Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXV, Number 21, 22 May 1896 — Heaha ke Kulana Hoohuiaina i Makemakeia no Hawaii nei me Amerika Huiia. [ARTICLE]

Heaha ke Kulana Hoohuiaina i Makemakeia no Hawaii nei me Amerika Huiia.

Ua ikea maopopo ia i keia wa e nee nei na hookeleia ana ame na liooponoponoia ana o ka "Halau Hale Ho\r % o Haj\aii, aia no ia maluna o ke alahele o ka noliona hale Repubalika, i liookahuaia hoi maluna o ke kuamoo o ka hui ana aku o Hawaii Aupuni i keia wa nie Amei'ika Huiia. Aka, o ka uiea nui a makou e oiani ae nei imua o na kukuna malamalama o na hoohuoi kupono ana, oia keia, "Heaha ke kulana hoohui aina i makemakeia no Hawaii nei me Amerika Huiia?" He ninau keia, ma ko makou hoomaopo[M) ana, i pane moakaka ole ia kona haina i keia wa a i ka wa hoi i hala ae nei; aka nae, i ko makou hoomaopopo ana ma ka Olelo Hooholo a ka Aha Senate i hoopuka ai ma kela pule aku nei. a i hoojH>nopono iki ia hoi e ka Hale o na Makaainana, 110 ka hoike ana ae oia mau Hale a i elua, no ko laua mau lioa ponoi ilio anie na poe koho balota kn i ke kanawai, aole loa i hoikeia ae kekahi meA e pili ana no ke keehina hana i makemakeia ma ka ninau a makou 1 hoohuoi ae nei, a malalo o ia kumu e hapai nei makou i keia ninau. Aole nohoi makou i ike iki, lieaha la ke kuinu i hoao ole

ai ua hua o ka i- liolio ii-: i keii)s wa t* uiiKiu ut- i Aliii Ivuhīna no keia mea, o ka pane e loaa inai aua uiai ia lakou mai. he uia lamalama ia hiki ai ke hoanliee ia aku na lioopolulnhi ana o na maiiao nMopop*» ole e poipu a e nhi paa isei malima o ka hapauui o uu poe i haawi i ka lakou mau kakoo ana i ke Aiipuui makua e ku nei i keia wa, a i ae hoi me ko lakou manao apan e hoohui ia Ilawaii nei ine Ainerika Iluiia. Ma ka makou hoomaov»opo ana. mamuli o kekahi mau manao a makou i hoolaha aku ai mamua aku nei. 110 na mea e pili aua i ke kulana Aupuni i makemakeia no Hawaii nei ke holopono keia hana a ko kakou Kuiuukanawai e alakai nei. oia ka loaa ana ia kakou ke kulana Aupuni elike me ko ka Apana Aina o Columebia—Distriet of Columbia. Ua hoikeia aku. he kulana Aupuni ia i haawi ole ia ka pono koho balota iloko 0 ua kanaka, aka. e uoho ana nae lakou iloko o na pomaikai hoomalu o na hooponopouo ana a ka Maua Kau Kanawai >'ui. ia' ka \haolelo Hui o na Mokuaina Hui ia o Amei'ika. O kekahi manao lioi a makou i lohe ai e kamailio laualieaia ana mawaena o kekahi poe i kuleana maoli ma keia ninau. oia ka inakemake ana o ia poe i kulana Aupuni Mokuaina ko| Hawaii nei elike me na mokiiaina eae o Amei'ika Huiia. Aka, aole nae i maopopo ia makou i keia wa ke kulana Aupuni i makemakeia e ka Repubalika o Hawaii nei uo ka hooko ana aku i ke keeliina hana "lioohui aiua' i hoakakaia mai e ke Kumukauawai. Ma ke ano he mau wahaolelo o ka laliui kolio balota o ka Kepulialika o Hawaii nei e puuluulu nei maloko o ka Ahaolelo i keia wa, a ma ko makou mauao ana he kuleana kupono ko lakou, ma ka aoao o na poe koho balota o Hawaii nei, e uinau ai i ka Aha Kuhina i hoomalamalama ana no keia ninau. Aole loa lioi īnakou 1 ike he kumu kekahi e akeakeaia ai ka Aha Kuhina i'ka paue ana i haina kupono no keia uinau imua o na waliaolelo o ka laliui, ke ole nae ia i lilo i mea e hoopilikia ai na liaua a ke Aupuui e lioonee nei i keia wa no ka lioea aku i ke kiekiena i makeinake nui ia e ke Kumukanawai. A iua aole e hapaiia he ninau o keia ano iloko o ka Ahaolelo i keia wa a lioea i ka pau ana o keia kau, alaila, e mau ana no ka uhi ana o keia pouli a hoea palia i keia noho hou ana mai o ka Aliaolelo ma ka M.H. 1898. A ina hoi e manaoia, he oi loa aku ka pono ame ka maikai o ka waiho ana i keia kuinuhana ma ka lima o ka Mana Hooko, alaila. aole no he mea i kaa ae mawaho o ke kaha }>ololei no ko na Hale elua kukahi ana ae ma kekahi Olelo Hooholo Hui i ko lakou manao paulele a liilinai i ke Aupuui, ma o ka Mana Hooko la, ka hana aua aku i na liaua apau e loaa ai he kulana Aupuni palekana ia Hawaii malalo o ua elieu mana nui o ka Repubalika o Amei'ika Huiia.