Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXX, Number 39, 26 September 1891 — Page 1

Page PDF (1.70 MB)

This text was transcribed by:  Paka Westin
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELANO KA LAHUI HAWAII.

 

ME KO HAWAII PAEAINA I HUIIA.

 

BUKE XXX  HELU 39.   HONOLULU POAONO, SEPETEMABA 26, 1881. NA HELU A PAU  2356

 

Hoolaha Lolo.

 

ANTONE ROSA,

(AKONI)

@@@ a he Kokua ma ake Kanawai.

 

@@ NA HOOIOAIO PALAPALA.

 

 

keena Ilana me Alanui Kaahumanu.

2344-1f

 

NELLIE M. LOWREY,

 

NOTARI no ka LEHULEHU

 

-----------A MA---------

 

LUNA HOOIAIO PALAPALA A ME NA PALAPALA HOOHIKI.

 

   Keena Hana me W.R. Kakela, @@lo, ma ka aoao makai o ka HaleLeta, Honolulu.

                                                                                                                          2331-7m

 

CECIL BROWN,

Loio a he Kokua ma ke Kanawai

 

HE AGENA HOOIAOIO PALAPALA NO KA MOKUPUNI O OAHU.

 

Keena Hana                                                                                       Ma Alanui Kalepa.

2331

 

E. G. HITCHCOCK,

        (AIKUE HIKIKOKI.)

 

Loio u Kokua ma na mea a pau e pili ana ma ke Kanawai.

 

I OHIIA NO NA BILA AIE KE KA AWIWI

 

   Hilo, Hawaii.                                                                                               2331

 

GEORGE P. KAMAAUOHA,

 

He Loio a e Kokua ma ke Kanawai

 

         Notari no ka Lehulehu,

            Lana Haawi Palapala Ae Mare,

                     No Kohala Akau, Hawaii.

 

----A ME----

 

MEA ANA AINA.

 

E loaa no ma Kohala Akau, Hawaii.

2331

 

W. R. KAKELA,

He Loio a he Kokua ma ke Kanawai

 

HE LUNA HOOIAIO PALAPALA.

 

WILLIAM C. ACHI,

Lolo a he Kokua ma ke Kanawai imua o na Aha a pau o keia Aupuni.

 

He Notari no ka Lehulehu a Boroka no na Waiwai Paa.

 

   Keena Oihana, Helu 36, Alanui Kalepa. Honolulu, Oahu.        2331

 

JAMES M. MONSARRAT,

                   (MAUNAKEA)

 

Loio a e Kokua ma ke Kanawai,

 

HE LUNA HOOIAIO PALAPALA.

 

 K hana ia no na Palapala Kuai, Palapala Hoolimalima, ame na Palapalaa Pili Kanawai e no ma ka olelo Hawaii.  Dala no ka @@@e ma ka moraki ma na Waiwai Paa.

      Keena Hana:  Hale Pohaku hou ma ka @ono ma Waikiki o ka Halewai, alanui Kalepa   

                                                                                                                                 2331

 

E. LILILEHUA.

 

LOIO MA KE KANAWAI

 

Notari Hooiaio Palapala no ka lehulehu, kakau Palapala Kuai, Hoolimalima, Moraki, me na ano palapala lili Kanawai a pau

Keena Oihana:  Kawehionamanu Kauaaha, Molokai.                                        2331

 

WILDER & CO., (WAILA MA.)

 

Mea Kuai Papa a me na Lako kukulu hale o na anao a pau, ame na mea e ae a pau e pono ai o ka hale.

Kihi o  Alanui  Moiwahine me Papa.

2331

 

WAILA MA,

 

NA POE KUAI PAPA O NA ANO A PAU.

 

E LOAA ME KA MAKEPONO MA KA

Pa Kuai Papa o WAILA MA, 

 

      Alanui Moiwahine, Honolulu,

2331-1y

 

J.T. WATERHOUSE,

 

(WALAKAHAUKI.)

 

Halekuai o na Lole Nani Panio !

 

LAKOHAO.

 

na Lako Hana Mahiko,

 

A PELA AKU @@ NUI WALE.

Alanui Moiwahine,----                                                                                      Honolulu

2331

 

J HOPP & CO.,

 

Na Poe Hana ma na Lako Hale o na ano a pau!

 

Hana Moe, Na Uluna Pulu, Etc.

 

Noho no ka Hoolimlima ana, na Lako Hale me ke kumukuai emi.

Honolulu                                                                                                                  2331-1f.

 

HE MOOLELO

 

---------NO---------

 

WALAKA RARE,

 

----------KA----------

 

ILIO AHIU O NA KUALONO,

 

---A I OLE---

 

KA HIENA OPIO O NA HILANA.

 

_________

 

MOKUNA XIX.

KA MOI OPIO WALAKA---KONA MAU LA MAKAUMUA O KA HOOPONOPONO AUPUNI.

 

   He 31 ka nui o na makahiki o ke keikialii Walaka Rale laia i pii ae ai maluna o ka nohoalii o na aupui hui ia o Pelekane a me Wale.

   He moi opio oia i loaa na haawina like o ka maauao me kona makuakane, he koa hoi a m ka wiwo ole, a maluna ae o na mea a pau, he moi opio o Walaka i hiki ke hoomalu i kona mau aupuni aole wale me ka ikaika o na mea kaua, aka me ka loea a me ka hohonu o kona maauaao, a ua nana mai kona lahui maluna ona me he la he makua o ia no lakou.

   Aole wale o ia na mea i ike la nona, aka he moi oia i hamaiana kona puuwai no ke kokua ana i kona mau maaaluana nele a hune, a na ia mau hana puuwai mamama a ua moi opio ia i hoolilo aku laia o ka Waka Rale elua o ia keneturia, a o ka puuwai makee ole hoi mahope iho o kana makuakane.

   Olai na la o ka moi opio walaka e noho hookelo ana maluna o ka hoelui o kona waa aupuni, ua hoomahuahua hou ae la ia i ua aumoku kana moana a o na puali koa aina a me moana, ua hoopuiipui hou i ae laia ma ke kulana e kakpa ia ai o Pelekane a me Wale, kekahi ia o na aupuni keiki  kane i helu ia ma ka papa ekahi o na mea kaua ikaika loa.

   Aole wale hoi o ia, aka hoomahuahua hou ae la o ia i na hana aupuni iloko o kaaina ma na mea e waiwai a e holomua ai o na loaa, a ua hoopalalala pu ne no hoi o ia i na palena o ke kulanakauhale o Ladana ma ka hoomaahuahua ana i na hale oihana aupini like ole o kela a me keia ano, a me ia mau ano i ike ia mai ai ke au noho aupuni o ka mmoi Walaka, he au holomua iloko o ka maauao a me ka ikaika.

 

   Ae e na makumaka heluhelu, ua lawa ke au noho alii o ka moi opio me na haawina o ka makaukau nona iho i na wa a paau e lala mai ai o na hana e alakai ia aku ai ka noho aupuni ana iloko o na hana enaena o ka uwahi pauda, aka e ka makamaka, no keia mau ia makamua a ka moi opio e noho hookele nei i ke aupuni, aole io no he mau onene ana e hoala ia ne ai o na me kaua, koe wale iho no na hana kipi a hoohaunaele a ka lahui Irelani ma ke anao uhaki a kue i ka aelike o ke kuikahi a lakou i apono ai.

   Oi mau haunaele nae ua hoolie wale ia no e ka moi Walaka me ka ikaika o na mea kaua, a na ka mana a me ka ikaika o kona mahele koa i hoopili pu aku i na Irelani i ka paia.

   E like me na la a ka moi  woka Rale e rula ana me ka haaheo maluna o na lelna holookoa o Pelekane, pela no kaua keiki i kaukanwai aku ai i n wahi a pua me ka ikaika o na mea kaua, a mai loko mai o na regimuna koa lehulehu ua wae ae oia i puali ponoi nona malao o ka inoa, Ka Puali Liona Ulaulaa.

   Aia iloko o keia puali he 8 mau mahele malalo o ko lakou mau inoa kapakapa, e laa ka puali kavatia kaulio, o lakou ka ppuali i olelo ia he mau ilio ahiu no na kualono, a o na koa wiwo ole o ka uwahi pauda, ua kapa ia lakou na keikialii o ka pukuniahi.

   O na naita ulaula hoi o Wale, ua kakkpa ia lakou na Hiena o na Kilana  a me kakahi mau mahele koa e ae no lakou na inoa haaheo a ka moi opio i papahi aku ai, o ia hoi keia mau puali:  Puali kaualio  o Sana.

Keoki a me Mikaela, puali kaua lio o Alani, puali kaua lio pale mua, ka puali kaua lio pale hope, a o ka pannina o na puali o ia no ka puali kiu kuikawa.

   O keia ma u mahele ae la a pua ewalu, e hookahi no o lakou inoa nui iloko o ka pualli, o ia hoi ka puali Liona Ulaula, a o keia ka puali i olelo ia he mau poka kil lakou nana e kiai ka maluhia o na aupuni hui o Pelekane, ao na kahua kaua hahana loa oia wale no kou lakou wahi e hoohana ia ai me ka enaena o na poka kila a me ka hohono o ka uwahi pauda.

   Maluna o keia puali, ua aawi mau aku ka moi opio Walaka i na pakali ana me ka uwahi pauda o na manao koa a me ka wiwo ole.

   E like me na ao a  me na alakai ana a ka moi opio Walaka, pela na koa o ua puali Liona Ulaula ia i hoike mai ai i na hana, aole wale lakou he mau liona hae e like me ka haaaheo o ko lakou inoa, aka he ahi a he kaeaea maoli no lakou e hiki ai ke olelo ia na lakou e rula ka nohoalii o Pelekane.

   Ua holo ae la ka lono ma na kihi eha o  Europa me ke kaulana nui o keia puali, a o ia ka kekahi mau aupuni e ae i mana mai ai me na manao lili o ka pakaha, e hoala lakou i mau puali koa no lakou, a lawe ae i ke alahele o ke kipoka ana aku iana palena o Pelekane.

   E like me na mea a ua mau aupuni hoohe wale ai i kuko ai, pela lakou i hoala io ae ai i mau puali koa no lakou malalo o ka inoa "Ka Legiona o ka hanohano."

   O keia mau puali i hoala ia ae lal, oia no ka puali e hiki ai ke hopu pio ia Pelekanae hui me Wale i ke sekona ua loa a ko lakou mana e keehi aku ai i na kapakai o Pelekane.

   Alaila o hoomanao iho kaua e ka makamaka heluhelu, he puali kaua nui hewahewa io keia, aka na ke au o ka manawa e hoike mai i ka puana a ka moe.

   Iwaena o keia mau aupuni kipi i hoala ae la i ko lakou mau puali ko o ke kahua kaua kue i ka mo opio Walaka.  ua lilo mua ae ka haaheo ia Farani a me Sepani ma ka olelo ia ana na ko laua mau mana kaua i huki mau loa ae ka hae o ke kukala kaua kue i ke aupuni o Plelkane ma na w ai o ka moana Atelanika, a o ke kolu o na aupuni oia no o Denemaka ma na wai o ke kai Balatica.

     Ano e ka mea heluhelu, eia kaua ke ike nei i keia mau aupuni, e oehu e ana i ko lakou maau mana kaua me na manao lili o ke kukala kaua hoohe haahaa loa me ko lakou mau manao luna  hauoli kuhihewa e lilo e ana ia lakou ka hanohano o ka wehe ana i ka poka pukuniahi mau loa o ke kukala kaua.

" haehae ka mauu,

Aleale i ka wai."

   Aka e nana aku i ka puana a ka moe a e wawalo kuinai mai no aunei keia mau olelo.

E ke kiai!

Heaha ko ka po?

   A e hai mai no auanei ke kiai aia he la no ka uwahi pauda a hoea mai ke la hoi  e naka haalulu ai na paia lewa me k aleo hae ahiu paapaaina o na pu kuniahi.

   Nolaila, ia kaua e hookuu aku ai i kela mokuna a elawae pu mai kaua i na hoomanao ana no ka moi opio Walaka ma kaolelo pohole ana ae.

Aohe hana a Piiholo.

I ka ua Ulalena,

Ua pehi ia e ka ukiukiu kilioopu o Waihee.

______

 

MOKUNA XX.

 

KA POKA MUA O KE KUKALA KAUA,--KA MOI WALAKA IMUA O EUROPA.

 

   O ka lono o keia mau hana kipi a llukala kaua a keia mau aupuni keiki kaue o Europa.  Ua holo awiwi ae ia me ka weliwlei nui a puni na planea o Plelkane, a oia ka ua lahui la o ka luuwai liona i nana mai ai maluna o ko lakou moi opio ka liona opio hoi o Plelkane ia mau la, a o ka mea hoi nona ka inoa a lakou i poina ole ai ma ka hoomanao ana ae i kona mau ia e haaheo ana i na kahua kaua aku i hala ma ka olelo ia ana.

   ka ilio ahiu o na kualono a o ka hiena opio o na hilana.

   Ae e ka makamaka heluhelu, he Ilio ahiu io ua moi ipio la ina lakou i hala a he hee na opio hoi nana i wawahi a hoohiolo i ka mana o ke keikialii Hiki o Irelani a i keia la, ela hou ua keikialii la imua o ke kahua e komo hou ia mai ai ola e haaheo hou aku me kaoi o kana mau medlal kila a me ka ikaika o kana mau poka pukuniahi.

   Nolaila, i ka wa a kela leo weliweli i hoea aku ai ma na kapakai o Plelkane, huila ae la na maka o ua moi ipio nei, paa iho la oia i ke kuaua o kana pahi kaua  a hoopuka ae ia i kea mau oelo haaheo:

   Ke hoi hou mai nei na la a'Walaka i haaheo ai malana o ke kahua enaena o ka uwahi puda me ka ikaika o kaua mau poka wela a me ka oi o na medala kila.

   A ina he mea hiki, alaila na'u auanei e weue aku i ka poka mua loa o ke kukala kaua ma ka la mua loa e ike ia ai o ka enemi a hoike aku i ko Europa hollkoa aole o kkWalaka moi o Pelekane i ike ia mea he hoohe wale a aole hoi ka haawi pio i kahakaha ia ma kona puuwai.

   Me keia mau olelo a ua moi opio la huli ae la ola maluna o kona mau kapuai, a hoouna aku ia i kona ukali ke keikialii o Esse a Duke o Wale.

   I mea a haaheo ole ai no ka mea heluhelu no keia keikialii o Esse a Duke o Wale, ke lawe mai nei ka mea kakauma keia wahi o ko kaua moolelo a hoomaikeike aku no na mea a pili ana iaia.

   O duke Dalena oia ka inoa olalo maoli o keia kanaka opio, he loihi mai oheohe, a pololei kona oiwi kio, a he iwakalua kumamahiku ka nui o kona mau makahiki?

   U ahoea mai oia i keia ao malamalama i ka wa e emaena ana na papalina lepo o Pelekane me ka uwahi pauda a ka moi Waka Rale kue i ke aupuni kipi e ae o Europa mai loko mai o ka puhaka o ka haku Pilipi a me kana lede kekahi, o na lohe aumoana o na mana kaua o Pelekane ia mau la.

   Ua hala aku kona mau makua i ka make iloko o ko laua mau la o ke kanikoo, a oiai e like me na haawina o ke koa a me ka  wiwo ole i loaa i kona luaui pela no na dike Dalena nei i aaaheo pu ae ai ma ia kulana like o ka hanohano.

   O ke kahua a me kahi nana i hapai ae i ua Dike Dalena nei mai ke kulana koa wale iho no ka puali hele wawae a i kaupoku o Hanalei o ia no ke kahua kaua o Dublenia kahi a ua koa opio la i haaaheo ae ai me ka hauohano nui ma o ka lilo ana oia ke kanakaa mu loa nana i pani ku aku i ka waha o na pu kuniahi, a kaenaena me na manao koa o ka wiwo ole malalo o ka hae Pelekane a hiki i ka weluwelu liilii o ka enemi.

   E hoomanao pu ia e ka mea  heluhelu, o keia ke kaua mu loa a ka moi opio Walaka i hehi ai i ka lepo o Irelani me ka ikaikai o na mea kauaa mahope iho o kona pii ana ae maluna o ka noho alii o kona mau kupuna,  Mamuli o keia mau hana koa a wiwo ole a ua dike dalena ia ua papahi ia mai la oia me kela inoa hoohanohano loa o ka papa aekahi e like me ka kaua mea i iko mua ne nei e ka mea heluhelu.

   Nolaila ia kaua e ike aku ai i keia inoa ae ia oia hoi ke keikialii o Esse a i ole ke Duke o Wale e hoomanao iho kau o Dike Dalena no ia ke koa a ukali pili kino o ua moi Wlalaka la o na hoomanao ana no ke Duke o Esse mahina malamalama e waiho loa aku ia oiai alole kaua e ike hou ana nona.

   Ano e ka makamaka ua maopopo ae la keia mau mea ia kaua, alaila e hoomau hou aku ko kaua kamailio ana no mua.

   I ka wa a ka moi walaka i hoouna aku aia no kona ukali, haawi ae la ia ia na mana pono ana maluna o ke kii palapal aina o Europa.  No kekahi mau minute, mau iho la kkona mau kui me he mea ia he mea nui kakahi a kona noonoo e hoolala ana, a i kela wa i kkomo mai ai ke Duke o Wale me kona palae e paa ana ma kona lima.

   Ua haawi mai ua Duke ia i ke aloha me ka oi o kana pahi kaua a ua panai ia aku n ohoi ia e ka moi opio me ke kunou poo, alaila pane mai la ua Duke nei me keia mau olelo o ka hoolana.

   E kuu haku ua makemake anei oo e ike la'u?

   Ae e Dalena ua makemake au e ike ia oe no kekahi hana nui a'u i makemake ai ia oe e hooko ia iloko o ka hapalua minute.

   aua ano puiwa a hikilele ae ua Duke ia no keia pane o kona moi a oia ka ua Duke nei i ninau mai ai heaha ka makemake o kuu haku i kana kauwa nei e hooko aku ai?

   E Dalena--ano iho la no au i lohe mai nei aia na aupuni o Europa ke holomoku la i loko o na liuliu kaua ana no ka hapai kue ana mai i ka lakou makakila e huki iho i ko kakou hae pua rose ilalo.

   Ua lohe anei oe no keia mau mea e Dalena?

   Ae e ke alii--o ko'u lohe ana mai nei no hoi ia a hoea ae nei ke kii, wahi hou a ua Duke ia i hoomau mai ai i ke kaumaha ana.

   ua loaa pu mai nei no hoi la'u ka lohe, aia o Farani, Sepania a me Denemaka ma ko lakou alahele moana e hoea mai ai i Pelekane nei ua lohe anei oe e ke alii no ia mea.

   Ae e dalena, a oi ka'u i  makaikai iho nei maluna o ke kii palapala aina, a ma ka'u hoomaopopo iho me he mea la oia lakou ma na wai o ke kowa o Dova kahi i hookano ai me ku haaheo, aka e uku aku ana au ia lakou me ka'u puupuu ikaikai loa o ke kukala kaua.  Ano e Dalena e lawe i na minute o ka hooko kauoha a e hai aku i ka lohe i na mahele a pau o ka puali liana ulaula ua makemake ia lakou a pau e akoakoa ae maluna o ke kahua o ke kuea paikau me ko lakou kahiko piha o ka oihana, ma ka inoa o ka lakou moi.

 

                                                                                                                     Aole i pau.

________________________

He Wahi Hoomakeaka.

_______

 

Mai kw San Jose "Herald" @@@@) 

 

   "No keaa la na wahine "kkaapa wale" o America Huipuia i hoao ole ai e holo i na Pae Aina o Hawaii?  Mamuli o ka helu kanaka i malama ia i Dekemaba i hala, aia he elua wale no mau wahine na ekolu maau kane ma ia pae mokupuni, a i mea e like ai ka heluna o na kama elua, aia a hiki na wahine i ke kanakollu tausani, aiaila pai.  Eia ka manawa maikai e hiki ole ai ke hoomaunana.  Ke olelo ia mai nei, ua like ke ea o na mokupuni me ko ka paredaiso, a ala malaila na mea a pau e maikai ai ke ola ana."

______________

 

Ka Hana Kapakahi a Tureke.

_______

 

   O ko Tureke ae ana aku nei ia Rusia, e wehe ia kela kai kapu o ke Dadenela i na moku kaua o  Rusia, a e paniku ia e na moku kaua o na lahui e ae, e lilo ana ia i kumu e honioni ai i na noonoo o ko Europa mau mana nui, e haawi ia ai paha auanei ka olelo hooholo iloko o ke kaua.  Ma kela kukahi i hoolaha ia ai mawaena o na aupuni nui a me Tureke i ka 1841, e papa an aaole moku kaua o na aupuni e ae, koe wale no ko Tureke, ke komo ma ke Dadenalea, ua apono ia ma ladana i ka 1871, a me Berelina hoi i ka 1878.  O ka manao nui o kela kukahi, oia ka hookukulu ana ia rusia oe like me ka o mele iloko o ke kai Eleele.  Malaila paha ua hana o Tureke i keia mea i hoopau ai o Enelani i ka hoonoho ana i kona mau koa ma Algupita e kiai ai.  Aole paha e ko ana keia manao.  E noho ana o enelani ma Algupita ahiki i ka wa e hookikina ia ai oia e haalele, a malaila, ma ia hana ana, e komo aku ai oia iloko o ka mallumalu o ke Kuikahi Kihikolu i mea e hookaiki ia ai ko Rusia mau hana makaleho, i kokua pu ia hoi ka Rusia mau hana e Farani mamuli no hoi o kona makemake e paa hou iaia kona kuleana i haule ma Algupita.

 

He Hana Hoopalekana.

______

 

   Eia ke hoolaia ia nei e kakahi komisina o ka Aha Kuhina o Risua he manao e kukulu ia ona kuhina mahiai no ia aupuni.  O keia hana ho i maekmake ia e keia aina o ke kileo o ke poo o ke aupuni ke kauawai, ua manao ia he hooponopono ana ia i anoi ia i keia wa paoloi.  Ua koho wale ia nae, o ka nui e na dala e hookaawale ia aku ai no na hana kuloko e hoopalekana ae ai i na poe ilihune, aia ma kahi o ka $20,000,000.

_______________

 

NUHOU KUWAHO,

_____

 

   UA HOOWAWA IA AE, Ua hoowawa ia ae, ua lilo aenei i ka ohana Vanabila ka manao i o na mahele kuleana iloko o ka Hui Alahao Pakipika Uniona, a nolaila, aole e hooloihi ia aku ana ko Jay gould noho hoku alakai ana no na hana o ua hui la.  Oiai, ke ona ia nei ke Alahao o Kikako a me ko Komohana Akau e na Vanabila, nlaila ua manaoio ia, eia keia @hana waiwai nui ke makapa nei e loaa ona auwai no lakou e kahe aku ai e puka iwano o na kapakai o ka Pakipika.

   Ma ka la 27 o Augate i hala, ua whe ae o Luna Senate Keoni Sermana i ka hoeueu koho balota luna aupuni ponoi iho o ka mokuaina o Ohio ma ka aoao Ripubalika me ka haiolele ikaia o kokua ana i ka hoomau aku i ke kanawai hana kala keokeo e paa nei ma na buke kanawai, a e kue ikaika loa ana i na kau kanawai e hookuu kaupalaena ole ana i ka hana kala keokeo e like me kekahi poe e aku e koi nei e hookuu akea loa aku.  O kela ke kimele o ka aoao Ripubalika i keia kau koho baloa Peresidena ae o ka makahiki 1892.

   Ma ka la 27 o Augate, i ke kaa ahi holo mama e nanai ana ma ke kanaha mau mile ka holo i ka hora ma Alahao Komohana, a ma kahi kokoke i Statseville, Karolina Akau, ai hoi ua lele aku ia ke kaa ahi maawaho o ke aiahao ma kahi o ke alahaka he kanaiwa kapuai ke kiekie a lilo aku ia i puu opala.  O ka hopena o keia uila noino, oia ka make loa ana o ka wiliki, ke pao ahi, na poe hoopaa beredi a pau a me kanakolu kumamaono mau ohua.  O ka haole ohi dala wale no ka mea i pakele mai a i hiki ke hele a kahi hookio kaa ahi,, a hoike aku la i keia lono kaumaha.  O ke kumu o keia poino, oa ka hoonee ia ana o ke aiahao mai waena aku o ke alahaka.

   Ua lilo aenei ia Baluwina Pomaikai ka Hale Areade e pili la i Baluwina Hotele, Kapalakiko, no ke kumkuai he $400,000, a e kukulu aku an oia i hale pau ole i ke ahi he umi kaupoku ke kiekie a hoohui pu aku me kona hotle kumu waiwai nui.

   Ua hoohui ia aenei ka Ripubalika o Berazila ma ka waeaolelo moe moana me ko ke ao a puni.  ua hoomaka ka moe ana o ka waea mai Hetai a kau i San domingo, Martinque a me Farani Guiana, a mailaila aku i Vezina, Berazila.  Ua hiki ia America Huiipla ke kamailio me barzila ma ke ala ae o Havana, Cuba.  N ake dala o Farani mai i kukulu i keia waeaolelo moe moana.

   Ua pa iho ma ka mokupuni o Martinque, Inia Komohana, kekahi makani ino ikaika loa ma ka moolelo.  Ua hoopoino iho ia makani i na oia makmae nona ka heluna he 378 a me na waiwai nona ke kumkuai he $10,000,000.

   Ua paa i ke kakau ia kekahi hapa o ka Bisimaka buke moolelo o ke ola ana i kau nui ia ai e puka mai ana.  He ekolu ma mokuna i hoopiha ia no EONO HEBEDOMA KAUA me Auseturia i ka 1866.  O ka hapa nui o na olelo o ka buke, ua kakau la ma ke ano kamakamailio.  E hooiaha akea ia aku ana keia buke moolelo ma na olelo lehulehu o ke ao nei.

   Eia o Rusia ke hookaiali nei i kona puali koa kaua ma na palena o roumania a me Auseturia.  U aoi loa kau nae ka lehulehu o na koa Rukini i oouna ia ma na palena @ Auseturia manua ae o na koa i Roumania.

   Ua kakau mea iho ne ke aupuni o ka Moiwahine o Enelani ma'alo e kekahi aelike me ka Hui Kai Ahi o ko Canada Pakipika no ke @@@ ana i na puali koa o Enelani i ka wa e paniku ia ai ke alawai @@@ Suaeza e na moku o na man nui e ae i ka wa e ulia ai ona kaua ma keia mua akku.

   Aole o Rusia ae iki aku i kakahi moku lawaia kila e komo aku ma kona hapa o ke Kai o Beherina @@ keia makahiki.  Ua loaa aku i ka moku kaua Rikini kekahi moku kuna lawaia kila nona ka inoa "Hamilton Lewis" a ua hao ia a lilo loa o ke aupuni.  Ka meia hana ana a ke keiki uahoa , ua haawi aku na moku kaua o Beritania; ka hapalua o ke Kai Beherina ia Rukini i moe akea.  E hoonana aku anei ke kaikamakhiue o ke aupuni Liona i ka Bea o kA Akau ma keia hapa i koe"  Paha!

 

KELA ME KEIA.

 

   O ka Emepire nu o ke ao nei, oia no o beritania nui.  Ke hoomalu nei oia la $557,648 mile kue i aina, a o ka nui o ka heluna lahui, ua kokkoke e hookahi hapa ole o kkkoke ao keluna kanaka.

   O ka nui o n kanaka o ka laau o Iapana ma ka helu kanaka hope mai nei, he 34,000,000.  A o keia hellluna nui, ke hoopunana nei lakou maluna o ke 33,000,000 mau eha aina wale no.

   Ua oi aku mamua o ka @@@@@ mau wahine i noi aku i ka Bur@@na Hana Aloha a me Hoopao olelo No Ioka, mai Ianuari mai o keia makahiki, no ka malama @@@ ia lakou a me na keiki i hoolele ia e ua kano mare.

   O ka Moi o Denemaka, ma ka moi nohoalii oia loihi, a o ka Moi o Spania, ka moi opiopio loa.  O ka Moiwahine Victoria, he hookalu makahiki ka emi iho malalo o ka Moi o Denemaka.

   O ke Duke o Nasau, nona ma makahiki he  kanahiku kumanalima  e oia maikai ana me ka kono ikaika , eia oia ke noho kuoo@@@@ nie maluna o ku $25,000,000, a ua kakakaha ia, oia ke Keikialii waiwai loa ma Europa.

   O na makahiki o Lui Naoliona i keia wa, ke poo o ka ohana alii bonepate o Farani, he iwakalua kumamahiku.  H kanaka ai paio@ i pilalahi o na ano hiehie akahai.

   Ma ka paikau moku kana noi mai nei o Enelani, ua kukuku ia he ipukukui uila kiekie e ka oihana moku kaua.  U ahhawi ma kona ikaika hoomalalalama e like no ka malamalama o na ihoiho kuk@@ he elima miliona, a ua kau ia ma ka hale ipukukui ha kanalima kumalimamaono metere maluna ao o @@ III honua.

   Mailoko ae o ka helna kanaka he 3,000,000 o ka lahui o Hlevetia, ka Ripubalika kaiko loa o ka @ nei, ua hoomaopopo ia, he 2,000,000 o lakou e makailio ne i ka ola lo Geremania, he 600,000 i ka Farani, he 162,000 i ks Italia, he 38,000 ka olelo Roma.

   U a koho wale ia, aia ke wal@@ palaualolo nei ma Inia na dala i @@ hapuku ia, a i ole ia ma ke @@@ hoonaninani, he $1,750,000,000  Ma ka hoike o kekahi na @ maamaalea helu, ala ma ke kalanakauhale hookahi wale no o Amrit@ar, na waiwai makmae he $16,000,000 ke kumukuai.

   Ma ka helu kanaka hope o ke aupuni Panalaau o Canada, ua hoomaupopo ia me he mea la e h@@@ aku ana i ka 6,000,000 ka nui.

________________

 

   O keia luawai aulani o ke aupuni i eli ia e na Hoahanau McCandles malao o ka aelike, maloko o kakahi pa o ke Alii ka Moiwahine ma Waikik kai ua puka ka wai i ka Poalua iho nei, a ma kahi nona na kapuai he 805 ka hohonu.  I na ke wai ono keia no ka Inu ana i like me na manaolana i hookahua ia ai mamua o ka eli ana, alaila e pomaikai au  ko  Waikiki a e makekpono hoi na dla a ka lehulehu i haawina no kona mau lilo.   E p;a ama ka ko Waikiki makapehu wai.