Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 9, 2 March 1900 — KA BILA KANAWAI NO HAWAII NEI. [ARTICLE]

KA BILA KANAWAI NO HAWAII NEI.

E ike auanei ko makou poe heluhelu ma ko makou pepa o keia la i ka makou mau mea i lawe mai ai noloko mai o na nupepa i loaa mai ia makou no ka mea e pill ana i ko kakou kulana Aupuni o keia mau mua aku. Ua maopopo, eia iloko o ka Ahaolelo Nui 0 Amerika Huipuia e noho mai nei i keia wa, hookahi wale no ninau e noanooia la e na Hale elua, oia ka niaau pili 1 ke kulana Aupuni Teritori o Hawaii, aole o ka ninau hoihoi Aupuni Moi kekahi. Ua make kanu ioa kela ninau. Ma ka wa no 1 holo ai ka Olelo Hooholo Hoohui Aupuni a Lunamakaainana "Aina Hou" (Newland) oia no ka wa i kanuia a«i ke Aupuni Monakia o Hawaii, a naiowale no ka wa mau loa. I Jceia wa, eia kakou apau ke haliu aku nei no ke ano o ke Aupuni a ka Ahaolelo Amerika e haawi mai ai ia ka kou iloko o keia mua kokoke iho. Ke ole makou e kuhihewa mamua o ka pau ana o ka mahina o Maraki nei. ioaa mai no ia kakou o Hawaii ned ke Kanawai Kumu e hooponopono ana i ko kakou kulana Aupuni hou. A ma ka wa e loaa mai ai ia mea ia kakou ia Aupuni, e ioaa pu mai ana no ia kakou na Pono Makaainana oi aku i loaa ole ia kakou, oiai ko kakou noho ana maialo o na Aupuni Monakia loliloli wale. Ke hooia aku nei makou ma keia wahi o ka makou pepa o keia la. e lilo ana ke kuiana aupuni e ioaa mai ana ia kakou i kulana aupuni e kono ia ai kakou apau e na Hawaii e hookaakaa pono i ko kakou mau maka, a e alakai ia kakou apau e na Hawaii e hookaakaa pono i ko kakou mau manoo naauao loa ma ke ano o ko kakou hoohana ana aku i na pomaikai kivila e loaa mai ana ia kakou ma keia mua aku. E hoopau loa kakou i ka nana hoomaka-e ana i kekahi ame kekahi. E hoopau loa kakou i ka manao ana he Aloha Alii a Aloha Aina au, nolaila, he enemi ka hoa ili ulaula i huli ma ke kulana Aupuni 'hou, i kapaia he Repubaiika. Mai enemi hoi ke kanaka Repubalika i ke kanaka i ku ma ka aoao Aloha Aina a hiki i ka Wa i hookoia ai ka oiaio no ka hoi hou ole ana mai o ke Aupuni Monakia, elike me ka makou i hoakaka mau aku ai. 1 Hoopau na aoao apau i ko lakou mau wiliauia ana e na noonoo o keia ano. Aka, i hookahi auwaha a kakou apau. e na Hawaii, e hooikaika ai, oia ko kakou lokahi ana me ka manao oiaio e hana i na hana apau e loaa ai ia kakou he nohona kuonoono ame ka lako. I ko kakou hele ana i ke kahua kohu balota, e hele kakou apau me ka noo noo ana no ka pono io maoli o ko ka- | kou aina ma na hana hoowaiwai a holoholomua iaia. iAohe o kakou poe. hoaloha e aku o loko nei o ka aina, aka, o na haole wale no e hoonee mua ana 1 na hana hoowaiwai i ka aina. Aohe poe e ae na lakou kakou e nana mai ana ma keia mua aku, o na haole wale no i noho a kupa a kamaaina ia Hawaii nei. O na kelki a na Mlkanele, oia ana ko kakou poe na lakou e nana mai. Aole o ka poe 1 loaa ole na hookuonoono ana ma Hawaii nei. Aole o makou kuihe iki ma ka hoike ana aku i ka mea oiaio maoli. A ina e haalele ana kakou i keia poe kuonoono o loko nei o ka aina, e hoea mai ana ka la e mihi nui al ka poē i hana pela. 0 na olelo hoopiha inaina, a hooulu i ka nohona kuee mawaena o kakou e na Hawaii ame na keiki a na Mikanele, ame na haole kamaaina kuonoono o loko nei o ka aina. he mau mea la e alakai ana ia kakou iloko o ka pillkia oi aku. 9 E nana ae i ka hoolaha e pili ana i na leta e waiho nei maloko o ka Hale , Leta o Honolulu nei.