Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 31, 4 August 1894 — Ka Huakai Hupo a na Kuhina o ka Aoao Anee Alii i ke au o ka noho Moi o Hawaii. [ARTICLE]

Ka Huakai Hupo a na Kuhina o ka Aoao Anee Alii i ke au o ka noho Moi o Hawaii.

E ka Nupepa Kuokoa e:—Aloha oe. E oluolu niai ia'u e kamailio akea aku imua o ko kakou lahui no ka huakai hupo a na kana i ike ia he mau hookele no ko kakou alna' aloha i ke au o na Moi i hala ma-o, 0 ka Moiwahino i hoopau loa ia mai, ka noho'lii ou e Hawaii. Ma keia | huakai a kela poe i holo aku nei i Amerika, e maopopo loa ai i ka poe 1 loaa ka noonoo maikai a me ka naauao maol/, i hoonaauao ia ma Hawaii nei a me na aina E, ka hupo haaleleloa o keia poe, I Ike ia he mau alakai no ka lahui mamua, 0 11. A. Wilimana he kanaka naauao oia no ke aupuni o Europa i kip<* malihini mai ma keia Paeaina 1 ke au o na Moi Kamehameha a hiki wale mai nei i keia la, ua noho kokua Lunakanawal kiekie, a ua noho kuhioa a iawelawe i ka oihana loio, a ho kanaka waiwai nui a kuonoonoo no keia aupuni, a ua mare i ka wahine Ilawaii, a ua «ui na keiki mai koua mau (a Uapauea, a malia paha ua pau ka noonoo maikai o ke poo. A malia paha oia kona mea i komo poo aku nei mg keia mau hupo o Kawaapae, Keoui Kamakl a me S*muela Paka. laa paha e mau ana kona noonoo maikai, ina paha ua lawe oia ma ke auo loio kokua no ka Molwahine, a holomua i ka wa e noonoo ana ka aha Senate o Aanenka no ka ninau o Hawaii, o | ka mea kupanaha keia ma ka noo-! noo ana aia a puka mai nei ka olelo hooholo a ka aha Benate o Amerika ma ka la 31 o Mei, holo aku neio Wilimana me kona mau hoa, o hoohui aku ia Hawaii me Amerika, a i puu Uala paha na ka Moi, me ka ike iho no aole he aupuni Moi i k»e a he aupuni Ripubalika o Hawaii, a ua ike ia mai e na aupuni o oa aina E, holo wale aku nei no keia mau loio hupo, e hamohamo wale aka oo ma ke Kuala o Puna. K hooaaanao iho ka poe naauao io no Wilimana a me kana maa olelo hookaau o na la i aui ae, aohe lewalewa iho, wahi a WiUmaoa, a ua pau ka noonoo maikai oke poo, a ke holo pahua oei kona moku.

O Bamueia Paka, aa hoonaauao ia ima ka Punahoo, a aa puka mai me ka maikai, aka, iwaena o ko lakou papa i p«ka mai al mai Kapanahoa mai, aole i kaulana oia he kanaka aaauao no iu papakuia i Uemo mai ai. Be kanaka waiwai nui mai kona kupunakaiH» mai e Waimea Hawaii, a he kaeaim uia ka moi hihipea o keia mea he waiwai, kaoa

h*aa luua hoala oU he n.ihiko u\:\ Paauhau Hnmakua Hiiwaii, pobo n», hui mo ka ona niiliena, hao na kepa ka hau o I.ihuo, k«mo I ke aupuui a Uuuiloa, noho i Kuhinn nui no LiliuokaUui, hapala ka e!e n* ke k«a ka ai, hlolo ka noho Moi 0 HawAii, iaiaiua ka aan» holo i Amerikn, heaha ka hua i kahiKi. Ma keia huakai a 8. Paka, Wilimana a me K. Kamaki, aoio e hiki ia kakou ke hoohaiiko aku i ko S. Paka hupo e like tnr ko Wilimana, no ka mea ho opiopio oia a he otle maoli no kona w.iihona noonoo, a o Wiiimana hoi, he kauikoo maoii no, a poina maoii no laia, a ina o kona wa nno kanaka makua kupono, aole oia e aa e holo pu mo keia mau hupo o Kawaihae, a no Kawaihae uo ia keiki, uoiaiia, ua kupono no ia e kapaia he naaupo o Kawaihae. Imea e maopopo ai ka naaupo maoii o S;\mueia I'aka, iaia ma Kaleponi ī kela makahīki, ua Taragarapa aku oia ia Ncniofa kela haole kakau nopepa, a kakau īho ia 1 ka Inoa. Saoiuele Paka,

Kuhiua nu(, a t ole Kuhma o kona aina K, me ka ike no ua pau ka noho Moi ana o Liliuokalani, a ua pau ko lakou uoho Kuhiua ana, oia nao kakau aku la no keia i ka inoa oihaua i puehu mua ka huiu i ka inakaui, nui ka hupo e naiowale 010 ai kela huaoielo kauiana o Kawaihae, knmipulu Kawnihae. E ilke no m« ka hiki 010 laia ke hookelo nona iho, pela no o hiki ole ai iaia ke hookele i kona moku i Amerika no ka pono o ka noho Moi, oiai nana no i hookele a haule ka Moi, pela bo e hiki oie ai iaia ke hnpai hou ae ilun!».

No Keoni Kamaki hoi, ke pukonakona © Honoluiu, ka oueu o Ha« waii ma na ano hana lehuiehu, he keiki lalawai o Waimanaloa me Honoiuiu, ma ka waiwai, ka hanohano a me ka iehuiehu o n.i pualehua o ka uka liwipoiona ia e no ke iho ai, a ko'u ka puu. t T a noho kuhina oia i ke au o Kuinkaua, a heaha kana liana nui no ka pono o ka lahui? Aolo hana, ho kalele waie do Puna ia Kau, a heaha ka kakou 1 ike a I ioho i keia mau ia? ō kela pali nui o Konahuanui ua hioio mai kona wahi e ku ana, a ke ake nei oia e imi no ka pono o ku noho Moi i haule, a oia ke kumu o keia pau nui ana aku nei i Amerika aolo anei i hiki ia kakou ke nana aku he hana hupo maoii keia. O ka Keoni Kamaki hana kupono me Samuela Taka, i imi mua iaua e hoala mua i ko iaua inau hale i hioio ole, a ku hou iluna a ianakiia, poia c hiki ai ia laua ko noonoo no ka hoala hou ana i ka iiale ko kakou haku alii i haulo ma keia inau ano a pau, he hiki ia kakou ke manao iho, ho huakai hupo maoii keia a keia mau keonimana a ka lahui e aana aku ai, aka, oia no paha ka haaoli ona anee alii a pau, e iike no me ka iakou o kaii laiau nei, a i hui pu ia hoi mo ko iakou uei ialau. E hoomanao ka lahui ia Huki i ka huakai hupo mua i ai liolo i Amerika e hoao i kona akamai kalaiaiaa me na haiolelo lehuiehu ana, a i ka hoi ana mai, pala ka maia a kuu keiki, a no ka nui o ka hiiahila, eueu ka lehelehe i kn hoino, a peia no hoi keia huakai hapo i liolo aku nei.

E nana aka ana no makou fa lakou, a e hoi mai ana no lakou me na huihui paipu a Lonomuku, he n#le, i na o ka lakou huakai imua o ka Peresidena Doie, a e noi aku i haawina kumau no ka Moiwahiue, i u a ua oaanao maoli, aka, imi aku nei i ka ole o Ladana, a he ol«- no ka mea e ioaa ana. Me keia mau manao, ke waiho aku nel īmua o ka lehulehu i ioaa ka noonoo kupono, e hui pu mai me makou ku poe e ku nei a kakoo i keia aupunl maikai ka Kipuhaiika o Hawaii, me m keiki paahana o ka nupepa Kuokoa a me Paeaina i Iluiia ko'u aloha. **• * # Hawaii, Julai 26, 1894.

"Makena aa huhu o ka pee aaee alii Ia A. N. Kepoika! 110 kola hoohiki ana. Ilookahi anee aiii i lohe ia mai ua hoohiki Imaa ona, he poe kanalaa, he inaa haole, elua iaua aole i hoohiki mamua." O koia ae la na iono mnl ka ii^kaawa aaai.