Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXX, Number 21, 23 May 1891 — HOU HAWAII. [ARTICLE]

HOU HAWAII.

:m- k >htj īi"ti nku n<*i ke Alii U«»n. <H. Ui«hop 'ia no k.i i'apa Hr>rina- !»' i.i kau kiure kaaW.ii! ikn, Maui, mai ka la 2 i ka h 1" oia m.il.un;) e iin M-.J>tkttl i kn la 27 o t Mr«. S. J„ Hiina <> Kuiii i ll.unikuH|H»ko, . • n<-h.in;tu. «u rfku k;t niokunhi Zenlnn- - l' il i.i n«i na uina ini- » ■>' I m.iu lela a lii»' 1,871 mmm ; iii >ku ki' nha iuele a n:t « ili i K uiM'h.imeha j ka |h> > nii' ka inahalo ia e ka i «• lioolnliO. L'a $1.",f). ! i'i ita i ohiia no ia )»> lea o k ' > Mi -lio iii'ik<iil»ok(i o k«* k;t- " M ikiki i ka lutr i ' < k- i i .iu\siri,t I t i'oaeno (ie, o Imiip li t iiii' llonoluiu. Ilr "•> u i|< 11 1 1 ii.tr keia, a n»>- > • iu.ik.ilii'lii hui ia iinii. I i im|<> :tku k i in ikuahi Z?(ihtnU' i. K ip.il.ikiko ika I'imiliiu nei, ' 1 ohu.i ka/M'H i, 'U oliu i om«ki, < U" k"|>:ia, 4,17 I nliui mni.i, ii iu ili |>;|'i a mi' hiHikuhi puo* iii k io, iMi hkoii ka waiwai io i i, IM' f«:#». lim». |(i, A k> i t po l'.Mona iho kn nhaaina H|k.i lltii Atioit)i malalo oka malu llHul i <ii o k<> kulanakuuluile Momi. m[m l» 11 leU' ana na kaa uhi ia Ut>noii ' ka hoohikihiki /ina 1 ka {><>«• Brl<' nia tm hora 0,7 a me !> o k<* 1 k.t li<»r.% 2 auina la Ponhiii aku |Hfri. M»-i l'», e haali'U» aku al ka HmiUi thi <• Au-«tralia M ia Kaj»alakif|po a 11 .|o loa mai no Honolulu nei. -m»l.t.;.t t* ku mai ana oia i keia (*o- . du> i>vii m.iwaen.i o kekakahiaka tMk ti" ktip<»u<i ana o ka hi i ka ■H 1 k. .il;m!h o ka l;i 20 o Mt i ua & <ui • -m' oMk (J. C. lUTkley u iiikum im ioiio o ko laua mau <hiki o ka uoho maro ana, m»» i.i >mi a iiip na ono Ilawaii, i Hbn)< 1< i'ii ia mai e na hau paa hooiio o ka |>uukt»iu e ko-u ai. A k i I'o.uma, Mri .'lO, oia ka I« w.ilnwa iliua a na Hm .\tiuTit a a pau i kmuo kino ni km.ii i kt< kaua kuioko m.iwaena Hk.i Akaii a ino ka lloma, maluna na lu ana o ko lakou inau hou maH[t' i h.iiiU' nialuna o na kahua knua i iiliKi' mai noi paha mahoi>e o i>au ana o ke kaua, e like mo ka i ua uiakahiki I hula. ■ r.t hot a itr ku nupeiHi puka maHfui t it:i iiiu •• Ka Paretlabo o ka " iunmua nku o ka hull ■oi an:t aku nt»in ka mokuahi M Zeai ka Pwilua aku nei. Aia k<>na h<kio mua, ke kil o ka >iw <h:nc Kaiuniake Kapiolani, a a k:t .104io tha na kii ona Mea J. 8. Walker u oae 11. K IUUUin a me Mr. W. W. Ilall. l \ pepehl hoomainoino la kekaHii INke o Waikiki waena i ka waHnaao Poaono i haln, ma ka okioki Hla ana me ka p«hi kaklwi e ehlku ■ Pake, me ke puhi pu U o k i pa* ■ ke « me ka hale I ke ahl oUi ua H uianao kela poe nana I ua H tnakf ioa, eia ka auanei aole. I ka wa Ha keU poe pepeiii kanaka I puhi ai H 1 ka haU, ua hoomanawanul keU H i«ake e |«lekana mawaho ftku oke H «thi, eia oo nae ua wela m«U la no ■ oia ike ahi. Ua Uwe U mal ola I K Kuapapanui me ke kamau no o ka ■ hanu, a mai kona lehelehe ponoi ī mal i luaa mal ai ka limmi o keU poa [ nana I pepehi iaia, Ua halihall U I ka Halemal Moiwahlne la kakahlaka no a make loa aku la malaila me ka maewaew*. Oka poa nana I pepehi UU, ua pau mal I k» paa. Ke koroQtio U nei ke kumo I ma* ke al.

l'a kokna he elua koUmu no hou kulokn, Hua k<4«mu nuh<»o kuwnho a me elua koUwu o na manao kakauia mai. \'a h v>utw nku ka *>thana Leta *u iv \ moku ihi f > »'.v o/ ī\ki/tfr oka P<o*iu* aku n< i, he 4152 mao leta m»* I7'.> m.iu nupepa. Ile 16 ka nui o na heihel o ka la 11 e lune aenei, he 13 o Ukao he mau heihei lio a he 3 he mair helhei kn. He oiohanl nui ko na keiki hana 0 ka Hatcaii Muhee i ka Pookahi aku neL Lilo no ka helu moa i keU nupepa hoo loa! l'a lohe mai makou, ua ohaoha nt makaainana haole o ka Malu ('lu o I> l*» i ka lulu pu ana no na lilo ho>»hiwahiwa i ka wa a ka M#lwahlne e kipa ae ai ilail *. Kia o Honolulu in.i ke kae oka hune I ka wai. Ke uwe helu mal nei ke k*K> namu o k** aupuoi no keia ahul-iu! Auhea na lue wai h<>u i h -»kaaw.tU.' ia ai na puu rUU? I ka la I7aku Ja no o Mei nei i haaMe aku ai ka niokuahi hoohikihiki lin»ah.,na la|Kina Miike Maru ia lokahama a hoio mai la no liawaii nel. Nolaila ula kona ko mai i na U hope o keia malama. t"a li'hmi loa akti nei ka tnai. u la gripiM-" i K il tuf) ip!i, Molokai, a btliola aku la maluaa o kekahi heluna U hulehu. Kia nae kahi inea ku l»:tnaha, ma Kui ui[rapa wale no ia e 1 aha l.i, koe no ko Kniawao poe. l'a manao ia, ua haalele aku ka moku iK*a /Wofat«ia Honokona i ka la ln o Mei nei a lioio pololei ae 11 no Mahukona me na liinahana l»tike mawat k na t» eha a me elima haneri, no na mahiko o Hawaii. l'.t paa U>ii aenei ka punee alii a ii.i wahiue o Kawaiahao I hapai iho iu i i wahi no ka Moiwuhine e n »ho ai kt* kupu ae kona makeniake e bele Ika pulo. He ku i ka nani na hana lima akamai 1 maiau ia maluna o ua noho la. He haioU lo ka lhivtka imua o ke an.una o Poepon i ka Poakahi aku nei ke Keeino ko līawaii lin(ukrt\ a o ka waiwai i loaa ma ia haioli-U» kuliu, oia ka i>elu ana o na kuli <> ke kolohe ilalo, a ae e hoop.i i hou i na keiki i kaiehuia iku. Miina kel» haiulelo !

I ka auina la Poakolu i hala, ua loaa aku ia Keoni Holo Luna Kiai awa a nie kona mau kanaka kokua maioko oko ke Kuke wahi oluna oka inoku kiap:i ••S. C\ Allen/' he r>2 iiuii hapa tinl opiuma. Ua huna ia ka opiumi ina kekahl wahi e nalo ai, a i hana m ioli ia no kn hoopae kolohe mai.

t T a hekau mai in i ka nuku o Mamala i ka hor:i 7 o ko ahiahl Poaono i iiala, ka City of i\king mai Kih i u tno lapana mai, me i'>:t pulie a uie 62 lapana ame 200 tona ukami, no Honolulu nei. O keia heluna pake nui, he mau palapala ae wale no ko lakou e hoi hou mal i Hawali nel. Mawaena o na pake kainaaina ano kolkoi i hoi mai nei, oia o 8. L. A*eu ame Slnjr Low. I ka po S.thati mai, ua holo loa nku oia no Kapiil.ikiko me 27 ohua kapena, 104 ohua oneki a me «19.954 mau puolo waiwai kalepa mal Asia 100 mai.

0 ka piani kinipopo o ka auwioā la Poaona i hala, mawaena Kamehameha me Haw.iil, ua haalele hou U no o Huwaii no ka inanawa elua me Kameh imeha. Ma keia ptuinl ana iho nei, he H punl a Kamehameha aI ka Hawall 7 punl. Pai a ixai iho la na eo aka Honolulu rae Kamehamena, a he neo no hoi ka Hawali t'a uhaluloa U o Hawaii ma o ka halawai ana o kekahi mao hoa me ka uiU pillkia oana I hooioliloli ae I na kulana i maa mau I na kelki. A kela Poaono ae, o Honolulu me Knmehameha na moho e ulele ana, a ke upu U aku nel o ke kahi aku ana ia ona hakoakoa wikani ana ma ko kahua o Makikl.

Ua Ioh« nku t ke Kakauolelo o kt HnleoMi M(iiwthlße t ka Po«kahi nfl, he $3,000 m* kā bilā klkoo I ka Uoako o Bishop & Oo M oo ke kukulu • maUmn «na t moe uku ole ttoko o kn llalemai Moiwahlne, oat ke aao he Immmiio no kau knne l make, ot* o Thoro«s R, Fb»> ter. () ka taa Iho 1« keta ona ntanavalea puuw*i hamauaa l aao like lua ka manao e lika mt keia, ka hookiiawaie an» malako o keia nuohoaaa 1 mo« uka olē no ka mai • loaa ana ka oluolu ia e kemo raaUlo o kela aloha. O Hon. C. ft Bhhop ka mua me $5.000, a o Un. M. E. Fbator U lim m« $A.ooa Owal hoo m ta paowai hamima ?