Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXX, Number 46, 14 November 1891 — NU HOU KUWAHO Amerika kue ia Kile! Hoolele Paha Auanei na Ai ka Ui! [ARTICLE]

NU HOU KUWAHO

Amerika kue ia Kile!

Hoolele Paha Auanei na Ai ka Ui!

M« ke ku mAi o ka lookoahl "Aastriliji" i ke kakahUka Pooooo i hals f mai Kapalakiko mai, oa looa mai ia makoa oa mea hoa malaio iho nel: Ua hoi mai ma kela Australia ae la n.i kamaaina Hawaii: ka makaa •Ui Hon. A. 8. Cleghorn, Cha*. Notley, Sr. W. W. Goodale, wahine ame ke keiki, R. Lewera, wahine a me Mbs Lewen*, Dr. G. Herbert, wahlne a meka bebe, T.W. Hobron, J. K. Buroner, (Knpilikea), H. 11. WiHlama, Mra. C. H. Jodd, Mrm. J. A. Ha'.singer me ke keiki kane, Miss Hassinger, Mrs. M. Phillipa a me elua keiki, Mru. Kenahu Brenic, Mi« Nollo a me kekahi poe e ae. O ke kum»kuai oke kopaa ma ka nmkeke o Amerika, he 3 5-16 mau keneta o ka paooa. Oia mau no ke kulana oko ke Kuhina Hawail His Ex. H. A. P. Carter mai e waiho la ma Nu loka, aohe I loli ae no ka maikai. An«rikA Hai kue U Kile. Ma na la wuenao Okatoba i hala, i na lulnao ka moku kaua Amerika <«Balatimoa e lele uwati ana i uka 0 Valaparai;)(> t ua uiu ae iio hukaka mamuii oko na kanaka Kiie am? na mnkai lele ana mai inaluna o n.i iuina Ainerikfl| ine na pohaku, pahi a me na eieu pu, a ua make fho la o Chas. Riggan a me Tumbull, a aua hoeha ia lie lehulehu a ua kauo ia aku iloko o ka hniepanhao, he 35 o na luina Amerika. Mahope o koke Kuhina Amerika hoolohelohe pono ana, ua hoike aku oia ike aupunl kuloko o Kiie iko Amerika Huipuia inaina uo keia hana aua koi aku oia ma na olelo ikaika e mihi mai ke aupuni o Kile no keia ino a e uku aku no na poino. Ua pane mai ke aupuni kuloko o Kiie, ma ka la 29 o Okatoba, i ka palapala a ke Kuhina noho o Amerika i»eiiei: Ua pane inai la ke Kuiiina o ko na Aina E o ke aupuni o Kile, ke hoala inai nei Ke aupuni o AmenKa 1 kekalii mau koi anaa me na liooweliweli me ka loaamua ole aku he mau hoonaukiuki ana iaia mai keia aupuni aku, nolalla, ua kupono ole kela, a ua hiki ole no hoi ke npono ia aku ia koi ann, a mau koi e ae paha o ia ano. Aole loaona .kanalua iki no ka oiaio o kekahi mau mea i ninaninau ia ai, a e hooponopono ia al maluna o ka mokukaua < (Ualatimoa, tv aka, ua nana wale no oia ma ka mana iloko o kona aupuni, ma ke ahewa ana aku i ka mea hewa a hoopai aku maloko o na palenu o Kiie.

Ua hoaial hou ae oia, un kuekna akahele la ua hilila li e ka Alui Kuhina ameka mann hookolokolo, a mn na kanawai o Kile, ua knuohu ia ka mnna hookolokolo e imi 1 keia mea me ka ma-lu ioa, a aole i hoea mal ka manawa e hiki ai ke hoiko laula ia aku na mea i loan ma in hooponopono ana. Ain a hoea mai un inanawa In, alaiia hoike mni oin i ka haina, aka, ua manao nae oia aohe manae ne I hiki ke hoopono* pono i na hihia karaima e like ka maikai me ka mana i kukulu ia e ka lahui Kile. A hoea mai l kela wa, ka wa hoi e maopopo ai kn haina o kela hooponopono ann, aole no e hiki ana iaia ke ae mai o ke kumu i ulu ai o na kuee ma Valaparaiso a me ka mumule o kona oihana no ka noho kuo ana me ke aupuni o Amerika, oiai he kumu paha ia e mokuahana al ka noho'na hoaloha mawaena o ia mnu nupuni. HoaUaU Kipi u Kin» Ua hoolaha ae ka nupe(>a Manawa o Lailana he hoike mai Sanahai, Kinn, o ke kakahiaka o ka In 27 penei: "Ua hoomauia ka nee ana o na Pake e kue i na kamaaina haole maloko o na apana aiua o Hunana. Iwaena o ia aluka ona poe kipi he mau alii klekle kekahi, he mau kuhina, na lunakanawai a me na kenenila. Oka mea oiaio nae, ua hui pu aku iloko o keia hNna haila haunaelo ko ke aupuni puali holookoa * ua aneane hiki ole i na mana hoomalu ke keakea i ka palahalaha loa aku o keia ala kue ia o na haole. Ala kekahi mau palapala paipai kipi ko kapill hele ia la ma na wahi a pau me kela mau oielo i kahakaha ia:

"E eu e na kanaka, na poe he ilni iloko e kaopale aku i ke komo kue U o ko kakou aina, e Uielalsj ke kahua o ke pale kueaku, ae

hapai i na me* kaoa, keU a me keia, a haipu ae iloko o kooa niau poalikaan. O kela ame keU apona aina do! e hooUko i&ia me 20,000 k&naka; o na apana aina eml Iho e

hoolmko one 15,000, a o na apAna liilii me 10,000 kanaka. Me keia, e ku ae kakoa a kipaku aka i na paaa Earopa waha kepolo mai ka aina aku. Ua lawa ia kakoa ka mana ma na kanaka koa, ka wiwo ole a ke dala, a e luku aka kakoa ika enemL He oi aku nae ka pono e pupuhi u I ke ahi na hale noho, na laaklni, na haie mbiona, me ka hoopai pu aku ia lakou i mea e hoomahoahua īa ai ko kakou mau leaa aupani. E kinai nohoi kakou i ke ahi i maopopo kona hoopoino 1 na hale noho ona Pake; aoie no hoi i ko kekahi ano iahui e aku. E keehi aku kakou I ko lesu oihana| laa. E hoopai aku hoi i na hoa ! Pake kipi ī hoohuliia. E hookuewa aku hoi i na ohana o na poe ahewa ia i paialewa hele ia mai i o I kakou nei no ko lakou maaiahi mai 1 ia iakou ae, maluna o na mokukaua Geremania me Amerika. ! Pioloke m» S*moa« | Ua kaiehu ia ae o Barona von Pilsach, Kuhina Nui o Samoa, mai kona kulana lawelawe aupuni ana; a o ke kumu, mamuli o kona hoao | ana e hoopahu i ka halepaahao me ke giana pauda dainamaita. Ua hoikeia ae ka hoopakele ia ana o eono mau lawehala maloko e na hoaloha, a mamuli o ka hoole paakiki o na ona waiwai keia ko ole o kona makemake. j Ke Olai Hoopoino Nui. Ladann, Oct. 30—Hiki mal ia ka lono maanei mai Hiogo, lapana, e hoike ana, ua hoonaueue ae kekahl olai ikaika i na taona o Nagoya, Gifu a me Okai, a hoohiolo iho ia ia lakou iloko oke okaoka, aua kokuu pu ia ka hana a ke olai e ka pauuhi nui. Ua koho wale ia aia ma kalii o na tausani ekoiu ka heiuna ona kinokanaka i make. Le* hulehu na moku i puhi ae ke oka ma kulu, a mamuli o keia hana a ke olai, ua hoala pu aku oia i ka iana iualie ona wai ona ioko moanawai e hoopuni ana i ka aina a aieale nialuna o ko lakou mau paiena. Ua kipa pu aku no hoi ke olai ma ka paemoku Nipona, aole nae i uialiuahua loa na poino i ikeia no keia wa, aka nae ua make no he mau kanaka kakaikahi, panikuia ka holo o na kaamahu, mokumoku na waea telegarapa, a ua hooneleia ka aina mai oao me ka maopopo 1 ka nui o na poino ma na wahi a pau i hoonaue iWe ke olai. Ile mau la lehulehu e huli pono ia ai a maopopo ka nui o na poino. Atenai, Ooct. 30—Ile wahi hoonaue olai kō keia kakahiaka nui wale ma ke kulanakauliale, aohe nao mau poino ano nui.