie o Bahia.

      He kulanakauhale waiwai nui keia, a ua kipa mau ia e na moku holo ma ka moana.

      Ua nui na mea a Nede i iohe ai no keia kulanakauhale oiai oia ma Bonabe, he wahi kipa mau ia e na aumoku o ka Hema, ianei e hoolulu ai, a e hoopiha ai i ka lanahu, aka, aole loa nae oia i haupu iki e hiki ana oia ilaila ma ke ano he pio na kela kanaka lapuwale Samesa.

      I ko lakou ku ana, noonoo iho la oia, aia la ihea o Ruta a me kona makuakane, oiai, o ko lakou awa ia i holo mai ai.

      Ua nalu iho oia iaia, ua hiki maalahi mai paha lakou a holo aku no Nu Ioka, aole paha?

      Ma kekahi @ anao ona, eia no paha iloko o ke@a kulanakauhale e kali ana no kekahi moku e lawe ai ia laua i Nu Ioka, a@e paha?

      O keia na mea nui e hoopiha nei i ko Neke mau noonoo i keia manawa no Ruta ma.

      Ua manao o Nede e hoopaa pio mau ia ana la oia iluna o ka moku, aka, mahope iho o ka hookuu ia ana o ka heleuma, ua hoea mai la o Lutanela Balea me na maka o ka hoihoi a pane mai la:

      "Ua loaa ia'u ka hauoli e hoike aku ia oe, ua lanakila oe ke @ele iuka."

      "A e hoi hou mai ana no anei au iluna nei o ka moku?" wahi a Nede i ninau aku ai.

      "Aole: aia no ia i kou manao a me k@u makemake. Ua pau kou noho @ ana malalo o Kapena Samesa, a he k@aka lanakila loa oe e Nede ma kou kino.

      Lealea ae la ko Nede puuwai i kona hookuu lanakila ia ana, a lalau aku la oia i na lima o Balea a lulu iho la, a pane aku la i ka Lutanela, e lawe aku i kona mau mahalo a nui ia Kapena Samesa, no kona hookuu lanakila ana mai iaia.

      A@ @ hoo@ @ @ @ @ Nede i ka @ ana @, ua ake nui @a e @ i ka aina, @ @ na laweh@le ana a ke@a moku iaia ma ka moana @ kekahi mau la loihi.

      He malihini oia i keia kulan kauhale, aka, ua hoakaka mua mai @e o Balea iaia no na wahi ano nui a m@ ko laila ano mau.

      Ua mahele ia ke kulanakauhale he elua apana. O kekahi hapa, ua kukuiu ia maluna o ka puu, a o kekahi kulanakauhale, aia ilalo o ka honua i ka aekai.

      He mau alapii pohaku lehulehu ka mea nana e hoohui i na kulanakauhale elua.

      Malalo o ka Lutanela Balea alakai a na i lele aku ai o Nede iuka, a lawe ia aku la oia a hiki i kekahi hale hotele nani i hoopuni ia me na pua, a e holo ana ke ala onaona ma na wahi a pau.

      Hoolauna aku la o Balea ia Nede me ka haku hale, a hookipa ia aku la laua iloko o kekahi rumi nui i wae ia no Nede.

      A mahope o ko laua kike kiaha pu ana, haawi makana mai la o Balea ia Nede he pahu kika Berazila o ke ano aala onaona, ua hoi aku la ia a koe iho la o Nede.

      O ka mua i ko Nede noonoo oia no ka imi ana aku ina eia no kekahi o na luina o ka Natila ke noho nei ilaila.

      Aole oia i manaolana e loaa ana o Ruta ma, no ka mea, e huli hoi ana laua i ka manawa kupono mua loa e loaa ana, aka, malia eia no kekahi o na luina o lakou a ka Isabela i lawe mai ai.

      Puhi ae la ia he kika, a hele aku la e holoholo iki ma ke Kuea mamua iho o ua hotele nei, ua piha pu i na kane a me na wahine, e haiamu ana a e hauli ana hoi i ka leo o na ohe a ka pua@i p@hi ohe.

      Iloko o keia manawa, ua makaala mau kona mau maka a e hoolono ana k@na mau pepeiao.

      E ake ana o Nede e ike aku, a i ole e lohe i kekahi leo ana i kamaaina ai, aka, aole nae.

      Nolaila, hooholo iho la, aole e ike ia na luina moku ma ia wahi, oiai, o ka poe hanohano a waiwai wale no ko ia wahi.

      O @a wahi kokoke i na uwapo kahi noho ia e na luina.

      Nolaila, iho aku la o Nede ma kekahi o na alanui alapii e hiki aku ai i ke kulanakauhale ma ka aekai.

      I kona hiki ana aku, ua haiamu no hoi ko laila poe, no ka mea, he nani ua po la, a o ke ku ana aku hoi o ka Alabama, ua lilo ia i mea nui i ko laila poe

      Komo aku la o Nede iloko o ke aluka kanaka e halo ana ma o a maanei, me ka hoolono o kona mau pepeiao.

      Aple no nae i liuliu, lohe ana keia i kekahi leo ma ko ianei kua, i ka i ana ae, penei:

      "I aha ai la ka haanui ana a me ka pioloke ana no kela moku kipi. He ake ko'u e uku aku ia Kapena Semisa no kona puhi ana i ka Natila i ke ahi."

      Ua lohe moakaka aku la o Nede i keia mau huaolelo.

      Huli ae la o Nede me ka malie a nana aku la i ka mea nona ka leo, a ike aku la he wahi kanaka poupou, a hoomaopopo aku la o kekahi o na sela o ka Natila.

      Piha ae la o Nede me ka hauoli nui i ka loaa ana o keia hoa iaia, a hookokoke aku la ia a hoopa aku la ma ka poohiwi o ua luina nei

      "Apono au i kau mau huaolelo a pau i pane ae la," wahi a Nede. "Makemake au e ike ia oe."

      Nana kahaha mai la ka luina iaia a ukali mai la mahope.

      "Mahea kaua e kamailio ai?" wahi a Nede.

      "Na'u e alakai ia oe i ke kuono maluhia," wahi a ka luina.

      Ua maopopo ia Bila Ratalina na wahi a pau o keia taona iloko o kona mau la pokole i noho ai malaila.

      Alakai ia aku la o Nede a komo ana iloko o kekahi hale haahaa, a komo iloko o kekahi wahi rumi uuku a ho-a ia ae la he wahi apana kukui ihoiho.

      (Aole i pau.)

 

Lutanela Roge

-KE-

Kiu o ke Kaikuono

O MOBILE.

 

Ke Kiu a Adimarala Faragata

 i hoouna ai e Ana a e huli i

na Topido ma ka Papaku o

ke Kaikuono o Mobile.

 

He Moolelo iloko o ke Kaua

Kuloko o ka Akau me

ka Hema.

 

      I ka a ka wahine e hele aku nei no ka rumi o Kapena Venona, ua ike aku oia i kana kane e hele mai ana no ua rumi la, oia kana i hele mai ana no ua rumi la, oia kana i hele hoolohilohi aku ai a hiki i ke komo mua ana o Venona iloko o ka rumi, hiki aku la oia ma ka ipuka, a ku iho la malaila.

      Ua hiki ia Kapena Venona ke ike mai he aliikoa ka mea i hele aku mahope ona, aka, iaia e ku nei ma ka ipuka, aohe ana helehelena e ae e hoo hewahewa ai mawaho ae o kana wahine ponoi, oia kana i nana pololei mai ai iaia me na manao pahaohao a me ka pihoihoi.

      Aohe mau hoopuai leo i kela manawa, koe wale iho no ko laua nana like ana kahi i kekahi, me na helehelena huhu i oi aku mamua o ko ka liona.

      He mau sekona i hala ae, ua pane mai la ka wahine,-

      "O oe ia e Venona-ea?"

      Ua pane mai la o Venona i ka olelo like-

      "O oe ia e Monateze-ea?"

      "Ae, owau keia," wahi a ka wahine i pane aku ai. "Eia oe imua o ka puupuu hope loa; a i ole, nau paha ia'u."

      "He moonihoawa oe e hahai nei mahope o ko'u meheu-ea?" wahi hou a Kapena Venona.

      "E hoolohe mai oe i hookahi manawa e Maka Venona. Aole keia wahi o na muliwai o Cuba a me ke kaikuono o Mobile? O kou enemi, a o ke kanaka hoi au i hoino loa ai ma ka inoa o Roge, ua pakele aku nei oia malalo o ka malumalu o ka hae ana i aloha nui ai, ma ka hooko ana a ko'u mau lima. I keia po, e hoomaha ana kona poo iloko o ke apo ana mai a Edita Taila, ka wahine au i hoomakaleho pupule ai, a ua hoonele ia kau mau kuko ana."

      Na kela mau olelo i hoouilani ae i ka manao inaina iloko o ka puuwai o Kapena Venona, a pane hou mai la i keia mau olelo,-

      "Oia anei ke kumu nana i kono ia oe e hele mai e hai ia'u no kona pakele ana?"

      Ua unuhi koke ae la oia i kana pahikaua a paa ma ka lima, pane mai la i keia mau olelo,-

      "Ano, e hoomakaukau koke ia oe iho e Monateze: Ua hooke ia mai nei kaua e ke ao holookoa a kahi haiki, a o kou wahi ia o ke pale nou iho i keia manawa: O ka maka o ka'u pahikaua nei ka mea nana e hooiaio ka hooko ia o na hiohiona pohihihi o ke au i hala."

      O ka pepehi kanaka, oia ka huaolelo mawaena o laua i keia manawa, a ua hoomaopopo like Iaua elua i ka mea e hana aku ai maluna o kekahi

      Ua unuhi pu ae ka wahine he pahikaua pokole mai kona pakeke ae, a ku aku la imua o kana kane ponoi no ka paio ana no ka make.

      Iloko o keia wa a laua e makaukau nei no ka lele aku o kekahi maluna o kekahi, ua komo mai la kekahi poka pahu a Faragata a poha ana ma na paia o ua rumi nei, a na kona ikaika i hoopuehu liilii ae i na mea a pau a lilo i mau mea nahaha, o na pohaku uwinihepa o ka papu, ua lele liilii ae la lakou a pa pono o Kapena Venona ma kona poo a me kona aina, haule pahu aku la oia ilalo o ka papahele me ka ehaeha nui

      O ka wahine e ku nei ma ka ipuka, ua loaa pu aku keia eha iaia ma kona pa ana i kekahi mau pohaku, aka, aole nae i oi aku ke kukonukonu o ka eha i loaa iaia mamua o Kapena Venona. O ka rumi i kela manawa, ua pouli p@ ae la i ka uwahi pauda, a ua hiki ole ia laua elua ke ike aku kahi i kekahi.

      Me ka ehaeha nui i loaa ia Kapena Venona e waiho ana ma kekahi aoao o ka rumi, a me kona poo hoi ua nahoahoa i ka pohaku, ua pane ae oia i keia mau olelo,-

      "Auwe: Ua oiaio ka na olelo a kuu wahine i hai mai nei, eia wau imua o ka puupuu hope loa. E hoomaikai ia na Lani, mai hoopakele i ka haawi ana i ka make i keia wahine moonihoawa ino loa."

      Iloko o ka ehaeha i loaa ia Monateze, ua ala ae oia me ka puuwai o ke kane, a kokolo aku la me kona aho hope loa a ma ka aoao o kana kane, hapai ae la i kana pahikaua iluna a pane iho la i na olelo hope o ke aloha kane-

      "Heaha kau pale no keia e ke kanaka hohe wale a me ka naau aloha ole? O keia ka puupuu hope loa a Monateze, kau wahine mare oiaio ma ke kanawai a me ka kaua mau keiki. Nolaila, e make oe mai ko'u lima aku."

      Ua hou iho la ua wahine nei i kana pahi i ka puuwai o Venona, a iloko o na minute pokole, ua make loa iho la oia.

      O ka hoouka kaua a na aoao elua, ua haawi pio aku la o Kenela Page ia papu Mogana, no Faragata ka lanakila o ka la.

KA HOPE LOA.

      I ka wa i hoopau ia ai keia kaua, oia ka hoike ana aku i na mokuaina o ka Akau, ua opa pu ia kekahi o na kulana ikaika loa o ka Hema e Faragata a me kona mau aumoku no aneane makahiki ka hoomanawanui ana i ke paniku i ko lakou mau awa, i ka wa i lohe ia ake ai o keia mau lono i Wasinetona, ua pahola ia mai na hoomaikai he nui wale i keia mau aumoku o ka wiwo ole a me ke kupaa.

      O ke kulanakauhale o Mobile, mamuli o ka haule pio ana o na papu pale, ua haawi ia mai la ia he pio na ke kaua he mau la mahope iho, a o keia iho la ka hopena hooki kaua.

      Ua hoi pololei aku la o Roge no na aumoku, a ilaila i halawai ai me kana ipo aloha Edita Taila iloko o ka hauoli, a he hookahi nanaina kamahao i haawi ia ae, ua hooholo like ae laua imua o Faragata, e lawe i ka lima akau o ka noho'na kane a me wahine, iloko o ke koko a me ka io hookahi.

      Ua haawi ia aku na hoomaikai poina ole i ka negero Josh, ke kauwa hoolohe a me ka hooko kauoha a ke kaikamahine.

      O keia Adimarala a kakou e kamailio nei, eia no oia ke ola nei ma Amerika i keia la, iloko o na la oo o ko ke kanaka ola ana.

      Me keia mau laina hope, ke hookuu aku nei makou i ka moolelo o Lutanela Roge me kona mau poe heluhelu, eia no oia ke ola nei ma ka mokuaina o Felorida Hema me ua kaikamahine puukani la o Mobile.

      O ka hopena keia o ko kakou moolelo, e pau ana i keia la maluna o ka mokukaua Hakapoka o na aumoku o Faragata.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI

      Mam@ o ka mana i haaw@a mai ma kekahi mo@ki i @a mawaena o Ka@kini ia Geo. @ento@, ma ka ia 23 o Augate, 1887, @a i ho@ia mai ia In@. Hind ma ka ia 4 o @ekema@a, 1888. @ i kakou hope ia ma ka @ake 108 a @ 225 me 220. Nolaila, ke hoolahaia aku nei, e hook@ia ana ka moraki i oleloia mamali o ka @haki ia ana o na olelo, oia hoi, no ke kaa ole mai o ka ukupanee. Ke hoolahaia aku nei, mahope o ka hala ana o na pule ekolu mai ka la o keia hoolaha mau ana, e k@dala akea ia ana ka waiwai i hoikeia ma na moraki @a i ka m@ koho kiekie, mamua pono iho o ka hale mai Hawaiian Mercantile Co., ma Paehuehu, Kohala Akau, Hawaii, ke hiki i ka la 2 o Maraki. 1889, ma ka Poaono, ma ka hora 12 o ke awakea o ia la.

      No na mea i koe, e ninau ia H. L. Holstein (Lanekona) Loio.

      Hanaia ma Kohala Akau, Ian. 31, 1889.

      JOHN HIND,

      Mea Moraki.

      O ka waiwai i hoopaaia ma ka moraki i oleloia, he apaaa aina nona ka eka kookahi i oi aku a emi mai paha, e waiho la ma Hikiaupea, ma Pahua, Kohala Akau, he mahele no ka palapala sila nui 290. He hale laau maikai ku luna o keia aina a he pili me ke alanui aupuni.

2219-3t

 

KA HOOILI KAUA A KA EONO

HANERI O NA KOA LIO

MAMA BERITANIA

MA KE

KAHUA KAUA O BALAKALAVA

ILOKO O RUSIA.

 

He kaua i hooaka ia iloko o ke kuhihewa o na alakai.

 

He hapa mile, he hapa mile,

He hapa mile wale no imua;

Ua pau loa iloko o ke Awawa o ka Make,

E holo ana ka Eono Haneri.

 

Imua e na Koa Lio Mama

He kanaka anei kekahi i hoopohoia ka manao?

Aole i ka wa i hoomaopopo ia ai e na koa,

O kekahi o lakou, ua kuhihewa ia.

Aole lakou ma ia wahi o ka pane ae,

Aole lakou malalo o kekahi mau kumu no keaha mai?

Aia lakou malalo o ke kauoha a make

Iloko o ke Awawa o ka Make,

E holo ana ka Eono Haneri.

 

Pukuniahi ma ka akau o lakou,

Pukuniahi ma ka hema o lakou,

Pukuniahi mamua pono mai o lakou.

I hala ae a halulu ana maluna o lakou.

Ua kiola ia mai na poka wela pahu

Me ka wiwo ole lakou i holo aku ai;

Iloko o ka Papa Auwae o ka Make

Iloko o ka Waha o ka Luaahi,

E holo ana ka Eono Haneri.

 

Ua hemo ae ka lakou pahikaua me ka lole ole:

Ua hulali anapu ae la i ka lewa;

E oki ana i na koa ma na pukuniahi-

E hoouka kaua i ka puali i manao ia,

O ka oi pookela loa a ke ao nei i ikeai

Ua komo kino aku la iloko o ka uwahi o ke kaua;

A uwala liilii ka laina ua nahaha,

O na koa Kosaka me Rukini;

I loaa pono aku i ka welelau o na pahikaua-

I kulai ia aku ko lakou akoakoa like ana-

A huli hoi aku la ma ke kua, aole nae;

Aole o ka Eono Haneri.

 

Pukuniahi ma ka akau o lakou,

Pukuniahi ma ka hema o lakou,

Pukuniahi mahope aku o lakou,

I ki ia aku a hulali ae la maluna o na papale-kila;

Ua ki ia aku me na poka wela pahu,

Oiai na koa e haule make ana me na lio-

Na lakou hoi ka hoo@li kaua weliweli i hoike ia ae la:

I puka mai ka papa auwae mai o ka make,

A huli hoiu mai la, mai ka enaena mai o ka lua-ahi:

O lakou no a pau, o na poe i koe iho,

Ke koena o Eono Haneri.

 

I ka wa hea la e nalohia kela ai hanohano-

O kela hooili kaua ahiu a lakou-

A ke ao holookoa e kahaha nui nei:

E hoohanohano aku i ko lakou wiwo ole-

E hoohanohano aku i keia Puali Koa Lio Mama-

Ka ulumahiehie kiekie o ka Eono Haneri.

 

HOOLAHA.

      Ma ke keena o ka Lunakanawai Kaapuni, Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka waiwai o Ka@ama, o Kona Akau, Hawaii, i make.

      Ua heluhelu ia a ua waiho ia ka palapala noi a K. L. Kanuku k, e noi ana: 1 E hoonoho ia oia i Lunahooponopono no ka waiwai o Kaiama i make kauoha ole; 2 E hoonoho ia oia i Kahu no ke kino a me ka waiwai o Livia k. Hekekia k, a me Kamaka k, he mau keiki oo ole; 3 E mahele like ia ka waiwai i na hoo@ina ponoi.

      Nolaila, ua kauoha ia na mea a pau i pili, o ka

POALIMA, MARAKI 15, 1889,

i ka hora 9 kakahiaka, ma Kailua, Kona Akau, oia kahi a me ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua mau noi la, a me na mea kue ke hoike ia mai.

      S. L. AUSTIN,

      Lunakanawai Kaapuni.

      Ianuari 24, 1889.   2219-3t

 

HOOLAHA

 

JAMES M. MONSARRAT.

      (MAUNAKEA.)

LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI

@ Luna Hooiaio Palapaia.

      E hana ia no na Palapala Kuai, Palapala Hoolimalima, a me na palapala pili kanawai e ae ma ka olelo Hawaii. Dala no ka ho@ ma ka moraki ma na waiwai paa.

      KEENA HANA: Hale Pohaku hou ma ka aoao ma Waikiki o ka Halewai, Alanui Kalepa.

 

HOOLAHA.

 

      E noho ka Lunakanawai Kaapuni o ka Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina ma ke Keena, penei:

 

Hamakua, Maraki 1, 2, hora o kakahiaka, ma ka hale hookolokolo ma Honokaa.

Kohala Hema, Maraki 5, hora 9 kakahiaka, ma ka hale hookolokolo ma Waimea.

Kohala Akau, Maraki 7, 8 9, hora 9 kakahiaka, ma ka hale hookolokolo ma Kapaau.

Kona Akau, Maraki 15, 16, hora 9 kakahiaka, ma ka hale hookolokolo ma Kailua.

Kona Hema, Maraki 19, 20, hora 9 kakahiaka, ma ka hale hookolokolo ma Hookena.

      S. L. AUSTIN,

      Lunakanawai Kaapuni.

      Ianuari 23, 1889    2@19 3t

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI

ME KE KUAI.

 

      Ke hoolahaia aku nei ma keia, e like me ka mana kuai i hoopaa ia malalo o kekahi moraki i hanaia ma ka 13 o Aperila, 1887, mawaena o Luika Pahuk@a ma J. P. Kauwalu, kana kane, o Waial@a, Mokupani o Oahu, ia A. J. Cartwright o Honolulu, ma ka moku puni o Oahu, Kahu o W. H. Piluger me Emily C. Piluger o Bremen, Geremania, i kakau ia ma ke Keena Kakau Kope, ma ka Buke 107, aoao 72 me 73, no ka hookaa ole ia ana o na dala kuala i ka wa i piha ai o ka manawa, a na hoikeia, @ na aina, na lako a me na mea a paa i hoikeia ma na moraki la, e kuai ia aku no ia ma ke kudala akea ana.

      O na aina i hoike ia ma ka moraki, oia no kela mau apana aina a pau eono e waiho la ma Kawailoa, Waialua, n@na ka ili o 4.20 eka, a oia no ka mea i h@keia ma ka Palap@la Sila Nui Helu 3475:, L. C. A. Helu 8205, i hoopuka ia ia Hokuaulani, ka makuakane hanauna o Luika Pahukoa.

      E koe ana mai ka Apana 4 mai, ma ka moraki i hanaia ia E. K. Pratt, ma kakahi palapala o Iune 8, 1883, a i kakau ia ma ka Buke 82, aoao 79 me 8@.

      O keia mau aina, he aina kalo a me kula, a i kupono no ka pa hale, a e pili kok@ke ana hoi i kahi noho o ka Luna Nui o Kawailoa Ranch Co.

      A. J. CARTWRIGHT,

      Kahu no W. H. Piluger me E.C.

      Piluger, na mea morakiia.

J. M. Monsarrat,

      Loio no na mea i m@rakiia.

      Honolulu, Feb. 10, 1889.

      2220-4t

 

Kuai Kukala Nui!

 

Aina Raiki, Kalo

A ME KA

AINA KULA o ke KAHU

MALAMA WAIWAI.

 

      Mamuli o ka ae ia ana mai a me ke kauoha i hoopuka ia e Hon. Edward Preston, kekahi o na Lunakanawai o ka Aha Kiekie ia Geo. S. Houghtailing, ke kahu malama o Eliza Meek, he keiki oo ole, e kuai aku au mamuli o ke kauoha a Geo. S. Houghtailing, ma ko'u hale kudala ma alanui Moiwahine, e kuai kudala akea ia aku ana i ka

Poaono, Mar. 9, '89,

Hora 12 awakea o ia la.

 

      O ke kuleana a pau loa o Eliza Meek i hoike ia ae la iloko o keia aina a pau loa e wai ho mai la ma Waikane, Koolaupoko, Oahu, oia no hoi kekahi hapa o na aina i hoike ia ma ka palapala Sila Nui Hela 158, a kuleana Helu 591@, a penei na palena o ka aina e kuai ia aku ana:

      He mau loi kalo me ke kula, e hoomaka ana ma ke kihi Hema e pili ana me ke alaha ka me ke alanui aupuni a me ka auwai o Kailiili, a e holo ana Akau 9' 1/4 Komohana 755 pauku pili alanui aupuni, Akau 33' 1/@ Komohana 78 pauku, alaila Akau 61' Hikina e oki ana i kela kuleana 183 pa uku pili ia Puka, Hema 33' Hikina 97 pauku pili ia Puka, Hema 2'28' Hikina 200 pauku e oki ana i ka auwai, Hema 17' 1/2 Hikina 663 pauku pili ia Nakea, Hema 87' 1/2 Komohana 327 pauku pili i ka auwai o Kailiili a hiki i ke kihi mua, a maloko o ia apana he 249 Eka.

      Eia keia aina ke paa ia nei malalo o elua hoolimalima no umi makahiki pakahi, he eono makahiki o na hoolimalima i koe, a he eha i pau, a he $40.00 a me $15.00 ka uku hoolimalima o ka makahiki pakahi, a e kuai ia aku ana keia aina me ka paa no o ka hoolimalima a hiki i ka wa e pau ai, a e lilo no na pomaikai a pau o ka hoolimalima i ka mea nana e kuai.

      Aia na lilo a pau no na palapala ma ka aoao o ka mea e lilo ai ma ke koho ana.

      J. F. MORGAN

      Luna Kudala,

2221-3t