Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 34, 25 August 1894 — Page 1

Page PDF (1.62 MB)

This text was transcribed by:  Sun Young Helmer
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

ME KO HAWAII PAEAINA I HUIIA.

Hoolaha Loio.

W. R. KAKELA, Loio a he kokua ma ke Kanawai. HE LUNA HOOIAIO PALAPALA. @ O

 

ANTONE ROSA,

AKONI.,

Lo@o a h@ Kokua ma ke kanawai.

L@NA HOOIAIO PALAPALA.

@@@@a @a@a @@a A@ a@@ Kaahumanu. @@

 

ALLEN & ROBINSON,

N@ @KA K@ AI KA @A O NA ANO A PAC k @aa @@@@a ka K @APO O PAKAKA, HO@@@@@ @ake k@@@ k@al makepono loa, no ka

@@@@@@ka @@@ien@e makemake ano o ku @@@@@ K@@@a mai a e l ke kumaka

@@ o

 

E @. HITCHCOCK, @IK@K HIKIKOKI, Loio a Kokua ma na mea a pau @ pili ana ma ke Kanawai. @@@@ NO NA BILA.AIB MR KA AWIWI Hilo, Hawaii. 2370

 

WILDER &CO., (WAILA MA.

@ea Kuai Papa a me na Lako kukulu  hale o na ano  a pau, a me na mea e ae a pau e pono ai o ka hale. Kibi o Alaooi Moiwabioe me Papo. 239@-o

 

JAMES M. MONSARRAT,

(MAUNAKRA.

Loio a he Kokua ma ke Kanawai

HE LUNA HOOIAIO PALAPALA.

 

E baoa ia no oa PALAPALA Koai, PALAPALA Hooli@@ alima, a mona Palapala Pill Kana@aio no ma ka ololo Hawaii. Dala no ka @oaie ma ka moraki ma na Waiwai Paa. Keooa Hana : Halo Poboko boa ma ka @@ao ma Waikiki o ka Halewai, alaooi Kaieoa. 2370

 

J. T. WATERHOUSE,

(WALAKAHAUKI.)

Haleknai o na ole Nani Panio!

LAKOHAO.

Na Lako Hana Mahiko,

A P@LA AKU @@ NUI WAL@.

Alanui Moiwanine,     Honolulu.       2396-q

 

K F HOIKE AK@ NFI A@ I KA LEH@. Lehu ua haa@@@@ mai l kela ola ana u MK@ ANNA KALAOA @ANTOS, ma Waimalu, @@a, Au@ @@@@ MASOEL DOS SANTOS, @almalu, Kna. Oa@@, A@@ H, 189@ @@@

 

Hoolaha a ka Lunahooponopono Waiwai.

 

O@@i oa @@okohu pono ia na mea nonaoa @@@a ma iaio I h@ @ Luoahooponopono Walwai @@ @a Palapaia Hoo@@i@a l pakui po la o @om@@ K Kkaula o Kan, Mokupuni o Hawaii.@@a@@ nolaila. Ke hai ia aku nel kalohe I na @@a ia o loa @e man koi ka lakou l ka mea I wa@e. e @alno mai I ka lakou mau koi me na bila I h@@aio k npono ia, ina paha nia kamorak. A mau auo e @e paha. L ua mea no laua oa looa malalo @ho Hoko o na malawa oono mai kela ia aku. a i o@e. e hole mau loa la aku la@ou a o o a @@a l au loa he mau ale kolakou I ka moa I make ke kauoha ia a ku uei lakon o h@@kao koke mai I na mea nona na inoa nialalo @ho. Ma ke Keena l@io o William C Achi, a l ole ma ke kecona Loio o Cecil Browo.

JNO. K. KKKAULA.

WAILUU KKKAULA.

Na Lunahooponopono Waiwai me ka Palapala Hoo@@ua Hoollina I pekui pu ia o James Kekauia @@@@

 

 

I ka wa e nakulu al oloko o ka opu me ka eha, a hele moku ka lepo, alalla, e hoao I ka CHAMBERI AIN’a COLIC, CHOLERA a me DLAI ROEA REMKDY laau lapaau a e ol aki ana koa mahalo ke ike oe l kona hopona. He olaola, palekana a puhili ole. He olaolu, palekana a puhili @ e He @@ a me 50 kenela o ka omole, A P kuai ia no ma na halekual la paam a pau. BENSON SMITH & Co., nu Agenn ma ko Hawaii Paealna. H.

 

“O ka oi ma kea o holookoa.’Oia ka W.D. WOODRINO o BORDLY RKX ETUK E, e hookaulana nei no ka Cham@e rlaio’s Cough Remedy (Laau kanu). Ke Kamailio nei oia ma kona lke ponoi iho i ka inu aoa, olai o kona a me ko kona ohana ola ana mai nei no ia mai ka loaa ana i ke kuau koikoi loa a me kea nu, a na hooholo oia o keia laau lapaau ka ol ma ka honua nei. E kuai ia no ma na Halekoai Laau Lapaau pau. O BEKSON, SMITH & Co., @a Agena ma ko Hawaii Pue Aina.

 

KEKAUA AINA MAWAENA O KINA ME IAPANA.

Ma ke Keha mai a na Pake.

 

O ke kH o ke kaua aina l hoouka ia mawaena o na pualikoa Pake a Iapana, ma ko na pake aoao mai, oia keia e kan Ae la maluna I kaha ia e ko ke KUOKOA mea kaha kii mai ke kii mai i hoopukaia iloko o ka nupepa pake kuloko ma Honolulu nei. E hoomaopopo ia ma keia kii Alana pualikoa Iapana ma kela aoao o na mauua e paukiki ana I ka naholo mai ka enemi aku, a o na pualikoa pake hoi ma keia aoao Aku e noke hala ole aku ana I ke kiola i na poka maluna o na Iapa@a, a e ike ia aku no kekahi mau poka e kapalulu loa ana maluna Ae o na poo o na Iapana  a pahu ae la I ka lewa. O na lone kaua Iannkila I lana haakoi loa ae ai na pake no ka ianakila o ko lakou mau pualikoa ma ke kaua aina, oia iho keia I hoike ia maloko o na nupepa Amerika a me Europa, penei: O ke kil maiuna ae, oia ke kii kaua I kaha la e kekahi kelki Iapana no ke kaui mawaena o Kina a me Iapana e hakaka mai nei, a e paiia aku nei no ka makaikai ana o ka lehalehu, a e manaoia hoi o keia ke keha a oa Iapana ma ko Iakou aoao mai. E lke ia ma keia kii, he elua wale no mau koa Iapana nana e hoewa la ka puali pake a pukaka maoli iioko o ka nahelehele I ka wapokole lea.Ua hiki no ia kakou ke noonoo lho, he mau hookelakela wale no kela n aka poe mawaena o kakou o kela mau lahui me ka ike mua ole I ke kahua kaua maoli e hooili ia mai nei ke kaua.

 

E malama a@a o Mr. Wray Taylor I a@a mele hookani ogana maloko o ka luakloi o Kaumakapili ma ka po o ka Poalua mua o Sepatemaha aenel. A ma ia po, e lohe ai ka lehulehu la Mrs. J. T. Lewis, ke aoparano, Miss McIntgre, hookani valollnea, Mr. E. Kreuter, ke puhi ohe k@ @@@@, ke kumu@o puhi ohe H. Berger a me kekahi poe e ae. “Ma ka la 30 o Iulai, ua nee aku na Iapaua e kue ia (iasan. O Shan Yeng, aia ia wahi ke waiho nei mawaena o Soelu a me Gasan, kokoke la I Yashan, kahi o ke kaua nui mawaena o na pualikoa Iapana a me Pake I hoouka ai, wahi a ka lohe, a poino ai na Iapana ma ka 2,000 ka nui. O ka manao o na luna aupuni o ke Keena Kuhina Iapana maanei, o na lono mai ka aoao mai o na Pake e pili ana I ke auhee ana o na pualikoa Iapana ma Yashan, he mea hoonuinui wale iho no, eia nae aohe no he hoike e pili ana I ua hakaka la I loaa mai.“Berelloa, Aug. 3.-Ke elelo mai nei kekahi lono pili oihana mai ke Keremania aoao mai ma Tien-Tsin mai, penel: Ua oiaio na lono no ko na Pake mau lanakila maluna o na Iapana ma ke kaua hope mai nei I hoouka ia ma Yashan, Korea.” He mea oiaio, ua lilo I mea ano nui no na Pake a me na Iapana ma Honolulu nei ke kaua o ko laua mau aina makuahine e hakaka mai nei.     No ka mea, ina e hooninau aku kekahi I ka Iapana na ke aupuni hea o laua ka lanakila o ke kaua, e keha mai ana no ka Iapana na kona aina, a pela no hoi ka Pak eke ninau ia aku, akena mai ana no n aka Pake. Ua hoopiha iho ma nupepa Pake a

 

NA LETA.

 

[Aole o makon makemake e lawe I ke koikoi o na hala no na manao I hoopaka ia malalo o keia poo manao e ko makoa poe mea kakau.]

 

Komo pono Iho ia Oe I ka Ai a ka Lua, i ke Alapii a ka opae. I Hewa no I ka Lele mua I k Hooulu I ka la Ino.

 

E hoole loa mai ana anei oe, aole iho la anei la l a he moil eihana a he ake oihana maopopo. Ua pili pono noia ia oe, a penei o hoemohala loa aku ai: “Ua pili pono ka la ia Kamananui.” A ina he moa hiki I ka ahane o ka Elele Kauanoi ke hoike @ai I ka oiaio o ka’u, ina la ua haihai na iwi o ke kolohe. Aiago. Ku aku la oe I ka hao a ka wahine o Hee, ke ike aku la au I ka oleha mai o ko onohi ike. I haawi huale aku la hoi au i pau main a mea haumia e opupu la iloko ou. Ela hou mai; aole anei nook ake oihana ma ka la halawai o ka poe kuonoono i ka waiho ia ana o kou inoa kekahi e hoio no ka nohu lunakauawai, aole hol oe i ku ae a me Iapana o ka Poaono I hala I kekahi o ko laua mau kolama me na mea hou o ke kaua, a o ke kii mamua ae nei kekahi mea e ho9owehi ana I na koiamu o ka aupopa. Ke lohe ia mai nei, ua papa ikaika na luna aupuni o Japana a me Kina ma Honolulu nei I ko laua makaainana maanei aole e hoopaapaa ma na mea pili I ke kaua, no ka mea ua makemake laua e pale ae I ko na paahana Iapana a me Pake uluaoa ana mai ko lakou mau pa hana ae e noho paaua ana. Ma ka la 13 aku nei o Augate, ua hoopuka ae ka Pereaideua o ka Repubalica o Hawaii, he Olelo Kuahaua e papa ana I na makaainana a pau o na aupnni o Iapana a me Kina, a me na poe e ae a pau e noho ana maloko o na palena o ka Repubalika, aole e komo kino a ano e ae paha I ke kokua ana e kue I na moku a kalepa paha o kekahi o na aupuni e kaua nei, a e kuikawa ka Repubalica o Hawaii. O ke keakea ana aku a me ka hookipa ana mai iloko o na awa kumoku o Hawaii, e pahola like ia no ia pomaikai I na aupuni e noho kaua ana, e like ka loihi me ke laua mahalo ana mai i ko ka Repubalica kuikawa ana. Heole, aka, paa loa iho la ko waka, au no hoi I loho mai ai I kua ku ana ae a kue aka I koa inoa, mamuli o ka lawe ana o ka mea nana I waiho ae kou inoa I elua imoa, a o kou inoa oia ka lua, au no hoi I ku ae ai a hooikaika no ka pono o kamea n@a@a I waiho main a inoa, a ua maka’u loa hoi oe o haule keu inoa, M@@ope iho o ka lawe ana o kela kalawai I ko kaua mau inoa, ua kahea la kaua o haiolele. Aole anei I puka mai kou loeh@lehE ae iloko e kau haiolelo ana, h@wahi ike kanawai ooka ne ko’a, ua kupono no nae i ka oihana Iooakanawai. Heaha hoi kou mea I k@e ole akoai, a noi ako e hookoo ia oe, no ka mea, he makeo alii a aloha aina eo, he ake oihana ole oe a he ku mau oe I ke ale pali. Kahehe. O koa pulakaumaka loa hoi la o noho nei. E hoomanao iho oe, la kaua no hoi e moho ana I ka halekoai o Achiu a hiki mai ai ka lohe o ko’a inoa kai lawe ia o kana, aole anei I kunahihi ae ko lanoho, a holo awiwi ae la ka lena I ou mau maka, a hoike mai la oluna oa I ka hailepo o kea no kanaka make; no ke aha mai ia mau helehelena inoino. Kahohe. No ko @@ lna@@ina lea hoi I ka oihana lunakanawai ma@@oli o ka walawala pahu ana o kou inoa. Ea, wela ke kai la e ka hoa, I hewa no ia oe I ko ohi hapuku, me kou lke iho nae I ka Alalhi kala loa ka I’a kuku e pau ai ou mau lima I ka eeke, komo pono iho la oe I ka ai a ka lua—I ke alapll a ka opae. Ke kukala ae la oe me kou olalau I ano poina ka noonoo kanaka, he pio ku au nau; mai apono koke au ia oe ina I heololi ae oe penei: O you ke pio na’u, no ka mea ua kuawili loa oe, a ua hiki ole ke pale naauao mai, a ua piha loa oe I ka manao kuakia “Kakao ae la ka waha o ka ua Nahua I kauhale- I ka i mai ne ua lilo o Omaolala ia Panaewa.” Ua kulike loa kau kukala ana me ka kahi keiki kahu hips, e kahea ana. He ilio hae! He ilio hae!! He ilio hae!! E kokua! E kokua!! A hiki main a kokua, akaaka wale mai kela, aka nae, i kona Manawa i moeuhane mua ole ai, hiki koke mai la ka ilio hae, a haehae liilil ae la i na hipa, kahea ola i na kokua, aole I loaa na kokua iaia. Pela okoa iho la no oe, au i hamama ae ai ko waha I ka makani. Auhea oe, eia mai ke ilio hae, nana oe e haehae liilil aku iloko o na apana like ole ke helu ia. Na’u ke kukala kaena ku, he pio oe na’u maluna o ke kahua paiio, a i mea e noho kuapapanui ai oe he pio na’u maluna o ke kahua paio a i mea e noho kuapapanui ai oe he pio na’u, no kou huna maka eleele loa i kou inoa, a na ka lehulehu e hoomaopopo mai ma keia paio ana, a na lakou no e kau mai maluna o ko lae i keia metara hoohaaohano. “Hohe wale! Hohe wale.” No kau mau ninau no ko’u kulana kahumapule. Ela main a haina e moe kokolo ai ka uahi o Kula. Na na hoahanau o keia Ekalesia a me Rev. E. S. Timoteo i hoolilo ia’u i hope kahunapule, a penei e maopopo ai ia oe. Ua koho ia au me na manao lokahi e na hoahanau o ka Ekalesia i Lunakahiko, a ken oho nei au ma la kulana a hiki i keia la mamuli o ko’u hilinai ia, he kulana hoi i hlki ole la oe mamuli o kou hilinai ole ia. Ua noho hoomalu aku au maluma o na hoahanau me ka leo mana piha I hiki ke hoolohe ia, a e lawelawe ana ia oihana me ka hanohano nui. A ma ka Manawa I hele aku ai ke Kahu no kana hana komite I ka mokupuni o Kauai, poin mua iho Ia oia ia’u me keia mau olelo kauoha oka hoaneano. “E malama ee i na Hipa.” Ua like loa kela kauoha ia’u me ko ka Haku Iesu kauoha ana ia SImona Petero. “E Slmona Petero, e hauai oe i ka’u mau hipa.” O Petero ke kumukauoha a he hope maopopo no ka Haku ma ka honua nei, oial Oia e hoi ana me Kona Makua. O Sol. H. Kalamakee ka hope no Rev. Timoteo no ka Ekalesia o Waialua nei, oiai ke Kahu ua kaawale aku no ka manawa. Lehe aku la oe, pill pono paha la la ea, pau ae la paha kou powehiwehi. Ihea kou wahi e ka noho pu ana aku imua o na Ahahui oia ano a ike iho la oe, he mana a he kuleana kekahi e na Ahahui Mokupuni e hoolilo i kahi mea i hope kahunapule no kekahl Ekalesia me ka ae ole o na hoahanau. I ka ahahui no anoi o kupono ana I ko aina la o Kapoho. Kani ka pahu holo ke kao. A kaaka henehene a’u mau pokii o ke Kula Sabati ia oe. Eia mai ka lua, a he mea pono nae e pakui mai i mau huaelelo hou mahepe o ka ninau penei: “A owai kau kumu;” a e hooholo loa aku ka ninau, “I ke kuia kahunapule hea oe i ao ia, a ewai kau kumu?” Eia ka pane, i ke kula kahunapule no au a Rev. E. S. Timoteo i no la ai, a oia no ka’u kumu. A he makaukau ko’u mai kona puniu mai i na mea huna o ka Baibala e hiki malaelae ai ia’u ko wiliwili i ko kani ai i au mau pauku Baibala i heike ai ma ko manao pane pulele hua; au hei i hoomaopopo ole ai i ka lo oia mau kauna hua palapala hemolele. Aole ka’u he ai helu a he l’a helu. Aohe a’u hoolaha i ike ia pela, aka nau wale iho la no paha ia i haku lho, na ike paha oe a ua maa no, he ai helu a he l’a helu kao, o kou akamai maoli i ka holoholo olelo. He hilahila maoli paha kau no ka haule ana o ko lnoa penoi i ka hope waa iloko o ka papa inoa hanohano o ka poe make alii olaio o Waialua nei a’u I hoike ae al. He hilahila ka hoi i ko piikoi ae i inoa kapakapa kou, a loaa pono aku la nae oe i ka pua a Pikoiakaalala, ike pono la oe e a’u mai ko poo a ko huelo. I makemake koi au e kaulai ae i ou mau lwi a kuakea i ka la, a kahea ae la oe me k oleo hanapilo I ka inea e ke keikialii, me kou kuhihewe he wahi aumakua pilikana aku kahi ou ilaila. Aole loa ae i ike ia. Owai la oe. A ke helu papa ami la oe I aa olelo pelapela loa i kupono no a pili pelolei i kou kulana. No na manawa lehulehu, ua kele aku au e ike i ke keiklalii, a ma kana kono alii e hoohanohano pu aku au l kana papa aina, oia ka’u i hooko aku ai i hoa ai pu nona me ko’u malama pu aku i kona kulana kiekie, a no keu ike ole ia aku a kono ole ia aku, ua kuhalahala loa oe, malaila hoo ka mea maka’e. Ina ko’u he manae helu aku. loaa pono oe ia’u e hohole ana ana i ke kumu o ke kauwila. Aole a’u mea nui i haawi aku al i ke keikialii, hookah wale lho no o ka helo aiiu e ike iaia, noho pu, launa pu, mamuli o ke kono a ka makee a aloha alli iloko o ko’u puuwai. A o oe no ka mea i kamaaina loa ia mea o ka piepiele , ne ka mea, he wahi manao alii @ki no kou mamua i ka wa o ke aopuni Mol, a i ko ike ana iho nei ua pau ka pono a na ‘lii, o ko holo pee no ia a pili l ke kowa pehaku, loaa pono aku la oe i ka olelo kaulana a ia kalkamahine kaeaea.               

“A ka lae o Kalaau,

Pau ka pono a Kakina.”

Aole au e like me ia ae la, e ike i ka wa o ka loaa, e like no me ia i ka wa o ka nele. Eia nae, ke pakeo mai la ko alelo, he aloha a make alii ka kou mai kou puuwai mai l sila la, a e holo ana ka na aa koko o ke kumakaia alii a hiki i ka pall o Kalalau, kahi a Koolau e hoekepue naai la. Kai ole loa no hoi. Ma kahi hea e ike ia aku ai kou aloha alii maloko, ke ole ka hana mawaho, no kou ike ole i ka lo o na pauku Baibala au i oku mai nei a me ke poliuliu loa aku o kou ike l ka meolelo o ke kanaka polno i haule iwaena o na powa. E hoonui iho ka ike ou nau onohi a e lena pono iho ma ka Buko o Luka, mai ka pauku 30 a 37 e ka Mokuna 10. Ua hana anei oe e like me ke Samalla lokomaikai, i ka hu ana ao o kona aloha a hooko pu me ka hana, nau no o hole mai nei, a ua like loa no oe me na kaoaka elua i maalo lho mamua, e nana aku ana mo ko laua mau maka uahoa o ke aloha ole, me na opu lokoino manao awahua; malia paha aole laua i nele l ke aloha maloko, aka nae, auhea ka holke o ia aloha mawaho, aolo loa. Pili pono aku la ia ia oe. Hele no ku i ko mino olu i ka ili o ka laau. Komo pono lho la oe i ke puhi a me ka nau, paa oe la i kahului, i ke anapuni a l.imaloa. Heaha no la kau o ka lalama ana ae la i ka Baibala,                A ku oe la i ke A’u,

I ka I’a nuku loa o ke kai,

pau ou mau hulu la i ka unuunu ia e a’u, holo wale oe la i keolohelohe, pili wale ka ia i pili wale. O ka’u kula ia a ailolo, l kohu ai ka inoa hope kahunapule, a’u e lawelawe pu nei i ka oihana hooko mare, ka mea i launa olo aku me oe, aia wale no a he kahunapule, a i ole la kanaka i hilinai ia e ke aupuni. Nao, ke hoohuli pono ae nei au i na owili kaula uwila a kuhi pololei aku ka’a makenetl l kou kukulu manao maluna, a llaila oe e ike pono lho ai i na uwea unall o aupuni po, a llalla oe o paa pio ai no ka hopena o kou mau la. Ua kaena ae oe”he poo maunu au nau i ai a kau lluna o ka laau.” O kona ano he koena l ai ia e ke kauaka lawaia a koe, a hele mai ka makapehu a ka uka a ai iho. A o ka lnoa pololei, he ai pala maunu. Pololei loa oe i pahu koke a@a iho la no i ko piko. O oe lo no anei la la e hahai loloa hele ana mahope o’u iloko o na kalekual pake? O oe no anei kea nee ana la i ke pekaukau o ka @umi hookolokolo l ka wa e noho ai ka aha? O oe no anei ken oho ana me ke ope kanana a me kahi peni i ka lima ma kea no kupakako na’a? O oe no anei ia e pili wale mai ana me ke kono ele ia aku, a ka lehulehu e ike pinepine ana? I loaa aku kahi poo maunu, ola lho la ka makapehu o ka uka. O oe no anei kai hiki kiao ae I knu hale i kii ae i kahi hakina a’u l ai ai a koe ke koena. Uwe no hoi ka naonao ia oe, l ko paikano ae pela, me kou manao no kai aku la akua hoounauna au i hoolele mai nei, hoi lho la ao nae a ai ia oe i ke kahu, he puni ka hele l kahuna. He ai ka hoi ka ka hookano, aole e ola kena mai ou he hokii he mai ola ole. E ka ho@, kani poha ka uwepa a kaua la i ko lae. Ano, ke hookuu malle aku nei au la oe e moe malie i ke kai o ko haku, a ke noi pu aku nei ia oe e kemo pu mai iloko o ke aupuni hou, ka Repubalika o Hawaii, ke aupuni e ka lanaklia, a nona na hulla o ninlu nei me ka holomua. A lua oe e ae oluolu mai ana, alalla lulu llma pu kaua lloko o ka hauoli. Aka hoi, i onioni hou mal oe, alaila ua pau ae la ke olelo a ka hoaloha no kou palekana, a e hookuu loa aku au ia oe nau no ia o hoe hookahi ae lloko o kou aahu hulu hipa o ka huna inoa. A no ka lua o ka manawa, ke noi aku nei au ia oe e kala mai ia’u, ina ua oi loa aku ka pahee o ka’u makakila a ua eha ia paha oe, i ka pa ana aku la l ka hua Noni. Good by oe e ke hoa.

Owau no me ka oiaio,

SOI.. H. KALAMAKEE.

Waialua, Iului 23 1894

 

Ua Hala me ka Walohia.

 

Me ka puuwai mokumokuahua makou ka ohana e pahola aku nei imua o ka lehulehu i ka lono kaumaha o ka make a@@@J. Kahawall ke kane i hoonele ia i ka wahine ole i hala e aku ma ia ala hookahi iloko o na malama pokole he ehn l aui aku la, a ma ka wau@ao Sabatl aku nei i hala la 19, ua kii mai la ka Haku i kona uhane a hoihoi aku la me ia o hauoli pu me kona mau anela ma ka lani. Ua luluml iho makou ka ohana l ka wa a kona aho hope e aili ana, aka, aole nae e hiki ua hookaawale ia ia wahi nowa mea a pau. Ua ako e ia aku ola mamua ae o kona hele loa ana aku l ka hapauea haalele loa mamull hoi o kona loaa ana i kekahi mai hva me na lapaau kupono ana. Ma Moanalua no kona aho hope i lele loa ai a malalla no hoi i waiho ia ai kona kino no ka ilina. He kanaka o Kahawaii l kamaaina a i aloha nui ia no hoi iwaena o kona ohana a me na hoaloha, ua noho lolhi ola ma ka olhana makai o ke Aupuni i ka wa i hala aku, a no kona ano elemakule, ua waiho aku ola i ka hana. He mau keiki kana e ola nei me @a moopuna a me ka ohana no a pau e paiauma aku ana no laua l hala e aku. Ua piha iaia na makahiki ma keia ola aua ma kahi e aneane aku ana l ke kanawalu.

 

Na Palapala Kulana Kumuao.

 

Ma ka hoike ia ana iho nei o na kumukula olelo Beritania ma Honolulu nei i na la mua o ka malama o Augate nei, e Mr. A. T. Atkinson, Kahukula Nui, ua hoomaopopo la na kuiana o na kumu penei:

NO EKA MAKAHIKI.

 

Rhodes Green, 92 1-6.

Mabel Abbott, 92.

F. W. Abbott, 90.

Julia Perry, 87

NO ELUA MAKAHIKI.

Mary Parker, 81.

A.St. C. piinala, 81.

Geo. Kanikau, 80.

Slmon Aiu, 78.

Louis mdeiros, 78.

May Glles, 76.

Wm. E. Saffery, 76.

D. K. Kauohewa, 76.

V. Brightwell, 76.

Alex. Hihia, 76.

Thos. Bartow, 75.