Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVII, Number 32, 12 August 1898 — Lubiana Kasimila [ARTICLE]

Lubiana Kasimila

"E na kanaka o Bohemia," wahi ana i pane mai ai. "ke ole ati e kuhihewa. ke mau nei no kooukou hoomanao ana i ko kakou Moi i aloha nui ia, oia hoi 0 Godefere. Owau no kona hoaloha piii paa a Kuhina - ui nohoi. Ua hoomaopopo hol oukou ua kau mai la maluna ona kekahi ma'i ko'iko'i, a i ka haia ana o kekahi wa o kona kaa mai ana. aia hoi, u haal«le mai la oia i keia ola ana, a hala aku la ia ma kela aoao o ka niuliwai eleele o ka make. •Aka, mamua ae ō kona make ana aku, ua aku la kona kauka lapaau iuia ua kokoke mal kona hopena ma keia haaua, a he mea pono iaia ke hookaukau iaia iho mainua ae o ka hoea ana mai oia hopena. No keia mau olelo kuoo a kona kahuna lapaau, ua lilo ia 1 mea e welema loa ai kona noonoo, a hookaumanaia hoi oua uhane me ka waieuia nui. Hu mai la kona aloha no kona ohana. a no ia moa. hanini mai la na waimaka ma kona mau papalina. Ua hookaumahaia nohoi kona noonoo « no ke Aupuni. oiai o kana keiki ia ] wa, he elua wale no ona makahiki. ! hoomaopopo nohoi oia. e ala mai ana \ 110 na hoohihia ana he nui mai kona l mau hoahanau mai elua, oia hol o | loane ame oto. Ua ike nohoi ia, ina ia | p haawi ana i ke Aupuni i kana keiki | malalo o ka noho kahu Aupuni ana a ! kona luaui makuahine, aole no e hia- ! moe anh na maka o kona mau hoa- | hanau elua ma ka inii ana i na mea i pau e Jilo ai ke Aupuni maloko o ko ] laua mau lima, a hooneleia ai, kana i keikl ame kana Moiwahine. Nolaila, < noonoo ilio la ia, he mea pono ke hoo- | nete i kana keiK» i ka leīalii | o ke Aupuni, a e hookaawale hoi iaia i inai ke kulanakauhale aiii aku nei, ma : ke ano maiu loa. Ua ninau mai la ia ; i ko'u noonoo ma keia mea, a ua apono I aku ia au i kona manao, me ka hooia ana aku hoi imua ona, o ke alahele ■ maiaelae kupono waie no ia e hanaia i ai i keia wa, a ua hooholo iho la maua j e aookoift ua hana la. Ua hooia aku la hoi au imua ona. na'u ponoi no e | nialama i ke keikialii a hiki i kona kanaka makua ana. Hooia pu aku ia 1 nt>«oi au iaia, na'u no e lawe aku i ka ; Moiwah.ne a hoonoho ma kekahi wahi ; e palekana ai oia. Noiaiia, i ka boea | ana mai o ka ia i.kailiia aku ai kona : ola, a hala aku la oia ma kela aoao, ! ua iawe aku la au i ke karaunu a|ii o ? Hohemia nei a waiho aku la ma kalii 1 kupono © loaa oie ai ia i kahi mea kino | kanaka i kulike o!e kona noonoo me \ ko'u. [ "Ma ka po o ka la i make ai ka Moi | Godefere. oa lawe aku la au i ke keikiī aiii, ka hooiina Moi o Bohemia nei. ame | kona makuahine, oia hoi ka Moiwahine Magarita, no kahi a"u i hoomaopopo ai. (oia ko aua wahi e palekana ai mai ko j laua mau enemi aku. Ma ka wa e ho--1 lapu ana ka uluaoa ame ke pioloke maloko o ka halealii i hooko aku ai

au . ka mea a'u i berita pu ai me ka Moi Godefeve. Ua hele mua aku ia makou i ke kulanakauhale o Kielabega, a hoonoho aku i'a au i ka Moiwahine Maganta maloko o ka Halehoohiki o Teresia Hemolele. I kekahi la ae. haalele iho la au i ke kuianakauhale, a hele aku la au me kuu hanai alii noloko. o ka ululaau o Bohemia \Yalde. Ma kekahi wahi oloko o ua ululaau la, he wahi mehameha, a i hele mua ole ia hoi e ke kanaka, kukulu iho la au i wahi pupupu-hale, a maloko o keia wahi pupupu-hale i noho iho ai au me ke Alii opio. Owau kona makuahi.ne, a. owau no kona makuakane, e hanai a e maiama ana iaia mai ia mau la mai. 0 ko maua home iho ia ia, a o ko'maua aku la o Mamiona, ka'u keiki i ka umipuuhonua hoi, Ma ia wa hoi. ua hiki kumamaono o kona mau makahiki, ua komo aku la ia iloko o ka pualikoa o ka Einepera o Geremania. a i ka hala ana o jveKahi mana loihi o kona noho koa ana maloko o ua pualiKaua 'la, aia hoi,

ua loaa xao la iaia ka lokomaikai ame k oluolu o k Emepera o Geremania e hooliio iaia i Alihikaua nui no kona mau pualikoa. Noiaila, o Mamiona, ke kauwa haahaa a ka Hooilina o ke karaunu a Leialii o Bohemia nei, i aie nui ai ka lahui holookoa o Boheniia nei no ka loaa aha mai o na kokua ana a ka Emepera Heneri o Geremania, elike me ka kakou apau e ike ku-maka nei i keia la." I keia wa i hooho ae ai ke anaina holookoa e noho ana iloko o ka iuakini he leo hooho oluolu o ka mahalo ame ka hoomaikai no ka Emepera o Geremania. Mahope iho hoi o ka hoi hou ana mai o ka lai malie maluna o ke anaina apau, oia ka wa i hoomaka hou aku ai o Manafereda e kamailio: "Ua hoomaopopo oukou apau, o ka wa i make ai o Godefere, he 19 makahiki fa i kaa hope ae nei. Ua ike nohoi oukou i ka hana i hanaia maloko nei o keia kulanakauhale ma ia hope mai. Ma ka wa i loaa ole ai ka Moiwahine Magarita ame ka hooilina Moi o Bohemia nei, ua pii ae la o loane malui» o ka nohoaiii. Ua noho alii hoi oia no hookahi makahiki wale no, iloKo o ka pono ole ame na hana hookaumaha maluna o ka lahui, a make iho !a ia ma ka lima o ka mea pepehikanaka. Alaila, pii ae Ja o oto maiuna o ka nohoalii. Ua iike nohoi ka ino ame ka haumia o keia Oio me ko loane, & ua hiki oie i ka lahui hoopono o Bohemia ke hoomanawanui i kana mau hana. Ua ike oukou, o na *iii oiaio apau o ka aina nei i kue aku i koua makemake, ua kaiiiia aku ko lakou mau waiwai apau mai a lakou aku e keia Oio, pau pu me ko iakou mau inoa aiii i ka hao ia mai a lakou aku, a haawiia aku !a ia mau mea maluna o kana poe punahele. Aole hoi i loaa iaia ke Duke Manafereda. aka. ua ioaa nae iaia he hoaloha oiaio a pili paa no ke Manafereda t oia hoi o Barona Luuewiga o Droeendorf. Ua manao ioa o Oto, ōa ike o Barona Ludowiga i kahi e pili ana i ka Moiwahine Maga- ; *

r'i:a anie Nan.i kvik:. noiaila. ua aku ;a ia i na Barona hewa ole nei lioko o ka hale-paahao. a haawl aku la oia i ke kuikaniahine a ua Barona hoopono nel. ma ke ano he kaikamahine ponol oia na Rupereto o Frankenstein. mahope iho o kona hooliio ana iaiai i'iuke Nui no Eohemia nei. a hoonoho aku la iaia i haku aiii ma ke kakeka o Mauna Eleele. ..Ia Ka wa pono hoi a'u i ike ai. ua hoomaka au i ka houluulu ame ka hoakoakoa nna i na kanaka a"u i hiki ai ke haawi aku i na hilinai ana ame na pauiele ana. iho la i hookumuia ai ke kahua o keia ahahui a kakou anau e noho nei he poe iaia. l'a ulu ae keia ahahui, eiike me ka ulu ana o ka laau makeke, mai kona liua makalii loa mai, a eia oia i keia la, he mea mana maluna o ko kakou aina hanau. • O na 'lii i hoalii ia ae e Oto, e noho maloK.o o na hale kakela i kipakuia mai ai ka hapa nui loa o kakou, he poe maliiiini loa lakou i na kuono ame na wa«» poliuliu o ioko o ua.mau hale kakela 'la, a no ia mea, ua iilo iakou ame ke ano o ko iakou noho ana maioko o ua mau hale 'la o kakou i mau mea hiki wale ke nana ia, i kela ame keia wa e makemakeia ana e kakou. a ua ikeia hoi ka lkou mau mea huna apau e ko kakou ahhui nui me ke koe koena ole. ''lloko o keia mau makaliiki he 19 a'u i olelo ae nei, i malama ai au i ko kakou Moi Opio. a i keia ia. ua piha pono koua mau makahiki he 2i. Ke ku nei au imua o oukou e na 'lii oiaio 0 Bohemia. ame na kanaka aloha alii oiaio, a hooia aku, o ko kakou Moi Opio. oia hoi o Luhiana Kasimiia. ka Naita o ka Lima Gula o Bohemia nei, iia piha oia i na haawina o ka oluolu, ke akahai ame ka inaeme, a mawaho ae oia mau haawina waiwai nui, he koa oiaio oia, i hiki ke alakai aku i ke Aupuni o Bohemia nei ma na kahua koua apau e konoia ai oia e paio no.ka hanohano o kona inoa Aupuni, ame ka palekana o kona lahuikauaka. E ninau i ka no ke kulana koa i loaa 1 ko Kakou Moi Opio, a e h&i mai no auanei ia, he koa a he Naita oiaio ia, e hilahila ole ai ke kanaka Bohemia ke haaheo nona. E ninau i kona niau hoa o loko o ka pualikoa i paio pu ai ma ke kahua kaua o ke kula mauu maloo o Aliendorf, e waiho papu ana malalo iho o na pae mauna o Erzgehirge, a e hooho like mai no auanei lakou, he kanaka puuwai waipahe oia, a ua piha me na haawina malamalama o ke aloha hoakanaka. A o keia ka Moi.Opio a'u e hoihoi aku nei i kona iahuikanaka, ka poe i kuleana maluna ona."

I keia wa i huli ae ai ua Duke Manafereda nei, lalau aku la i ka linm o ka kaua koa opio, e kuu hoa uhai-a-hoio o keia moolelo, a alakai mai la iaia imua o ka nuu h lakou e ku ana, me ke kukala ieo nui ana ae hoi o ua Duke Manufereda nei: 4, 8 ka lahui o Bohemia, eia o Luhiana Kasimila, ka Liona. i Moi a i Alii nou." Ma ia wa i wehe ia ae ai na ipuka nunui o ka luakini o Maria Hemolele, a ia manawa i ikeia aku ai e na poe apau e noho ana maioko o ka luakini, he mau tausani o na tausani o na koa o Bohemia me na koa Imeperiela o Geremania, i iako pono i na mea kaua, e ku mai ana me ka hanohano nui ma kahi he mau haneri kapuai ka mamao mai ka huakini aku. Ua pihaia na puuwai apau me ka ilihia ame ke pihoihoi nui, a ua kulu iho la hoi na waimaka he nui ( no ka hoomaopopo ana ua Hoihoi hou ia mai ka Ea o ka Aina hanau, a ua ianakila ka Pono ame ke aKuiike maiuna o na hana hao wale ame ka pakaha wale a na 'Ui i malama ole i ka Pono. A ma kela wa hoi i puia ae ai oloko 0 ka luakini i na leo huro hauoli o na kanaka o ka aahu eleele, ia lakou apau 1 wehe ae ai i ko iakou mau aahu, a waiho iho Ja i ko lakou mau aahu kila i hoaiionaia me ke kii pulima e paa ana i ka pahi puhaka, me ka hooho ana: ••Lubiana Kasimila, ka Llona, ka Moi o Bohemia." A oia nohoi ka wa i puia ae ai ka lewa i na leo hooho huro o na tausani koa Bohemia ame ka poaiikoa lmeperiela, me ka puana ana ae: "E ola ka Moi i ke Akua o na kaaaka hoopono apau." Oiai, e olowalu ana keia mau leo hauoli ma na «heu lahliahi o ke kakahiaka T oia ka wa i ikeia aku ai o oto e hina iho ana ma kana wahi i ku ai, a lele ae Ia ka hanu oia mai i&ia ae.

I'a hoohikiia kaua m,iu hana k n:u:.vha apau maiuna o ke Aupuni o B' hom;a. pau aku ;a. kuu heluheiu. ua hiki uiai la kaua i ka pahu hopu hope iou o ka Moolelo o Luhiana Kasimi!a. ka Nai'.a o ka Uona Gula o Bohemia. Aka. mamua nae o ko kaua hookuu ana iaia no ka manawa mau loa. he mea pono i kou mea kakau unuui moolelo. ke hoike ivu ma keia wahi i na manao ope. la maiamaia ka berka mare mawaena o Luhiana ame ka Ui Ariadane. ma ia ia no. maioko o ka luakini o Maria Hemolele. iwaena o kekahi analna hanohano nui wale. Na ka Aki Epikopo o Perague i kau iho i ke kai'aunu alii maluna o ke poo o ka Moi Opio. Luhiana. a na ka Emepera Heneri o Geremania i kau iho i ke ~araunu maluna o ke poo o ka l'i Ariadane, ka Moiwahine o Bohemia. Hookahi'pule okoa i malama ai ka iahui i na ahaaina ame na lealea ana no ke au hou o ka aina. Nolaiia, e kuu makamaka heluhelu, aloha oe a hui hou kaua ma keia mua kokoke iho. Kou mea unuhi moolelo. HOOLALE A-KA-UA-KUKALA-HALE.