Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIX, Number 27, 5 July 1901 — MA KAWAIAHAO. Maikai ka Hoike Hapaha Piha ka Luakini a kuku kekahi Poe iluna. [ARTICLE]

MA KAWAIAHAO.

Maikai ka Hoike Hapaha

Piha ka Luakini a kuku kekahi Poe iluna.

f Ma ka hora 10 A. M. o ka la 30 o lune ; n*-i i malama ia ae ai na hana Hoike Kula Sabati o Kawaiahao. o ka Hapaha , Klua o keia makahlkL » Mamuli o ka hlki ana mai o ka Oikana hou. a oiai ke hana ia aei me ka awiwi, ua pani ia na puka o ke keena halawai nui, a ua hoihol ia ae na hana 0 kela ta ma ke keena malalo. So kekahi manawa i kaahope ae nel. ua hooponopono ia keia keena me ka pianao e hoolilo aku I keena no na hana hoolaulea e malama ia aku ana ma keia mua aku, a ua lakl maol! i ka paa e ana mamua o ka hoea ana mai o keia pilikia. ina paha me nei. ao!e e malama ia na hana hoike Kula Sabati. a poho waie ka luhi o ka hoomakaukau ana. ī ka hiki ana mai o ka manawa i hoolaha ia ai. ua ike ia, ua piha na noho i hoomakaukau ia ai, a ua kuku na kane a me kekahi poe wahine iluna, aka nae, aole i loihi iho mahope. ua hoolawa ia lakou me na noho mai ke keena mai o luna. Ua hiki pu ae no )iot na papa e hoike ana no lakou keia mau inoa malaio iho nei:— Papa Pokii a Mrs. May Wiicox, Kula Hanai o Kawaiahao, Keoneuia, Kapaiama, Maunaki£kie. Kamoililli, Manoa Waikiki, Lunalilo Home, Papa Makuakane. Papa Makuahine, Papa Ktlibati a me Ua hiki aku ka nui o na haumana a me na kumu o keia mau papa i ka 270 a ke hui ia me na poe makaikai aia no ka heluna mawaena o 500 a me 600. O kekahi keia o na hoike maikai loa 1 ike ia ma kela luakini no .kekahi wa i kaahope ae nei. O ka mea hauoli loa. oia no ka ike ana i na putapula hou o Hawaii nei e alakai ia ana ma na hana maikai o kela ano, a ua ike ia, o ka elua hapakolu o na poe i hoike ia, ua lilo no ia i na pokii liilii mai ka ekolu makahiki.a hiki i ka 16. O ka papa nui loa o na haumana oia no ka papa Pokii a Mrs. May Wllcox, o na kaikamahine hanau o ka aina. a lima hana ikaika ma na hana Kula Sabati. Ke hui ia na pokii a me ka lakou mau kumu. ua hiki aku ka heluna nui/i ke 91. -Maikai na hana hoike o ktia papa. a ua hoike ia mai ka ikaika o k» ia wahine i ke a'o ana i keia mau pokii ma ka lakou mau hana. Aole i lawa keia peni no ka haawl ana i na olelo paipai. aka o ka poe i hiki ae, ua laki lakou i ko lakou ike maka ana, a o ka poe 1 hiki ole a?. "pomaikai lakou ke ike ole a mai." O ka helu elua ma ka nui o na haumana, oia no o l£amolliili. nona ka heluna o haumana ame na alakai. Kekahi keia o na Apana hauleule mau. nka, ua ko lakou hale halawai, a ua honla hou ia na hana halpule a me na hana Kula J?abati. a ke manaolana nei na alakai e hoomauia ana na hana ma V.?la apana. a e pil mahuahua aku ana na haumana. Maikai na hana o keia ppa. a e haawi ia ka mahalo ia Phllip Nnone a me kqona hope. Mrs. May Wilcox a me ko laua mau lima kokua. no ka hooikalka pauaho ole ma ke alakai ana 1 na-hana o keta apana. O kekahi keia o na hua o Ka Ahahui Hooikaika Pono Karistiano o ka Ekalesia o Kawaiahao. Iwaena o na papa ! hoike ia, ke manao nei ka mea kakau, ua Uio aku ka helu ekahi I ka papa o na elemakule o Lunalilo Home ma ke kuhohonu o ka lakou mau haawina. Ua hoopaanaau la mai ka moo-kuauhau o Karisto Ma ka hoi hope ana. e hoomaka ana mai ia Ivaristo aku a htkt 1 ke kanaka makainua me ka pololei maoli a me ka paanaau no hoi i loaa ole i na opio o kela mau la. Waiwai ka home aia Alil aioha i hala aku i kukulu ai. O Ka papa o Manoa, oia kekaiii o na papa maikai ma kela la, He papa keia 0 na keiki o ka Aina pua o Kina. a t ; holke ia hoi ma ka olelo Beretania. Maikai ka lakou hmau haawina, a pela no hoi me na Na kekahi hau,mana pake i himeni mai kekahi hlmeni haole me ka maopopo o na hopuna olelo, a me ka oluolu maikai o ka leo. Ina e hoik'e la aku ana na hana o kela a me keia Kula Sabati, e piha ana kekahi aoao o keip. pepa, a e haule ana i kekahi mau manao waiwai e ae f a noj ka hoopokole ana, ke hal ia aku nei, ua ; maikai na hana o kela hoike. a ua oij ae ia 1 ko na wa 1 kaahope ae nel, a i j mea e lohe pepeiao oie al. he mea pono j e akoakoa ae ma Kawaiahao ma keiaj holke hapaha ae, a e ike i na hana mai- ( kai. , . \ Ma ka po iho ua malamaia ke anaina himeni ma ke keena lialawai ma ka lumi mahope e Rev. W. D. Westrvett, Mamuli o ka hana ia ana o ka okana, ua waiho ia kekahi mau leo meie. a ua { pani ia ko lakou mau malealua e Dr. | Rtce kekahi o na kumu misionarfr o ka |, paeaina Makala. kekahi o na kahua hana a na Misionari Hawaii a me Bo- ; setona e lawelwe nei wa Maikonisia. * 'Ua hiki mua mai au i Hawali iloko o i lulai. 1594. maluna o ka mokuahi Mari- | | posa." wahl ana i ka hoomaka ana o; ikana kamalUo, "a iioko no oia mahina, kau aku maluna o ka mokuahi Misio- | nari StAr, a holo aku no keiajmau pae alna. He mau pae aina keia j aole i Hke me ko kakou nei, aka he haa-; haa loa lakou. a aia hbi e Jcu poai puni ana na mokupuni liilii. a ealoko aku he kat hohonu e like no ka hohonu me ko waho. Ua hoonoho ia au ma Kusaea. iua kah! hol e hoonaauao ia nei na keiki, a ua lilo ka'u hana mawaena o ka poe Makala. I kela a me keia makahlki e hele ana au a me kekahi mau hoa paahana > tito ke kaapuni ana ! na mokupuni o Makala maluna o keia mokuahi MtsSoonari. a ua ike au i ke kul&na o na kanaka o kela mau pae aina. a me ko lakou ilni no ka hoonaauao ia. He nui na Mokupani ! noho oie 4a e - na kanaka, a he nui no hol na Moku- f puni i noho ia, mai k& 25 & hiki i ka f,500 kanaka. a I ike ole no hoi i ka pono [ KaHstiano a i loaa ole hoi na hoonaau-1 ao la ana, aka ke nee aku nei na Karlsttano a me na hoonaauao ana i o, lakou ala mamuli o na haumana i hoo-1 naauao ia roa ke kula o Kuaaea. | Ua kulmlula he kula no na keikl kane j a pela no hot he kula ao na kalkama-1 hlne, a mai loko aku o keia mau kulal na kumu a me na kahunapule e hoou-1 nala net. Ona Kahunapule o lakou no. na keiki a na kumu HiakMan 1 a'o ai, a • 1 hoounala n6 ka hoomahuahoa ana S. ko lakou ik« ma keia mau kula ma Ku-' «aea. w

I M&hope o kona hai &na i Kjl ksitahi ka Ek&mahin-? i paai* e k«aa' »mau makua aol»» «=• hoi hou i k* kwja. a ī | me ka hi>'paakiki ana o kelA )uukam«> i l hine no ka ho! hou a me ka hoakaw mn* | o kona makemake. ua oie!o ae aia,—*'!»» | I maneia kela opio wahīne me kekah* opi* | | naauao a «ia !aua ke hoonaAUA# nH i I | ko laua mau hoakanaka. ; Ma kekahi wahi, ua hlki aku ka taej iuna o na kumu ame na ka&unapule i ) ke 3». a •> hele ana mai kekihi pe'a a i | kekahi jw?"a o ka aina maluna >.» na wia I*a malama ia keia mau kumu a <ne «a Kbunpule e ko lakou mau hoahanau. mamuli o ke ake e hoonaauaa ia." Ua kamaillo ae keia "hoaJi.uia" i k« ano o ka noho ana o k«ia iahui a me k» lakou kahakaha ana i lto Liioii kin» ma ke and kuni e like me ka-kahi poe Hawaii o kakou nei. i kuai ia aa lima a me ka umauma me na a «a« huaolelo no hoL l r a hoike pu ae no hoi oia i ka hanaia o na puka nunui ma ko lakou mau pepeiao. Ma ka hoopau ana o kar,a iamaiM ana ua hai mai ola, aia he 1.5M mau puke kauoha Hou maluna o ka mokw e holo aku ana no keia mau a e !awe ia aku ana no ke kuai ana i keia lahui. t Xui na manao waiwai, aka «ae aoie i lawa keia penl no ka hai ana aku l ni mea apu. Minamina keia haiolelo no ka piha mē o ka hale, a o ka poe I akoakoa ae. ua uuku, a ua waiwai nae lakou i ka iohe ana i ti& olelo a keia misionari. Hookahi makahlki i hala nei ma Amerika keia haole. a ke hoi hou nel oia no ke kahua hana ana i waiho ai, a hoi aKu no ka hoomaha ana ma Amerika.