Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIX, Number 52, 27 December 1890 — Ko na Aina Mamao [ARTICLE]

Ko na Aina Mamao

KE A LII KA MOI. Ma na nupepa a me na hoike ?alapala a ko ke Kuokoa mea kakau mai Kapalakiko mai, he 01 ae ke ola maikai 0 ke Alii ka Moi e noho la i ko ka wa ona i haalele iho ai la Honolulu nei. He mea hou hauoli keia no kakou. Lehulehu na maka hanohane o ke kulanakauhale a me na wahi e ae i kipa aku e ike i ka Moi ma kona hotele e nohola; lehulehu pu nohoi na palapala kono i hoounaia aku iaia no na anaina hooluana, hoonanea, ahaaina, a pela aku, a mamuli 0 ka nui loa, ua hiki ole iaia ke hooko piha aku 1 na kono a pau. Ua hoohanohano aku nae oia i kekahi aha hoolaulea a me hulahula o kekahi ahahui o na wahine, a ua lilo ka malihini Hawaii i pulakaumaka makaikai no na mea a pau Ua kip ' ; tu aku no hoi oia e I makaikai i ka heokahakaha paikau a na pualikoa, a me kekahi mau anaina e ae.

Ua hoohala manawa aku no hoi ka Moi ma ka holoholo kaa me ka makaikai ana i na wahi kaulana o ke kulanakauhale. Ma ka la 17 iho nei o keia mahma, ua holo makaikai aku oia no Monterey me ka ukali ana a Adimarala Baraunu, a ua kaulua iki malaila no kekahi mau la. E hala loa aku ana kana huakai no Victoria a me Kaleponi Hema. KE KUIKAHI O HAWAII. Nui na wa olelo ma Kaleponi i hoolaula ia aku hoi e na haku manao like ole o kekahi mau nupepa, oia hoi kahi e hoike ana, o ke kumu nui 0 keia huakai a ka Moi no Kaleponi, mami.li no ia o ka hoohui ana aku īa Hawaii ne". no Amerika. Ua launa aku kekahi mea kakau nupepa me ka Puuku o ka Moi me na ninau e pili ana no ke kui kahi, a ua pane ia mai keia mau olelo:

• 4 Ua hoole pinepine makou i lea oiaio o keia mau olelo o ka hoohui aina. O keia no na ano olelo mua i kela kipa mua ana mai a ka Moi ianei. P'a, oia auanei ka mea hope loa e uwao ai no keia heohui aina. He alii oia, a aole hoi e h.iawi pio i kona kalaunu no kekahi nr.ea; aole e hiki i ke elala ke kuai i kona ihiihi. Aole no hoi o ke Alii wale no kai kue i ka hoohui aina, aka, o ka lahui Hawaii 110 kekahi, a me ka eiwa hapaumi o na lahui e ae no hoi kahi e noho la ma Hawaii ma ia manao like. Oka poe i ake nui ma ka hoohui aina, oia no kekahi poe kuleana mahiko kakaikahi. O na haole Beritania, Geremania me Amerika, ua kue lakou i kela ano hana. O ke kulana aupuni e ku nei, ua kupono ia no ke kapa ana aku he aupuni iwaena konu moana, a ua mahaloia e na mea a pau." I ka wa a ka mea # kakau nnpepa i hoike aku ai i na mea i kamailio ia e Hon. H. A. P. Kaaka, mekahoomaoe pu ana aku i ke kumu i kauoha ia ai oia e ka Moi e huipu me ia ma Kaleponi, ua pane hou aku la ka Puuku o ka Moi - "He oiaio ia kauoha ia ana o Mr. Kaaka; he ake nui ko ka Moi e kama«amailio pu me la no ka hopena o kela kanawa; .i McKinley maluna o ke kuikahi e tia nei mawaena o Hawaii ame Amcrika Huipuia. Oka iim a me ka makemake o ke Alii ka Moi, e hoomau ia ka launa pilipaa o jke kuikahi kalepa o Hawaii me Amerika, a e hooponopon > hou i ka hoomau ana aku i ke kuikahi panaiiike. Mamuli o ke kuikahi e ku nei, ua loaa aku ia Amenka Huipuia a me na kapakai o Kaleponi nei ka pomaikai ma kahi o ke 90 pa keneta, o na kalepa ana mai ka paemoku Hawaii. Aole no hoi e hana kuikahi ana ka Moi me kekahi aupuni mawaho aku o Amenka Huipuia ke hooponopono ia ma ke ano kupono a kaulike ma na aoao a elua, aka nae, ina e haule hope o Amerika ma ia wahi, alaila, aole ia he kuleana maikai nona e hoohalahala ai ina e hoopaaia he kuikahi mawaena 0 Hawaii a me Kanada a o kekahi mau

panalaau e ae paha.". 0 ka lono 1 hoikeia mai a i hoolaha ia e kekahi nupepa ma Kapalakiko, penei no ia : " i keia po, Dekemaba 8, e haalele iho ai ke kuhina noho o Hawaii ma \Vasinetona, oia 0 Hon. H. A. P. Kaaka, no Kapalakiko, ma ke kauoha, e kuka pu me kona haku maluna 0 ke kumuhana o ka launa ana mawaena o na aupuni a elua " 1 ka wa i ninau ia aku ai o Mr. Kaaka i ko ka Moi manao maluna 0 na launa kalepa ana 0 na aupuni elua, ua pane ae oia : " 0 ka Moi, a ua laula ia no'u e pane, he iini nui kona e hooloihi aku i ke kuikahi panailike, a he kanalua ole ko'u, ma keia kumuhana kona makemake ana la'u e huipu a e kukakuka me ia." ka tele<;arapa moana. O ka uwea telegarapa moana i manaoia e hoomoe mai ke kapakai Pakipik? o Amerika a hala loa ma na panalaau aku nei 0 ka hema me ka hoopae pu ana mai ma keia mau paemoku ma ke ano o ke kikowaena keia, ua hooholo lokahi ae na hui kalepa 0

Kaleponi e haawi i na kokua a pau i hiki no ka holomua o ia hana nui. KA I.LNAKANAWAI NUI O SAMOA. Ua kipa ae ka lunakanawai nui hou Conrad De Cedererantz i hookohuia e ka Moi't)scar o Suedena no Samoa, e ike i ka Moi Kalakaua mamua 0 kona haalele ana aku ia Kapalakiko no Samoa. Ua hoohala ia he mau launa oluolu ana mawaena o laua, a ma ke ahiahi ana iho, ua ukali aku ka lunakanawai i ka Moi malalo o ke kono, no kekahi anaina.