Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXI, Number 47, 19 November 1892 — Page 1

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

BUKE XXXI HELU47.HONOLULU, POAONO NOVEMABA 19, 1892 NA HELU A PAU, 2416

 

Hoolaha Loio.

ANTONE ROSA, (AKONI.) Loio a he Kokua ma ke Kanawai.

LUNA HOOIAIO PALAPALA

Keena Hana ma Alanu Kaahumanu.

2370

 

NELLIE M. LOWREY,

NOTARI no ka LEHULEHU

A HE

LUNA HOOIAIO PALAPALA A ME NA PALAPALA HOOHIKI. Keena Hana me W.R. Kakela, LOIO, ma ka aoao makai o ka Hale Leta, Honolulu.

 

P PUHALAHUA

LOIO LOIO LOIO

I’a ae ia mai  au e lawelawe imua o na Aha Hoo@nalu a me Apana a pau o keia Aupuni. He Agena Hooialo Palapala no ka Apana O Hana. Mokupuni e Maui. E loaa no au I ka Ua Peepapohaku o Kaupo, a ma Hana i kekahi manawa.            2387-1yr

 

E. G. HITCHCOCK, (AIKUE HIKIKOKI.)

Loio a Kokua ma na mea a pau e pili ana ma ke Kanawai. E OHIIA NO NA BILA AIE ME KA AWIAWI Hilo, Hawaii.            2370

 

J. S. SMITHIES (KAMILA,)

NOTALI no ka LEHULEHU

A HE

Agena Haawi Palapala Mare Mahukona, Kohala, Hawaii.     2378-1yr

 

W. R. KAKELA, Loio a he Kokua ma ke Kanawai. HE LUNA HOOIAIO PALAPALA.            2370

 

WILLIAM C. ACHI,

LOIO a he Kokua ma ke Kanawai imua o na Aha a pau o keia Aupuni. He NOTARI no ka ka Lehulehu a BOROKA no na Waiwai Paa. Keena Oihana, Helu 36, Alanui Kalepa, Honolulu, Oahu.   2370

 

JAMES M. MONSARRRAT, (MAUNAKEA, Loio a he Kokua ma ke Kanawai

HE LUNA HOOIAIO PALAPALA.

E hana ia no na Palapala Kuai, Palapala Eoolimalima a me na Palapala Pili Kanawai e ae ma ka olelo Hawaii. Dala no ka aoao ma Waikiki o ka Halewai, alanui Kalepa.      2370

 

 

WILDER & CO., (WAILA MA.)

Mea Kuai Papa a me na Lako kukulu hale o na ano a pau, a me na mea e ae a pau e pono ai o ka hale. Kihi o Alanui Moiwahine me Papu.  2396-q

 

KO BIHOPA MA, BANAKO MALAMA DALA

E LAWE NO MAKOU I NA DALA HOOMOE ma ka hoaie ana ma ko makou BANAKO Malama Dala malalo o kea mau kumu: Ina e hoomoe mai ke kanaka hookahi i na dala Elima Haneri, e uku no makou i ka ukupanee ma ka Elima Hapahaneri o ka makahiki, @nai ka wa aku o ka lawe ia ana mai o ke dala, ke waiho ia ke ala hoomoe i ekolu mahina, a ua waihola paha ked ala a hala na malama ekolu i ka wa e hooponopono ia ai na helu. Aole uku pane e helu ia maluna o na dala hakina no na la elua paha o ka mahina. Aole uku pane e pane uku ia in a dala e lawe ia ana maloko o ekolu mahina mai ka wa aku o ka hoomoe ia ana mai. He 30 la mamua ae o ka unuhi ana aku o kekahi kanaka i kana mau dala, e hoike e mai ka BANAKO, a e luwe pu ia mai ka buke dala i ka wa e kikoo ai. Aole dala e uku ia, aia wale no ma ke kikoo ka mea nana i hoomoe ma ii ked ala me ka @awe pu ma ii ka buke hoahu dala. I ka la mua o Sepatemaba o kela a me keia makahiki e hooponopono ia ai na helu o na mea a pau, a o na uku pane i uku ole ia maluna o na puu dala a pau e waiho ana me ke kikoo ole ia, e helu ia ma ka aoao o ka mea hoomoe dala mai i hala na malama ekolu, a ma ia wa aku e hui ia me ke kumupaa mua. O na puu dala, e lawe ia no mamuli o ka aelike pu ana. E hamama ana ka Banako ma na la a pau o ka hebedoma, koe ua la Sabati a me ua la Kulaia.

BIHOPA MA.

Honolulu, Ian.             2896-q

 

J.T. WATERHOUSE, (WALAKAHAUKI.)

Halekuai o na Lole Nani Panio!

LKOH O.

Na Lako Hana Mahiko,

A PELA AKU HE NUI WALE.

Alanui Moiwahinem,  Honolulu. 2396-q

 

ALLEN & ROBINSON, NA MEA KUAI PAPA O NA ANO A PAU E loaa no ma ka UWAPO O PAKAKA, Hoolulu, make kumukuai makepono loa, no ka pomaikai o ka lehulehu e makemake ana e ku ui hale. E kipa mai a e ike kumaka.     2396-q

 

J. HOPP & CO., Na Poe Hana ma na Lako Hale o na ano a pau! Hana Moe, Na Uluna Pulu, Etc. Noho no ka Hoolimalima ana, ua Lako Hale me ke kumuhuai emi. Honolulu. 2396-q

 

 

He Moolelo

NO KA

Ui Nohea Berela.

Ke Kamehai hoopono – Ke kupaa me ka luli ole – He wahine na ke kane hookah – Ke au popilikia a me ka huli ana o ka pomaikai mahope o ka wahine.

 

MOKUNA XXX

 

KA OCTAVIA PAPA KUHIKUHI – HOAPONO KA HAKU HAKUHESA. Ma keia wa a ka Ela e kamailio nei, ua noho iho ka loio Kewela ma kekahi noho ma kahi kokoke iaia. Ua hoano e ia kona manao mamuli o na olelo a kona haku Ela. Maopopo ole iaia pehea ia e hoohali olelo aku ai a loaa ke kumuhana ana e noonoo nui nei. Ua ike maopopo aku oia ma na nanaina o ka Ela aole oia i ano paulele maluna ona ma ia Manawa. I kumu e loaa ai he manawa iaia e noonoo ai, a i kumu hoi e hookahua ia ai ina he mea hiki ka manao maikai o kona haku nona, ua hoopuka aku la oia me ka malie i kona manao a me ke kumuhana ana e noonoo nui nei. “E kuu haku maikai, mai nehinei ua kamaillo kaua no na mea e pili ana no ia pilikoko ou oia o Desemona, ka mea hoi e lawe ne ii kou inoa Ohana, a o ka mea no hoi e lawe haaheo nei i ke kulana koa o ka ohana. Ma ka’u hoomaopopo aku me he mea la he kanaka opio kulana kilakila oia, he haahaa, akahai a manao paa i oi aku paha mamua o kou. Ua pipili paa ko’u manao mahope ona. Manao au, ua hai mai oe ia’u he loaa makahiki kona o eha haneri dala o ka makahiki. Pehea, ua kuhihewa anei au ma keia?” “Aole oe i kuhihewa. O kona wahi loaa makahiki wale iho la no ia a’u i hookaawale ai. Ua ai pakiko oia i kona wahi loaa makahiki no kekahi mau makahiki i hala ae nei, a ua hai mai oia ia’u aia he mau haneri dala aa i hoahu ai maloko o ka banako ma kona inoa ponoi.” Ua pane aku ka ela me ke ano akakuu o na olelo. “Ina pela alaila e makemake ana oia i kela huina dala hou aku, @wahi hou a Kewela. “Ma kela la aku nei iloko au o ke keena loio o kekahi hoa’loha o’u. Ia maua e kukai kamailio nei ua komo mai la o Desemona. Ua haalele koke iho la au i keia keena a hoi aku la au ma kekahi keena aku, aole nae au i manao o Desemona oia kou pilikoko. Mahope iho o ko Desemona oia kou pilikoko. Mahope iho o ko Desemona hoi ana, ua hai mai la ua hoa’aloha loio nei o’u he wahi hana ka Desemona kona inoa. I hele mai o Desemona e hoolimalima i kekahi wahi hale o ua hoaloha nei o’u e ku nei ma ke taona o Fulama. Ua makemake o Desemona e hoolimalima i ua wahi hale nei no kekahi mau makahiki, a e lawe no oia i ka hale mahope iho o kona hoi ana mai Brighton mai. Ua hala aku nei oia ilaila i keia la.” Ua piena hou ae la ka Ela i kona lohe ana i keia mau olelo. Pupuku pu ae la kona mau kuemaka a pane aku la: “Hoolimalima i hale? Heaha ko Desemona makemake i hale hoolimalima ma Fulama?” “Ka, ua hai aku i ua hoaloha loio nei ona a he hoaloha pu no hoi no’u, ua manao oia e mare wahine i keia la.” “Mare wahine? O Desmona e mare i ka wahine? Ka maalea nui. Hoike mai oia ia’u oiai no makou e noho ana ma Hawk’s Cliff aole oia i aloha iki i kekahi wahine a ua manaoio au ia mau olelo, a eia ka he mau olelo hoomeamea wale no ia. Lapuwale maoli!” I keia was ua papalua ia ka inaina huhu o ka Ela. “Alia oe e hoolilo loa i kou manao ma ka huhu,” wahi a Kewela i pane aku ai ma ke ano hoomalielie. “No ka mea, ke hoomaopopo pono nei au aole i ike a hui mua o Desemona me keia wahine opio i kona wa i hele aku ai e ike ia oe iloko o ka mahina o Okatoba, oiai, wahi a ka hoike mai a ua hoaloha loio nei ona a no’u pu no hoi, aole i piha ka ekolu mahina o ko laua hui a hookamaaina ana, a o keia wahine opio ana e manao nei e mare he wahine Beritania. Ke ole au e kuhihewa ua mare mai la laua i keia kakahiaka.” “A ina e mare heaba iho la ka pilikia? Aole o’u manao nui no kona mare. Hana oia e like me kona makemake. Aka nae, pehea, he wahine anei keia i hanau pono ia?” “Aole i maopopo i kuu hoaloha. Aka, manao au ua hanau pono ia mai no. O ke kanaka e like me ko Desemona ano aole oia e mare i kekahi wahine kulana haahaa a lapuwale.” “He oiaio paha kau e olelo mai nei,” wahi a ka Ela; “no ka mea, ua hai mai oia i kekahi wahine kulana haahaa ina ua aloha oia pela. A pehea, he wahine dala nui paha keia ana i mare aku la?” “Aole paha. Aole he nui ka Deseona mau olelo i hoopuka ia e pili ana no ka puu dala hooilina mare. Ua hele o Desemona e panihakahaka i kona ola i nehinei no elua tausani elima haneri dala i loaa ai he pono no ka wahine, a na ia mea i manao ai au aole he waiwai ka wahine.” Me keia mau kekai kamailio mawaena o ka Ela a me kona loio me he mea la ua ano akakuu kona manao inaina, no ka mea, ua pane hou aku la oia penei. “He ake ko’u e lohe hou i ke ano o keia mare ana o Desemona. Owau no kekahi i pipili paa aku ka manao mahope ona a hiki wale i kona manawa i ala kue mai ai i ko’u manao. He kanaka opio manao paa io no oia a ua mahalo nui au no ia ano ona. Ina no hoi paha i komo he wahi aloha iloko ona no Octavia a mare laua, ina ua lilo oia i hooilina waiwai no ko’u mau waiwai he nui. Ua oi aku ko’u mahalo iaia i keia wa mamua o Konia.” Akahi no a loaa he alanui ia Kewela e hoopuka ai i kona manao e pili ana no Octavia, a oia no hoi kekahi kumu nui ona i hele aku ai e ike i ka Ela i keia kakahiaka. “A ua lilo ia Konia ka hooilina waiwai nui o Kalakahope,” wahi a Kewela. “Aole anei ou manao e kuu haku he wahine nani lua ole o Konia wahine?” “Ae, he wahine ui io no oia – aole nae o ka ui lilelile loa, o kahi ui ae nei no. Aka, ua hanau ia mai oia mailoko mai o kekahi ohana koko maikai, e lohe oe e Kewela. He kanaka hanohano a maikai kona makuakane.” “Pela io paha. Ua puka io mai paha oia mailoko mai o kekahi ohana koko maikai, aka, he mea minamina nae ke komo ole ana o ua lalani koko maikai nei iloko ona. E kala hou mai ia’u e kuu haku, aole oia he wahine kulana maikai e hiki ai ia o eke hoonuanua a manao nui aku nona.” Alaila hoike aku la o Kewela i na mea a pau ana i ike ai. Na keia mau olelo hope a ka loio i hoopiena hou ae i ka Ela. Hulili ae la kona mau maka, pii pu ae la kona ula, a pane aku ia ia Kewela me ka leo nui launa ole mai: “E akahele kau mau kamailio ana no ka wahine a kuu keiki maloko nei o keia mau paia! Aole loa he hana maikai na kekahi kane e hoopuka i na olelo hoinoino no kekahi wahine. Ua hoohaahaa aku oe iaia e Kewela a ua hoohaahaa pu oe i ke kulana o ka haku wahine o keia hale – ke Kauna wahine o keia mua aku o ka inoa ohana Hakuhesa – ke kaikamahine hoi a kuu hoaloha maikai.” “Aka, e kuu haku, ke hooiaio aku nui au i ka’u mea i ike ai, a –” “Aole loa o’u makemake i kau mau hooiaio,” i pane kahamaha aku ai ka Ela. “E hele oe e mihi imua o Konia wahine. Mai keia manawa aku aole loa o’i makemake e lohe hou i kekahi mau olelo e pili ana nona, koe wale no na olelo mhi mai kou lehelehe no kau mau hana lapuwale.” O ka inaina o ka Ela i keia wa ua like ia me kekahi ahi holapu. Ua ku ae o Kewela iluna a hoolohe aku la i na olelo nuku a kona haku me ka pihoihoi ole, a no ka hopena ua kipaku aku la ka Ela iaia mailoko aku o ka hale. Kunou aku la oia me ka hiehie nui a hele aku la iwaho. Ia Kewela i puka aku ai iwaho o ke keena, a iaia i ku iho ai e pani aku i ka ipuka, ike aku la oia i kekahi mau kauwa e ku puuluulu ana ma ke alapii e pii ai iluna, a he nanaina maka’u ko lakou. Ua maa lakou i ka lohe ana a ike ana i ke ano huhu o ka Ela. Hooholo loa aku la ko Kewela nana ana iluna o ke alapii a ike aku la ia Octavia e ku ana. He nanaina hauoli ka Kewela i ike aku maluna ona, a he minoaka hoohenehene ke hekau ana maluna o kona papalina. Kunou aku la o Kewela – aole ma ke ano hoomaikai aku, aka, ma ke ano e olelo aku ana e akahele oia ma kona mau lawelawe ana a pau. Ua lilo laua he mau enemi i keia wa. Lalau iho la oia i kona papale a puka loa aku la iwaho. Iaia e hele nei, ua puai ae la keia mau noonoo ana i loko ona penei: “Ke manao la o Octavia e mau ana kona lanakila maluna o’u. Ina aole o’u aloha oiaio no ka Ela, aole lea au e huikala iaia no kela mau olelo ana i hoopuka mai nei imua o’u. He manaopaa ko’u e loaa ana ia’u na hoo@aio maopopo no ke ano maoli o kela Octavia, a owau no auanei ka mea nana e hoopahu’u i kana mau hana kekee a pau.” No ka Ela hoi, ua noho ino iho la oia maluna o ka noho mahope iho o ko Kewela puka ana aku iwaho. He oiaio he hikiwawe ka huhu o keia kanaka, aka, he hikiwawe no nae ka pau koke. Ua mao koke kona kuakoko inaina i keia wa a me ia i mao ae ai ua mihi iho la oia no na olelo oolea i hoopuka ai imua o kona loio. “Ua pololei io paha ka Kewela i hai mai nei,” wahi ana e nalu nei, “a ua pupuhulu au ma ka’u mau olelo. He keonimana oiaio o Kewela a ua hana aku nei au no kona hoike pololei ana mai ne ii kona manao. Pehea auanei la e pono ai.” [Aole i pau.]

 

 

Kino kanaka no a e Ao.

Eia ke hooikeike ia nei ma Kilona he mea kino kanaka a holoholona i hoouna ia aku mai Kina. Ke ku nei kela mea kino kanaka a holoholona ma kahi he elua kapuai ke kiekie, he poo a he nanaina kona i like loa me ko ke keko, a ina aole no ka pokole o kahi pauku kino alaila, ua like loa me ke kino kanaka. O na wawae a me na lima ua like loa ia me ko ke kanaka. Ua manao ia ua piha na makahiki ekolu i keia wahi ano holoholona hookalakupua.

 

HALAU HALAWAI HOU MA WAILUKU.

Ua hooholoia e na Ahahui Kula Sabati a me Opiopio o na ahahui ekolu o Maui a me Molokai e kukului hale no na ahahui, nona ka loa he 100 kapuai a me ka laula he 45 kapuai. Elua hale, iluna a ilalo, a e hoomakaukau ia ana na keenano na Kahunapule a me na Peresidena o na ahahui me ke keena nui e halawai ai na ahahui a pau. Ua pau na dalai  ka mahelehele no ka hoomaka ana he $2,000. O kahi e ku ai aole i hoike ia, aka, malia no nae paha ma Wailuku, no ka mea, oia ke kikowaena kupono no na mokupuni elua e hui ai. O ka mea nu ii koe o ka hoohana aku a holopono. Wailuku, Nov. 11, 1892

 

PONI IA O KIKAKO!

Hoolaaia na Hale Hoikeike a pau.

Piha Makolukolu i na Poe Makaikai.

Kauluwela ke Kahua i ka Malamalama o ka Uwila.

 

Ma ka po o ka la 19 o Okatoba i hoomaka ia ai na hana poni a hoolaa o na Hale Hoikeike nui ma ke kulanakauhale o Kikako. He anaina hulahula nui a me ahaaina ka i malamaia i keia po maloko o ka Hale Hoikeike o na mea Hanalima a me Hana Ike ka hale nui hookah i kukuluia ma kea o nei a puni. Aole i ike ia he pouli ma ke kulanakauhale o Kikako ma keia po. He keokeo pu ka mea i ike ia mai kahi pea a kekahi pea o ke kahua hoikeike, ua hao ae la ka mana o na tausani kukui uwila a auhee ake la ka pouli mai ko lakou alo. Ma ka la 20 mai, ua malamaia he hookahakaha nui o na pualikoa like ole me na puali puhi ohe imua o kekahi anaina nui o 1,200,000. E halulu ana na hehina wawae a na koa, e kani ana na ohe a na puali puhi ohe, e huro ana hoi ke anaina kanaka. – He oiaio, he la hauoli nui keia ma ke kulanakauhale o Kikako. Mai na pea a pau o ka honua, main a aina nui a liilii, ua kaahele aku na kanaka o na kulana like ole no Kikako e ike kumaka i na hana hoolaa o na hale hoikeike like ole. Ma ka la 21 i wehe ia ai na hana hoolaa maloko o ka hale hoikeike o a mea Hanalima. Ua hoopihaia keia hale e na kanaka he hookah haneri tausani ka nui, a ua oleloia aole he anaina kanaka nu ii ike ia malalo o ka malumalu kaupoku hookah a puni kea o nei i like me keia. He 6,000 ka nui o na poe himeni a me elua puali puhi ohe i piha pono na mahele mele. Ma ka hora 2 i hoomaka ai na hana. Na ke kani o na ohe a na puali puhi ohe i hoike aku i ka lehulehu eia ae ke hookokoke aku nei i ka Hale ka Hope Peresidena Morton, na Luna Nui o ka Hoikeike, na haiolelo o ka la, na Kenerala me na ukali, na poe maka hanohano, a pela wale aku. Mailoko a waho e ku laina ana ka pualikaua lio. Ua hoomaka na hana me ka mele i hakuia “Kolumebia Maki” (Columbian March), a i ka pio ana aku o ka leo mele hope loa, ua ku mai la o Bihopa Fowler a haawi mai la i ka pule hoolaa. Na Kenerala Davis i wehe mua mai na hana haiolelo me ka makahehi nui ia, oia kekahi o na luna nui o ka Hoikeike, a na meia Washburne i pahola aku na kono ana i ka lehulehu e komo aku me ke keakea ole ia iloko o ke kulanakauhale o Kikako. Ua heluhelu pu ia he mele hoolaa i hakuia e kekahi kaikamahine opio o Sarah LeMoyne, a i kela a me keia manawa e hoomaha ai oia, e mele ia mai no ka pauku i pau iaia i ka heluhelu e ka papa himeni. Mamuli o ka nui hewahewa o keia hale aole i lohe ia kona leo ma o aku o hookah haneri kapuai mai iaia aku. O Miss Monroe ka inoa o ke kaikamahine nana i haku keia mele hoolaa, a i ka heluhelu a me ke mele ia ana, ua makana ia aku oia me kekahi lei nani iloko o na leo huro nui ana a ka lehulehu. O ka haiolelo hoolaa hope loa ua lawelawe ia e Hope Peresidena Morton ma ka inoa o Peresidena Harisona o Amerika Huipuia, oiai oia e noho ana ika pilihua no kona kokoolua o keia ola ana e waiho ana i ka nawaliwali ma ka Hale Keokeo, Wasinetona.

 

Ka Hoku “Areturus”

O ka hoku nona ka inoa e kau ae la, ua olelo ia ua pa 551,000 manawa kona nui mamua o ka La. He 11,000,000 mile kona anawaena a he 224,000,000 ke anapuni, a he 11,500,000 manawa kona mamao mai ka honua aku. He keu keia a ka hoku nui wale, wahi a na poe kilo hoku.

 

Heaha ka Lani hou a me ka Honua hou?

Na ke Akua i ka lani a me ka honua i kinohi mamuli o Kona manaopaa i hooholo ai a ke ku nei a hiki i keia la ia manaopaa o ke Akua. Ua hoike mai o Ioane i kona ike ana i ka lani hou a me ka honua heu, Hoikeana 21:1, “Ike aku la au i ka lani hou a me ka honua hou, no ka mea, ua lilo ka lani mua a me ka honua mua, aole hoi he kai hou aku.” O keia no paha ke kahua i ulu mai ai o keia ninau. Ma ka hoomaopopo ana e loaa ka haina pololei no keia ninau, he mea pohihihi i ka noonoo o ke kanaka, aka ua loaa no nae he manaolana. A mamua o ko’u hoike ana aku i ko’u manao, he mea pono ia kakou ke huli mua i ke ano o na huaolelo lani a me honua, oiai ke ku kaawale nei keia mau mea elua. O ka huaolelo lani, he lewa akea ia i hiki ole ke hoomaopopo ia kona mau palena. Ina o ka lawa ana ia o ka huaolelo ‘lani’ he mea pono ia kakou ke nana i ke ano o ka huaolelo honua. Ua olelo ia he mau hunahuna materia ia i hoohuihui ia lilo i mea kino hookahi. Nolaila, ke ku kaawale nei keia mau mea elua, he mea na ke Akua i hana i kinohi. O keia anei ka lani i pau a me ka honua hou a me ka lani hou? Aole. Ua hoike mai Isaia i keia lani hou a me keia honua hou mamua o ka hiki ana mai o ke Keiki a ke Akua e noho me kanaka, Isaia 65:17, “No ka mea e hana ana au i lani hou a i honua hou, aole hoi e hoomana hou ia ua mai mea kahiko la aole no e komo iloko o ka manao.” Nolaila ua pono e pane ia ka haina o keia ninau. A ke ninau nei au, heaha keia lani hou? O ia ke aupuni a ka Haku Iesu Karisto i hookumu ai iloko o ka naau o kanaka. He aupuni i hookumu ia i kinohi kahi e noho ai ka poe maemae, kahi hoi o na puali anela e hosanna mau ana no ka pomaikai o na uhane ma kela ao. Mat. 23:34 “Alaila e olelo aku ke alii i ka poe ma kona lima akau. E hele mai oukou e ka poe i hoomaikai ia e ko’u Makua a e komo oukou i ke aupuni i hoomakaukau ia no oukou mai ka hookumu ia ana mai o ka honua.” Nolaila, o keia lani hou he wahi ia i hoomakaukau ia no ka poe a pau i aponoia e ke Akua, 2 Petero 3:13. Aka, e like me ka olelo mua ana mai, ke kali nei kakou i ka lani hou a me ka honua hou kahi e noho ai ka poe maikai. He aupuni uhane keia i hookumu ia e ko kakou Haku Iesu Karisto, aia ma keia aupuni kahi o ka noho alii o ke Keiki a ke Akua. Hoik. 3:21, O ka mea e lanakila, e haawi no au iaia e noho pu me a’u ma ko’u nohoalii, me a’u i lanakila ai, a ua noho pu me ko’u Makua ma kona nohoalii. Nolaila, o keia lani hou he aupuni uhane ia; o ka honua hou oia ka poe i wae ia a hoopaaia no ka Buke o ke ola. Ma Hoik. 14:11, Roma 2:6, Hosea 13:14, Ioane 5:28, 29, penei ka olelo: “A e hele mai iwaho o ka poe i hana maikai e ala mai lakou no ke ola, aka, o ka poe hana ino e ala mai lakou no ka make.” Ua maopopo ua pau na kanaka i ka hana hewa e like me ko Adamu haule ana i ka hewa. O Adamu ka honua i kinohi no ka pono a me ka maemae, aka haule iho la oia i ka hewa, a pela i piha ai ka honua i ka haumia. Eia ka manao aloha o ke Akua ke kau nei maluna o na mea a pau ana i hana ai, a o ia manao aloha ke alanui hele o Kana Keiki i keia ao e hai ana i ke ano o ke aupuni o kona Makua ma ka lani, e kuhikuhi ana hoi i ke alanui e loaa ai ke ola. Nolaila, he hoike ana keia – o na kanaka a pau i lohe a manaoio, oia ka honua hou. Heaha na pomaikai e loaa ana i na poe i wae ia no ke aupuni hou? 1. O ka loaa ana he ike. He ike palena ole e like me ka ike i loaa i ko kakou Makua ma ka lani, pela ka ike e loaa ia lakou. Ioane 3:2, E na punahele ane la l@e poe keiki kakou na ke Akua, aka, o ko kakou ano mahope aku aole i ike ia, aka, ke ike nei kakou a i kona i ike mai ai e like auanei kakou me ia; no ka mea, e ike kakou iaia i kona ano maoli. Ua pau ke ano mua o ke kanaka a e noho ana ia ma ke ano he ike e like me ko oukou Makua ma ka lani. 1 Kor. 13:12, I keia wa ke aniani ia, i keia wa aku he aka no he maka, i keia wa ua ike powehiwehi au, aka, i kela wa aku he ike maoli au, e like me ka’u i ikeia mai ai. 2. Aole no na hana lewa ma ia wahi, Hoik. 21:1; 22:3. Ua noho ke kanaka me ka maemae e like me ka hemolele o ko oukou Makua ma ka lani e loaa ana ia hemolele i ka poe i wae ia no ia aupuni. 3. E noho pu ana ka Makua me Kana Keiki me ka poe i waeia. Heb. 12:22, 23, 24; Halelu 16:11; Holk. 3:21. I ka wa o ka lani mua a me ka honua mua, ua kaawale loa ke kanaka mai ke Akua mai, aka i ka wa o ka lani hou a me ka honua hou ua noho pu ma kona nohoalii. 4. O ka noho ana malaila he oluolu, aohe luhi aole kaumaha. He hookah hana o ka hosanna mau i ka po me ke ao, a e noho ana ma kona luakini lani a o kona nohoalii hoi. 5. Ua pili paa ka manao aloha e like me ka Makua me Kana Keiki, e ili mai ia haawina maemae a hemolele i ua poe a pau e komo ana i ka lani hou, no ka mea, he manao paa ko ke Akua i kinohi; aia iloko o kona manaopaa he aloha i hookumuia i ka mau loa, aka ua haalele ke kanaka. Hoik. 5:9, 10 me 13, Aole ka inaina, aole ka huhu, aole no hoi na manao hakuepa o ke kanaka e like me ka honua mua. Nolaila, ma keia mau mahele e loaa ai ka lani hou me ka honua hou, no ka mea, ua hiki mai ke Keiki a ke Akua a noho pu me kanaka, a ua hoi aku ia me kona Makua e hoomakaukau no ka honua hou. S. PUNAHOA. Hanapepe, Kauai.

 

Ke pii mahuahua mai nei ka makemake ia o ka Chamberlain Colie Chorela a me Diarrhoea Laau Lapaau Ola, mamuli o ka ike o ka poe a pau i hoao i na hopena maikai i loaa mai, a na lakou aku hoikeike aku i ko lakou man hoalauna. Ke hilinai nei makou aohe mau hookaulana kiekie e ae a nui. E kuai ia aku no e na mea kuai laau lapaau a pau, BENSON, SMITH & CO. na Agena ma Honolulu.

 

He nui ka hoonaluea ana a k a ma’ ma ka opu i keia kau, wahi a G. W. Shivell, ka mea kuai laau lapaau, o Wickliffe, Kenetuke, “a ua nui launa ole mai na noi no ka Chamberlain Colie, Cholera a me Diarrhoea Laau Lapaau Ola. Ua hoolilo aku au ma ke kuai ia eha mau omole o keia laau i keia kakahiaka. Ua ike ia kekahi ola ano kepanaha a keia laau, a ma na ma’i no a pau ua keu a ka holopono.” E kuai ia aku no e na poe kuai laau lapaau a pau, BENSON, SMITH & CO. na Agena ma Honolulu.         2406-4t