Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 47, 24 November 1899 — Page 5

Page PDF (1.51 MB)

This text was transcribed by:  Jane Au
This work is dedicated to:  To Mele Tina

Ka Nupepa Kuokoa NOVEMBER 24, 1899.

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

@@@ @ kekahi ia o na mana nui o Eu@@@ hoola@o ia aku nei o kona mau @@ kama e kakou a ma ia manawa pu mea ia nana e hoohoiomua i ko ka@@ @@ pono.  E hookomo aku kakou @@ @au a me kekahi mau waiwai e ae @@ @ Enelani ma ke ano panai @o ka@@@@ula. a e hoomau a hoopaa i na @@@we oihana kalepa me ia.

            E hoomauia ka hoakea ana aku o kakou mau paiena aina.  ma ka @@ me ke Kai Baiatika. a ma ka He@@@ ke Kai Eleele.

            E hooikaikaia ka hoonee ana aku @@ lokou mau palena aina ma ke ala @@@ e hiki aku ai i Kona@inopela a @@inia.  O ke aupuni e lilo mua ai o @@ @@@ wahi. o ke aupuni ia @ana e @@@ nawai ke ao holookoa.  Me keia @@@. e pono e hook@ee aku kakou T@@@ke i kekahi manawa. a ia Pere@@@kahi manawa. E kapili ia i mau @@@ a pa kapili moku ma ke Kai Eu@@ela e hele liilii ai imua a riki i @@@ noho mana ana malaila a ma K@ Balatika pu. a pela iho ia e ho@@ ai ka hoonohonoho ana o ko @@@ papa kuhikuhi.  E hooikaika a e @@@ ia ka hoohiolo ana ia Peresia.  @@@ aku a hiki i ke kaikuono o Pe@@@ @@ kakou noho kuleana ke hiki. @@ hou ka oihana kalepa piepiele o @@@ kupuni liilii ma ke Kaiwaena me @@@ e hoonou aku ka hele na i Inia @@@ papaa waiwai o ke ao holookoa. @@hi@@ iiaiia. pau ka hana. kau ke poo @@@na.

            He mea pono e hoouluia ka no@@@ @@@lu a lokahi me Ause@uria.  @@@@ ike oia ua maikai ko kakou no@@@ m@ Geremania, he mea ia e huli @@ ai la aupuni mahope o ka Geremania @ ao ana.  a pela e nana oluolu @@@ ia kakou.  Aka, me ia mau ha@@@ e hooulu aku kakou me ka ma@@@ na hookuee ana mawaena o kona @@@na aina. a me keia ano, he mea @@@, e kaukai mai ana kekahi o ia @@@ okana aina i ko kakou kokua, a la iho la e loaa ai ia Rusia ka noho@@@ kiekie ma keia mua iho.

            11--Mai ae aku kakou i na noi ana o @@ Ahaolelo o Auseturia no ke kipaku @@a i@ka lahui Tureke mai Europa aku.  @@@ oia e kaua aku ia Tureke, e @@a@ @@ kakou e hoomalielie i kona @@hu, a ke kaua o Tureke me kekahi @@puni e aku, e hoao pu kakou e hoo@@uikawa ia Auseturia, mai ae aku kakoa e loaa iaia kekahi wahi lihi o na waiwai kana, alaila, me ka lima ma-lo.  @@ka ae kakou a lalau aku ia Kon@@@@@@.

            12—E apo mai kakou i na kanaka o @a lai@@i Helene e noho kauliilii nei ma Hunegaria.  Tureke a ma Polani Hema.  E hookomo aku i na manao hoopahele @oko @ lakou, i kumu e nana mai ai lakou ia kakou ma ke ano he koo a ko@ua nui no lakou, a o keia ke alanui e paa ai ka noho’na hoomalu o ka noho @ala@an o Rusia maluna o lakou.

            13—Ke lilo o Suedena no kakou, e @aulehia wale mai ana no o Peresia. @@lo o Polani he okana aina no kakou, a @@lo pio o Tureke.  Ke huiia na puali @ keia mau aupuni malalo o ka hae Rusia, a lilo pu i ko kakou mau aumoku na Kai o Euxine a me Balatika, alaila, e noi hoomaalea aku kakou i ka Ahaolelo a Farani me Auseturia e komo pu nui me kakou iloko o ka noho’na pomaikai no keia mau okana aina o ke ao holaokoa.  Ke ae laua i ka kakou noi, alaila, e hoao kakou e hookomo i na manao hookikina o ke kaua iloko o kekahi e laua; ke pau keia hapa o ka papa hoolala, aiaila, hoala hoomeamea ae o Rusia i ke kuee me ke aupuni i lanakila a hiki i ke kaua ana, a o ka hopena aku oia, he lanakila kamahao no Rusia, a lilo oia ka ona nui o keia mau aunani apau.

            14—Ke hoole na Ahaoleio o Farani ame Auseturia i keia noi a kakou, alaila, hoolahi hana i koe, oia ka hookikina akea ana i kekahi o laua e kana aku i kekahi me na hookohukohu o ke kokua, ame keia lulumi o laua i ke kaua, e poi p@ iho ai o Rusia i ka manawa kupono alaila, ma ke kai maloko o ke Kaiwaena e holo ae ai na aumoku me na waiwai o ke kahua kaua a puka i ka moan@@ @elanika a holopapa ia Farani h@l@@@ me kekahi aoao, a o Geremania h@@@@ kekahi aoao.

            Ke @ @ keia mau aupuni i ke pio, alaila @ helelei wale mai no kekahi mau @@pa e ae o Europa malalo o ko kakou mau hoomalu.

            Alaika o ka hopena iho la keia o Europa.

 

NU HOU HAWAII

@@ Kiulaia Aupuni Ka la 28 ae nei.

            Ma @@ Poakolu nei i ku mai ai ka mokua@@ Australia no Honolulu nei.

            E @@@ ae i ka makou mau moolelo e puka aku nei ma ko makou pepa o keia la.

            @ @@  kakou wahi “kuhina” nana e ka@ @@@aa hua metala o ka makou pepa, ol@ @o o Young, a ua kapaia oia ke Kuhi@@ o na Metala.

            E @@lawai ana na Elele Hawaii i hele aku nei i Bosetona ma ka luakini o Kaumakapili ma ke ahiahi Sabati ae nei h@ a 7:30, a e haiolelo ana keia am@ @@@ Elele.

            @ @@@aa palapala mai ko makou hoa o ka @@kapeni mai Wasinetona mai, a e hai @@@ ana o Keo aia a hoi mai ia, e paa ma@ ana oia i kekahi kaa i okoa ae i ka “okomobile” a o ka inoa o ia kaa he lokomobile.

            Aole he mea i haohaoia ai e ka poe i kamaaina loa me na haawina maikai i loaa i ka LAAU HOOLA KUNU A KAMALENA, ke ike iho lakou, eia na kanaka ma kela ame keia wahi ke hookani nei i ka lakou mau mahalo ana no ko lakou inu ana i keia Laau Lapaau maikai loa, a ma ka hai ana hoi i ka pomaikai i loaa ia lakou mai keia laau mai, no ke anu inoino loa i lao i keia laau, no ka ma’i numonia i aneane e komo mai iloko o k e kino, a i hoolaia hoi, ame ka nui o na keiki liilii i hoopakeleia e keia laau mai na ma’i ho mai a kunu kalea hoi.  He laau waiwai nui keia, a maikai nohoi.  E kuaiia ana e na poe kuai laau apau.  O BENSON SMITH & CO., Kaupalenaia, na Agena no Ko Hawaii Pae Aina.

 

KO KA HONUA NEI A PAU.

POINO KA MOKUKAUA “KALETONA”

@KE KAUA MA AFERIKA,

Ka Uluku Mawaena o Rusia ame Iapana.

            LADANA. Nov. 11—Aia na Bua ke hoao ia e hoopuni loa ae i ke kuianakauhale o Ladysmith@ a ma ke kuiana hoi kekahi e hiki ai ia lakou ke halawai kue mai i na koa Pelekane hou e hoounaia aku ana no ia wahi mai Durban aku.

            Aohe i hoouka hou ia he mau kana hou mawaena o na @@@@ e@a.  Ma ka nana @ku, aia ka napa nui o na Bua ke hooluniu la mawaena o Ladysmith ame Colenso.  Ma keia alahele a ka enemi e hana la he mea ia e loaa ole ai he maui kokua ia Ladysmith, a ma ia manawa hookahi nohoi, na hiki ia lakou ke lele kaua mai maiuna o na koa Pelekane e nee aku ana mai Es@court aku.  He kuiana kaua nihinihi loa nae keia a na Bua e hoonee mai nei, oiai ina e hiki ana i na kioa Pelekane e hoounaia aku nei ke kaiehu aku ia lakou mai na kulana a lakou i nee mai ai, alaila, e o@a pe ia ana lakou mawaena o na ahi eiua, oia hoi, o Kenerala White mahope mai o lakou, a o keia poe koa Pelekane hou aku hoi mamua pono aku o lakou.  Hookahi wale no alahele e pakeie ai lakou, oia ko lakou nee ana ma na alahele o Twinta Pass ame olivers Hook: aka, ke hana lakou pela, e nui ana na pu-kuniahi a lakou e haalele iho ai mahope o lakou.

            Ua oleloia ua kipoka pahu ae la na Bua i ke kulanakauhale o Ladysmith, a he nui na poka pahu o lakou @ halelei la iloko o ke kulanakauhale me ka pololei loa.  Ua oi ae keia kulana kipu a lakou i nei wa i ko na wa e ae i hala.

            LADANA, Nov. 10.—Ua loaa mai i ke Keena Kaua he lono telegarama mai a Kenerala Buller mai, a oia lono oia iho keia:

            “CAPE TOWN, Ahiahi Poaha, Nov. 9.—Mai a Kenerala White mai: Ke mau nei no i kela ame keia la ke kipu ana mai a na pu nunui mai kahi loihi mai.  He mau wahi poino no kai ikeia, aole no nae he nui.

            “I keia la i hoouna mai ai ka poe Bua he poe kanaka i haalele aku ia Transvaal, malalo o ka hae muluhia.  A ua halawai aku nohoi he hae maluhia oia ano hookahi mai Ladysmith aku nei, ma kahi mawaho aku o kahi e ku ia ana e na koa kiai.  Ma ka wa i kaawale ai na kuka ana a ua aoao elua, ua kiia mai la na pu nunui a na Bua maluna o ka poe i hoounaia aku ma keia huakai, mamua o ko lakou komo pono ana mai iloko o na palena i ku kiai ia ai e ko makou poe koa.  Ua hoehaia o Mekia Gate o na Eneginia Roiala i keia la, iaia e hoouna olelo ana ke pii mahuahua ae nei ke oolea ame ka palekana o na auwaha eli i kela ame keia la, a ua lawa no ko makou lako ai i keia wa.”

KEL AAME KEIA LONO MAI LADYSMITH MAI.

            Ua manaoia, o ke ki ole ia ana o na pukuniahi mai loko aku o Ladysmith, he hoike maopopo loa ia o ko na Pelekane haiki loa ma na lako poka: a o na kipu ana hoi a ka poe Bua, he mau hana hoowalewale no ia a lakou i mea no na Pelekane e hoomaumauna wale aku ai i ka lakou mau lako poka.

            Ua lehulehu loa na pu nunui a na Bua i kau hou ae la maluna o na puu e hoopuni ana ia Ladysmith.

            Ua hoike ae kekahi keonimana i hele aku ai i Nicholsons Nek mahope koke iho o ka hoouka kaua i malama@a ai malaila, ua helu oia he 25 poe Pelekane i make a he 70 poe i hoehaia.

            E holo aku ana he puali o na eneginia mai Gibaraleta ae, a e hele pu ana lakou me ka puali pukaa a hoea i Aferika, a e lawelawe aku ana lakou i ka hoouka ana i na pukuniahi nunui mluna o na kiekiena kiekie loa.  E hoounaia aku ana he elua mau batahona poe koa lio, a he poe koa waeia keia, a e nee aku ana lakou no mua.

NEE PAHA AUANEI O KENERALA BULLER NO MUA.

            LADANA, Nov. 10.—Ua manaoia ma ka wa e hoea aku ai no moku lawe koa Rosyln Castle ame Moor no Cape Town a mahope aku hoi o laua na moku lawe koa e ae, e hoomaka ai ka hoone kaua ana a na Pelekane ma Aferika Hema.  Me he mea la o ke alahele mua loa a Kenerala Buller e nee mua aku ai, oia ka nee ana aku no ke kokua ana ia Kenerala White.  He mea maopopo loa, aohe hiki ke hooloihi loa ia aku ka waihoia ana o Ladysmith me ka loaa ole ana o na kokua mai waho aku nei, oiai o ke kulana hoomalolo a na Bua e hana la ma ia wahi i keia wa, mamuli no ia o ka loaa ole ana o na pu nunui ia lakou, a ma ka wa e loaa mai ai keia mau pu ia lakou mai Pretoria mai, o ko lakou wa ia e kipoka mai ai maluna o ke kulanakauhale me ke oolea loa.  Ua manao wale ia, i mea e hiki ai iaia ke haawi aku i keia kokua ana ia Kenerala White, he mea pono iaia ke lele kaua kue aku maluna o na Bua e poai puni la ia Ladysmith, a hookuemi hope aku ia lakou ma ke nee oaoa ana, aka, o ka mea pilikia wa@e no oia ka paa ana o na alahele i ke kiai ia e na poe Bua, a he alahele hoi ia iloko o ke okooko o ke ahi a ke kaua.  I keia mahina aku nei a hoea mai nei i keia mahina, ua alahula ae la o luna o na kiekiena ma na oao o keia mau lahele i na Bua, a ua kukulu ae la hoi lakou i na mea pale i kupono i ke ano o ka lakou kaua ana.

            Ua hoike ae o Kenerala Wolesley ma ka ahaaina i haawiia ai e ka Haku Meia ma ke ahiahi o ka la i nehinei, e hoea aku ana ka nui o na hoa o Kenerala Buller i ke 95,000 ke hoea aku i ka la Karikimaka.

MAMU AO COLENSO.

            LADANA, Nov. 11.—E hoike ana ka nupepa “Daily Telegraph” i keia lono i loaa mai iaia mai kona mea kakau mai:

            “ESTCOURT, Poalua, Nov. 7, hora 8 a.m.—Ua hoike mai la kuu elele iaia i huli hoi mai ai ma ka la inehinei mai Ladysmith mai, ua halawai oia me kekahi pualikoa Bua e nee ana no Colenso.  Ua hoomoana iho la ua poe la ma Magivava, aneane eha mile ma ka akau aku o ka muliwai Tugela.  Ua kipoka aku la lakou ia Colenso, mamua o ko lakou hoomau ana aku i ka lakou mau hana holapu maluna o ka aina ma ka la inehinei.  Ua manao na aliikoa o keia wahi e loaa hou ana ia lakou na launa kamailio ana me Ladysmith ma-

 

muli o na ohe hoolele malamalama i kapaia he heliograpa.”

HE LONO NO KA POINO O NA PELEKANE.

            LADANA, Nov. 10.—Ua hoea hou umi he iono mai Amsterdam mai, e hoike ana ma ka Poalima aku nei, ua pau iho la i ka lukuia he pualikoa Pelekanee ka poe o ka Repubalika Alani.  Ua oleloia, he 600 poe koa Pelekane i pau i ka make, a hoehaia hoi, a he @@@ poe lio i lawepioia.

            Ma ka po o ka Poakolu aku nei, ua laaa mai la no he lono oia ano hookahi mai Parisa mai, e hoike ana ua anai paiaha pu ia ka Mahele Elima o na koa Pelekane laau ihe @@@@ Laneers@ e ka poe Bua.  He 600 poe i make a i hoehaia, a he 300 pee lio i lawepioia.

HOOKALAKUPUA NA IRELAND.

            LADANA, Nov. 8.—Ua hoio poao ole loa ua ohi ana i na koa ma Irelani, a ua nei ka maikai ole o na kanaka no keia kana mawaena o na Enelani ame na Repubalika o Aferika Hema.

AIA KA HAE HOOLA KAUA O IRELANI MA KA AOAO O NA BUA.

            PARISA, Nov. 4.—He elima ka nui o na la i hoohalaia e Miss Maude Goune, kela kaikamahine hoeueu kaua o Irelani, maloko nei o ke kulanakauhale o Parisa iloko o keia pule iho la, a he elua hoi ana manawa i haiolelo akea ai imua o kekahi mau koa pualu o Farani nei e holo ana i Transvaal, me na manaolana e huipu me ka poe Bua, ma ka hele ana aku maloko aku o ke kalana aina Pukiki, ma Aferika Hikina.

            Ua paa pu mai o Miss Goune i kahi hae kaulana loa mai Irelani mai, ka hae keia i hunaia no 50 makahiki i kaa hope ae nei, a he hae keia i manaoia, oia ka mea nana e kahea i ka lahui Irelani apau e ku ae a e kipi aku ia Enelani.  Ua hoounaia aku la ua hae nei i Aferika Hema i ka mahele koa Irelani e hakaka pu la me na Bua.

PAIKAU HOOKAHAKAHA NA KOA E KE KEIKIALII O WALE.

            LADANA. Nov. 10.—Ua paikau hookahakaha ae la he ekolu mau pualikoa o na koa kaua lio ma ka halekoa ma Albany ma keia auwina la, imua o ke Keikialii o Wale, ke Duke o Cambridge ame Haku Wolseley.  Ua haawi mai na koa i ke aloha ohohia i ke Keikialii o Wale ame kona mau ukali.  Mahope iho hoi o ka paikau ana, ua haawi aku la ia i kana mau olelo hoomaikai i na koa.  Ua hoike aku nohoi oia imua o lakou, ua haaheo oia i kona lilo ana i Konela hoohanohano no lakou, a ua paa loa hoi kona manao e loheia maiana na nuhou hauoli no lakou, a ma ko lakou wa e au aku ai i ke kai, o kona uhane pu no kekahi me lakou.

HE LONO HOOLELE HAULI

            PARISA, Nov. 10.—Ua hoike ae ka Nupepa Patrie i kekahi manao e olelo ana, eia o Enelani i keia wa ma ke alahele laelae loa o ka ulu ana mai o kekahi haunaele kuloko.  Aia kona mau aumokukaua iwaho, ame kekahi mau moku e au la i ke kai no Transvaal, ua hiki loa ia 25,000 kanaka ke hopi pio i ke kulanakauhale o Ladana.

            BERELINA, Nov. 10.—E hoike ana ka mea kakau o ka nupepa Lokai Anzeiger mai Sana Peteroboro mai, ke maki la na koa Rukini no na kaiaulu o Afeganikana.

ILI KA MOKUKAUA KALETONA.

            MANILA, Nov. 14.—Ua hoouna mai o Adimarala Watson i keia lono telegarama penei:

            “Ua ili ae la o Kaletona maluna o kekahi papa akoakoa i hoailona ole ia maluna o ka palapala aina, aneane 3 mile ma ka akau, kau komohana aku o Guinpack Rocks, ma ke kapakai akau o Luzon, ma ka hora 5:30 o keia kakahiaka, Novemaba 2.  Ua pakele no na kanaka apau, a ua pae aku lakou ma Kaniguin Ailana me na pu raifela ame elua mau pu a Colts.  Oluolu na kanaka.  Ua holo mai o McDonald i ke kaikuono o Lingua ma ka waapa pea.  Ma kona wa i haalele aku ai, aohe wa pono e nana pono ai i ka poino o ka moku.  Ikaika ka makani mai ka akau-hikina mai, ooloku ke kai.  Hoikeia mai, he ano pahee ka ili ana aku o ka moku, a mahope aku ikaika aku la kona hekau ana.  Piha na rumi pao ahi i ka wai, ua pani hikiwawe loa ia na pani hoopaa liu.  Aia o hope o ka moku ilalo.  Aohe kai o mua, me he mea la he kualapa lipilipi paha keia wahi i ili ai ka moku: ua lawa ka ai i hoopaeia i uka no 10 la.  Ua hoounaia aku ka Helena mai Linguyen aku e ka Oregona no Kaniguin; e ku aku ana ia i keia la.  Ua telegarapa aku nei au i Hongkong i mea hoopakele ia Kaletona.”

WATSON.

NA OHIKE A NA NUPEPA.

            MANILA, Nov. 14.—Mahope koke iho no o ka ili ana o ke Kalekona, ua piholo iho la kona aoao hope iloko o ke kai, a mahiki loa ae la o mua mailoko ae o ke kai.  Ua ale mai la hoi ke kai me ka ikaika, a ua huli ino ae la ka moku me ka “rola” ikaika ana.  Ua pani koke ia na puka hookuu liu o ka moku.  Mahope iho o ka hooikaikaia ana e hookupololei ae i kona kulana, ua hooki ia iho la ia hana, no ka manaoia ana, he mea paha auanei ia e hoholo aku ai ia a luu loa iloko o ka lipolipo o ka hohonu, ma kona aoao hope, oiai he ikaika loa ke kai e ale ana ia wa.  Ua kau na kanaka maluna o na “lana” ame na waapa a holo aku la, me ka makaukau nohoi no ke kaua ma ko lakou wa e pae aku ai i uka o ka aina, ina lakou e lele kaua ia mai ana.  Elua a lakou mau pukuniahi a Colt, 134 raifela, a he ai e lawa ai no 10 la.

            He pale ili wale no ko kekahi poe aliimoku.  O na apana hoonee poka o na pu kuniahi o luna o ka moku, ua pau ia mau mea i ka laweia mai.  Elua hora mahope iho o ka ili ana o ke Kaletona, ua haalele aku la na mea apau iaia maluna o na waapa.  Elua la mahope mai, ua holo hou aku la kekahi poe maluna o ka moku, ua ikea ka hiki oie ana ke hoopakele i kahi mau mea i koe aku.

            O kahi i pae mua ai na waapa, ma kekahi wahi mokupuni pohaku no ia.  I kekahi la ae, ua haalele iho la na waapa i ua wahi mokupuni la a holo aku la no ka Mokupuni o Kamiguin, a makeia wahi lakou i pae ai, me ka makaukau hoi e lele kaua aku maluna o na

 

kanaka e lele kaua mai ana maluna o lakou.  Aka, aole nae pela.  He poe kanaka hapa ahiu ko keia wahi, a ma kahi o ko lakou hoehu ana mai i ka hakaka, ua nana mai la lakou i na kanaka o ke Kaletona me ka piha pahaohao.  I ke kolu o ka la, ua emi iho la ka oni ahiu ana a ke kai, ua haalele iho la o Lutanela John D. McDonald me ke kia waapa.  Dominick Glynn ame eono poe kanaka a holo aku la no ke kaikuono o Linguyen, maluna o kekahi waapa pea o @@ kapuai ka loa, me ka manao lana loa ana e loaa kekahi mokukaua Amerika, ame ka ike ole hoi no ka huakai hoonee kaua a Kenerala Wheaton.

            He eha la i holo ai o Lutanela McDonald mne ka hookokoke ana hoi ia uka o ka aina mamuli o ke akaikai loa owahi, a e loaa mau ana lakou i na kua-a-lau o ka moana.  Mahope mai, ua loaa mai la ia lakou ka moku lawe koa Aztec, a na ia moku i hali mai ia lakou a loaa ka mokukaua Oregona.

            O ka la aku la i nehinei ka wa e ku aku ai kahi mokukaua Helena no ka Mokupuni o Kaniguin.  E huli hui mai ana ke Kalekona mai kekahi huakai holo moana l@ihi ana i holo aku ai no elima pule okoa, mai ke kapakai komohana mai o Luzon, a ua anonimoni loa a hoi ko Adimarala Watson @oo@oo @o ua m@ku nei. Ua manao oia, ua huip@@ oia me Kenerala Wheaton.

            Ua manao loa na mea apau, he ulia maoli no keia e hiki ole ai ke paleia ae.

HOAOLA ANA E HOOPAKELE.

            WASINETONA, Nov. 11.  O ka lilo apaa o ke Aupuni no ke Kaletona na hiki aku i ka $1,599,000, oiai nae o ka huina lilo ma ka aelike no kona kapiliia ana a paa he $1,017,000.  Ua eleu koke ae o Mr. Allen, ka Hope Kakauolelo o ka Oihana Mokukaua, ma keia la, e imi i na mea apau e hiki ai ke hoopakeleia ka moku.  Ua aponoia hoi k@ Adimarala Watson telegarapa ana i Hongkong i mea hoolana i ke Kaletona, a ua laulaha ae hoi ka lono @hoo-

(E nana ma ka aoao eono.)

 

Kela ame Keia.

HOOKOHU HOPE.

            Ua hookohu aku au ia Mr. David Kaapa o Honolulu, Oahu, i hope no’u, a he mana piha kona.

MRS. LEPEKA ALAMA.

Honolulu, Oahu, Nov. 14, 1899.

2781-2t.

 

HOOLAHA I KA POE AIE.

            I keia la i hookohuia mai ai o J. H. Kunewa, e noho ana ma Aiea, Ewa, Mokupuni o Oahu, i Lunahooponopono no ka Waiwai o Emele Piipiilani, i make, no Honolulu, e ka Mea Hanohano Antone Perry, Lunakanawai Mua o ka Aha Kaapuni, Mahele Ekahi, a ma keia ke hoolaha aku nei i ka poe apau he mau koi ka lakou maluna o ua Waiwai la, e waiho mai ia mau koi iaia ma ke Keena o Magoon & Silliman, Hale Leta ma Honolulu, @a paha ua paa ia aie ma ka moraki a ano e ae paha, iloko o Eono Mahina mai ka la i hoolahaia aku ai keai olelo hoolaha, a i ole pela, e hoole mau loa ia aku no.

JOS. H. KUNEWA,

Lunahooponopono Waiwai.

            Hanaia, Honolulu, K. H. P. A., Novemaba 4, 1899.  2780-4t.

 

KUAI A KA LUNAHOOPONOPONO I KA WAIWAI PAA.

            Ke hoolahaia aku nei ma keia, malalo a i kulike ai hoi me kekahi kauoha i hoopukaia e ka Aha Kaapuni o ka Mahele Kaapuni Ekahi, ma ka Waiwai o A. K. Sylva i make, ua kaukohaia mai au e J. P. Mendonca, ka Lunahooponopono o ua Waiwai ‘la, i kulike ai me ua Kauoha ‘la, e kuai aku ma ke Kudala akea i ka mea koho kiekie loa no ke dala kuike, ma ka Poaono, la 2 o Dekemaba, 1899, ma ka hora 12 awakea o ua la ‘la, ma kuu keena kudala ma Alanui Moiwahine, maloko o ke kulanakauhale o Honolulu, i na kuleana apau, na pono ame na pomaikai o ua A. K. Sylva nei i make, maloko a i pili ai hoi i na aina i hoakakaia mahope ae nei:

            Apana 1. E hoomaka ana ma ke kihi e pili ana i ka aina o Kekino me ke Koele o Kekoi, a moe aku i ka aoao mua; Hem. 23 30 Kom. 39 7-12 Kap. i ke Koele o Kekoi; Luli aku 62 30 Kom. 3 Kaul. 44-3-12 Kap. i ka loi poalima; Hema 46 15, 37 Kap. a huli i kahi i ana mua @ ai; Hema 52 30, 2 Kaul. 62 Kap. e pili ana i ka aina o Kekino.

            1 Kaul., 16 Anana, 13 Kap.

            Apana 3.  E hoomaka ana ma ke kihi Hik. holo ua ka aoao mua 49 Kom. 46 2 12, Kap. o ka aina o Kakino a huli a holo ma ka Kuaauna o ka loi: Hem. 38 30, Kom. 44 3-12, Kap. a hiki i ka aina o Paeimuai holo mawaena oia aina Hema 72 Hik., 1 Kaul. huli hou kahi i hoomakaai.

            59 Apana, 23 Kapuai.

            A oia hoi na Apana 1 ame 3 o ka Aina i hoakakaia maloko o ka Palapala Sila Nui 5641, Kuleana Helu 608.

            Aia he hale laau maluna o ka aina i hoikeia ae la, a he kuleana hapalua hoi kona mloko o keia hale, e kuai pu ia aku nei me keia mau Apana aina ae la.

 

HE KUIKE KE DALA, MA KE DALA GULA O AMERIKA HUIPUIA.

            O ka lilo no ka Palapala Kuai, aia ia i ka mea e lilo aku ai, a e aponoia hoi ke kuai ana e ka Aha Kaapuni o ka Mahele Kaapuni Ekahi.

            No na mea i koe e ninau ia Cecil Brown, Loio o ka Lunahooponopono.

JAMES F. MORGAN,

Luna Kudala.

Hanaia, Honolulu, Novemaba 4, 1899.

2780-4t.

 

OLELO HOOLAHA.

            E ike auanei na mea apau, owau o ka mea nona ka inoa malalo iho nei, ke papa loa aku nei au no ka hoaie ana i kuu wahine mare, oia o Mele Panana; aia ma Honokaupu e noho nei.  O ka mea kapae i keia e ili no na poho apau maluna iho ona.

M. LUKERA.

Honolulu, Oct. 27th, 1899.  2779-4t.

 

He Buke Haawi Wale!

            He 1120 mau aoao o keia buke hoikeike, a o kona nui he 9x12x2 iniha, a

 

maloko o laila he 100,000 a oi na o’elo i hoikeia, a he 10,000 poe kii hoikeike.  E hoike ana i na kumukuai kukaa haahaa loa o Kikako ma na mea apau, me ke kiomo pu ana o na Mea ai, na Laau Lapaau, na Lole aahu, na Paikini.  Lole paa, na Wati, na Lole wahine, na Kamaa Buti amena Kamaa haahaa, na Lako Gula, na Lako Hao, na Oma, na Mea Paahana Mahiai, na Lako Hoonani Hale, na Ili Kaa, na Noho, na Kaa “Bagi,” na Mikini Humuhumu, na Lako Pa, na Ogana, na Piano, na Mea Kani, na Pu Kaupoohiwi, na Pu Panapana, na Lako Lawaia, na Ba’sikala, na Lako Paikii Hooleleaka, a pela aku.  E hoike ana keia i ke kumukuai maoli e kualia ana e na poe halekuai o kou wahi iho i noho ai, a he mea keia e hiki ole ai iaia ke “kaki kaulele wale mai la oe, no kela ame kela mea au e kuai ai; e hoike ana i ke ano e kauoha ai i ka waiwai, i ka nui o ka uku @@ku, kaa a eke le@a paha no kela ame kela mea a hoea i kou kulanakauhale i noho ai.  O ko makou lilo no keia Buke nui, he aneane he $1.00, o ka uku poo leta hoi he #0 keneta.

O KA MAKOU MANAWALEA KE LA.

            E oki ae i keia hoolaha, a hoouna mai i o makou nei ia mea me 1@ kene ia ma ke poo leta i hiki ai ke lawa ke @@ keneta uku poo leta, a e hoounaia aku no keia Buke Nui ia oe @@ ke kumukuai ole, ame ka ukuia hoi o ka uku leta, a lua e olelo iho ana oe, aohe i hiki aku ka waiwai lo o keia i ka pa 100 i oi aku i ka 15 keneta au i hoouna mai ai, ma ke ano he @i kela no na kumukuai haahaa loa o na kumukuai kukaa, alaila, e hai mai oe ia mea, a e hoihoi koke aku no makou la oe i kau 15 keneta.

            Eia na olelo a na nupepa no keia Buke Kuhikuhi:

            “He kia hoomanao keia no na hana pili kalepa.” – Minneapolis (Minn.) Tribune.

            “He buke kupaianaha keia.” Washington National Tribune.

            “He lua ole ke kamahao o ka papa hoike.”—Manchester (N.@.) Union.

            “Sears, Roebuck, Co., oia kekahi o na hale nui loa ma ia ano hana maloko o Kikako.”—Chicago Inter Ocean.

            “O keia buke kuhikuhi nui, oia kekahi o na mea kokua maikai loa no ka hele ana ma na halekuai, i kupono hoi e hoounaia ma kekahi apana aina.”—Boyce’s Monthly, Chicago.

            “O ka lakou buke kuhikuhi, oia no ka halekuai nui holookoa i houluuluia a kahi hookahi.”—Atlanta Constitution.

            “He mea pono e hanaia i kanawai e hooliloia keia buke i mea heluheluia maloko o na halekuai.”—The Hon. G. A. Southtown.

            Ua hiki ia makou ke hoike aku he mau tausani o na olelo like me keia.  E hoouna koke mai i 15 keneta, a e loaa aku no ia oe ka Buke, 4 paona ke kaumaha, ma ka hoi hou ana aku o ka moku.

            E kakau mai.

SEARS, ROEBUCK & CO., (Inc.)

CHICAGO, ILL., U.S.A.

 

Hoolaha Kooko Mo@aki

HOOLAHA HOOKO MORAKI AME KE KUAI AKU.

            Ke hoolahaia aku nei ma keia, mamuli o kekahi mana kuai i paa maloko o kekahi moraki i hanaia ma ka la 4 o Mei, 1893, e S. K. Kaiaiki o Haiku, Mokupuni o Maui, H. I., ia L. M. Baldwin, a i kopeia ma ke Keena Kope Palapala maloko o ka Buke 145 ma na Aoao 318 me 319, owau o L. M. Baldwin, ka mea i morakiia mai ai (mortgagee) ke makemake nei e hookoia ua moraki la no ka uhakiia ana o na kumu aelike maloko o ua moraki la, oia hoi; Ka uku ole ia ana o ke kumupaa ame ka ukupanee ma ka wa e hookaa ai.

            Ke hoolahaia aku nei hoi ma keia e kuai pu ia aku no na pono, ke kuleana ame na pomaikai apau o ua S. K. Kaiaki nei maloko o na aina apau, na pono ame na pomaikai i paa maloko o ua moraki nei, pakani a huiia hoi, ma ka wa i kakauinoaia ai ua moraki nei, e kuai ia aku no ma ke Kudala Akea, ma ka puka o ka Hale Hookolokolo o Wailuku, Mokupuni o Maui, ma ka Poaono, la 30 o Dekemaba, A. D. 1899, ma ka hora 12 o ua la ‘la.

            O na aina i paa maloko o ua moraki la, ua hoakakaia penei:

            1.  O kela apana aina e waiho la ma Kaniaula, Hualele ame Kalepa, Kaupo, Mokupuni o Maui, i hoikeia na mokuna ame na palena, penei:

            E hoomaka ana ma ke kihi komohana o ko Kailipela, ame ke kihi hema o keia, a e holo ana:

            Ak. 36°, Kom. 37.17 kaulahao ma ka Pali o Kaniaula;

            Ak. 36°, Kom. 19.60 kaulahao ma ka Pali o Kaniaula;

            Hem. 38 ¾°, Hik. 55.70 kaulahao ma ka Pali o Kalepa.

            Hem. 53 ½°, Ko. Hem. 8.80 kaulahao ma ko Kailipela a hoea i kahi i hoomaka ai.  Oia nohoi ka aina ma ka Palapala Sila Nui Helu 1527 ia Kahana, a maloko o laila he ili o 36 ame 1/2 Eka, oi a emi mai paha.

            2.  O kela apana aina e waiho la ma Mokuia ame Kaniula, Kaupo, Mokupuni o Maui, a i hoakakaia na mokuna ame na palena, penei:

            E hoomaka ana ma ke kihi akau o keia ma ka Puhala ma ke alanui, a e holo ana

            Hem. 65°, Kom. 6.64 kaulahao ma ke alanui.

            Hem. 7 ¾°, Hik. 21.19 kaulahao ma ke Aupuni.

            Ak. 73°, Hik. 6.25 kaulahao ma kahakai.

            Ak. 7°, Kom. 22.93 kaulahao ma ke kuleana a i ka hoomaka ana; oia no. ka aina ma ka Palapala Sila Nui Helu 3212 ia Kama, a maloko o laila he Ili o 14 Eka, oi a emi mai paha.

            3.  O kela apana aina e waiho la ma Pohakaka, Kaupo, Mokupuni o Maui. i hoakakaia na mokuna ame na palena, penei:

            E hoomaka ana ma ke kihi komohana-hema, a ma ke kihi hikina-hema o “Paku Ma,” a e holo ana:

            Ak. 7 ½°, Kom. 21.70 kaulahao ma ko Paku ame Kamalii.

            Ak. 15°, Hik. 3.00 kaulahao ma ko Puka.

            Ak. 26 ½°, Kom. 31.55 kaulahao ma ko Puka a i ke kihi akau o ko lakou aina.

            Ak. 62°, Hik. 6.00 kaulahao ma ke kahawai (ravine); alaila, noomaka hou mai ke kihi mua mai a e holo ana:

            Ak. 82 ½°, Hik. 7.00 kaulahao ilalo o ke kahawai, a e holo ana a i kahi i ho-

 

ikeia ae nei maluna; oia nohoi ka @@@ maloko o ka Palapala Sila Nui Ho@@ 307@ ia Kila ame Umi, a maloko o laila he ili o 37 Eka oi a emi mai pa@@.

            1.  O kela apana aina e waiho @@ @@@ Mikimaki ame Kuikuiolu Kaupo.  @@kupuai o Maui, i hoakakaia a mo@@@ ame na palena, pene@.

            E hoomaka a@a ma ke kiai hiki@@@ akau, oia nohoi ke kihi @@@@ o ko K@@ ame ko Kea@@ ama a e holo @@@.

            Hem. @@ K@@ 3.02 @@@@ Kan@ ame Kea@@.

            Hem. @@ ½ , @@ 7@7@ @@@@ @@ ko Ka@@ ame Keaw@

            Hem. @@, @@@ @@@@@@@@@@@@@@@@@@ Kiha.

            Hem. @@ ½ , Kom. @@ @@@@@@@@ ko Kihaa i @@@  @@@ kahakai; a e hoomak@ hoa @@ @@ @@ kihi @@@hikina.

            Hem. 11, @@ @@@@@@@@@ Kahiliop@@@.

            Hem. @@@ @@@@@@@@@@@@@@@@@@@ Kahiliopa@@ @@@@@@@@@@ alaila, holo @@@ @@@ @@@@@@ aku a i ke hiki komoha@@ @@@ @@@ @@ kihi hiki@@-hema o ko Kiha.

            Oia no ka aina @@@@@@@ Pala@@@@ Sila Nui Helu @@@ @@ K@@@@ @ @@@@ loko o kula he @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ paha.

            @.  O kela apa@@ @@@@@@@@@@2222 Mannaloa, Kaupo, Mokupaai o Maui, @ huakakai@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ penei.

            E hoomaka a@ @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@.

            Ak. @@, K@m @@@@@@@@@@@@@@@ Kamalii.

            Hem. 7@ @ K@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ alanui Aupuni.

            Ak. 21@@ K@m. @@@@@@@@@@@@@@@@@@ kahawai (stream).

            Ak. @ ½ , Hik. @@@ @au@@@@@@@ ke kahawai (stream)

            Ak. 2@, Hik. 3.11 @@@@@@@@@@@@@ kahawai (stream)

            Hem. 70@, Hik. @@@@@@@@@@@@@@@@@@@2 ke Aupuni.

            Hem. @@, Hik. @ @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ Pali.

            Hem. 17 ½ @, Hik. @.77 @@@@@@@@@@@@@@@2 Lahaina.

            Hem. 7@, K@m @@@@ kaulahao @@@ kai a i kahi @@@ hoomaku m@@ ai.  Oia no ka aina ma ke Kuleana Hooma Hoke @@@@@ B ia Kekahu a maloko o laila @@ ili o  @ ame 2-5 E@@ oi a @@@ mai p@h@.

            Kuike ke Dala.

            O na lilo Palapala i ka @@@ lilo ai.

            No na mea i k@@ @ ninau ia Hon@ @@@, o Wailuku, Maui.

@. M. BALDWIN.

\Mea Moraki (mortgager)

Hanaia, Nov. 8, 1899

HONS & COKE.

Na Loi@ o @@ Mea Moraki (Mortgagee).

2781-@@

 

Hoolaha Mana Hook@loko@o

ILOKO O KA AHA KAAPUNI APA NA HOOKOLOKOLO EKAHI O KO HAWAII PAE AINA

Ma ka Hooponopono Waiwai Ma ka Hana o ka Waiwai o James R. Holt, o Honolulu, Oahu, i       make kauoha ole.

            No ka mea, na waihoia mai e Helen A. Holt, ka wahinekanemake, he palapala noi no ka Hookohu Lunahooponopono Waiwai no ka waiwai i oleloia, a e hoopukaia aku ia Palapala iaia, nolaila, ma keia, ke hoolahaia aku nei i na poe apau i kuleana ma ua waiwai la, o ka Poalima, Dekemaba 22 M. H. 1899, ma Aliiolani Hale, Honolulu, hora 10 @ ke kakahiakai oia ka@, ame ka manawa e hele mai ai lakou, a e hoike mai i na kumu, ina he mau kumu ka lakou, e ae ole ia ai ke noi.

            Na ka Aha:

GEORGE LUCAS.

Kakauolelo.

Honoluolu, Novemaba 16, 1899.

2782-3t.

 

AHA HOOKOLOKOLO KAAPUNI O KA MAHELE KAAPUNI EKAHI O KO HAWAII PAE AINA.

Elizabeth K. Freeth vs. George D. Freeth.

Ka Repubalika o Hawaii.

I ka ilamuku o Ko Hawaii i ae Aina, a i Kona Hope, Aloha:

            Ua kanohaia aku oe e kii aku ia George D. Freeth, mea i hoopilia ina ia e waiho mai ana i pane i kak@uia iloko o iwakalua la mahope ino @ ka hookoia ana aku o keia, e hele mai imua o na Aha Kaapuni la ma ke Ka@ o Nonemaba o na Aha la, @ noha ana ma Honolulu, Mokupuni o Oahu, ma ka Poakahi, la 6 o Novemaba ae nei, ma ka hora 10 a. m. e hoike mai i kumu nokeaha la ke koi a Elizabeth K. Freeth, ka mea hoopii e hooko ole la ai no kona pono elike me ka manao o kana Palapala Noi i hoopili pu ia me keia.

            A e hoihoi mai @@ i keia Palapala me kau hoike piha no kau hana

            Ikea @ Hon. A. Perry, Lunakanawai Mua o ka Aha Kaapuni o ka Mahele Ekahi, ma Honolulu, Oahu, ma keia la 17 o Okatoba, 1899.

(Kakauinoaia) GEORGE LUCAS,

Kakauolelo.

            Ke hooia nei au o keia mamua ae nei, oia ke kope oiaio, piha a pololei o ka Palapala Kena Kumu, a ua kauohaia ua hoopii la e hoomauia aku a hoea i k@ Kau o Feberuari, (1900) o na Aha la.

J. A. THOMPSON.

Kakauolelo o ka Aha Kaapuni, Mahele Kaapuni Ekahi.

Honolulu, H. I. Novemaba 11, 1899.

2781-6t

 

ILOKO O KA AHA HOOKOLOKOLO KAAPUNI, APANA KAAPUNI EKAHI O KO HAWAII PAE AINA.

Ma ka hana o ka Waiwai o Charles F. Fall, o Honolulu, Oahu, i make.

            Oiai, ua waihoia mai ka Palapala Kauoha a Hooilina Hope Loa a ka mea i make i oleloia ae nei i ka Aha Hookolokolo i oleloia me ka palapala nonoi hoi no ka hooko@@ ana o ua Palapala Kauoha la a Hoo@lina hoi, a no ka hoopuka ana i na Palapala Hooko Kauoha ia Cecil Brown; ma keia ke hoolahaia aku nei, o ka Poalima, Dekemaba 8, M. H. 1899, ma ka hora 10 o ke kakahiaka, ma Aliiolani Hale, ma Honolulu, Oahu, oia ka manawa i kohoia ai ame kahi e hooiaioia ai ua Palapala Kauoha la, a e hooioheia ai ua noi la, a ma ia wa a ma ia wahi no hoi e hele ae ai kela ame keia, mea e hoike mai i kumu ina he kumu ka lakou e ae ole ia ai ke noi o ua palapala noi la.

            Na ka Aha:

GEORGE LUCAS.

2780-3t Kakauolelo.