Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVI, Number 34, 20 August 1897 — NU HOU HAWAII [ARTICLE]

NU HOU HAWAII

E hoomaka hou ana ke Kula Kaikamahine o Kohala ma ka Poakahi, Sepatemaba 6, 1897. He noi kau e Wahia no ka hooponoponoia ana o ka waiwai o Ii (k) ame Moewale o Pauwela, Hamakualoa. E nana oe e Hellen Kahoomana i kau olelo hoolaha e pili ana i ka waiwai o J. Kahoomana ma ka pepa o keia la. Me kfi paani kinipopo mawaena o ka Hni Regimana ame ka Hui Sana Lui i kela Poaono akn nei, ua kaa ka lana- | kila i ka hui mua. | E>ia mai ke puka aku nei ka hoolaha o kau noi e Kaulaula (w) e hookoia ka palapala> kauoha a Kahau Opio o Wailua, Hilo, Hawaii. EJia mai ma ka pepa o keia la ka olelo hoolaha e pili ana i kau noi eC. B. Oockett e noi ana e kuaiia kekahi aina o Lahela Shaw. He hoolaha ka Theo. P. Severin ma ko makou pepa o keia la, no ke pa'i kii hooleleaka ana, ame ka hoonui hon an ai na kii liilii. E nana ae ka poe 1 pili i ka waiwai o Kap&hoonlu (w) o Waimea, Kauai, ma ko makon pepa o keia la, no ka oleio hool&ha e pili ana ia waiwai. E 0. S. Kahaawinua, eia mai ma ke Kilohana Pookela no ka Lahui Hawaii kau olelo hoolaha e pili ana i ka waiwai o Hookuku. I keia auina la e ulele hou ai na koikl paani popo o na mokukaua Amerika me na keiki materemonio o Honolulu nei, ma kahi mau oia hana. 0 ka huina nui o na poe koho balota no keia kau koho ae, a puni ka Pae Aina, he 2,687. Hawall. 1,066; Maui, Molokai ame Lanai. 384: Oahu, 816; Kaiiai ame Nlihau, 421. Mawaena o ka hora 12 ame 1 o ke awakea o ka Poaono o ka pule i hala, ua a ia ae la kekahi hale ma o iki aku 0 alaimi Rlkeke amo Moiwahine e ke ahi, a ua ai ia rae ke koe koena ole. He patiahi ma Waialua ma ka Poakoln nei, mawaena o ka hora 11 o ke kakahiaka ame ka hora 12 o ke awakea, oia hoi, he elua ha\e i a ia e ke ahi. HookaKi hale no Kamaki, a hookahi hale no Oili. Ua pau loa keia mau hale 1 ka a ia e ke ahi. Ke loheia mai nei eia kekahi poe "Roialiti" ke hele malu mai nei mawaena o na kanaka o Honoiulu nei me kekahi man paiapala nonoi ia Atnerika Huiia e hoihoi mai i ke Aupuni Moi. He mea pouo ke nana pono ke Aupuni i keia mau hana a ua poe "Roialiti" nei. Pepehi Pake o Molokai—ahewa ke kiure ia Noa ma ke Degere 1 o ka "Pepehikanaka;" Paahao. hoahewaia no ka hoeha; a o Sam Ku, hookuuia. E li ia ana o Noa ma ka amana ma ka la i 13 o Dekemaba. ma kahi manawa ma- I waena o ka hora S a. m. me 12 o ke awakea. Ma ke ahiahi Poalua nei. makai ae nei o Kakaako. i hou iho ai kekahi wahi kanaka malihini iaia iho me kekahi pahi pelu ma kona umauma hema, e kokoke ana i ka puuwai. 0 Ptia ka inoa o keia kanaka. He ona mai ke kumu o keia. Tla laweia ua kanaka 1a i ka h&lemal Moiwahine. Ma ke awakea la Sabati aku nei he pauahl ma ke alanui Liliha, e kokoke ana 1 ke alanui Kula. Oia ka hale i nohoia e Kapena Thompson o ka mokuahi Ke Au Hou. Va pau loa i ka a ia eke ahl. Aole i maopopo ke kumu ! hoea mai ai ke ahi, oiai no nae e noho ana no ke Kapena ame kana wahine maloko o ka hale kuke la wa. He mea hauoli mau ka loaa ana mai o na palapaia hoike no ka I>&au Ola a Kamalena no ke Nahu. Kolera ame ka Hi, a o ka ol aku nae ina ola hooia an& mai kekahi kauka mai ia: "Aohe laau lapaau hoollea e ae elike la me ka Laau Oia & Kamaleaa no ke Nahu, Koler& ame ka Hi/" i kakau mai ai o Dr. R. E. Robey. he kauka a he mea pa'ipal laau no 01uer. Mo., a oi&i ua hoohana maoli nohoi c4a i ua laau ma~ waena o kona ohana a kuai aku sohd lloko o kona haiekuai laau no eo&o makahiki, ua kamaaina maoli oia i ua laau ia. E kuaiia ana e na poe Kuai Laau Lapaau apau Betison, Smith & Ca, na Agena no ko Hawaii Pae Aina. •