Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXII, Number 14, 8 April 1893 — Page 4

Page PDF (1.91 MB)

This text was transcribed by:  Paul Robins
This work is dedicated to:  Community Service Project

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

MA KE KAUOHA

            Ke hoolaha ia aku nei ua hookohu ia o EDWARD GRIFFIN HITCHCOCK i keia la i Hamuku no ko Hawaii Pae Aaina ma kahi o Mr. W. G. Ashley, i waiho mai.

            (Kakau inoa ia) William O. Smith

                                                            Loio Kuhina.

            Hale Aupuni, Honolulu Mar. 23, 1898.          36-21s.

 

Na Rula o na Kaa a me na Auhau Hoolimalima no ka Lawe Olina ana ma na Apane o Wailuku a me Hilo.

            Malalo o na hooko ana o ke Kanawai i kapaia "He Kanawai e hooponopono ai i ka lawe ana i na Ohua no ka hoolimalima i na kaa lealea, na kea lawe ukana a me na kaa e ae ma na Apana o Wailuku a me Hilo" i aponoia ma ka la 11 o Ianuari, 1898, owau o James A. King, ke Kuhina Kalaiaina o ke Aupuni Hawaii, ke hana nei i na Rula a me na Hooponopono malalo iho e malama ia e na poe lawe ohua malalo o ua Kanawai la iloko o na Wailuku a me Hilo.

1.         O na kaa a pau i laikini ia a kaa lawe ukana e ae, e hana ia me na helu, a e kau ia keia helu ma kahi kaawale o ke kua holo lealea a kaa lawe ukana e ae.

2. O na kaa lio holo lealea a pau i laikini ia a kaa lawe ukana e ae paha, e holo ana i ka po, e kau ia me na ipukukui elua, hookahi ma kela a me keia aoao o kahi o ka hookele kau e noho ai, a e ike pono ia na helu ma ke aniani o na ipukukui, me na huahulu aole e emi iho malalo o hookahi a me hapalua (11/2) mau iniha ke kiekie.

3.         E hoolohe na hookele o keia mau kaa i laikini ia i na kauoha a na Makai.

4.         Aole e ae ia ka lio i laikini ia a me ke kaa ukana e ku me ke kahu ole a me ka hoopaa pono ole ia.

5.         Aohe kaa ukana laikini ia e ae ia e ku kahu ole ma ke alanui a alaloa, a ao ka po.

6.         O kela a me keia hookele kaa i laikini ia, e hoolawa iaia iho me ona pihi kala a medala kookeo paha, me ka huaolelo "Hookele" a me kona helu, e kau moakaka ana maluna iho, e like me ke pihi hoikeike e wahio nei ma ka Keena Oihana o ka Makai nui, a e kau ia ua pihi la i ike moakaka ia ma ka aoao hema o ka umauma. (I mea e like ai, e loaa no keia mau pihi ma ke Keena Oihana o ka Makai nui no ke kumu lilo.)

7.         O ka hookele kaa e hookele ana i kekahi kaa i laikini ia, ina ua ona a hoopuka paha i kekahi olelo ino a hoohilahila, a ke koe i ka uku a oi aku i ka mei i hoomana ia, i hoole i ka hoike mai i ka papa hoike o na uku ke koi ia aku, ke houle paha i ka uku oiai oia aole i hoopaa ia a ke kue paha i kekahi o na rula i hoike ia maluna ae, alalaila ke hoike ia aku la mea imua o kekahi makai, e hopu ia no, a ina e ku ka hewa, e kau i ka hoopai i hoakaka ia ma ka Pauku 15 o ke Kanawai i aponoia i Ianuari 11, 1898.

8.         Aole loa e aeia kekahi hookele kaa e haalele i kona kaa ma kekahi wahi akoakoa lehulehu ia e kanaka, wahi ahaaina a hoolaulea paha, wahi lealea a i ole ma kekahi halekuai waiona paha.

9.         O na kaa a pau i laikini la, lio a me na ilihuki kaa, ke loaa aku ua kupono ole no ka hana i maa o ka lawe ohua a ukana paha, alaila, ua ku i ka pono e hopuia a hoopii ia ka ona kaa, a i ole ka hookele kaa a i ole o laua no a elua.

 

NA AUHAU O KA HALIHALI ANA NO WAILUKU.

            No na wahi maloko mai o na palena o ke kulanakauhale, e hoakaka ia penei: Uwapo o Kalua ma ke alanui o Waikapu, wahi noho o Toogood ma Waiale, ma na puuone a hiki i ka Pa Aupuni, alaila i kahi noho o Mahi Lonoaea a komo pu kahi noho o Mr. Young Hee ma Puuohala, alaila, ma ke alanui o ke awawa o Iao ahiki i Kiahele.

            No ka hoi ana mai, he hapalua o ka uku.

            No ka pahu lole a pahu e ae, 25 keneta.

            Mai Wailuku a Waihee, no hookahi ohua $1.00.

            No ka hoi ana mai, he hapalua o ka uku.

            Mai Wailuku a Waikapu, no hookahi ohua $1.00.

            No Ka hoi ana mai, he hapalua o ka uku.

            Mai Wailuku a Waikapu, no hookahi ohua $1.00.

            No ka hoi ana mai, he hapalua o ka uku.

            Mai Wailuku a Kahului, no hookahi ohua $1.00.

            No ka hoi ana mai, he hapalua o ka uku.

            Mai Wailuku a hiki i Waihee, Waikapu a i ole i Kahului, no hookahi pahu lole a pahu e ae, he 50 keneta.

            Mai Kahului a hiki i Waikapu a i ole i Waihee, no hookahi ohua 1.50

            No ka pahu lole a pahu e ae .50

            Mai Maalaea a i kekahi wahe e ae maloko mai o na palena o ke kulanakauhale, no hookahi ohua 2.00.

            No ka pahu lole a pahu e ae 1.00.

            Aole uku kaulele e hoouku ia maluna o ka ohua no kahi puolo paa ima.

            Ina ma ke telepone e kauoha ia mai ai, mai kekahi wahi mai mawaho aku o na palena o ke kulanakauhale, he hapalua o ka uku mau no ka hele ana aku e pane i ke kahea.

            E haawi ia i manawa kupono e kali ai i na ohua e hoi mai ana.

            No na kamalii ekolu makahiki a i ole malalo iho, aohe uku; maluna aku o ekolu makahiki aole hoi e oi mamua o ka ami, he hapalua o ka uku.

            No ke kaa hookahi e komo ana i ka hoolewa, he 3.00.

            Mawaena o na hora 9 p.m. a me 5 a.m. e kau papalua ia ku aku.

            E lilo keia mau rula i mea mana a oialo mai a mahope aku o Aperila 1, 1893.

                        J.A. KING,

                        Kuhina Kalaiaina.

            Keena Kalaiaina. mar. 16, 1893.

                        2434-3

            NA AUHAU O KA HALI ANA NO HILO.

            No kekahi wahi maloko mai o na palena o ke kulanakauhale, e hoakaka ia penei: Mai ka uwapo o Hilo a hiki i ke alahaka o Pokihae, a hiki i kahi noho H.C. Austio: ma ke alanui ka lua o Pele a ka Halepule o Kalepoiepo; alaila i Waiolama a ka "Hale noho o ke Kiaaina Wahine," a hoi hou i ka Uapo o Hilo. No ka ohua hookahi he 25.

            No ka hoi ana mai, he hapalua o ka uku.

            No na wahi mawaho aku o keia mau palena, a i oi ole aku i ka elua mile mai kahi i hoomaka ai, a me na Alanui Aupuni. No ka ohua hookahi, he .50.

            No ka hoi hou mai, he hapalua o ka uku.

            Ina ma na ala mawaho ae o na Alanui Aupuni, aia ma ka uku e hooholo ia ana e na aoao elua.

            A hiki i Paukaa (Hale o Moir).

No hookahi ohua 1.00.

            No ka hoi ana mai he hapalua o ka uku.

            Aole e hookekena la ka hookele kaa e hali i ka ohua hookahi, aia wale no ma ka uku i hooholo ia e na aoao elua.

            A hiki i Papaikou (ka hale noho o Goodale. No ka ohua hookahi, he 2.00.

            No elua ohua, $3.50.

            No ekolu ohua, $4.50.

            Aole e hookekena ia ka hookele kaa e hali i ka ohua hookahi aia na ma ka uku i hooholoia e na aoao elua.

            Mawaho aku o elua mile ma ke alanui Ka Lua o Pele, he uku kuikawa.

            No ka holo ana i ka halekuai a kipa ike makamaka paha, oiai, e pau ana ka hapalua o ka manawa ma ke ku ana:

            No hookahi ohua, no ka hora, $1.00.

            No elua ohua, ma ka hora, 1.50.

            No ekolu ohua, ma ka hora, $2.00

            No elua ohua, ma ka hora, $2.50.

            No keia a me keia hora pakui, he 50 keneta no ka ohua hookahi ina i oi aku mamua o hookahi ohua.

            No ka holokaa mau ma ka hora, no hookahi ohua, ma ka hora, $1.50.

            No elua ohua, ma ka hora $2.00.

            No ekolu ohua, ma ka hora $2.50.

            No eha ohua, ma ka hora $3.00.

            Aole uku e ae e kau ia maluna o ka ohua no kahi paiki paa lima.

            No ka pahu lole a pahu e ae, maloko mai o na mile elua, ina ma ke alanui aupuni, 25 keneta.

            No ka pahu lole a pahu e ae, mawaho aku o elua mile, me ka uku e hooholo like ia ana.

            Ina i kauohaia mai ke kaa ma ke telepone mai kekahi wahi mai mawaho aku o na palena o ke kulanakauhale, he hapalua o ka auhau mau ka uku no ka holo ana aku e pane.

            E haawiia i manawa kupono e kali ai no na ohua e hoi mai ana.

            O na kamalii he ekolu makahiki a malalo mai, aole uku; maluna aku o ekolu makahiki a aole hoi e oi aku i ka umi makahiki, he hapalua o ka uku.

            No ke kaa hookahi e hele ana i ka hoolewa, he $3.00.

            Mawaena o na hora 9 p.m. a me 5 a.m. he uku papalua.

            E lilo a mana keia mau rula mai a mahope aku o Aperika 1, 1893.

                                    J.A. KING,

                        Kuhina Kalaiaina.

            Keena kalaiaina, Mar. 16, 1893.

            37-3                 2434-3t

            Keena o ka Papa Ola.

            Ua hookohuia ka poe no lakou na inoa malalo iho i mau luna no ka Papa Ola:

            Hon. W. O. Smith, Peresidena.

            Charles Wilcox, Kakauolelo.

            C. B. Reynolds, Luna Hooko.

            David Dayton, Agena no ka Papu Ola.

            L. L. La Pierre, Lunanana o na moka.

            G. W. C. Jones, Lunanana.

            EIA NA KOMITE O KA PAPA:

            No ka Maʻi Lepera-Dr. F. L. Miner, John Ena.

            No ka Hoomalu a me na Mailele, mawaho ae o ka Lepera-Dr. F. R. Day, J.T. Waterhouse, Jr.

            No ke ola o ka Lehulehu-Dr. G. P. Andrews, J. O. Carter.

                                                CHAS. WILCOX,

                                    Kakauolelo o ka Papa Ola.

                        Honolulu, Mar. 16, 1893.

                                    34-4                 2484-3

Ua hookohu ia o F.S. Lymau, Esq., i keia la, i Notari no ka Lehulehu no ka Apana Hookolokolo Kaapuni Eha o ko Hawaii Pae Aina.

                                                J. A. KING,

                                    Kuhina Kalaiaina.

                        Keena Kalaiaina, Mar. 16, 1893.

                                    2488-8

NO KA HANA O KA PACIFIC IRON WORKS COMPANY.

            Oiai @@ @@@@ laua Works Comapny, he nui i ka @@@@ malalo o ka kanawai o ko Hawaii Pae Aina. A i kolike ai me ke kanawai e @@@kaawaie ana no ia ano, na waiho ia aku ma ke Keena Kalaiaina he palapala nui e hoopau ana i na hui la i hoohui ia malalo o ke kanawai, me ka palapala hoakaka i hoopili po ia. e like me ke kahikahi a ke kanawai: no ia mea.

            Ke hoolaha ia aku nei ka loko i keia a me keia a me ka poo no a @@@ i kuleana mamua a e noho kuleana nei ma na ana a pau iloko o na Hula la e kue ana i ka ae ana aku i ka makemake o ua Palapala noi la, e waiho mai ma ke Keena o ka mea nona ka inoa malalo iho maa mamua ae o ka la @6 o Aperila, 1893, a o kela a me keia mea a mau mea paha e makemake ana e loheia ko lakou manao no ia mea, he pono ia lakou ke hiki ae ma ke keena o ka mea nona ka inoa malalo iho ma Aliiolani Hale, Honolulu, i ka hora 10 a.m. o ia ia e hoike mai i ke kumu e ae ole ia ai na Palapala Noi la.

                                                JAMES A. KING

                                                            Kuhina Kalaiaina

                                                Keena Kalaiaina, Feb, 15, 1893          2439-9

            I keia la, ua hookohu ia aku o E. Lililehua Esq. i Komisina no na Pano ka Mokupuni o Molokai.

            Eia ka Papa i keia wa:

            D. Kaulua,

            J.H. Mahoe,

            E. Lililehua.

                        James A. King,

                        Kuhina Kalaiaina.

            Keena Kalaiaina, Mar. 20, 1893.

                        2434-3t

KA NUPEPA KUOKOA ME KO HAWAII PAEAINA I HUIIA

No ka Makahiki----$2.00

No Eono Mahina----1.00

Kuike ka Rula.

Na Puka Ana.  1 Pule  2 Pule  3 Pule  4 Pule  5 Pule  6 Pule

Iniha…            $1.50   $2.00   $2.50   $3.00   $3.50   $4.00

2 Iniha…         2.00     2.75     3.50     4.00     4.50     5.00

3 Iniha…         2.50     3.50     4.50     5.00     5.50     6.00

4 Iniha…         3.00     4.00     5.00     6.00     6.75     7.50

5 Iniha…         3.50     4.75     6.00     7.00     8.00     9.00

6 Iniha…         4.00     5.50     7.00     8.00     9.00     10.00

            O na Olelo Hoolaha a pau e hoouna ia mai ana no ka Hoolaha maloko o keia Nupepa, e hoouna pu mai me ka auhau, a ina aole, aohe hookomo ia.

HOOPUKAIA E KA HAWAIIAN GAZEETE CO.

H.M. WHITNEY, Luna Nui,

J. U. KAWAINUI, Luna Hooponopono.

POAONO, APERILA 8, 1893.

KULA SABATI.

11. 5. Aperila 30. Ka olelo ao o ka Hoonaauao. Na Solomona 1:20-33.

Hea ae la ka naauao mawaho: Pane mai kona leo ma ke alanui;

21        Ma ka welau o na ala oia e kahea mai ai:

            Ma na kahua o na puka kulanakauhale kana olelo ana,

            I mai la,

22        Pehea ka loihi, e ka poe ike ole,

            E makemake ai oukou i ka naaupo?

            A oukou hoi e ka poe hoowahawaha,

            E makemake ai i ka hoowahawaha ana?

            A o oukou e ka poe naaupo, e inaina aku ai i ka naauao?

23        E huli mai oukou i kaʻu ao ana:

            Aia hoi, e ninini aku au i koʻu Uhana maluna o oukou,

            E hoike aku hoi ia oukou i kaʻu mau olelo.

24        I koʻu wa i hea aku ai, hoole mai oukou:

            Kikoo aku la au i koʻu lima, aohe mea i manao mai:

25        Haalele oukou i koʻu mau manao a pau,

            Aole hoi oukou i makemake i kaʻu ao ana:

26        Nolaila, i ko oukou popilikia e akaaka au,

            E hoowahawaha au i ka hiki ana o ko oukou makau:

27        A hiki mai ko oukou makau me he mea ino la,

            A hookokoke mai ko oukou popilikia me he puahiohio la,

            A loohia oukou e ka pilihua a me ke kaumaha:

28        Alaila, e hea mai lakou iaʻu, aole au e pane aku:

            E imi koke lakou iaʻu aole e loaa mai:

29        No ka mea, hoowahawaha lakou i ka ike,

            A o ka makau ia Iehova, aole lakou i keho mai:

30        Aole o lakou makemake i kaʻu ao ana:

            Manao ino hoi i kaʻu @ au olelo a pau.

31        Nolaila, e @@ lakou i ka hua o ko lakou aoao iho,

            A ma ko ka manao ana o lakou o maona ai,

32        No ka mea, o ka haalele ana aku o ka poo naaupo, oia ko lakou pepehiia mai.

            A o ka noho nanea ana o ka poe lapuwale, o ko lakou make ia.

33        Aka, o ka mea hoolohe mai iaʻu, e noho oluolu no ia,

            E @@@@ no ia me ka makaʻu ole i ka poino.

            Manao Nui. E pono ke iini mau i ka naauao.

            Pauku Gula. Hebera 12:25. Malama oukou, mai haalele i ka mea nana i olelo mai.

Olelo Hoakaka.

            Ma keia haawina Baibala, ua loaa ka naauao e kamailio ana ma ke ano he kanaka makua. Pomaikai kakou ina paha e hoolohe ana kakou i keia leo kahea mai ka lani mai, a me keia olelo ao mai ke Akua mai. Ma ka Palapala Hemolele, ua like pu ke ano o ka naauao, ka pono ka haipule. O ka naauao, oia no ke koho ana i na mea e pomaikai maoli ai, me ka noonoo ana i na hana kupono e loaa ai. Oi aku ko Solomona ano naauao, oiai, aole pili paa oia i na hana pono. Ua nui kana wau olelo noeau kaulana loa. Ma ka Baibala, ua hoomauʻia kekahi mau olelo ao o Solomona. Ua pakui ia he mau olelo noeau e ae. Aole pili ke ano haipule i na hana hoomana wale no, na ke ano haipule maoli i ka hooponopono ana i ko lakou mau haawina hana a pau loa, ma ke ano he poe lawehana kakou no ke Akua Hemolele. Aole lawa ka lawelawe wale ana i na hana maikai, na ke Akua no ko kakou mau hana kupono no keia mau hana, oia no ka noonoo pono ana i na manao o ke Akua Mana Loa hookahi, oia no ko kakou mau manao e hooko ai.

            21 Paka-oia no na wahi i akoakoa nui ae na ahakanaka ma na aina hikina. 22-Naaupo-e inaina ana aku ina olelo ao a lakou i hoole ai. 24-Kikoo-me ka iini nui e hoolohe ai na kanaka i keia mau ololo ao. 36-Akaaka-kupaianaha ke ano naaupo o na kanaka, e hookuli ana i ka pono, me ka manaolana ana, e loaa ana ka pomaikai i ka poe hookuli. 28 Pane-pau ka wa lulu hua, me ka lulu ole ana, pau loa ka manaolana e loaa na hoa e ohi ai i ka wa ohi. 31 Hua-o ka make, oia no ka uku o ka hewa, o ka poino, oia no ka hua o ka naauao o ka poe hookuli. 32-Haalele, ua haalele lakou i ka pono, ua haalele ka pomaikai ia lakou. Nanea-ma ka hooikaika ana no ka wa pokole i na manaolana lalau o ka poe naaupo.

He Mau Niele.

            1-Ka leo kahea o ka naauao, 20-23. Mahea e hiki ana ia kakou ke lohe i ka leo o ka manao? Ua oi aku anei ka naauao o ka poe noho kaawale ana mamua o ko ka poe e noho paapu ana? Heaha ke kumu no na olelo ao i oleloia imua o na kanaka lehulehu? Ia wai anei na olelo ai mai ka lani mai? No ka pono owai keia mau olelo ao? Heaha ka manao no ka poe lohe e noonoo ai? Heaha ka olelo hoomaikai i paa ai i ka poe hoolohe? Owai ka mea i kapaia "o ka naau?" Heaha ka olelo hoike, na Solomona 8:22-30 Heaha ke ano kahea o ka naauao ia kakou, 1 Kerineto 1:24. Hebera 1:13? Ehia mau papa o ka poe i kahea ia ma keia haawina Baibala? Heaha kekahi mau kumu kupono e hoeueu ai i ka poe opiopio e hoolohe koke ai i keia leo kahea?

            II-Ka haalele ana i ka naauao 24-30. Heaha ka hona pinepine o na kanaka i ko lakou wa i lohe ai i keia leo kahea o ka naauao? Heaha ke kuuia no keia haalele ana i ka naauao? Heaha ka poino e loaa ai? Pehea keia leo kahea ia kakou? Ua kupono anei na inoa i hoopili ia i ka poe haalele p.22? Pehea ka loihi o ko oukou haalele ana i ka naauao? Heaha ka mea e pono ai ke haalele loa, Ezekiela 33-11? Ua hoahewa anei ke akua i ka poe hookuli, Ioane 16:7-11? Heaha na kumu e hoeueu ai i na kanaka makua e huli koke ai i ka pono?

            III-Ka hoole ana i ka naauao, 31-33? Heaha na poino aha me ka hoole ana aku i ka naauao, pp. 29, 32? Heaha na kumu eha no keia mau poino, pp. 29-30? Heaha na aoao eha o ka hoole ana i ka naauao pp. 24,25? Heaha na pomaikai elua e loaa ai i ka poe hoolohe, p. 33? Heaha na olelo ao o ka Pauku Gula? Ua kupono anei ka akaaka, p.26? Heaha ka manao o Iesu i ka poe hana hewa, Mat. 23:37? Ua makemake anei o ke Akua e ehaeha na mea hewa, Ezekiela 18:31,32? Ua pono anei ke hoopai loa i ka poe hewa ina mihi ole lakou? Heaha ka ai ana i ka hua o na hana, p. 31? He oiaio anei keia o ka noho nanea wale oia no ke kumu o ka make mau loa? Ua loaa anei ka uku o ka hewa i ka makamua? Owai ka mea nana i hoike mai ia kakou i ko ke Akua naauao, 1 Korineta 1:30? Owai ka poe nona ka inoa maoli o ke ano naauao, Mataio 7:24? Heaha kekahi mau poino o kekahi poe hookuli, Mataio 23:34,38. Luka 19:41,44. Heaha kekahi mau hua o na hana hewa, Galatia 6:7,8? Heaha ka uku hoopai kupono no ka poe hookuli mau, Mataio 25:46? Heaha na kumu e hoeueu ai i ka poe elemakule e huli koke ai i ka pono ma ka hoolohe ana i ka naauao?

Manao Pili.

            1 Ua pili anei ke ano haipule maoli i ke ano o ko kakou mau hana lima?

            2 Ua loaa anei ia kakou ka mana e hoeponopono ai i ko kakou pomaikai?

            3 E hiki anei ma kela ao i ka poe hookuli ano ke hali i ka pono?

            4 E uhai ana anei ke Akua i na kanawai paa e hoopili ana i ka poino i ka hana hewa, i ka pomaikai i ka hana pono?

            5 E hoomau ana anei ke akua i kona leo kahea i ka poe hewa ma kela ao mahope o ka wa make?

Moolelo o ka Aha Euanelio Mokupuni o Hawaii.

            La Hana 1-Halawai ka Ahahui Euanelio o ka Mokupuni o Hawaii ma ka Luakini o Pukaana, ma Hookena, Kona hema, i Maraki 6, 1893, hora 16 a oi a.m. Lunahoomalu mua Rev W Kamau ma ka noho, a weheia na hana ma ka himeni 8 a me ka pule a ka Lunahoomalu, hoomaopopo ia na lala o ka aha.

            Na Ekalesia-Haili, Rev S L Desha; Onomea, aole; Hakalau, aole; Laupahoehoe, Rev D Kahooio; Hamakua hikina, C M Kamakawiwoole; Hamakua waena me komohana, D Kahooio, komite; Waimea, Rev J Kalino; Kohala akau, Rev S W Kekuewa; Kohala komohana, aole; Kohala hema, Rev J Kalino, komite; Kekaha, Rev D K Meheula; Kailua me Helani, Rev W M Kalaiwaa; Kona waena me Kealakekua, W M Kalaiwaa; Pukaana, Rev G W Waiau; Kaohe, Rev G W Waiau, komite; Milolii, Rev D K Meheula, komite; Waiohinu, aole; Kapaliiuka, aole; Kalapana me Opihikao, Rev W Kamau; Puula, aole.

            Na Elele-Haili, aole; Onomea, Kaainoni, Hakalau, aole; Laupahoehoe, Kahaleohu; Hamakua hikina, Iosia; Hamakua waena me komohana, W A Mio; Waimea, Z Paakiki; Kohala akau, J Mauu; Kohala komohana, Kikalaeka; Kohala hema T S K Nakanelua; Kekaha, C K Kapa; Kailua me Helani, Kaiewe; Kona waena me Kealakekua, Kino; Pukaana, Kanui; Kaohe, Mose Ku; Milolii, Kaui; Waiohinu, aole; Kapaliiuka, aole; Kalapana me Opihikao, Kalaiwaa 2; Puula, aole.

            Lala mau, O P Emesona me Rev M Lutera, ua hiki wai o Rev J Kauhane me kana elele i ka la hana 2; nolaila, aole i komo kona inoa ma ka la hana 1; koho ka aha i na luna nui.

            Na Rev S L Desha i waiho ae i ka inoa o J Kalino i lunahoomalu, a ua aponoia ma ka halota ana; na Rev S W Kekuewa i waiho ae i ka inoa o D K Meheula i kakauolelo, a ma ke apono ia ana o na rula, na aponoia ma ka o lima ana.

            Koho ka Lunahoomalu i na komite penei: O P Emesona, C M Kamakawiwoole me S W Kekuewa i mau komite imi kumuhana, a o S L Desha, W M Kalaiwaa me W Kamau, i mau komite imi haawina. Noi o kapa, e lilo na lala o ke Kula Sabati me na hoa kupono e ae i mau hoa kuka, a ua aponoia.

            Hoike hapa a na komite imi kumuhana penei: 1 Hapaha hora haipule, 2 komite haipule, 2 na palapala hoopii, 4 hoike kihapai, 5 hoike a na komite, 6 oihana kuloko, 7 oihana kuwaho, 8 na ekalesia kahu ole, 9 hooponopono ekalesia, 10 keiki a ka aha, 11 ola kahu, 12 na luakini, hale halawai me hale kahu, 13 kula hanai, 14 heluhelu haawina, 15 na ahahui kokua, 16 kahu ekalesia ole, 17 komite hoeueu no na ekalesia nawaliwali, 18 koho ana i na elele o keia aha no ka ahahui nui ma Honolulu 19 kahi e noho hou ai keia aha, aponoia keia hoike hapa a na komite.

            Hapai ia ke kumuhana 2, noi o W Kamau, na ka lunahoomalu e koho i na komite, a ua aponoia, a ela na komite G W Waiau me S L Desha; hapaiia ke kumuhana 3.

            Palapala hoopii mai ka ekalesia mai o Laupahoehoe e ae ia aku ka lakou noi dala ana no ka pono o ko lakou ekalesia; noi o W Kamau e waihoia keia palapala hoopii ma ka lima o na komite imi kumuhana, a ua aponoia, a pela no me ka palapala hoopii mai ka ekalesia mai o Kekaha. Hapaiia ke kumuhana 4. Na Rev S L Desha i ko Haili, na ke kakauolelo i heluhelu i ka hoike o Onomea, noi o W M Kalaiwaa e waiho keia hoike a hiki i ka wa e hapai ia ai ke kumuhana 11, a ua aponoia. Na D Kahooio i ko Laupahoehoe, a ua waihoia no keia hoike e like me ka hoike maluna ae. Na C M Kamakawiwoole i ko Hamakua Hikina, na D Kahooio i ko Hamakua waena me komohana, na S W Kekuewa i ko Kohaia akau.

            Noi o S L Desha, e waihoia keia hoike a hiki i ka wa e hapai ia ai ke kumuhana 17, a ua apono ia. Noi o S L Desha e hoomaha ka aha a noho hou mai i ka hora 1:30 p.m. a ua hooholo, hoomaha.

            Halawai hou ka aha i ka hora 1:30 p.m., lunahoomalu ma ka noho a pule mai o G W Waiau, noi o Kaui e hapai hou ia ke kumuhana 3, a ua aponoia, waiho mai oia he palapala hoopii mai ka ekalesia mai o Milolii e noi ana e lilo o Z M Naahumakua i haiolelo no lakou, noi o S L Desha e waihoia keia palapala ma ka lima o na komite imi kumuhana, a ua aponoia; hapai hou ia ke koena o na hoike kihapai, na ke kakauolelo i heluhelu i ka hoike a ko Kohala komohana me Kekaha, na W M Kalaiwaa i ko Kailua, Helani, Kona waena me Kealakekua, na G W Waiau i ko Pukaana me Kaohe, na D K Meheula i ko Milolii; Waiohinu aohe hoike, Kapaliiuka, ua hoike waha mai o Rev M Lutera i kakahi mau mea ano nui, aole he mau hoahanau, he anaina kuikawa wale no malaila, noi mai o O P Emesona e waihoia keia hoike waha, a hiki i ka wa e hapai ia ai ke kumuhana 8, a ua aponoia, na W Kamau i ko Kapalapana me Opihikao; Puula, aole hoike, na J Kalino i ko Waimea me Kohala hema.

            Heluhelu mai o O P Emesona i ka lakou hoike komite no na palapala hoopii o Laupahoehoe me Kekaha, noi o S L Desha e lawe ia keia hoike a noonoo, a mamuli o ka noonoo ano o na hoa, ua hooholoia e apono i ka hoike a ke komite, a na aponoia.

                                                                                                                                                                                    Aole i pau.

Make I Aloha Nuiia.

E ME LUNAHOOPONOPONO:

            Aloha oe: E oluolu mai ko lunahooponopono o kou papa paʻi e hookomo iho ma kahi kaawale o kou mau kolamu i keia wahi puolo a ke aloha e panee ia aku nei i kou keena. A nau hoi ia e hoike ae i ke akea i ike mai ai na ohana e noho ana ma ke la wahi kela wahi o ka aina. A oia hoi keia wahi moolelo waiohia malalo iho nei:

            Ua hanau ia o Sam. Kaaihue (Keka) Ianuari 1879. Make i Feberuari 6, 1893, ka nui o kona mau la ma keia ola ana, he 14 makahiki me 20 la me 8 hora ma keia ao a hala aku la oia ma kela aoao mau o ka honua a haalele iho la ia maua kona mau makua ma keia ao, na polii, na kupuna a me ka ohana no a pau e noho ana ma Onomea nei a ma na wahi no a pau o ka aina me ka minamina pau@ako i ke aloha nona ma keia aoao aku o ka muliwai eleele o ka make.

            Ua hoonaau ia oia i ke Kula Hanai o Hilo iloko he 2, hoomaha mai ke Kula, me koʻu manao ia hoi e hoouna loa i Lahainaluna, eia nae, ua kii e ia mai la e ka make a kaili ia aku la oia ma kela ao.

            Ua haule oia i ka hawai nona ke kiokie he 75 kapuai a haule loa aku la oia ilalo o ke kahawai, aole i haki kona mau iaia ma keia haule ana, pela ka ike a ke kauka a me ka aha koroneio. He keiki aloha makua, he oluolu a me ke akahai, he hookipa i kona ohana a me kona mau hoa kula, a ina e hooikaika aku ka mana mau olelo, kulu iho kona ma waimaka, na kana mau hana i hoehaeha mai i ko maua manao kaumaha iloko o keia mau la me ka luuluu no ka nalohia ana o kona mau maka mai o maua aku. Na ke Akua no i haawi mai a na ke Akua no i lawe aku kana o ka uhane, a no ka nui o ko maua aloha iaia, ua haku iho maua i wahi kanaenae kanikau nona:

He uhane aloha keia nou e Sam. Kaaihue (Keka)

Nou paha ka uhane

Hele o ke awakea

Ma Nuuinealani

Kukulu o Kahiki,

O ka paepae kapu

O ke alohi Lani,

O ke aweawe ula

Welo ana i Lehua,

O ka nu a ka ua

Ma ke aweawe lani,

Kahiko ka honua

I kou kanikau,

E uwe na lani

Ko kino wailua,

Ua ike ka opua

I kou hele ana,

E ola ka uhane,

Noho i ke ao uli,

Ma ka poli laahia

O ka Makua Mana Loa,

Haina ka puana

Kuu lei rose ua hala.

            Hakuia e Mrs. Makakehau G.B. Keka

            Me na keiki ulele hua medala koʻu welina no keia kupulau.

            Kou oiaio.                               G.B. Keka.

Niniu ka mikini oki poo o na hooponopono aupuni o keia mau la, ke oki pu ia mai nei na poo o na mano liilii o ke Aupuni o Kaahupahau. "Mihi paha auanei la i ka hune e na pokii" wahi a Kawelo. He He hoike ana mai ia i ke onipaa o keia Aupuni Hou.

Hoolaha Kumau.

Hoolaha a ka Lunahooponopono Waiwai.

            O NA POE A PAU HE MAU KOINA KA LA-kou i ka waiwai o KEKAHA i make o Waiehu, Wailuku, Maui, Ko Hawaii Pae Aina, e hoouna koke mai me na hooia kupono i hoohiki ia imua o ka Notari o ka Lehulehu, i ka mea nona ka inoa malalo iho ka mea i hookohu la i Lunahooponopono Waiwai no ka waiwai o ka mea i make, maloko mai o na malama eono, a i ole ia e hoole mau loa ia aku no. O ka poe a pau i ale i ka waiwai o ka mea i make, e hookaa koke mai ma ka manawaa mamua ae o ka pau ana o ka eono malama.

                                                                                                                                                            W.H. DANIELS

            Lunahooponopono Waiwai o Kekaha i make. Wailuku, Maui. Oct. 231892.                                    2414 -6m

J HOPP & CO,.

Na Poe Hana ma na Lako Hale o na ano a pau!

Hana Moe, Na Uluna Pulu, Etc.

Noho no ka Hoolimalima ana, ua Lako Hale me ke kumuhuai emi.

Honolulu                                                                     2396 a

KO BIHOPA MA,

BANAKO MALAMA DALA

 

            E LAWE MAKOU I NA DALA HOOMOE ma ka hoaie ana ma ko makou BANAKO Malama Dala malalo o kela mau kumu:

            Ina e hoomoe mai ke kanaka hookahi i na dala Elima Haneri, e uku no makou i ka uku panee ma ka Elima Hapahaneri o ka makahiki, mai ka wa aku o ka lawe ia ana mai o ke dala, ke waiho ia ke dala hoomoe i ekolu mahina, a

            Ua waihoia paha ke dala a hala na malama ekolu i ka wa e hooponopono ia ai na helu. Aole uku panee e helu ia maluna o  na dala hakina no na la elua paha o ka mahina.

            Aole uku panee o uku la i na dala e lawe ia ana maloko o ekolu mahina mai ka waaku o ka hoomoe ia ana mai.

            He 30 la mamua ae o ka unuhi ana aku o kekahi kanaka i kana mau dala, e hoike e mai i ka BANAKO, a e lawe pu ia mai ka buke dala i ka wa e kikoo ai.

            Aole dala e uku ia, ala wale no ma ke kikoo ka mea nana i hoomoe mai i ke dala me ka lawe pu mai i ka buke hoahu dala.

            I ka la mua o Sepatemaba o keia a me keia makahiki e hooponopono ia ai na helu o na mea a pau, a o na uku panee i uku ole ia maluna o na puu dala a pau o waiho ana me ke kikoo ole ia, e helu ia ma ka aoao o ka mea hoomoe dala mai i hala na malama ekolu, a ma ia wa aku o hui ia me ke kumu paa mua.

            O na puu dala hoomoe mai maluna, elima haneri dala, e lawe ia no mamuli o o aelike ana.

            E hamama ana ka Banako ma na la a pau o ka hebedoma, koe na la Sabati a me na la Kulaia.

                                                                                                                                                            BIHOPA MA.

Honolulu, Ian,                                                                                                                                                 2396-q

PAPA! PAPA!

AIA MA KAHI O

Lewers & Cooke

(LUI MA)

Ma ke kahua hema o Alanui Papu me Moi.

E LOAA NO NA

PAPA NOUAIKI

O kela a me keia ano,

Na Pani Puka, na Puka Aniani, ma Olepelepe, na Pou, na Oʻa, na Papa Hele, na Papu Ku, me na Papa Moe he nui loa.

NV PILI HALE O NA ANO A PAU

A me na

WAI HOOHINUHINU NANI

@@@@@@@@@@@@@

Na Balaki o na Ano he Nui Wale

            Ke hai ia aku nei oukou e na makamaka a pau, ua makaukau keia ma makamaka o oukou e hoolawa aku ma na mea a pau e pili ana ma ka laua oihana no ka,

Uku Haahaa Loa,

E like me ka mea e holo ana mawaena o Lana a me ka Mea Kuai.

Hele Mai e Wae no Oukou iho.

2396-q

HOOLAHA KUMAU.

KAKELA

me KUK@

KA HALEKUAI N@….

WAIWAI LIKE O@….

NA NEA

HANA KAMANA A P@….

Na lako pili hao kukula hale,

Na Kepa,

Na lei ilio,

Na Kaula @@@@@@

Na Pa@@

Na @@@

Na @@@@ @@@@

Na @@@@

PALAU L@….

Ma mea @…

Na au @….

Na @@ k@@

Na hea @@@@

Na lei hipi

Na Kaula@@a @@@@

Na awea pa

Na kaa palala

Na mea p@@@@

Na ipuhao

Makau me Aho Law@….

Na Iliwai

Na kauia

Na hula pena

Na pulumi

Na pena, a e @@@@@

Na kope

Na aila mahu@…

Na pakek@…

Na pakehe hao,

Na kapu hao,

Na pauoa

Na kukaepele

Na awiki a ea

Na ipuhao

Mikini Humuhumu Kaulana

Wilcox & Gibbs, Hookahe L@…

Ka Remington. Elua Lopi@…

A me na ukana he emi @@@ hela @…..me keia ano.

Kakela me Ku@…

KA AYER SASEPARI@…

Ola ka LAAU oi loa o ka ma no na mai i hookumu ia ma koko ino mai. Ua oi loa ae hoi ka mea, o kona kahua i hookumu ai o ka

Honodorusa Saseparila Oia

            No ka mea, o ka LAU @… HELEHELE a me na mea pau i maa i ka hoohuihui ola na laau oi loa o ka maikai, @ ka mea hoi ua ike ia ka waiwai ma ka lapaau ana i na MAʻI KOKO ua oi ka

Ayer Saseparila

ma na mea a pau e hooikaika kukulu hou ai i ke kino i hoonawaliwali ia e ka maʻi a me ka eha

            Ua hoonoono ia ka ai, ua huaia ka maʻi o ka waihona hoowali ua hooikaika ia ke Ake a na Puu Hoowali ai, a hoohana ma ia na lala a pau o ke kino. Ua kuke ia mai ke kino ae, ka la make o ka ALAALA, ua hoola ua EHA, na PUHA, na RUMATIKA, na MAHIEHIE, na HUIHUE a me na maʻi ma ke poo kaa wale o ka hupe, a ma na wahi a p@@ ke hooia mai nei na Kauka alak@ ka maikai o keia laau.

            Ke hoola nei la hui, a e hooia hoi la oe.

            No ke KUNU a me ka ANU

Ayer Cherry Pectora

Ka laau lapaau alakai o na ohana

            No ka NALULU, ka LEPOPA ka LENA a me kekahi mau na inoino e ae o ka opu, e lawe i ka

AYER HUAALE CATHART

E makemakenui ia nei e ko ke puni.

            Hoomakaukauia e Kauka J. AYER & Co., Lowell, Masekuse.

HOLLISTER &CO

Na Agena ma ka Paeaina Hawaii, 23