Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIX, Number 26, 28 June 1901 — HE MAKANA. [ARTICLE]

HE MAKANA.

0 keaha la ka makana iiuiikai loa a ka makua e haawi ai i kana tceiki aloha? O ke kala auanei a i ole o ka hoonaauao ana paha iaia. I ka manawa i haawi mai ai ke . kua ia Solornona. kela kanaka naauao loa * koho mawaena o ka naauao ame ka waiwai ua koho koke aku oia i ka naauao. Heaha ka pane i pane ia mai, "Xo kou noi ana mai i ka naauao ke haawi aku nei au i ka naauao ame ka waiwai pu." Imi a loaa ka naauao a na ke kala no e hoie mai. Nolaila e na makua hooikaika e . hoonaauao i kau keiki. Aole he makuakane ilihune loa a hiki ole iaia ke hoo- j naauao i kana keiki ma Hawaii nei. j Ina aole i hiki iaia ke hele i na kula hanai ame na kula kiekie, hooikaika iaia e hele mau i na kula hele-la, na kula aupuni. Mai ae wale iaia e hoohala i ka manawa maikai i loaa iaia. Ina he wahi loaa uuku kau hoouna iaia ma Kamehameha. He uuku loa ka makahiki a e nui ana ka pomaikai e loaa mai ana iaia ina oia e hooikaika ana e imi i ka naauao. Malaila oia e hui ai me na keiki mai na home like ole mai a ike i ke ano o ko lakou noho ana ame ke ano o ka lakou malama ana ia lakou iho. Ike oia i ka oi ae. o kekahi keiki mamua ona a liio i mea nona e hooikaika ai. I kona puka malkai ana mai ua hiki loa ia makou ke olelo ae aia he wahi ua hoomakaukau ia nona. Aole o Kamehameha wale. Aia o Kana Lui. nui na keiki nana e hoohanohano nei ia Hawaii nei i puka mai keia kula mai. I ka pau ana 0 ka hele ana i keia mau kula ina ua hiki i kahi loaa a ka makua he mea kupono no e hoouna iaia i Punahou, O keia ke kula kiekie loa ma Hawaii nei. Hooikaika e loaa i kau keiki ka ike kiekie loa i hlki ia oe ka makua ame ia ke keiki ke imi. Ina no i lawa mai haalele koke i ka imi naauao aka hoouna loa aku iaia ma na aina haole e hoonaauao ia mai. Hoouna iaia i ke kula kauka. Aohe kauka Hawail o. kakou i keia manawa. Aole i keia kula wale aka he nui a lehulehu na kula nana e hoopomaikai ma!i iaia no *eia mua aku. Ina kakou e nana ae ina ili keokeo, ua hoolilo lakou i ka hoonaauao ana i ka lakou mau kelki he mea nui. Hooikaika lakou me na wahi kenikeni liilii i loaa ia lakou e*haawi aku i ka lakou mau keiki i ka ike kiekie loa i hiki ia lakou. Aole lakou i hoopunahele i ka lakou mau keiki a ae wale aku ia lakou e hoi mai a noho me ka makua a na ka makua e imi ka mea e pono ai. Hoao lakou e hookanaka makua ia lakou. Olelo mai paha oukou no ka waiwai no prfha oka ili keokeo. Aole pela. Ua oi ae ka waiwai o kekahi mau kanaka Hawaii mamua o kekahi mau ili keokeo aka e like me ka nui o ka waiwai pela 1 nui pu ae ai ka hoopunahele. Pau no ka hele ana a ke keiki i ke kula hoi mai i ka home e ai ai i ka loaa a ka makua. Aole auanei pela? O ka ma- v kou e koi nui aku nei ia oukou e ka lahui e hooikaika e hoonaauao l ka oukou mau keiki. Ke komo nui mai nei na kanaka i hoonaauao ia mai waho mai a ina kakou i makemake e hoolawa aku i ka kakou mau keikl no ka hakoko e hiki mai ana mamua o.lakou e hoonaauao ia lakou. A'o ia lakou e hoopono. A'o ia lakou e hooikaika, A*o ia lakou e hoohanohano ae i ka inoa o ka makua. Mai ae i ka oukou mau keiki e hol mai a noho wale a ai i ka loaa a ka makua a hlki i ko lakou 1110 ana i mea waiwai ole. Hooikaika ia lakou e iml 1 ka lakou iho a e noho kuokoa nona iho i ike*ki oia he mea luhi ka imi ana o ke kala a IUo ia i mea nana e a'o mai e malama i ke kala. 1 kekahi mau la aku nei i hala ua ninau aku wau 1 kekahl hoakula o'u ei noho nei ma keia kulanakauhale i kej kumu o kona kuonoono ame ke kuokoa» maoli o kona noho ana. Eia kana pane: "I ko'u manawa uuku he ehiku no raakahlki aa a'o la trau e ko'u mau makua e im! 1 ko'u noho ana. Haawi ia mal 1 mau moa na'u a olelo ia mai e malama, kuai I ka hua a uku no ka'u ai l al ai. Paaklki loa keia i kinohi, aka mahope mal ua ike iho la wau he mea maikal no'u ka uku ana no ka'u mea ai. nolaila hooikaika wau 1 ka malama ana I keia mau moa. Mahope mal ua hlkl ia'u ke uku no ka'u mau mea al a koe he mau wahi kenikenL Houluulu wau I keia mau wahi kenike'ni a ikual hou ! mau moa na'u. A pela ko'u (hoomaka ana e imi i ka mea e pono a! ko*a ola ana. Ua a'o ia wau e noho | kuokoa mai ko'u wa kamalii ma! a ! |ko'u nui ana ua hiki ia'u ke ike i ka'u .hana malkai e hana ai i loaa ai ia'u ka Inoho ana no'u Iho."

Nui ke ann o ke Klondlk£ ka wahl ell ktrla. Make na UIo bakl kaa no ka nul lno loa o ke anu. He hookahl kankanl allikoa Pelekane I haalel« ae 1 ka lakou bana no ko lakon makemake ole i ke kakanolelo ho n o ke keena kaua. Etua haneri Bua ame e)ua kaa ukana I plha 1 na kane, na wahlne ame na k«4kj 1 hutri akn S na Pel ekaae ma Aferlka Hema. K hok) mai ana e makaikai ia Kapalakikn ka wahlne a ke kanikela pake no AmeHka, Madama Wu ttß|.