Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXII, Number 50, 16 December 1893 — Page 3

Page PDF (1.96 MB)

This text was transcribed by:  Mark Keali'i Ho'omalu
This work is dedicated to:  Hoomalu Ohana

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

@ HUI ALAHAO ME AINA O OAHU

MANAWA HOLO.

@ a Mahope aku o Iune 1, 1893.

NA KAA AHI

NO HONOLULU

B A. M. B P. M. A  P. M. D P. M.

@ IA HONOLULU   8:45 1:45 4:35 5:10

@ IA MANANA       9:30     2:30     5:10     5:56

HONOULIULI          9:57     2:57     5:35     6:22

NO HONOLULU.

C A. M. B A. M. B P. M. A P. M.

@ IA HONOULIULI            6:21 10:43 1:43 5:42

@ IA MANANA       6:56 11:15 4:15 6:10

@ HONOLULU        7:30 11:55 4:55 6:45

            No na Poaono wale no.           No @ ame kela @.      @ na ia @       @ na Poaono.

 

NU HOU HAWAII

            E kudala ia ana ma ka la 20 ae @ o keia malama, mamua iho i ke @ o ka Hale Mana Hooko, he hoo@ laikini awa o Honolulu nei.    @ Hana o ka mokukaua "Naniwa," @ o Elele Kuhina Amerika Willis i @ Poalua nei, a ua panee ia mai no @ hanohano na pu aloha.

            Ua hoolaha mai nei ke Kuhina Kalaiaina, he mau ia kulaia aupuni @ la 25 o Dekemaba nei a me ka la @ aku o Ianuari o ka makahiki hou.

            Ua hookiekieia aku @ o Mr.George Lucas ma ko F. Wundenberg wahi @ ke Kokua Kakauolelo Aha Kiekie, a o C. F. Peterson aku @ ma ko @ Geo. Lucas wahi mua.

            E hoi koke mai ana o Lutanela Rush o ka mokukaua "Bosetona" mamua i Honolulu nei, a e kiko iho ana a ahai aku i kekuhi pua nohea o ka Paredaiso nei.

            Eia ke hoopii nei o Col. Z. S. Spalding ia elua mau hui panihakahaka, no na dala panihakahaka he $1500 pakahi ia laua no ka mokuahi @ Waimanalo i ili ai a hemo mai.

            Ua hookohuia o Bert Peterson i @ @ ko Palmer Woods wahi i hoopau ia, a eia kela keiki Haiwaii ke hoonuanua ia mai nei me na hoomakkai a kona mau hoaloha.

            Aia ko Kaunakakai a me ko Ka@ mau keiki puni lealea ke hoo@ mai nei e kulaia i ka la 25 of Dekemaba nei me no lealea heihei waapa, lio, kekake a me kukini.

            Ua waiho mai o John Crowder i kona kulana Hope Kiai Awa no Honolulu nei ma o kona ae ole ana e kokua i ke Aupuni Kuikawa ma na @ a pau. Nolaila, ua hakahaka ae @ ia makalua no ka poe kokua i ke aupuni.

            Ua hoahewa ia o W. Mahukaimua o ke kau kiure kaapuni o La@, no ke koi poho uhaki aelike mare i hoopii ia e ka wahine, a ua haawi ia he $400 ke poho, aole hoi e like me ke koi he $5000.

            I ka lunakanawai apana Robertson i kaawale aku ai no Maui ma ka hihia hooponopono wai o Wailuku, ua pani ia kona wahi no ka manawa, e W. L. Wilikoki, Mahele a me Unuhiolelo o ke Aupuni, no ka mea he hookohu lunakanawai no kona e noho nei.

            Ua koi ikaika ia kekahi haole hoohui aina  J. D. Marlin kona inoa. e kekahi anee alii e huli ma ka aoao kapulu kahiko o ke aupuni alii, me ka hoowalewale ia mai i no oihana aupuni a pau ana e makemake ai i ka wa e hoihoi ia ae ai ke alii. Me keia mau kipe a nui wale, ua pane aku ua Marlin nei, he hoohuiaina oia, a nolaila e ku ana ia e paa malalo o kona hae.

            E hookelakela loa ana na kumu a me na haumana o na Kula Kamehameha i ka hoomanao ana @ hanau o ke alii puuwai hamama nana i kukulo i keia kia hoomanao poina ole na Kula Kamehameha, oia ka ;a 10 aenei o Dekemaba nei. Ke kono ia nei na makamaka a me na hoaloha o ke kula e hele nui ae e hoopiha i ka hale ma ke kahua kula, a e hoolohe i na hana e lawelawe ia ana ma ia ia. E i ae ma kekahi wahi o ka pepa o keia la ka poloai akea.

            I ka auina la Poalua nei, i kekahi Hawaii e hoi ana ma ke alanui aupuni mawaena o Kaaawa a me Makaua, Koolaupoko, ua ike aku la oia i kekahi pake e lewalewa mai ana iluna o ke kumu laau ma kapu o ke alanui. Ua holokiki aku keia Samaria, oki ae la i ke kaula me kapahi a haole ino la kon kino ilaila o ku lepo. A mahope o ka waiho oni ole ana o ke kino kokoke e hookahi hora, me ka manao ia ua make, onioni hou ae ia oia a pohala loa. Ua hapai ia aku oia i kona hale. O kona inoa, kana hana a me ke kumu o kona naauauwa ana, aohe mea i ike.

            Mahope  iho o ka hora 8 o ka po o ka la 12 o Dekemaba nei, ua awaiaulu ia maloko ka luakini o Kau keano, Honolulu ae, imua o kekahi anaina hanohano, o Rev. E. G. Beckwith D. D., o Wilson Porter Boyd, Hope Kanikela Amerika ma Honolulu, me Miss Carmen Everett Vida. Mahope o ka mare ia ana, ua malama ia he anaina ike i ka paa make ma ke kakela o Mrs. Cornwell, kupuna wahine o ka wahine mare a malaila i hele aku ai na makamaka a me na hoaloha o na mea hana aelike, e pahola i ko lakou mau hoomaikai a e kahukahu no na manaolana maikai no ka paa mare.

            Ua hoouna aku ka Hale Leta nui ma ka mokuahi "Australia" o ka Poaono i hala aku nei, no America a me Europa, ia 5111 mau leta a me 1586 mau nupepa.

            Eia ka Papa Kalepa koikoi o ke kulanakauhale nui o Nu Ioka ke paipai ikaika mai nei e hoomoe ia waeaolelo moe moana mawaena o Kaleponi a me na Pae Aina o Hawaii.

            Ke haawi ia nei e ka Hui Hoikeike ka lua o Pele o Kilauea, he $50 i ka mea a mau mea e loaa ai kekahi mano nui i makemake ia e lawe me ke ola a hiki i Kapalakiko iloko o ka pahu kai.

            O ka hopena o ka hookolokolo ia ana o ka Hope Kakauolelo Wanebaga o ka Aha Kiekie, e na luna kanawai ekolu o ka Aha Hookolokolo Keikei malalo o ka hoopii a ka Loio Kuhina o ke Aupuni, oia ka ahewa ia ana a me ka hoopau ia ana mai ka noho luna aupuni ana.

            Ua haiolelo ae ka Loio kaulana o ka Ua Ulalena o Piiholo ma ke ahiahi Sabati o ka la 3 o Dekemaba nei, ma ka hale halawai ma Halealoha, Lahaina, penei: "He manaolana kona e hoihoi ia ae ana no ka Moiwahine ma ka nohoalii." Uhu! Ua hiki no he hele na ke kakai oolea.

            Ua hokukule loa na anee alii ma Lahaina, no ka hoi hoi ole ia o ka Moiwahine ma ka nohoalii, ua holo pee o W. White aohe he ike ia ma na alanui i ka wa i noho iho nei ke Kau Kiure.  Heaha mai nei ia kela o ke alakai o ka Moiwahine nana i hoopalahuli i ke alo ilalo a papapau ai kakou he aa ko ka hale?

            Ma ke anaina haipule o Kakaako i ke ahiahi Sabati nei, ua hoike mai o Lilikalani, e i ae ka nu hou no kakou a hoea mai, he nu hou hauoli ai ka lahui. O ke ano o keia mea hou, no ka hoihoi ia ae o ke alii ma ka nohoalii. E ia anei ke hoohuikau ia mai nei na mea pili hoomana me na mea kalai aupuni ma na anaina haipule hoomana?

            Ua kuhihewa ka hookomo ia ana o ka inoa o "J. K. Kahookano," oia kekahi o na alakai o na kula Sabati o Holokahana a me Waikahalulu o ka ekalesia o Kaumakapili, ke hiki akau i ka hoike kula Sabati hui o na ekalesia o Kaumakapili a me Kawaiahao i ke Sabati Dekemaba 24 1893 ma ka luakini o Kawaiahao, e like me ia i hoolana ia ma kekahi o kou kolamu @nehinei.

            Mahope iho o ke kupono ana o ka la i ka lolo o ka Poaono aku nei i hala, ua huli hoi aku la ka mokuahi "Australia no Kapalakiko, a ua ahai pu aku i na ohua kapena he 23 ka nui. Mawaena o na ohua, o Kapena W. H. Whiting a me kana wahine opio i mare iho nei, ke Col. Z. S. Spalding, Kapena Metcalfe nana i hoopakele ia Miowera a me kekahi poe e ae. Ua lawe pu aku oia i na waiwai Hawaii no lakou ke kumukua i koho ma ke $60,353.

            Ua lohe mai makou, ua noi ia aku nei o  Mr. J. W. Kalua o Wailuku Maui e ke Kumuluna o ke Kula Kamehameha, e haiolelo i mua o na haumana o ke kula ma ka la hanau o ke lede puuwai hamama nana i hookumu i keia kia hoomanao poina ole ke Kula o Kamehameha. Ua ae mai oia i keia poloai, a o ka la 19 aenei o Dekemaba nei, oia ka la hoomanao keia kula e malama mau nei i kela a me keia makahiki. Nolaila, e malama ia ana he anaina nui o na haumana a me na hoaloha o keia hale hoonui ike ma ke kahua o ke kula.

            E akaele loa ana na mokuahi e holoholo nei mawaena o Kapalakiko a me Asia, a e kipa mai nei ma Honolulu nei, i ka halihali ana mai i na eemoku no Honolulu nei. No ka mea, ua hoike mai nei na agena mokuahi i ke aupuni, mahope koke o ka haalele ana aku o na mokuahi i ke awa o Honokaona, e nana pono ia ana na eemoku a pau, a ina he mau eemoku kekahi i kanalua ia, alaila, e kiola ia aku ana ma Iokahama kela poe. Aole kela i pili wale no i na palapala ae o na pake no ke komo mai i Hawaii nei, aka, ua pili pu kekahi no na mai lele.

            Ua hookohuia aku o Mr. W. Geo. Ashley ma ka Poakahi iho nei, i Malama Buke nui no ke Aupuni, ma kahi o George E. Smithies i hoopauia. Ua halawai mai keia hookohu me ka mahalo ia e keia anaina, a ke hoonuanua mai nei kona mau hoaloha iaia me na hoomaikai a me na kalokalo ana. He kulana kakauolelo a malama buke no kana i hoopiha ai mamua iloko o ke aupuni a ma na hana no hoi mawaho. E noho kakauolelo ponoi ana oia na ke Kuhina Waiwai i keia wa, aka, i ka hakahaka ana o kela makalua malama buke nui, elekei koke oia e hoopiha ia wahi.

            Ma ka la 24 o Dekemaba, 1893, e hui ana na Kula Sabati o Kaumakapili a me Kawaiahao ma ka luakini nona ka inoa hope, malaila e malamaia ai na hana hoike hapaha hope o keia makahiki. Nolaila ma kela, ke hai ia aku nei ka lohe i na kula Sabati o Kaumakapili e hui ana i na hana ma ia ia. Ehele mai na alakai a ma na haumana, e like me ka lakou eleu a ma ka makaukau mau me ka manaolana e papahi i ka lanakila o ka la. E hui ana keia mau kula Sabati elua i ka haawina hookahi Pauoa a me Maemae A. Puaaloa ke alakai.  Kapalama a me Kapuukolo, o H. Hakuole, ke alakai. Waikahalulu a me Holokahana J. Kawewehi ke alakai. Mrs. B.F. Dillingham, L.D. Keliipio, komite a ka ahakumu o Kaumakapili.

            Eia o Liliuokalani ke kiai ia nei i ka po a me ke ao e na makai o ke aupuni mamuli o kana noi e m@ ma ia aku kona ola.

            I ka auina la Poalua aku nei, Dekemaba 12, i wehe mua mai ai ka Elele Kuhina Willis a me kana wahine i ko laua hale noho no ka apo aloha ana mai i ka poe e kipa aku ana e ike ia lana.

            O kela kanaka hoe hewa o Kauai i kuai ai i ke kaa popopo o ka pake ma Honolulu nei no ke $@, a hakihaki ai kekahi huuila i ka wa e hali ia ana e hooili iluna o ka mokuahi no ka lawe i Kauai, ua hoopii i ka pake no ka imi loaa ma ka hoopunipuni.

            O ka hoopii laibila a Claus Spreckles i ka lunahooponopono nupepa Walter G. Smith o ka "Hoku," oiai o Spreckles i Honolulu nei, ua kiola ia e lunakanawai Cooper mawaho o ka aha. A e hoopii aku ana o Mr. Smith ia Claus Spreckles me ke koi i $50,000 no kona mau poho.

            I ka la 6 o Dekemaba nei, mauka o Niupaipai, Honolulu, ua haawi ae o Mr. Sylvester T. Kalama i papaaian hoomanao la hanau no ka laua hiapo kaikamahine, a i ka eiwa hoi o ua makahiki. Malaila ae kekahi mau ule@ehua kepau maamaalea a me hookahi akahi-akahi kai i nuu iho ai a ku palaka ka lua o ka inaina. O ke oia loihi no o ke kama nona ka la ka makou e kalokalo ae nei.

            I ka Poaono i hala, ua haule makawalu iho na paka ua a ua hooku: ikaika iho na hekili me ka uila ma ka apana 5 Kawaihau, Kauai. Oiai e noke hala ole ana keia mau kupuino, ua hookui ae ia kona ikaika i ka puka uahi o ka hale wiliko i haalele ia e ku wale nei ma Kapaa a ho-owa ia ae la. Ua loaa pu aku i ka uila he elima mau lio no kekahi Pukiki a ua pau lakou i ka luku ia iloko o ka imo ana a ka maka.

            I ka auina la Sabati, Dekemaba 10, Paauhau, Hamakua, Hawaii, ua hele aku ka wahine Pukiki a kekahi kumakahiki me ka hii pu i kana keiki ai-waiu umi malama, e nana i ka luawai aniani e eli ia ana. Mailuna iho o ka lua e eli ia ana, he 250 paha mau kapuai ke kiekie. Ua iho keia wahine me kana momi a ma kahi paha he iwakalua kapuaiam i ke kae io o ka pali, ua pakika aku la oia a kaa ilalo me ke keiki. A i ke kokoke ana e ku ia ilalo, ua pahemo ke keiki mai a ia aku. Ua pakele ke keiki me na wahi poholehole liilii, aka o ka makuahine, aole.

 

Wela na Olelo a na Nupepa Demokarata.

Makemake e kuapo Peresidena me Hawaii.

            O ka manao nupepa malalo iho, mailoko mai ia o kekahi nupepa o ka aoao Demokarata oia ka Portland Telegram. Malaila e akaka ai ka manao ahewa o ka hapanui o ko Kalivalana aoao ponoi no kana mau hehi kumukanawai e hana nei ia Hawaii:    Ina he wahi noonoo iki koe iloko o Kalivilana a me kona kanaka o Gresham, alaila o ka lana hana pono e kolo mai ilalo. O ke Aupuni Kuikawa o Hawaii, ua piha a ua lako lakou i na pu a me na pauda, a he poe aloha aina kupaa wiwoole ka poe nana e noho poo nei na hana. Na na palapala huna a Willis i hookaakaa iho nei i na maka o kela poe puni Moi ma Wasinetona. Aole kela he hana paani na kamlii a kela poe e hana nei, a ua kakooia a lawa ke Aupuni Kuikawa. Ua makaukau ka poe aloha aina o keia aina )Amerika) e kakoo aku ia Peresidena Dole a me kona poe hoaloha aina.            Ke ku nei ka poe ili keokeo o Hawaii maloko o na kukuna malamalama ikaika o kekahi pauku manawa oi kelakela o ka moolelo lahui. Na lakou hooia mai, me he poe kanaka makua la lakou, a he poe hohe wale paha. Ina ia lakou ke ano wiwo ole, a ke nele poholo ka aoao kiekie loa o ka pono. laila, a e hookumu ana auanei lakou i kekahi aupuni hanohano loa o kona moolelo, nana hoi e mahalo mau ia lakou maka wa make a ma ka wa ola, o lakou io ka poe nana i hookumu ia aupuni kilakila. Ke ole lakou e hookanaka makua, e lilo ana i ka hoowahawaha ia e ke ao nei, a me ka nalo aku mahope i ka hoopoina loa ia. Ma ka hoouka kaua me ka makau ole i ka ikaika o ka enemi e pakele ai lakou: a ke ole ia, e haule auanei lakou. Ke mau nei ka naka ana o ka Moiwahine i pau o Hawaii a me kona puali lotari apuka. Aia mamuli o ka holomua o ka ke Kuhina Gresham hookele ana ma keia hana hou ana e hapai nei no ka aoao Demokarata, e akaka ai ko ka Moiwahine ku ana iluna a noho ana paha ilalo.    O ke Kuhina Gresham, aole loa oia i makemake na ka poe nika hemahema o na mokuahi na hema e hoomalu i ke aupuni, aka, ke makemake nei nae oie e kukulu hou ma Hawaii i aupuni e hookele ia ana e ka poe ano hemahema a aupuni Moi hoe kana e manao nei.       Ke makemake nei makou e kuapo Persidena me Hawaii. E lawe mai makou ia Dole a e haawi aku i uku manuahi no ia panai ana. O Hawaii ka aina kohu pono i ko Kalivalana noonoo, aole i kohu iku no keia aina nui palahalaha.              Ke hauoli nei ka poe Ripabalika no ko Gresham kaawale mua e ana mawaho o ko lakou aoao, mamua o kona huli ana iho nei e kumakaia i kona aina ponoi. O ka mea pono, e haawi aku na Demokarata ia Gresham i kona palapala kipaku, a e hoopakika aku iaia ilalo. O ka mea ano nui loa keia a i ike ia i puka mai hoi mailokoo mai o keena o ke Kuhina Nui mahope mai o ke kaua o ka Akau me ka Hema. Ua ahewa aku ke Kuhina Nui i ko kakou kuhina noho ma Hawaii i pau Mr. Stevens, a he mea hoi i hana ole ia e na Kuhina Nui mua o keia aupuni i kekahi o ko kakou mau kuhina noho ma ko na aina e a i paa ole hoi ma kakou mau moolelo. A o kana mau olelo hoino no ke Kuhina Nui i pau Mr. Foster, aole i kupono iwaena o na poe ole kulana ka hoahewa wale ana aku i kekahi me ka loaa ole o kekahi kumu kupono. Aole paha i manao o Gresham o ka hoao ana e hoihoi hou ae ia Liliuokalani he kumu ia e hookahe ia ai ke koko ma Honolulu. Me kona olelo hou ana ae, "E mau ana no ke onipaa o ke Aupuni Kuikawa ke ole kakou e hooweliweli aku ia lakou." He hoike ana mai keia i ke ano o ka hawawa a me ka pouli maopopo loa, oiai o ko kakou hoao ana aku e hoihoi ae i kekahi wahine hupo a hawawa e hookahe ana no kakou i ke koko o na kanaka Amerika. -(Tacoma News.)    He mea maikai maoli ka hoao ana e hoihoi hou ae i kekahi wahine popopo maluna o kona mau wawae, he mau hana ku maoli keia i ka hilahila. -(New London Day.) He loili loa ka manawa a Gresham e noonoo ai a loaa akua ka hopena hewa loa no na mea e pili ana i ka ninau o Hawaii. -(Springfield Union.)       Ma ka Kalivalana mau hana e pili ana no ka ninau o Hawaii, he pupule maopopo. He ano nawaliwali a ike ole maoli no i ke ano o ka logica a i loaa ole hoi ma ka moolelo o keia aina mai mua mai. -(Philadelphia Enquirer.)     O ko Gresham ano kukpaa ma keia ninau o Hawaii, ma ka nana aku he ano kupaa lili maoli no ia Peresidena Harrison.-(Syracuse Standard.)      Ina o ka hookahe koko oia ka hopena o na mea e hana ia ana iloko o ko kakou Ahaolelo, alaila, he hoomahuahua ana mai ia i ka wela o ka inaina o na kanaka o Amerika nei nona.-(N.Y. Commercial Adv.)  O na hoa a ko Kalivalana poai ponoi iho ke hookaawale aku nei lakou a mamao mai a Kalivalana aku. Ke hoakaka nei lakou i ko lakou mau manao me ka olelo aku aohe no he koko Amerika iloko o Kalivalana.-(Hartfort Post.)    O na hana a pau a ka Ahaolelo e hana ai he hiki wale no i na kanaka o Amerika ke wawahi liilii aku a lilo i mea ole.-(N.Y. Press.)      Ua hana oia ma kona manao ponoi iho, (Kalivalana), aka ina oia e hoopaakiki loa ana e pono e kipaku koke aku iaia i keia manawa.-(Cleveland World.)      Ina e kauoha ana o Kalivalana e hana ia kekahi hana no kekahi aupuni kuokoa, a e kue ana hoi i ka pono o kekahi poe lahui e aku ma ia wahi, he mea maopopo loa ua kue maoli no oia i ke kumukanawai o ko kakou aina, a me kona lawe ana ae i ka maua ma kona lima, hookahi wale no hana kupono a kakou e hana ai o ke kipaku aku iaia.-(Buffalo Express.)

 

Pau i ka moku na poo o keia mau Luna Aupuni.

 

            Ekolu mau luna aupuni i ninaninauia i ka Poaono i hala, Dekemaba 9, e na Kuhina no ko lakou manao pili alii e pono ai ke hoopau i ko lakou noho oihana ana i kulike ai me ka hooholo ana a ka Aha Kuka i ka Poaha aku, oia o Kale Widemana laua o Keoki Kamila ma ke Keena Waiwai a me Palmer Woods ma ka Hale Dute. Ua ae mai lakou a pau a ua makemake e hoihoi hou ia mai ke aupuni moi, ina paha o Liliuokalani, a ina paha o kekahi moi e ae, ua pono no. O Kamila, ua makemake e hoemi nui ia mai ka mana o ka Moi.  A  ninau ia lakou no ko lakou makemake e kokua mai i ke Aupuni Kuikawa, ke kii mai ka enemi o hookahuli iaia, ua pane mai lakou ekolu, aole e kokua mai, a e  noho kuokoa ana lakou. Nolaila, ua hooholo na kuhina, e hoopau koke i ko lakou noho lakou welawe oihana aupuni ana.

 

Hoolaha Hou.

 

KE KULA O KAMEHAMEHA

E Malama ana i ka La o ka Mea Nana i Hookumu!

Poalua, Dekemaba 19

Na HAIOLELO MA KA OLELO HAWAII MAI KEKAHI MAU HOA HAWAII.

Paikau Hookahakaha-Na keiki Kula.

(HIMENI-BANA, KOA KAMEHAMEHA)

            PAINA AWAKEA-ma ka Pa Kula no na mea a pau, a e pau ana na Hana me na Hana Lealea a na keiki. Ke kono ia aku nei na MAKAMAKA HAWAII e hele mai e nana i ke Kula.    E hoomaka ana na hana mai ka hora 10:30 A. M. a pau ma ka hora 4:30 P. M.

 

He La Hawaii Keia,

            A o ka @ nui o ke Kula o ka hiki mai o na MAKAMAKA HAWAII, a e hookipa maikai ia no Oukou e na Keiki.  1@5-6 2171-1

 

Hale Humuhumu Lole Wahine

o

YUE TAI!

Helu 95 A me 439 : Alanui Nuunu

PILI I KA HALE INU RAMA BEE HIVE.

            EIA HE AHUA O NA LOLE WAHINE I PAA i ka humu ia e waiho nei ma ko'u Hale Humuhumu, e like me na holoku, muumuu, palekoki, pale ulunu, lole wawae a me na muu muu moe-po. Ke makemake nei au e kuai hoemi loa aku i keia mau waiwai mai.

 

Dekemaba 1, 1883 aku,

A e hoomau ia aku ka hoopoho ana no hookahi malama wale no. Nolaila, he kuai makepono loa ana keia ! Mai hoohala i ka wa kaikai !! Hele mai a pau loa e kuai, i ike ku-maka i ka nani Aipo, he ole ka lohe pepeiao ia hai !!! Huro !!!!          YUE TAI.

2470-3

 

Halawai Makahiki.

            E NOHO ana ka halawai makahiki o ka PAU. WELA STORE COMPANY, ma ko lakou hale kuai ke hiki aku i ka Poaha elua o Ianuari, 1894, hora 10 a.m. Ke poloai ia aku nei na lala a pau e akoakoa ae ma ia la.

PETER N. KAHOKUOLUNA,        Kakauolelo.

Pauwela, Nov. 30, 1893          2472-3

 

Hoolaha Hooko o ka Moraki a me ke Kuai.

            KE HOOLAHALAHA aku nei ka lohe i na mea a pau, i kulike ai me ka mana kuai maloko o kekahi moraki i hana ia i Iulai 19, A. D. 1887, e LUKIA (k) a me GEORGE MEHEWAOLE o Honolulu, Mokupuni o Oahu, ia Robert Mckibbin o Honolulu no, hoopaa ia ma ke Keena Kakau Kope Buke 109 a ma na aoao 78, 79 a me 80, ke makemake nei o Robert Mckibbin ka mea e paa nei i ka moraki e hooko aku no ka uahkila o ka aelike, oia ka hookaa ole ia o ke kumupaa a me ka ukupanee i ka wa e hookaa ai.  Nolaila, ke hoolaha ia aku nei ka lohe, o kela mau aina, na pono hoaaina a me na pono pilikana maloko o ua moraki ia e kuai ia aku no ma ke kudala akea ma ka hale kudala o James E. Morgan ma alanui Moiwahine, Honolulu, i ka POAKOLU, la 27 o Dekemaba, A. D. 1893, ma ka hora 12 awakea o ia la. E ia ka waiwai i paa maloko o ua moraki la:   1- O kela apana aina e waiho la ma Laukala ma Honolulu a nona ka ili he 70 hapa 100 o ka eka a oia hoi ka aina i kuhikuhi ia iloko o ka Palapala Sila Nui Helu 7095 Kuleana Hoona Aina Helu 1149 ia Kalihi no Kapulani ke kaikunane o Lukia a makuakane hoahanau o ua George Mehewaole la.        2- O kela mau apana aina e waiho la ma Honolulu, nona ka ili he 1428 mau anana kuea, a oia na apana 1, 2 a me 4 i kuhikuhi ia iloko o ka Palapala Sila Nui Helu 1982 Kuleana Hoona Aina Helu 1285, a oia mau aina kai hoolilo ia aku i ua Lukia nei malalo o ka inao o Lukia Keawe e H. T. Reynolds ma ka palapala i kakauia i ka la 5 o Iulai, 1887, a i kope ia ma ka Buke 108 a ma na aoao 176-7.          ROBERT McKIBBIN.          Mea e paa nei i ka Moraki.            Kuike ke dala. Na uku hana palapala i ka mea e lilo ai. No na mea i koe, e ninau ia J. M. MONSARRAT, Loia o ka mea e paa nei i ka Moraki.  Kakauia ma Honolulu. Dekemaba 2, 1893.   

2470

 

Hoolaha Hooko Moraki.

            MAMULI o kekahi mana kuai i hoike ia maloko o kekahi palapala moraki i hana ia mawaena o DAVID LOKANA, o Molokai, o ka aoao mua, a me James B. Castle, o Honolulu, o ka aoao elua, ma ka la 1 o Okatoba, 1889, i kakau kope ia ma ka buke 120. aoao 137, a mamule o ka uhai ia ana o na kumu aelike o keia moraki, oia hoi ke hookaa ole ia ana o ka ukupanee, nolaila, ke hoolaha ia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai.    A ke hoolaha hou ia aku nei, aia mahope aku o na pule ekolu mai keia la aku, alaila, e hoolaha ia aku na aina i hoike ia ma ia moraki no ke kudala ana ma ke keena kudala o Ja@. F. Morgan, ma Honolulu, ma ka la 6 IANUARI, 1894, hora 12 o ia la.              Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea.            Hanaia i keia la 7 o Dekemaba, 1893.             W. R. Castle.   Hope o ka mea moraki mai.    Penei na aina i moraki ia ma Molokai:            1- Sila Nui 7072 ia Liipale, 3 eka, emi iki, ma Kapualei.        2- Sila Nui 63@5 ia Hihia, 3 eka, emi iki, ma Kapualei.    3- Sila Nui @ ia Kanoho, @ eka, ma Kapualei.         4- Sila Nui 6977 ia Kukaekupaoa, 3 eka, ma Kapualei.     5- Sila Nui 7099 ia Makapo, 3 eka, emi iki, ma Kapualei.      6- Sila Nui 7070 ia Hapuku, 3 eka, emi iki, ma Kapualei.                   7- Sila Nui 3779 ia Kainiki, 3 eka a me @ ma Wawa@a.      8- @ apana aina ko, he @ eka, ma Kawela.      9- @ o ka Ahupuaa nui o Manawai me @ loko kai lawaia, a pela aku.          10- Sila Nui 6173 ia Napahi, 1@ eka, ma Ke awanui. 11- Sila Nui 3231 ia Kekowai, @ eka a oi, ma Keawanui.     2471-4

 

EGAN ME GUNN.

ALANUI PAPU         HONOLULU

E HOOMAKA ANA KE KAUI NUI HOOPAKIKA MAI KA POAKHI AKU IUNE 26, 1893.

            Na KALAKOA maikai loa no ka @ iwilei $1.00 Na KEOKEO nahenahe he @ a 73 @ o ka ap@. KUKAENALO, @ KUKAINALO 15 iwilei no ka $1.00. HULUHULU nahenahe ma ka @ a @ o ka iwilei.      Na LIHILIHI Pale Puka aniani he $@.25 $@.50 a $@.00 o ka pea hookahi.    Na KAKINI wahine eleele pea ma ka 25 keneta o ka pea hookahi.         Na KAKINI kamalii eleele pea ma ka 25 keneta o ka pea.    Na PALEMAI kane ma ka 25 keneta @.   Na KAMAA paa maikai ma ka @ o ka pea.  Na PALULE KEOKEO maikai ma ka @ a 100 keneta pakahi.             @.

 

Hoolaha hou.

Hoolaha Hooko Moraki.

            Mamuli o kekahi mana kuai i hoike ia maloko o kekahi palapala moraki i hana ia mawaena o T. N. SIMIONA a me KAMAKANI kana wahine mare, no Kailua, N. Kona, Hawaii, o ka aoao mua a ma J Kaelemakule, Puuku o na Ekalesia Hui o Kailua me Helani, no ka aoao elua, ma ka la 19 o Dekemaba, @, a i kope ia ma ka Buke @ ma na aoao 77, 78 a me 79, a mamuli o ka @ ana o na kumu aelike e keia moraki, oia hoi, ka hookaa ole ia o ka uku panee a me ke kumupaa. Nolailo ke hoolahaia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai.    A ke hoolaha hou ia aku nei, aia mahope aku o na pule ekolu mai keia la aku, alaila, e hoolahaia aku na aina i hoikeia ma ia Moraki no ke kudala ana ma ke alo iho o ka hale kuai o J. Kaelemakule, ma Kailua, N. Kona, Hawaii, ke hiki aku i ka POAHA. Dekemaba @@, @, hora 12 awakea oia @.         No na mea i koe e ninau ia J. K. Nahale, Loio no ka Moraki.     Hanaia i keia la 27 o Novemaba @.    J. KAELEMAKULE. Puuka, Mea e paa nei i ka Moraki            Penei ma aina i moraki ia:       1st- O keia mau apana aina elua i ike ia ma ka Palapala Sila Nui Helu @, Kuleana Helu @, he @ eka @ anana i hookoia ia Kawaha a me ka hale laau pu maluna iho, a i hoolilo ia i ka mea moraki aku ma ka palapala kuai i hana ia ma ka la 15 o Ianuari, @, a kope ia ma ka buke 1@, ma na aoao @ a me @, e waiho ia ma H@naloli, N. Kona, Hawaii.   2nd- O keia mau apana aina elua i ike ia ma ka Palapala Sila Nui Helu @, Kuleana Helu @ i hookoia ia ikeole, ka makuakane hoi o ka mea moraki aku he @ 1000 eka e waiko ia ma Puapuaa, N. Kona, Hawaii.                @

 

Hoolaha Hui.

            E NOHO ana ka halawai makahiki o ka HUI KUAI AINA O WAINIHA ma ka Poalima, Ianuari 12, 1894, hora 9 a. m., ma Paulike. Nolaila @ kauoha ia aku nei na @ a pau o ka Hui e akoakoa mai ma ia @; oiai he mau hana ano nui ke hana ia ana ma ia@.

Ma ke kauoha.

S. P. KALEIKINI, Kakauolelo.

Wainiha, Kauai, Dec 1, 1893  @

 

Ua Nalowale.

            Ua NALOWALE aku kekahi lio eleele huelo loihi mai ka hale noho aku o Dr. Hyde's ma ke alanui Beritania, i ka la 2 o Augaate nei. Ina o ka mea a mau mea paha o hoihoi ae ana ma ka lima o ka mea nona ka inoa malalo iho nei, e loaa no iaia ka uku makana.       2431-tf            WALER C. WEEDON.

I ka Poe a pau e Nana mai ana.

            O KA MANA i haawila ai ia J. PINAO e lawelawe no'u ma ke ano Hope, ke hoopau ia aku nei.   WM. CHAS. ELIA.

Nov. 27, 1893 2470-2

 

Hale Hana Kopa o Honolulu.

            Ua paa aenei ka Hale Hana Sopa Mahu Hou o ka poe no lakou na inoa malalo iho a na makaukau lakou e hoolawa aku i ka poe piepiele na

Kopa Maikai Loa Maoli         

I hookomo ia iloko o na Pahu 100 paona mai ke 42 a 56 auka Kopa pakahi.

Ke hooia nei makou i ka oi o ia MAIKAI o ka makou KOPA mamua o na Kopa o waho mai.

            Ua kuni ia mawaho o ko makou mau Pahu me ka hoailona "HONOLULU SOAP CO.," a e

Kuai ia e na Halekuai Liilii a Pau.

HUI HANA KOPA O HONOLULU

M. W. McChesney & Sons

Na Egena.       2396

 

PAPA! PAPA

AIA MA KAHI O

Lewers & Cooke

(LUI MA).

Ma ke kahua hema o Alanui Papu me Moi.

 

E LOAA NO NA

PAPA NOUAIK

:O kela a me keia ano.

Na Pani Puka, na Puka Aniani, na Olepelepe, na Pou, na O'a, na Papa Hele, na Papu Ku, me na Papa Moe he nui loa.

 

NV PILI HALE O NA ANO A PAU

A me na

WAI HOOHINUHINU NANI

O na ano a pau loa.

 

Na Balaki o na Ano he Nui Wa

            Ke hai ia aku nei oukou e na makamaka a pau, ua makaukau keia mau makamaka o oukou hoolawa aku ma na mea a pau @ pili ana ma ka laua oihana no ka Uku Haahaa Loa, @ me ka mea e holo ana ma@ o Laua a me ka Mea Kuai. Hele Mai e Wae no Oukou iho. 2896-@

Hoolaha kamau.

KA AYER SASEPARILA

            Oia ka LAAU oi loa o ka maikai no na mai i hookumu ia mai koko ino mai. Ua oi loa ae hoe, no ka mea, o kona kahua i hookumuia io ka Henodorusa Saseparila Oiaio.            No ka mea, o ka LAU NA. HELEHELE a me na mea a pau i maa i ka hoohuihui ia, oia na laau oi loa o ka maikai, a no ka mea hoi ua ike ia ka waiwai io ma ka lapaau ana i na MA'I o ke KOKO-ua oi ka Ayer Saseparila ma na mea a pau e hooikaika a e kukulu hou ai i ke kino i hoonawaliwali ia e ka ma'i a me ka eha.         Ua hoonoono ia ka ia, ua hoopau ia ka ma'i o ka waihona hoowali ai, ua hooikaika ia ke Ake a me ka Puu Hoowali ai, a hoohana maikai ia na lala a pau o ke kino. Ua hookuke ia mai ke kino ae, ka laau make o ka ALAALA, ua hoola ia na EHA, na PUHA, na RUMATIKA, na MAIHEHE, na HUEHUE a me na ma'i ma ke poo kahewale o ka hupe, a ma na wahi a pau ke hooia mai nei na Kauka alakai ka maikai o keia laau.     Ke hoola nei ia h@i, a e hoola no hoi ia oe.    No ke KUNU a me ke ANU o ka Ayer Cherry Pectoral ka laau lapaau alakai o na ohana.

@ ka NALULU, ka LEPOPAA ka LENA a me kekahi mau mea ino no e ae o ka opu, e lawe i ka AYER HUAALE CATHARTIC

E makemakenui ia nei e ko ke ao puni.           Hoomakaukauia e Kauka J. AYER & Co., Lowell, Masekuseta.

 

HOLLISTER & CO.

Na Agena ma ka Paeaina Hawaii.

@

 

KAKELA ME KUKE

KA - HALEKUAI - NUI

O NA

WAIWAI LIKE OLE

NA MEA HANA:KAMANA A PAU

            Na lako pili hao kukulo hale, Na kepa, Na lei ilio, Na kaulahao ilio, Na Pahi, Na Upa, Na kope hulu, Na Palapala. PALAU LIO           Na mea mahiai, Na au ho, Na au koi, na koa bipi, Na lei bipi, Na kaulahao bipi, Na uwea pa, Na kaa palala, Na mea piola, Na ipuhao.     Makau me Aho Lawaia           Na Iliwai, Na kaula, Na holo pena, Na pulumi, Na pena, ma ka aila, Na kopa, Na aila mahu, Na pakeke, Na pakeke hao, Na kapu hao, Na @, Na kukaepele, Na uwiki, a me Na ipukukui.

 

Mikini Humuhumu Kaulana

Wilcox & Gibbs Hookahi Lopi.

ka Remington, Elua Lopi.

            A me na @ he nui loa, o kela ano a me keia ano.

Kakela me Kuki

@