Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXV, Number 47, 20 November 1896 — KA UWEA TELEGARAMA PAKIPIKA. Ke Kahua Hana Ano Nui ia a Kuhina Foster i hoea mai ai i Hawaii nei. [ARTICLE]

KA UWEA TELEGARAMA PAKIPIKA.

Ke Kahua Hana Ano Nui ia a Kuhina Foster i hoea mai ai i Hawaii nei.

Ma ka Poaono aku nei o kela pule, i malamaia 80 ai hē halawai, maloko o ke keena oihana o ka Peresidena o ka Repubalika o Hawaii nei, mawaena o kekahi poe kuonoono a ko'iko'i o Honolulu nei, ame ka Hon. John W. Foster, no ka mea e pili ana i ka Uwea Telegarama Pakipika. O na poe i akoakoa ae ma keia halawai, oia o L. A. Kakina, B. F. Dilinihama, T. H. Lansing, Dr. C. B. Wood, F.A. Schaefer, Prof. Alexander, J. B. Atherton, Luna Senate MeCandless, J. A. Kennedy, Kikila Baraunu, C. Bolte, F. A. Swanzy. Lunakanawai Kiekie Alapaki Kauka, W, G. Ij-win, A. Young, na Luna Senate H. W. Schmidt. W. H. Rice me Hanale YfaUakahauki; S. K. Ka-ne, C. L. Wiglit, John Phillips, Mark Robinson, C. M. Cooke, Paul Isenberg, H. Hackfeld, A. S. Hatawela ame Kekahi poe e āe. He nui no fea poe 1 poloaiia, eia nae aole lakou i hiki ae. Ma ka aoao hoi o ka Mana Hooko o ke Aupuni, ota no o Peresidena Dole atae na Kuhina Kamika ame t>amon. Ua noho hoomaīuia keia halawai e Peresidena pole, a nana 1 hoakaka mal i ka waihoia ana aku imua o ka Mana Hooko o ke Aupuni o kekahi kumuhana ano nui e pili ana i ka aelike hoomoe uwea telegarapa i haawiia ai ia Col. Spalding ame kona poe hoa; aka. mamiia nae o ko ke Aupuni lawe ana ae i kekahi keehina hana maopopo e pili ana i keia kumuhana l waihoia aku imua o lakou e ka hui o Col. Spalding, ua manao ka Mana Hooko he mea pono loa ke kuka pu ana me na kanaka lawelawe oihana o loko nei o ke kuianakauhale. Mamuli o ke kauoha a ka Peresidena i ka Loio Kuhina, ua heluhelu mai la oia i ke ano nui o ka aeUke hou i waihoia aku e ka Hui Uwea Telegarama o ka Paklpika, oia boi. ua makemake keia hui e hanala oaa aelike mawaena o iakou ame ke Aupuni Hawali, e ae ia lakou Uoko o elua makahiki mahope iho o ke kakauLuoa ana o ka aeiike e na aoao elua, e imi ai lakou e loaa na aelike hoomoe uwea telegarama mal ke Aupuai mai o lapana a mal ke Aupuni mai hoi o na P&naiaau o Anstralia 10 ka hoomoe ana i na uwea teieparama mai HawaU «ku nei a lapaaa, a wai Uawaii aku nei hoī a hoea i Auaualia. Ua ae keia Hui e kuai I na Bona Aupuoi hou. ma ka 4 keaeta. no. iakou ka huioa waiwa! lo o t375.000, a na» ka wailio pu ana mal be lsuina o

i $ 125.000.ma ke ano hoopaa ike Aupuni Hawaii, no ka homoeia ana o ka uwea | telegaram mai Amerika Huiia mai a hoea i Hawaii nei, iioko o hookahi makahiki, a ke hooko ole ia ua hana '\a iloko o ua manawa la, aiaila, liio keia dala hoopaa a ka Hui i haawi mai ai i ke Aupuni. A ina hoi e loaa mai na aelike pono hoomoe uwea telegarama mai keahi mai o na Aupuni elua i hoikeia ae nei> a mai a laua mai paha a i elua, a hiki ole hoi i ka Hui ke hoomoe i ka uwea olelo telegarama mai Amenka mai a hoea i Hawaii nei iloko 0 ekolu makahiki mahope iho, alaila, e lilo wale no kela mau daia he 125,000 1 ke Aupuni Hawaii. Maluna o keia mau kumu aelike. ua nonoi mai ka Hui e ae aku ke Aupuni Hawaii e loaa aku ia iakou ka pomaikai kaokoa 0 ka hoomoe ana i na uwea telegarama mai Hawaii aku nei a hoea i lapana, a pela nohoi ka uwea telegarama a hoea 1 Australia, no na makahiki he 20.

Ua hoakaka mai la o Mr. Foster, ua hooikaika maoli o Col. Spalding i ka hooholomua ana i na mea e holopono ai ka hana i manaoia, iioko o ka Ahaolelo Nui o Amerika Huiia, a ua ae hoi oia e hoolilo aku i ka aelike ana e paa nei i kela wa me ke Aupuni o Hawaii nei i ka Hui Telegarama Pakipika. Ua manao no ka Hui e loaa ana no ia lakou ka aelike hoomoe telegarama mai ke Aupuni mai o lapana he hooia ana e uku mai no ia Aupuni i ka Hui i $160,000 ma ka wa e paa ai ka uwea a hoea ilaila. a ke liuiia keia me ka ke Adpuni Hawaii I ae af e uku hoomau no keia laina telegarama, oia hoi, ke huiha o $40,000, ua iike ia me $200,000 e loaa ana i ka Hui ma na wa e paa ai ka fa!na telegarama mai Kapalakiko mai a Hawaii nei a hoea loa (i) lapana. A ua m&nao nohol lakou e loaa mal no ia lakou he $200.000 mai na Panalaaa mai o AustraUa. Hoike mai oia, ona kanaka i lomo iloko o keia Hui e hapai nei i keia hana, aole lakou he poe i Ike ole i ka nui launa ole mai o keia hana, oiai, ua ike lakou e hiki ana na lilo no ka hoomoe ana 1 ka nwea telegarama mai Kapaiakiko mai a Hawaii hei a hoea loa i lapana, i ka huina e haule oie iho ana malalo o $7,500,000, a he hana paha i ku ole i ka noonoo maikai. ka manao ana e auamo ae ana keia poe kaanka i keia hana, me ka maopopo oie ia lakou o kahi e kakooia mai keia kumuwalwai nui hewahewa a lakou e hoolilo aku ai. Ku mai o Mr. Kakina a hoakaka mai: Mamuli o ka aeia ana o ke noi a keia Hui e loaa ai he pomalkai ia Hawaii mamuli o ke kuaiia ana o na hona aie dala hou o ke Aupuni a ma la mea e loaa ai ka hoonee ia ana o keia ale dala ma ke kahna o ka hoohana maoii ia ana aku, mamuii o ka iaweia ana ae o keia mau hona na ku koke keia aie dala Aupuni Hawaii ma na makeke dala o ke ao nei No keia kumn wale no. oia hol ka laweia a&a aeooa 6ona ale dala hou e keia hui ma ka huina dala a lakou e ae nei e haawi mai 1 ke Aupuni, hemea fa no ke Aopnnl e pono ai ke haawi aku i kao wahl kumu hoihoi knpono. Aole ka poe dala e hooiilo 1 kekahi pou daia nai hewahewa.

ke ol?» o {'.vaa ia lakou V.\ pono hoowxi uwea t«!«»garama kaokew. HcvaKaKa mai la oia i ka mea e j>i!i ana i na nku auhau no ka hoimna 01010 an* . raa keia uwea, aole e oi aku oiamua >0 | Sl no k* huaolelo hookahi a l Australia ame laimna tuai Hawaii aku | nei. 0 ka uku o ka huaolelo hookahi 1 mai Hawaii aku nel a Kapalakiko he 40 keneia, a no na oi»Mo nupepa hoi aole e oi aku tuaua o ka 2:» keneta. ! Ho nui ke kue ia o keia hana o na hui ! telegarauaa o ka moana Arrlanika. a | ho mea pohihihi loa ka '<"k\a ana o n?i ; Kanaka e hana aku i kHa hana ke 010 » loan ia lakou kekahi kahua kn ai. a e loaa oio ai 'u lakou ho pilikia. Mahope iho o keia. ua' heluh*'lu m;ā la - lVrcsidena Dole he imlapahi maī a Mr. ilaiawela mai. e hoike ana i kana i hana ai no nel mea he vnvea tHegarama ame ke kokoke loa ana oia hana e hookoia. Ua nonoi oia ma ia palapala » haawi aku ke Aupuni HawaU nei iaia. i aelike, me kn uku hoomau o $40.CK»' niai ke Aupuni aku. no ka makahlkl hookahi, a no ka manawa hoi o 20 makahiki. Ua traiho pu mai oia i na aellke i hoolalala ame na aelike lahui ! no ka mea e plii ana i ka hana hoomo« uwea telegarama, Alaila, ua hoakaka akea kekahi poe 1 ko lakou mau manao no ka mea e plli ana i ka pono ame ka pon 010 o ka ae ana i ke noi I waihoia mai e Mr. Poeter, i kokuaia hoi e Mr. Kaklna, a o ka hopena i ikeia mamuli o keia mau hoakaka ana, oia ka lokahi loa ana o ka hapanui o na poe hoike manao ma ka hōole i ka' ae ana e haAwi hou ia aku i manawa ia Mr. Spalding. ame ka loaa ana hoi l ua hui la ka pono kaokoa o ka hoomoe uwea telegarama ana mai Hawaii aku nei a hoea i AGBtralta, a pela hoi a hoea i lapana. Oka hana ana pela r wahi &na poe> hoike i ko lakou manao, oia ka nākiikii ana o keia Hui ia Hawaii a paa i ke kaula no na makahiki he 20, elike me ka aelike Aupuni e paa nei i keia wa me ka Hui Tramwāy Hawaii. Matiraena nae o keia poe i hoike manao, o B. F. Dilinihama ka mea 1 hoike ae i ka manao he mea pono na ke Aupuni Hawail ame Amerika Huiia e hana aku i keia hana hoomoe uwea Pakipika, me ke komo pu ana hol o na poe kuonoono o Hawaii nei ma fa hana. 0 kekahi mea i noonooia ma keia kukakuka ana, oia ka hiki ame ka hiki ole paha i ke Aupuni e hana i aelike e haawi ana i pono kaokoa. Ua ninau ia ka manao o Ha Lunakanawal Kiekie no keia mea, a ua pane oia, aole oia i ike iki, ma ke kanawi pehea la e hiki ai ke hanaia he aelike oia ano e paa ai hoi elike me. ka makemake o ke kanawai. Hookahi wale no alahele oia ke kahea i Ahaolelo kuikawa e hoomana ana i kanawai ola ano. Elua hors o ka noho ana o ka hilawai a hookuuia. HOOLE KE AŪPUNI I KE NOL Ma ka Poakahi nei, ua holkē aku ke Kuhina o ko ni Aina E (no ka manawa) oia o W. O Smith, hnua a Mr. John W. Foster, ka ioio o Konela Z. 6. Spaiding, aole ke Aupaai HawaU i ike i keia wa he kupono ke hooioihi hou aku 1 ka manawa o na pono aellke i loaa ia Col. Spalding maioko o kana ae~ like e paa nei me ke Aupunl i keia wa. no ka hoomoe a&a i fc» uwea telegarama mai Amerika mai a hoea i Hawaii nei. a pela pu hoi me ko ke Aupuni ae ana aku e komo pu ma la aelike ka pono kaokoa o ka hoomoe ana I ka uwea teiegarama mawaena o Hawail ame Australia, a lipama hoi. Ua loohia o Mr. N. N. Osburn. he mea i kamaaina loa ma Woodstoek. Sfiki> kana, me ke kikala haneenee. ūa konota oia e hamo i ka LAAU HAMO a KAMALKNA. Hookahl no po. o ka loaa no ia oke ola iaia. He laau kaulana loa keia no ke oia oka rumatika. E kueiia ana e sa poe kawili laau lapaau apatu ame na poe kalepa laau nohoi, O Eenaon, Smitk k Co., na Agena no ka Pae A!na o Hawail nei. •

He mea pono i kela &m« keia ohanm ke koa ona iaau lapua ouuna co aa n»a'i o ka opu. 1 i&aa lap&au pohii! ole ao ka 'Moku ino kw o ka l«po" »T>larfeea ) Nobu, Uml!» Kol«ra usc oa mai apaa o ka opu, aol« h* taan la< paan <rf «, ~-*!s<*i me k» PKRRY DAVIB LAAT7 PKNIKH-A iPaia Killer). U» lav#!atr«Ui kei* laaoi no na makahiki h«t kmnaHma,» ke bana mau ia o«i i k*la un k«ta to, ma n» tisa ap«a o km bosoa n«L O ka Hoi Koai La&u Lapaao o Ho>Uister. ka Agett*.