Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 20, 18 May 1895 — Haalele i ka lai o Honolulu, no na Waieha, no ka Ahahui Lunakahiko o na Mokupuni o Maui. [ARTICLE]

Haalele i ka lai o Honolulu, no na Waieha, no ka Ahahui Lunakahiko o na Mokupuni o Maui.

Hora 10 o ka po o ka la 30 o Aperila, kau aku la au me ka'u Eva maluna o ka Malulani, he mau minute pokole ma ka onekl, hoolauna ia aku la maua e kapena Sinaetona i ka moi wuhlne-kanemake Kapiolani, hui pu iho la me ke aloha pumehana, me na hoomanao walohia e mapunapuna mai ana mai kona waha mai no kana moi kane aloha Kalani Kalakaua i hala. A hui. pu iho la ma"kou me ia hoomanao ana, a me na kuka pu ana no ka moolelo o ke auhulihia ana o ke aupuni moi o Hawaii aleha, a pela i hoomanao hookaau papaleo ai a hiki i ka leko ana o ka heleuma no ke awa o Maalaea Bay, ia wa luiullma pumehana hou me ka moiwahine, a kau ma ka waapa no uka o ka aina, kau ma ke kaa a hiki aku la no ka home ma ka hora 3 wanaao.

Mei 1 hora 10 akoakoa aela na lala o ka Ahahui Lunakahiko, Kula Sabati, Ahahui Opiopio, a ia wa i hoomaka ai na hana, me ka maluhia o ke anaina ma na kuka ana no na mea e holo al na hana pono ma na Ekalesia. He ku i ka hanohano ka noho ana o na lala o na Ahahui, ma ka hoomaemae i n& aahu, luhe like me na keonimana o ka hale ahaolelo kau kanawai, a pela 1 hoomau ia ai na halawai a hiki ma ka Poaono la 4 o Mei. Hookuuia na hana, a he mea maikai ke haawi ae au i ka mahalo i na hoahanau o ka ekalesla o Wailuku no ka malama ana i na papaaina oluolu i na puaa momona, na moa momona, na kawakawa nunui, ha pol pahee ono, na ipuhaole ono, na pola kope ono, na opae mahikihiki o kuahlwi, na opihi a pela aku a hiki wale i ka pau ana o na hana. Na luna aupuni iloko o keia ahahui lunakahiko o Maui, ka mea hanohano lunakanawai Kaapuni o Mauni .T. W. Kalua, E. Helekunihi iunakanawal apaoa o Wailuku, P. N. Kahokuoluna lunakanawai apana

o Makawao, a me ka luuakanawai apana o Lahaina, ma ka manao o ka mea kakau, he hana maikai ke knkoo pu ana o na luna aupuni i na liana pono, a me he la o ka iini 110 ia o keia niau luna aupuni raa ia mea, hoomau ia. Kumuhana ano nui i noon»o la e ka ahahui lunaka» hiko, a hooholoi.-i ioh kokahl olelo hoohoio. E hoi aku na Kahu ekalesia ma ko lakou mau apnna a e huli a kaahele a e iuii a kakau i na

inoa o ka poe a pau e noho aua ma ke ano kue i ke kanawai, oia hoi ka poe noho 'a kane n wahiue mo ka ole. Oiai e noonoo ia ana keia kumuhana ua puka ae kahi mau huaolelo mai na hoa ae, aole he manao

'nui ia o keia ano hewa e ua luna aupuni, oiai he mau ilipuakea kekahi ua nunui na keiki, a ua puka ae ka olelo a kekahi hope makai nui o kekahi apana, aia no a hookiki mai kekahi kaue i na o kana wahine ke kapaepae inalolo ana, a i oie o kekahi wahine, i na o kana kane ke holo ana i ka noho makuu, a ua hooholoia e ninau aku keia aha i ka manao o ka loio Kuhina. Ke kulana ekalesia o na Waieha, ua ano emi naai ka ikaika o kahi mau ekalesla, e like me Waihee a me Walkapu, aka o ka ekalesia o Waiiuku, ua pii mau no ka iKaika. ma na haua, a o kekahi poe opiopio no hoi oia eka!esia, ua emi hope mai lakou a ua naio mai ka ike ana a ko'u maka, mamuli no o keia ninau aupuni iwaena oia poe, hookahi mea i ku ae me kona manao olalau a olelo iho, aole he oiaio o ka Baipala, aoie i4 he olelo na ke Akua. O ke kumu no o ka puka ana o keia olelo, aole no i liu ka paakai o ka pono iloko ona, aka 0 kona alii wahine aia no ke hoomau la no ma ka hana pono a kana kane e olel® hoino nei, aka nialia paha o ka palena ia i loaa iaia. Ke kulana o ka noho ana o na kanaka hana o na Waieha, ekolu mau hale wiliko ma na Waieha i ua makahiki lehulehu i kaa hope ae, aka ano i keia la, ua lilo mai la ka wiliko o Waihee a me Waik:)|# i ka hui mahiko o Wailuku, a inamuli o keia loli uno nui ua lioonele maoli iu na kanaku i maa i ka lawelawe atm ma ia mau wiliko, a e loaa ai leahl uku kupono no lakou, a i mea e p-ale ao ai i keia noho nune uiih, e pono no e paeli iho i na loi kalo, a e hoihoi ia mai ka huue dala, i na la aui hope ae, oiai ke hoi mai nei ka wi wahi a kahi poe kamaalna i hai mai ia'u, aoka loi kalo i kuai ia no ka $100 ua kuai ia 1 ka la 4 aku la o Mei he $3GO ka waiwaiio, kela e pale aku ai i ka pilikia. Ke ala hele popilikia, ma ka p«j o ko makou kaa e holo nei, ua hiki aku la makou ma kekahi wahi o ke alauui ua kahe ia e ka wai o na la i aui aku, a ua poopoo ino loa, a i na paha he po mahina ole, alaila o ko makou luakupapau ia, a'ole e hiki ke emi hope, aole no hol e hiki ko hele imua no ka haiki, a he kuhoho makae pali e haule ai i kahawai, aole nao ai ika papaa. Ua lele makou ilalo, wehewehe na lio, o kahi Ah Sam ke kalaiwa kaa me ka'u Eva, me ka hana nui e hapai ai i na huila, huki kahi i ke kolo a hiki ole, ia wa hoouna ia o Ah Sam e hele i kamaaina o ko makou liale e hele mai e kokua, aole he kanaka kupono hookahi, ua makapo loa, elua elemakule ua aneano 80 makahiki a oi, hookahi wahine, a hoi nele mai o Sam aohe he kokua.

Pane aku au i ko'u mama, e aho 0 maua me Ah Sam ke hele aku e hoi mai oe e paa i na lio, o maua ke hoomanawauui ae 1 keia piiikia, ia manawa haalele ka noonoo no kahi aahu, me ka hana nui e aneane ana hookahi hora me ka iiapa, haia aku la na alualu hohonu a palokana makou. Hulawai me kahi hoa o ka papa alanui ma ka homo o ka J, W. Kaiua, ninau i ka inea hanohano, owai na hoa o ka papa alanui? . Eia no la, mo ka eieu ka papa alanui i hui ai a noonoo no keia piiikia, a ma kakaiaka o ka la 3 o Mei, aia kahi mau paahao o hana ana ma ua alanui polno nei, me ka luna paahao J. Kanakamaikai. Ekoiu la ka hana ana e pau ana ma ka la 0 o Mei nei hora 1 auina la, ua 1110 keia alanui i alanui maikai i ike ole ia i na manawa i hala, a ke haawi ae nei au i ko'u mahalo 1 ka papa alauui o na Waieha no ka eleu i ka hoouna awiwi ana e liana i keia ino, a maiuna o i. Kanakamaikal ko'u hoomaikai nui no kana hana kanakamakua, oiai he opiopio ke kino, aka o ka manao hana, ua oi aku ia mamua o ko makou wahi luna Pukiki. Mei 7 hora 1 haalele la na Waieha no ku Lai Ulu, hora 8 me hapa kau ma ka Maiulani, hui me ke Kapeua Waipaho oia kaapu ae ale o ka moana, kamalllo no na mea hou oka makou ahahui a hiki Ike awa lai o Koawaiki. Aloha na Waleha, aloha ka Malulani a me kona Kapena akahi. Lunakahiko, Mel 9, 1895.