Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXX, Number 46, 14 November 1891 — Halawai Hoomokuahana! Hui Liberala Hawaii! Aia ka Pono ia Oniula! Pau i ka Naholo Iwaho! He Makau Lulu Dala ke Kumu! [ARTICLE]

Halawai Hoomokuahana!

Hui Liberala Hawaii!

Aia ka Pono ia Oniula!

Pau i ka Naholo Iwaho!

He Makau Lulu Dala ke Kumu!

I k* po Poaha nei ka hanau auao ka hui Liberala Hawaii, he mau Hawaii ka hapanui. Hoomalu o Nawahi i ke anaina a nana hoi i hoike mai ke kahua oia halawai i kaheaia ai. Ka mua, oia ke kumukanawai e hoaiai ana i keia mau rneft uno nui: I—O ka ahahui Kalaiaina Hawaii Liberala ka inou. 2 —Na luna; he l*eresidena, kona hope, kakauolelo me puuku. 3—Na komiie; he papa hooko 7 lala, komi(e waiwai •'» lala, komite ahaolelo 7 lala, koinite elele lolala, komi(e lahui ~l lala. 4—A pela aku, a pela aku. Apono loa ia ke kumukanawai muhope o ka uluaoa ana o ke anaina me kekuhl leo ano pakike i pa-e ae. "Heaha ko ano o ia inoa he lebelaln?" (he maoj)opo ole ke ano o keia ninau). U ka wa kela i hoomaka ae ai ke kupikio, a ua awiwi koke Iho la ka lunahoomalu ma ke pahonohono ana. Paa hoi ia, hele 1 na rula, a hooinaka hou e nune. 1 ka maina ia mai no a i ka nau, puki ke oka, hc leo ko ka lunahoomalu i loheia aku iwaena o ka hauwalaau U ua hooholoia." l'au ia apuepue. Penel hoi na koho luna: Buki ka Peresidena, Nawahi kona hope, Pendergast ke kakauolelo, Kamaile ka puuku, haule o l'ua ka mea pakaukau kamano ole. I keia wa i hoi ae ai ka mana hooomalu i ku PoreMidena a huli pu aku la o Nawahi no ke kulana hoopaa hope. A ku iho la keehina a keia mnu luna hou o ka liui ma ua koho hapanui aiui a ka poe mawaho neo ka hui iK)Hoi I laulima aku.

Alailn, he mnu olelo knhukahu mua mni ka Peresiilena inai, kela pute kuawili mau ia e «lokahi, e hooiiono." [Ile leo: leha ilio la hoi ua lokahi la i ka hui Kalaiaina?] Hapai no la i kona leo o ka lelepuni, he ako e pae mai na kupinal leo o na aumakuakakoo mal na pahi mai, aoho nae. Ikea ne la ia wa ua manannlo na huapule a ua haulenle na olelo a ua pau ka liu ; alaila kuhi hou aela ke ola i ka Ahahul Kalaiaina mnkun, o huipu mal lakou me ka Liberala a hnpai like i ka hana, e [>au ka mokuahana, o lokahi. [He leo: no ke uha hoi nei hukihuki?]

Pau keia, koho na konule, no ka papa hooko, Pua, Pipi (k), Kahuakai, Alapai, Alika (kamana moku), Wilikoki, Keoki Makamu. O ka paiwi keia na lakou e wne na hana o ka hul a waiho aku na ka Peresiilena o kukala ilokoo ka halawai. Komito waiwai, oia ke kakauolelo, Puuku, F. & Keiki, Kualaku mo Jno. Bani. Kekukahiko; ia iakou na hooponopono plll walhona pohue o ka hul.

Koniite nhaolelo, oia o I3uki, Nawahi, Kanealii, Wiilkoki, Kuala, owai nku U a owai nku la? Nui ka hauwalaau o ke anaina no ka nawaliwali o ka mana hoomalu ke kumu I loho pono ole ia ai. (He leo: Ua kakaninoa no anei kela poe iloko o keia hui e hapuku ia mai nei iloko o na komite?)

Oiai e noonoo la ana ka pono e hoopanee ia ke koho ana i na komite elele (oa lakou e wae na moho hoto halota), a me kc kom!te lahui (oia pahā ke komUo hoi mai na mokupuni), a make ke anahulu la, hoopuoho ia mai ana oia he kumuhana hou loaa hoike ia mai. Lohe ia aku la ke kapae ia ana ae o na rula y a wahi a iakou ma, he mea i plli ole ka ilokoo na hana a ka hui, oiai nae ua kupono loa ia hana na ka hui. Eia ua kumuhana la, e lauliuia I* na lilo hoolimalima o na noho o ka halawai he 11 dala. Ua lulu iho la na lima kokua, ka poe I kakau a kakauinoa ole iloko o ka hai, a loaa ae la na <lala he ehiku. Kohea hou mallaka Peresidena, he mau wahi ilala koe lawa. (He leo: Auhea Uoi ko aioha lahui lulu iho?) I kn wa i lohe ai kekahi poe

he lala dala keia no na lilo oia po, pau honua i ka holo iwaho. He mau leo kai lohe i.i aka: £! Lula oto* hina hou e! Mahina hoo! Mai nn ke kaoaka ?ifa e uka aku! £ia ka hnpaha ake sifa! a nai wale nka. Ua wehe ae de kiu i kana wahi hipaa a haawi aku la i kana a pia no ke kokaa. Iloko o keia maa halaku ana, he olelo hooho!o kai oili *ae a aponoia e lawe ka hui Liheniia Hawaii hou i na kumuhana a ka hai Liiienia inuaa e lomi pu ia mal nei e ka Ahahui Kalaiaina, » kahun hana no eia hui. (He leo: O ke keikl haoau iwikuanioo ele ia iho ia no ia.) Aiaiia, ua kupinai na I«n: **\Vilikoki—haiolelo mai ! " la wa i kapekepeke m:ii ,ii 0 Wilikoki me na oielu (uanaau mau i kona waha, oia rw haole nia* lihini aeahaukae, noho ma na oihana aupuni, ke kanaka amara kui hao f oia ke noho hoouiaiu mai i ka lahui; olelo ia au he kanaka repuhalika, he oiaio owau ke knnaka mua Io:i o na kanaka e ae e repul«alika ke haule na koii i keia kau ; ke kumukanawai hou, ke koho luna aupuni ma ka lima o ka lahui, a pela wale aku. Alaila. kuawili nwi na "lokahi," ame na "hoopono," ia me na " kupaa," liio holookoa ka ahaoleio no ka aoao lahui i keia kau koho. He helu e kei i i na mai keiki mamua o ke kiko ana o na hua. Xo ka plha uiha a me ke paku-a no hoi o keia mau oleloa WHikoki, ua haalele iho la ka pee i hiki ae e ake e hooloiie i na olelo waiwai, aole o na wiii aku wili mni a na wiliwilinau omo makani. Haalele ia aku o Nawahi e kuu ana i kana puhipuhi palu pili i na peuo koho baiota ona wahlne. (> ke ku kawalawala wale aku 110 o na n >ho o hope aohe kanakiu Xa ka lulu mahlna hou i hookuke mua a na ka hoihoi ole hoi i na piapa a Wilikoki 1 hoepau loa i ke koen.-i.