Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXII, Number 4, 28 January 1893 — NA LETA [ARTICLE]

NA LETA

'Aole o makou makemake e lawe i ke koikoi o na hala no na manao i hoopuka ia malalo o keia poo e ko makou poe mea kakau.

He mana ka olelo a me ka peni a ka Naauao.

Min.imina noi au i ka nnauno o ka [H.)e naaaao i hiki oie ke ike i ka malamalama o ka ia e kau ae nei maluna o na paia poniu o ka lewa lani iiuna lilo ioa. Ua liio paha oe i ka hoio a ka lio, Haule i hoj>e r,ei ko*u aioha. Ile uioakaka loa ka oleio noeau a ke kanaka kiu naauao e oleio nei i ko ka honoa a pau, a pela no ka olelo inaua a ke Akua Kiekie loa; i hoomai.imaiama ia mai nei iioko ou e Hawaii no fca \%*a mau loei, he ipukukui ilaimana maopopo I«xi nou e Hawaii, eia la ke alohi nei a keanafia nei uie he ahi uwila la iloko o ka Paeaina ma na kapakai o ka moana I E*akip»ka a puni ke ao holookoa.

lie oiaio no, ua Uma ka n:iauao i i ke kanaku. ak;i, ke luxmino|M»|ii> nei au ua loaa no u hm i ke kumu o ka laui p;iu ui ii, k«»e aku n<> ka A.ok» po<» naauao e hiki ke knikai ika |wno o ka lahui, ka aina a me ka nohoalii o llawaii no ka wa mau l«x». l'a oliioia raa ka Iwilml:», '-He oiaio, he oiaio ka'u e olelo aku nei, he |H»peiao ka peiH?iao a he inaka no ka maka. Aole i piha ka |iepeiao i ka l»ho ana: a, aoie hoi i maon i ka maka i ka ike ana. No ka mea, aole i hoohaahaa ke kanaka iaia iho me ka makau io aku i ke Akua ka mea nona ka mana ma ka lani, ame ka honua, ame koua mau mea n pau i

piha ai, a aolo hoi ke kimaka iaia ih'o; a pela hoi o loaa ai iaia ko aloha oiaio loa ana i kona hoalauna amo n?i nioa pau. >rnkonwko nui 110 na mo:» a p;in i l:a ! akn, hoah:» lioi k:i waiwai o ka ik»> ; ko makau 010 oia iko Akua. ok i \ uioa o noi 1110 ka huahaa i*> «» ka • naau, o loaa a o iiaawi h .iaia, a •»' ka moa i imi hoomanawamu i:i<« k i • pauaho 010, c iko no oia o loaa ana, a o ka moa o kikeke ino ka hoom au aku e wolieia 110 iaia."

Owai keia kanaka e olelo noi, a Manomano no na olelo ma ko ao nei, aole i koo kokahi ino ko ano ole A ke olelo hou nei oia, no ka mea, ua palapala ia mai, U K hoopau au i ko akamai o ka poe akamai, a e hoolilo au i ka naauao o ka poe naauao i mea olo. ,? Auhea ka moa hoopaapaao keia ao? Auhoa ka mea akamai? Auhoa ko kakaolelo? Aole anei ko Akua i hoolilo i ko auamai o koia ao i nu-a lapuwaie? Noiaila, ko kahoa 100 nui aku iu i au me ka hookamani ole malalo o ka malamalama oka la, ua kokoko mai ka manawa e hookoia ai na moa a pau i hoikeia ao la e pili ana no ka poe naauao hookamani iloko 0 Ilawaii; oiai, aole au i iko iki ho pono oiaio ko kakou c kuu iahui aloha i na luuamakaaiuana a kakou 1 hoouna aku nei iloko o ka Ifalo Ahaolelo, no ka imi ana i ko kakou mau pono a ko Akua i haawi nnii ai ma keia ao no ko kanaka. Nolaila, kc hoomaikai ae iwi au i ke Akua mana ioa, no ka pono o Hawaii, o iokahi ! e lokahi oukou me ka puuwai a me ka umauma i sila paa ia e ke aloha aina oiaio loa a mo aloha lahui oiaio loa, no ka makahiki 1891 o hiki mai ana, ko ao io mai ke alii nui ia kakou ina kti leo o ka'u pulo. Kia au ho. kanaka i iianau kamakahiia iloko o Hawaii, a i ulu iloko 0 Ilawaii, a i hua iloko o Ilawaii, a 100 no iloko o Hawaii i keia la, iio ka pono a nie ka pomaikai o kuu aina hanau, a o kakou no a pau loa. E iike me ka palapala ana mai. O ka mea kaena, e kaena oia ma ka Ilaku; nolaila, aole au mo ko kani ku'i o ka pu, aole au me ka oi o ka pahikaua, aole au me ka hoala manao kipi o hoohaunaele; aole, aole loa no, aka, he oiaio aia no au iloko o ka makani aheahe malie loa, me ka puana pono ana aku i keia hua» olelo maluna ae o ke kahua oiaio, me ko kamahao, a Iloko hoi o ko pahaohao nui loa ia.

Ilookahi no au; ea, naue i>u k:t pono mai Ilawail a ka molo olu o liehua i ke kai. No kealia la ka inea i hiki ai ia'u ke kaena i keia luiaolelo? ««Hookahi no au, ua loaa Ka pono i ka lahui a puni ka Paeaina." 1. No ka mea, ua haahaa kuu naau ine ka makau io aku i ke Akua, a nolaila, ua lilo loa Ka lionua ia'u, wahi aka Haku. - 2. Ua hooko ae nei au fka palapala hemolele i keia la, no ka lanakila kamahao i loaa ia'u i keia au me ka'u i hoomanawanui aJ, a oin no ka makemake o ke Akua. Kolaila, me keia mau kumu, un loaa ia'u ka ikaika hoonee no ka pono oiaio a me ka naauao oi kelakela kamahao lua ole ma ka lokomaikai wale mai o ke aloha o ke Akua, maluna iho o'u o ke kanaka hewa a me ka naaupa Nolaila, eia no ma kuu lima akau ke ki o ke ahi uwila nana auanei e hoomalamalama aku la oe e Ha* waii Paeama, no ke kau o 1894 e hiki mai ana. A e loaa auanei na kanawai maikai a pau, a e hoopauia |ke kaniahu a me ka manao luuluu, a e noho auanei na mea a pau me ke i kaulike ma na ano a pau. Nolaila, e kupaa kakou a pau me ka hoomanawitnui pauaho ole ma ka pule ikaika i ke Akua a me ka hookeai ana iloko o ka lokomaikai. K hoomanao ookou e ka lahui, he manawa loihi kela a kakou eaa aku ai, aka, ioa ae mai ke Akua ia kakou a hiki mai la manawa, alaila ua hookoia keia leo. Noiaila, ke kauleo mua aku nei ao, a ke hooipo aku nei ia oe e ka apana koho haloU oHiloHema, mai ke kulanakauhale o Hilo i ka Uhlwai o Pokihae, a hlkl i ka paiena waho o Pooa paiaaia i ka hala, me keia leo nahts oahe imua o kou kiekie, "I ipo oe na'a e ki aioha aku no ka wa e hikt mai ana, a iloko hoi o ka wa mau loa. ? * Owau i»o me ka hookamani Uio. loe?iA Keahi. Wainaku, Hiio, lan. 19,1593.

N<> ka oi l<xi aka o ka poahi a ko nukoa Pai l'wila, no!ai{j kt l l*Upa aku oei ka n«|>ejx\ I'uku La Ki'okoa me ka r*huoha a kaalua ole ih»>, a ke oili aku uei kona htlu maa me na kt»akemio, ua heie wu?e a mikololohua.

Ke pli mahuahoa nwl nei ka mnkemake la o k;i Chamberhiin ColieChorela a oie Diarrhi>ea lAau Lapaau Ob, mamuli o ka ike o k» poe a paa i hoao i na hopena maikni i loaa mai, a na lakou aku hoi i hoikeike aku i ko lakou man hoalauua. Ke hilinai oei makou aohe mau hookaalaua kiekie eae a nui. K kuai ia aku no e na mea kuni !aau fap*au a Bkxso>', >mith S: ns j Ageua ma Ilonolulu. Ile nui ka hoonaluea ana a ka mVi ma kaopu i keiakau, wahl « il. W. Shive!! t ka mea kuai laau lapaau, v \VieklitTe, Kenetuke, «*a ui nui launa ole mai na noi no ka Cham* berlaln Colie, Cholera a me lMar« rhoea Lnau Laj>aan Ola. Ua hoolilo aku au ma ke kuai ia eha mau omole o kela iaau i keia kakahiaka. Ua iko ia kekahi ola ano kupanaha keia iaau, a ma na ma'i no a pau ua keu aka holopono." E kuai ia aku 110 e na poe kuai laau lapaau a pui, Bkn*s<>k, Smitii £ Co. na Agena ma Honolulu. 2406-4t