Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVI, Number 32, 6 August 1897 — Page 2

Page PDF (1.52 MB)

This text was transcribed by:  Haunani
This work is dedicated to:  My Kupuna's

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Hoolaha mana hooko

 

NA RULA

A ME

NA HOOPONOPONO ANA

O KA

KAA LAWE OHUA A KAA E AE

A ME

NA AUHAU HOOLIMALIMA

 

Malalo o ka mana i haawiia ia’u, a malalo hoy o na hoakaka ana o ka Pauku 102. Kanawai 64. O na kanawai kau o 1896, Owau, o james A. King. Kuhina Kalaiaina. O ka Repubalika o hawaii, ke hana a ke hoakea ae nei i keia mau Rula a me na Hooponopono ana malalo iho e hoomaopopoia e ka poe no lakou na Kaa i laikiniia no ka lawe ana i na Ohua ma na Kaa a ano Kaa Lawe Ohua e ae, maloko o ka Apana o Honolulu.

 

  1. O na kaa a pau i laikiniia, e laa ke kaalio holo lealea, kaa kikanē, a kaa lawe ukana e ae, e hanaia me na helu, a e kauia keia helu ma kahi kaawale o ke kaalio holo lealea a me ke kaa kikanē a kaa lawe ukana e ae.
  2. O na kaalio holo ana i ka po, e kauia me na ipukukui elua, a e ike pono ia na helu ma ke aniani o na ipukukui me na huahelu i pena eleele ia, aole e emi iho ka nui malalo o 11/2 iniha ke keikei.
  3. E hoolohe na hookele o keia mau kaalio i laikinila i na kauoha a na Makai.
  4. Ma na wahi e ku ai na kaa a pau i hooaawaleia no na kaa i laikiniia, e hoohuli ke poo i na lio e like me ke alanui a e pili kokoke ana i ke alanui aoao.
  5. Aole e haalele wale ia na lio me na kaa i laikiniia ma kahi kūpono ole e maluhia ai, me ke kiai ole a hoopaa ole ia.
  6. Aole e aeia na kaa i kaikiniia e haalele wale ia ma na alanui i ka po.
  7. NA WAHI I HOOKAAWALEIA NO NA KAA I LAIKINIIA E KU AI.

Helu 1. Ma ka aoao mauka o ke Alanui Beretania, mai ka hikina mai o ke Alanui Maunakea.

Helu 2. Ma ka aoao makai o ke Alanui Beretania, mai ke kihi hikiba mai o ke Alanui Nuuanu.

Helu 3. Ma ka aoao hikina o Alanui Emma, mauka o ke Alanui Beretania .

Helu 4. Ma ka aoao makai o Alanui Hotele, e ku pono ana i ka puka pa o ka Hotele Hawaii.

Helu 5. Ma ka aoao makai o Alanui Moi, mai ke kihi hikina aku o Alanui Maunakea.

Helu 6. Ma ka aoao makai o Alanui Moi, ma ka aoao hikina aku mai ka halekuai o E. O. Hall & Son.

Helu 7. Ma ka aoao makai o Alanui Moi, mai ke kihi hikina aku o Alanui Rikoke.

Helu 8. Ma ka aoao makai i Alanui Moi, ma ka aoao komohana o Alanui Puowaina.

Helu 9. Ma ka aoao mauka o Alanui Kalepa, kūpono i ka halewai (Station House).

Helu 10. Ma ka aoao makai o Alanui Kalepa, ma ke kihi hikina o Alanui Papu.

Helu 11. Ma ka aoao makai o Alanui Moiwahine, ma ke kihi hikina o Alanui Nuuanu.

Helu 12. Ma ka aoao makai o Alanui Moiwahine, ma ke kihi hikina i Alanui Papu.

Helu 13. Ma ka aoao mauka o Alanui Allen, ma kēia aoao mai o na hale waiho ukana o ka laina Oceanica.

Helu 14. Ma ka aoao makai o Alanui Moi, e hoomaka ana mai ka hale pōhaku e ku nei ma ka aoao Ewa o ka huina o Alanui Nuuanu.

Helu 15. Ma ka aoao hikina o Alanui Betela, mauka o Alanui Moi.

 

 

NO NA PAKE HOOKELE KAA.

Helu 1. Ma ka aoao makai o ke Alanui Hotele, mawaena o na Alanui Konia a me Maunakea.

Helu 2. Ma ka aoao ma Ewa o ke Alanui Maunakea, mawaena o na Alanui Pauahi a me Hotele.

Helu 3. Ma ka aoao ma Waikiki o ke Alanui Maunakea, mawaena o na Alanui Hotele a me Moi.

Helu 4. Ma ka aoao makai o Alanui Moi, mawaena o na Alanui Maunakea a me Kekaulike.

  1. Aole e aeia e ku na kaa i oi aku ka heluna mamua o umi ma kekakhi wahi i hookaawaleia i ka manawa hookahi.
  2. O na kaa i kaikiniia e ku ana mamua iho o ke alo o ka Hale Mele Hou (Hawaiian Opera house), e ku kalani lakou ma ka aoao mauka o Alanui Moi.
  3. O na kau i laikiniia e ku ana ma Ainahou, e kokoke ana i ka uwapo o aa Mokuahi Lawe Leta o Kaleponi, ma ka aoao mauka o ke alanui a i ke kihi a Alanui Kilauea, a mauka o ka aoao hikina o Alanui Kilauea.
  4. O na kaa i laikiniia ma ka Hale Aupuni e komo mai ma ka aoao hikina o ke ala e komo ai, a e ku ma ka aoao mawaho o ke ala, e kali no ka uku.
  5. O na kaa i laikiniia e kakali ana ma kahi Hoohio kaa-ahí o ke Alahao o Oahu ma Honolulu nei, aia no ia ma ka aoao ma Ewa o kahi pālahalaha mauu ma ka aoao ma ka hema, mai ke Alanui Moi aku a hiki ma ke alanui makai a hoea i ke kikhi o ka Hale Hookio, pela nohoi me ka aoao makai a kahi pālahalaha mauu mawaena, e huli ana i Ewa, a pela no hoy ma ke komohana-akau o kahi pālahalaha mauu mai ke Alanui Moi aku, e huli ana i kai.

 

NA UKU O KA HOLOHOLO ANA.

  1. No ka holo ana mai a me ka holo ana aku paha a i kekahi wahi o Alanui Beretania, a me ke awakumoku, a mawena o Alanui Maunakea a me Alanui Puowaina, no hookahi a elua ohua 25 keneta. No kela a me keia ohua hou iho, 10 keneta.
  2. No ka holo ana mai a me ka holo ana aku i kekahi wahi mawaena o ka uwapo elua ma Maemae, ma ke Alanui Nuuanu me ke ala o Kunawai, ma Alahui Liliha, a me ke awakumoku, a mawaena o ka Halekula Hoopololei ma Keoneula, ma ke alanui e holo ana i Ewa, a me Alanui Victoria, ma Waikiki, ke oi ole aku mamua o ka mile hookhi, mai kahi i hoomaka ai, no kela a me keia ohua, he 25 keneta.
  3. Mawaho aku o keia mau palena, ke oi ole aku i elua mile mai kahi aku e hoomaka ai, no kela a me keia ohua he 50 keneta, a oi aku mamua o elua mile he 25 keneta no ka mile, a o kona hakina paha.
  4. O na keiki ekolu makahiki a malalo iho, aole o lakou auhau ; maluna ae o ekolu makahiki a malalo iho o ka umi, o ka hapalua o ka auhau o na kanaka makua ko lakou uku.
  5. No kela a me keia kaa e hele ana i ka hoolewa he $3.00.
  6. E heluia ka manawa mai ka wa aku e hoomaka ai a i ka wa e hookuu ai, i ka manawa e kaheaia ai ma ka uwea telepone o ka oomaka ana no ia o ka hookauwa ana i ke kaa, me ka loa apu ana o ke kauoha. O na lawelawe hana a pau i kauohaia ma ka telepone, he hiki no ke auhauia he hapalua o ka uku kūmau no ka hele ana i kekahi wahi mawaho a ka palena 50 keneta; mawaho ae o na auhau mau no na hoohanaia ana mahope mai.
  7. Aole e auhauia kekahi ohua no na ukanan paa lima.
  8. No na ukana e ae, pahu lole, a pahu ukana e ae paha, he 25 keneta.
  9. O kela a me keia hookele kaa i laikiniia e hoolawa iaia iho me ona pihi dala a medala keokeo paha, me ka hoike maopopo ia o kona helu maluna iho, e like me ke pihi hoikeike e waiho nei ma ka Halewai, a e kauia ua pihi nei i ike moakaka ia ma ka aoao hema o ka umauma. (I mea e like ai, e loaa no keia mau pihi ma ka Halewai no ke kumulilo.)
  10. NO KE KAUOHA MAOLI IA E HOLO I KAPIOLANI PAKA.

No hookahi ohua no ka holo ana aku…………..$1.00

No ka hoi ana mai……………………………...$1.00

No elua ohua no ka holo ana aku………………$1.50

No ka hoi ana mai……………………………..$1.50

No ekolu ohua no ka holo ana aku…………….$2.00

No ka hoi ana mai……………………………..$2.00

 

KE KAUOHA MAOLI IA E PII I KA PALI O NUUANU.

No hookahi ohua no ka pii ana……..$3.00

No ka hoi ana mai………………….$3.00

No elua ohua no ka pili ana………..$4.00

No ka hoi ana mai…………………..$4.00

No ekolu ohua no ka pili ana……….$5.00

No ka hoi ana mai…………………$5.00

NO KA HELE KUAI A KIPA HALE

 

ANA, KE PIHA KA HAPALUA O KA MANAWA MA KE KALI ANA.

Hookahi ohua, no ka hora……$1.00

Elua ohua, no ka hora………$1.50

Ekolu ohua, no ka hora……..$2.00

Eha ohua, no ka hora……….$2.50

No kela me keia hora oi aku, he 50 keneta no ka ohua hookahi, ke oi aku mamua o hookahi.

 

NO KA HOLO MAU ANA MA KA HORA.

No hookahi ohua, no ka hora…….$1.50

No elua ohua, no ka hora…………2.00

No ekolu ohua, no ka hora………..2.50

No eha ohua, no ka hora………….3.00

Aole no i hoopaaia kekahi hookele kaa e lawe i kekahi ohua hookahi no ka loihi mamua aku o elua mile, koe wale no ina e hooholo like ia. Ina he elua a oi aku ohua, alaila, aole e hoole ia ka uku mau e like me ka papa maluna ae.

            O na hookele kaa i laikiniia, ke kauohaia e hoi hou aku no na ohua i lele aku ma kekahi wahi i hoakakaia mawaho aku o na palena o ke 50 keneta, he hiki no ke auhau i hapalua o ka uku mau no ka hoi hou ana aku mawaho ae o na uku mau no na hoohana mahope mai.

  1. Mawaena o ka hora 11 o ka po a me ka hora 5 kakahuaha, he palua ka uku o na ohua mai keua mau uku i kauia maluna ae.
  2. Ina e loaa aku kekahi kaa i laikiniia e ku ana ma kekahi wahi okoa aole ma kahi iho i hookaawaleia, alaila, e mana no kekahi makai e hopu i ka hookele ke ole oia e hoohanaia ana, a aole loa i aeia kekahi hookele kaa i laikiniia e kali no kana ohua ma na wahi e kokoke ana i kahi ku mau, koe wale no kona ku ma kahi ku mau o na kaa. Aole loa nae e manaoia maloko o eia Rula ua kue i na kauoha o na Rula 9, 10 a me 11 mamua ae nei.
  3. O ka hookele kaa e hookele ana i kekahi kaa lealea, kaa kikanē, a kaa e ae paha i laikiniia, ina ua ona, a ke hoopuka paha i kekahi olelo ino a hoohilahila, a ke koi i ka uku a oi aku i ka mea i aeia, ke hoole e hoike mai i ka meai aeia, ke hoole e hoike mai i ka papa hoike o na uku ke kolia aku, ke hole paha i ka uku ke kolia aku, ke hoole paha i ka uku oiai oia aole i hoopaaia a ke kue paha i kahi rula i hoikeia maluna ae, alaila, ke hoikeia aku ia mea imua o kekahi makai, e hopuia no. A ku i ka hewa, alaila, e kau ka hoopai i hoakakaia ma ka Pauku 103 o ke Kanawai 64 o na Kanawai o ke Kau o 1896.
  4. Aole loa e aeia kekahi hōkele kaa e haalele i kona kaa ma kekahi wahi ahaaina a hoolaulea paha, a ma kekahi wahi paha i hoakoakoaia ai na kanaka, a i ole ma kekahi halekuai waona paha.
  5. Aole loa i aeia kekahi kaa i laikiniia e ku ma na uwapo mokuahi i na wa holo a me na w aku ami o na mokuahi.
  6. O na kaa a pau i laikiniia, a me na lio a me na lihukikaa, ke loaa aku ua kūpono ole no ka hana i maa mau i ka poe lawe ohua a ukana alaila ua ku i ka pono e hopuia a hoopiiia ka mea nona ia kaa, a i ole, o ka hōkele kaa paha, a i ole, o laua no a i elua.

E mana piha keia mau Rula mai ka la 2 aku o Augate, 1897, a o na rula a me na kuhikuhi mau ana a pau no ka hoomalu ana i na kaa i laikiniia, ma keia ua hoopau loa ia.

                                                                        JAMES A. KING,

                                                                                    Kuhina Kalaiaina.

                                                                        2662-1t

i keia la ua hookohuia aku o Charles H. Pulaa, Esq., i Agena Hooiaio Palapala Aelike Hana no ka Apana o Kohala Akau, Mokupuni o Hawaii

                                                                                                J. A. KING,

                                                                                    Kuhina Kalaiaina.

                                                Keena Kalaiaina, Iulai 16, 1897.

                                                                        2660-3t

OLELO HOOLAHA PA AUPUNI.

I kūlike ai me ka Pauku I o ka Mokuna XXXV o na Kanawai o 1888, i keia la ua hoololi au i ke ku ana o ka Pa Aupuni, ma ka Apana o Kohala Akau, Hawaii, mai Honomakau aku a i Honopueo, Kohala Akau, Hawaii.

                                                                                    J. A. KING,

                                                                        Kuhina Kalaiaina.

                                                Honolulu, Iula 19, 1897.

                                                            2660-3t

I kūlike ai me ke kuhikuhi o ka Mahele 4, o ka Pauku 103 o ke Kumukanawai:

            MA KEIA KE HOOLAHAIA aku nei o ka hoololi ai kona heluhelu akolu ia hooholoia ai kona heluhelu ekolu ia ana e ka Hale o na Lunamakaainana i ka la 12 o Mei, 1896, penei:

HE HOOLOLI I MANAOIA I KA PAUKU 63 O KA REPUBALIKA O HAWAII, E LIKE ME KA PAUKU 103 O IA KUMUKANAWAI.

            O ka paukū 63 o ke Kumukanawai o ka Repubalika o Hawaii, ma kēia ke hoololiia nei I heluheluia ai elike me kēia mahope iho nei:

PAUKU 63-NA POO O NA KANAWAI. “I hookahi no manao ma kela ame keia Kanawai, a e hoakakaia ma kona poo.”

                                                                                    J. A. KING,

                                                                        Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Iulai 1, 1897.

                                    2657-12t

 

HOOLAHA O NA AINA AUPUNI.

Ma ka Poakahi, Augate 9, ma ka hora 12 awakea, ma ke alo iho o ka Hale Hookolokolo, Honolulu, e kuai kudala akea ia aku ai:

            Ka Hoolimalima o 744 eka o ka Aina ma Honokaia, Hamakua, e moe ana mai kahakai mai a hoea ma kahi aneane elua mile mauka aku oia wahi.

            Eia keia aina i kei awa malalo o ka hoolimalima i ka Hui Mahiko o Honokaa, a e pau ana hoy ma ka la 1 o Okatoba, 1898.

            Manawa Hoolimalima—21 makahiki mai ka la 1 aku oo Okatoba, 1898. Ka uku hoolimalima oi aku mamua o $2,776.00 no ka makahiki, e hookaa mua ia ana i keia ame hapalua makahiki.

            No ke Kii o ka Aina, a no na mea aku i koe, e ninau ma ke Keena Aina Aupuni, Honolulu.

                                                                                                J. F. BROWN,

                                                                        Agena o na Aina Aupuni.

                                                                        Honolulu, iulai 12, 1897.                   

                                                                                    2659-td.

 

KA NUPEPA KUOKOA

 

No ka Makahiki - - - $2.00

No Eono Mahina - - -1.00

                        Kuike ka Rula.

@ ANA.

1 PULE

2 PULE

3 PULE

4 PULE

5 PULE

6 PULE

1 iniha

$1.50

2.00

2.50

3.00

3.50

4.00

2 iniha

2.00

2.50

3.50

4.00

4.50

5.00

3 iniha

2.50

3.50

4.50

5.00

5.50

6.00

4 iniha

3.00

4.00

5.00

6.00

6.75

7.50

5 iniha

3.50

4.75

6.00

7.00

8.00

9.00

6 iniha

4.00

5.50

7.00

8.00

9.00

10.00

 

O na Olelo Hoolaha a pau e hoounaia mai ana no ka Hoolaha maloko o keia Nupepa, e hoouna pu mai me ka auhau, a ina aole, aohe hookomo ia.

 

HOOPUKAIA E KA

HAWAIIAN GAZETTE CO.

C.G. BALLENTYNE, Luna Nui

JOSEPH M. POEPOE, Lunahooponoopno.

            Honolulu. Oahu.

 

POALIMA…………………..AUGATE 6, 1897.

 

Ua lilo ae nei ka noho lunahooponopono ana o ka nūpepa P.C. Advertiser o loko nei o ko mākou keena pa ʻ i ia Mr. W. N. Armstrong I huli hoi mai nei mai Amerika mai.

 

Ua olelo ae ke Kuhina Iapana maanei ina ua ae o Iapana e waihoia ka ninau hoopaelimahana e noonooia nei i kei awa imua mawaena o Hawaii nei ame Iapana imua o kekahi Aha Uwao, elike me na mea e lonolono wale ia mai nei. Aalila, ua pau kaa (ka Kuhina Shimamura) mau lawelawe ana ma ia hana. Aka, no kei awa nae aole maopopo ia mea.

 

Moreno Kokua i ka Hoohui Aupuni.

 

Maloko o ka nūpepa “ The Hawaiian Star” o ka Poalua nei, Augate 3, 1897. I ike iho ai mākou I kekahi mau olelo I waeia noloko mai kekahi palapala I kakauia mai e Celso Caesar Moreno o Wasinetona, Panalaau o Columbeia, Amerika Huiia, ia Mr. R. W. Wilikoki o Honolulu nei, a no ka pōmaika ʻ i o ko mākou poe heluhelu ke unuhi ma nei mākou ia mau manao:

“E kuu Wilikoki aloha:

“Ua hoopanee pinepine au I ke kākau ana aku ia oe no ko’u manao e haawi aku ia oe I hoike pololei loa.

            “I kēia kakahiaka ua kama ʻ ilio loihi au me Senate C. K. Davis, Lunahoomalu o ke Komite o ko na Aina E o ke Seneta, a ua hoike maopopo mai oia ia’u ‘ua hahauia ka huli hope loa’ (the die is cast) a e hoohuiia mai ana o Hawaii.

            “Ua kama ʻ ilio pu maua no Hawaii a me na kanaka Hawaii, a ua ikeaia ua kamaaina maoli o Seneta Davis I na mea e pili ana I na kanaka a me na hana ma Hawaii, a ua kama ʻ ilio loihi nohoi māua nou.

“O Senate Davis, oia kekahi o na Senate koikoi a he manao maikai kona no na kanaka Hawaii, a o kona inoa ame ia iho nohoi, he mea pono ke ohohiaia a mahaloua nohoi mawaena o oukou āpau e na Hawaii maoli.

            “Kaumaha maoli au-kaumaha kūhohonu-e nele ana na kanaka Hawaii I ko lākou kulana pili Aupuni kuokoa mamuli o na hana lalau a kekahi poe e ae, a ma ka’u ho ʻ omaopopo o kēia iho la ka hopena poino o na alii Hawaii mamuli o ke alakai hewa ia ana e kanaka liilii ma Hawaii a ma na aina e nohoi.

            “He mea pono ia oe ame kekahi poe Hawaii koikoi e ae ke kūkulu I Hui noka hoonaauao ana aku I na kanaka maoli, oiai ua hahauia ka huli hope loa, e koho (vote) no ka hoohui Aupuni me Amerika Huiia.

“O ka manao e olelo ana e hanaia ana na kanaka Hawaii e Amerika Huiia elike me ka hanaia ana o na Ilikini ma Amerika nei, he lapuwale loa ia manao, aka, e loaa ana no i na kanaka Hawaii na pono ame na pomaikai i loaa o kela ame keia kupa Amerika me ka nana ole ia o ke ano lahui ka ili a o ka hoomana paha.

“He mea pono ia oe ke hokie aku ma ke akea ima o kou poe hoa makaainana ma na hālāwai makaainana a ma na nūpepa ma ka olelo Hawaii a ma ka olelo Beritania no kēia pōmaika ʻ i e loaa ana ia lakou a ma ka aoao hoi o na kanaka oiwi o Hawaii e lilo lākou I poe kupa oiaio no ka Repubalika kaulana o Amerika.

“E manaoio hoi oe, e hana ana o Peresidena McKinley ame ka lāhui Amerika kaulana ma ke ano I ku I ko lakou kulana maoli. Ua lohe au i keia mau olelo mai ka waha ponoi mai o ke kanaka akeakamai oia hoy o Senate Daviz la mea i haawiia aku ai ke kuikahi hoohui Aupuni.

“Ke ae oe ame kekahi poe e ae i ka’u e hoikeike aku nei aole auanei e liuliu ua hana oukou i ka hana waiwai nui no ko oukou lahui ame ka aina.

“mai kou hoaloha pilipaa,

            “CELSO CAESAR MORENO.”

 

Ke lawe nei makou i keia i manao alakai no maou i keia pule me ko makou nana ole i ke kulana Roialiti Pookoi o Moreno: aka, oke kūlike loa ana o kona manao no ke kulana Aupuni e loaa ana i ke kanaka Hawaii mamuli o ka Hookai Aupuni ana me Amerika Huiia, ame ka hooia ana mai o nei Rulaliti Pookoi ma Wasinetona ua paa ka olelo hooholo no ka hoohuiia ana ku o Hawaii me Amerika. Elike me ka makou i kukala kanalua ole aku ai imua i koonei poe Roialiti i lawe mai ai makou i manao alakai no makou i keia pule.

 

NU HOU HOPE LOA.

Mak ek ku ana mai o ka mokuahi “Moana” ma ka Poaha aku nei o kela pule mai Kapayakiko mai i loaa mai ai ia makou na mea hou ano nui loa e pili ana i ke Kuikahi Hoohui Aupuni ku mai la iloko o ka Hale Ahaolelo Senate o Amerika Huiia a oia ka makou e hoolaha aku nei ma ko makou pepa o keia la:

 

KA HANA A KE KOMITE AHA SENATE NO KE KUIKAHI HOOHUI AUPUNI.

 

            Wasinetona, Iulai 14-Ua lawe ae ke Komite Senate o ko na Aina E I ke keehina helu elua no ka hoohui ana mai ia Hawaii me Amerika Huiia. Mamuli o ka aelike ana e hoike aku I olelo hooholo e apono ana i ke kuikahi hoohui Aupuni i hoounaia mai ai mai ka Hale Keokeo mai me ka hoololi ole.

            Mailoko ae o na hoa he 11 o kēia Komite he ehiku o lākou I akoakoa ma ka hālāwai o kēia kakahiaka. O kēia poe oia o Messrs. Davis, Cullom, Foraker, Clark, Morgan, Turpie ame Daniel, o kēia poe āpau koe o Messrs, Turpie ame Daniel ua koho lākou m aka aoao e kōkua ana I ka olelo hooholo apono I ke kuikahi.

            Na Senate Davis I haawi I ka Luna Senate Frye koho ana ma ka aoao kōkua I ka olelo hooholo, ma ke ano ua haawi o Frye iaia I ka mana e hana pela.

            Aole no na Luna Senate Daniel ame Turpie I lawe maoli ae I na keehina maopopo no ke kue I ke kuikahi, aka , ua hoike nae lāua I ka manao he mea kūpono ole, mamuli o ka lilo ana o kēia kuikagu I kumuhana ano nui e onouia ai ka noonoo koke ia ana o ke kuikahi. Ina hoi e noonoo ole ana ke Senate I kēia kau e noho nei ka Ahaolelo o ke alahele maikai loa oia no ka waiho ana I ke kuikahi iloko o ke Komite a hiki I ka wa e mākaukau ai ke Senate e haawi I ka noonoo ana no ia mea.

            Ua hoike ae nohoi o Turpie ma ke ano he kōkua no oia I ke kuikahi aka manao nae oia he mea pono ke hoololi ia. Eia nae, ua ka-ua oia I kana mau hoololi no ka manao ana o ke Komite he oi aku ka pono e noonooia e lākou mamua o ka waiho ana aku I ke Senate. Ua ho ʻ omaopopo laulahaia aole ke Komite e ho ʻ oikaika ana e noonooia ke kuikahi I kēia kau e noho nei aka he wa wale no nae e oili mai ai oiai ua manao loa ia ma ka Hale Oihana Aupuni (Capitol) ame ka Hale Keokeo nohoi e hapaiia ana no ka noonooia ana koke kuikahi ma ka wa pono e ike ia ana He  keehina naauao na ke Aupuni e hana ai  I ole ai e loaa e hiamoe wale ana e hāpai koke ia ka noonooia ana o ke kuikahi I kēia wa wahi a Luna Senate Davis I koi ikaika ai.

O ka mea huna holookoa e holomua ai ke kuikahi hoohui Aupuni aia no ia iloko o ka uihā ana o na manao laulaha o ka lehulehu Amerika mamuli o ko Iapana maua’e ana mai ma kēia hana ka hana hoi I kuleana ole loa ai ia lāhui. Ua komohia hoi ka manao laulaha akea iloko o na aliikoa o ka Oihana Kaua Moana he mea pono ia Amerika Huiia ke a’o aku ia Iapana i kahi hawaina eia nae elike no nae me ka manao o ke Kuhina Nui aole o lakou manao iki ua makemake ke Aupuni ma Tokio e kaua me Amerika Huiia me he mea la nae paha no keia manawa.

            Eia ke hoomakaukauia nei ka Beninetona e ku nei I kēia wa ma ke kapa kahakai o Kaleponi I pani no ka mokukaua Marino ma Honolulu. Ua kauohaia aku no ka Mariona e hoi mai I kahi wa I hala ae nei aka mamuli o ka poino ana o kona mīkini ua hookoulua hou ia oia no kekahi mau mahina lehulehu a I kēia wa ua ho ʻ opuka hou ia aku nei ke kauoka.

            Ua oleloia aole I hoounaia aku nei he mau kanoha hou ia Adimarala Beardslee I kēia wa koke aku nei. Ma kona wa I holo aku ai no Honolulu ua kauohaia aku oia e malama I ke kukauohaia aku oia e malama I ke kulana e ku nei o ke Aupuni I kēia wa, (statu quo) me ka ho ʻ omaopopo mau ana hoi ua makemake no ka Peresidena e hoouna aku I ke kuikahi Aupuni I ke Seneta ma ka wa pono e loaa ana iaia. O kēia nae ka wa mamua o ka hoomaopopoia ana e waiho mai ana o Iapana he olelo kue I ke kuikahi a oiai hoy ke mau nei no ka paa ana o na kauoha i haawiia aku i hoikeia ae la hemea ia e hoopauia ai ka manao hoomoi ma ka manaloa ana he hana enemi kēia ia Iapana.

 

KOKUA KA MOHO PERESIDENA A KA AOAO DEMOKARATA DALA KEOKEO I KA HOOHUI AUPUNI HAWAII.

 

            Loko Paakai, Uta, Iulai 15-Ua kaulana loa ka noho ana o ka Ahaolelo o Tans-Mississippi I kēia la no ka mea I holoholoia e ia Ahaolelo. O William J. Bryan ka Peresidena oia Aha a ua haawiia aku iaia na ohohia hauoli ma kona wa i lawe ae ai i ka noho. Ua aponoia na olelo hooholo e apono ana i ka hoohui Aupuni Hawaii ame ka hanaia ana o ke alawai o Nikaragua.

            Ma ka noho ana o ka Hale i ke ahiahi ua hoalaia mai ka ninau o Hawaii ma ka olelo hooholo elike me keia:

            “Hooholoia: Ke kakoo nei ka Ahaolelo o Trans-Mississippi i ka hoohui koke ia ana mai o ka Repubalika o Hawaii me Amerika Huiia mamuli o na kumu pili lahui, a oihana ka’apa hoy a ma ia ano e alaiia ku ai ka noho mana ia ana mai o keia kahua ikaika iwaenahonu o ka moana e kekahi mana Aupuni e ae ma ke ano he mea hoopilikia mau mai i ko kakou aina nei.

            Ua waihoia mai keia olelo hooholo a ka elele mai Waiomina (Wyoming) mai.

 

PAPA AHAAINA A NA LIMAHANA O KA HAWAIIAN GAZETTE MA KA POAONO. IULAI 31, 1897.

            Ma ka auina la Poaono aku nei i haawi ae ai kekahi poe paahana o ko makou nei keena pa’i he papa ahaaina hoomanao la Hanau no ka piha ana o na makahiki he 20 o kekahi o ko lakou mau hoahana. O kahi i malamaia ai oia “luau” maloko nei no ia o ko makou hale oihana. Eia iho na mea ai i hoonuanuaia ae ma ia papa ahaaina: He kai likoliko o ka i’a; ka ulua lawalu o Kalia i koalaia; he moa lawalu i kupaia; he puaa hoolua i kaluaia: he poi uouo aliali: he koele uala me ka papapa ame na mea inu mama o “hui au konikoni.” Na ke Club “Hoonaueneihe” i haawi ae na leo mele ame na mea kani oiai na mea apau e nuu ana i na kuhinia mikololohua o na mea i hoomakaukauia.

 

KA LUNAKANAWAI KIEKIE O KE AUPUNI.

            Ma ke ku ana mai o ka mokuahi “Monowai” ma ka Poaha o keia pule aku nei, mai Kapalakiko mai, i huli hoi mai ai ka Lunakanawai Kiekie Alapaki ame kana wahine Mrs. Judd. Mai na kaiaulu mai o Amerika Huiia me na ola kino maikai. A eia laua ke noho nei me ka laua Ohana keiki ma Honolulu nei.

            Uaae mai ka Lunakanawai Kiekie e launa aku makou me i ama ka wa kaawale mua loa e loaa ana ia makou a ua oluolu oia e hoike mai i na huhou e pili ana i kana huakai ma Amerika : a ke loaa mai ia mau mea ia makou e haawi aku no makou ma na kolamu o ka kakou pepa nei no ka pomaikai o ka lehulehu.

 

HE HOOMAIKAI KARISTIANO.

            I na hoaloha Karistiano no lakou na kokua e aloha ana i ke Komite no ka imi ana e hoopau i ka aie o ka Ekalesia o Waimea, Hawaii, i ke ola o ke kahu Re. J. Kalino ke haawi aku nei au i ko’u e ka poe i haawi mai i ka oukou mau makana aloha no ka mea i poino a na ka Haku e kokua mai ia oukou pakahi. A ia oukou no apau loa. Penei na mea i loaa mai i ke Komite: Mai na hoaloha o Waimea a me

Na Kawaihae……$34.75

Mai na hoaloha o Hamakua…..41.75

Mai na hoaloha o Kohala Akau…40.00

Mai na hoaloha o Honolulu….41.00

Mai ka Ahahui Euaneli o ka Mokupuni o Hawaii…..78.50

Mai ka Makuahine o ka Aina Mauna, Mrs. H. Parker…..100.00

Mai ka Papa Hawaii…..50.00

Total: $386.00

            O ka huina pau ae la keia o na mea i loaa mai Aperila 23, 1896. A hiki i Iune 8, 1897.

            I keia la 8 o Iune , A. D. 1897, ua hoopauia ka aie o ka Ekalesia o Waimea Hawaii ia Rev. J. Kalino no ke ola kahu. Ke hoomaikai pu aku nei au i ke Akua no kona kokua like ana ia kakou apau.

            Owau iho no me ka haahaa.

                                                S. W. KEKUEWA.

Komite a ka Aha no ka Ekalesia o Waimea, Hawaii.

Aole i hoohoio ka Aha i $50 aka ua hoihoiia na ka Aha o ka Mokupuni o Hawaii e noonoo hou.

                                                O. P. EMERSON,

                                                            Kakauleta.

Haiki hou ko makou wahi waa i keia pule.

 

            E weheia aku ana he Aha Mele Hoolaulea maloko o ka luakini o Kaumakapili ma ke ahiahi Poaha ae nei. Ma ka hora 7 e hoomaka ai ke komo ana a ma ka hora 8 e hoomaka ai na hana. Aohe uku. U anoa i na mea apau.

He mea pono i kela me keia Ohana ke loaa ona laau lapaau mama no na ma’i o ka opu. I laau lapaau puhili ole no ka “Moku ino loa o ka lepo” (Diarhea) Nahu, Umii, Kolera ame na ma’i apau o ka opu, aole e laau lapaau oi aku o ka maikai elike me ka PERRY DAVIS LAAU PENIKILA (Pain Killer). Ua lawelawe keia laau no na makahiki he kanalima, a ke hana mau ia nei i kela ame keia la ma na aina apau o ka honua nei. O ka Hui Kuai Laau Lapaau o Hollister, ka Agena.